Την χαμηλότερη του αναμενομένου επίδοση της ελληνικής οικονομίας το 2023 εξηγεί η UBS στην τελευταία της ανάλυση, στην οποία αν και μειώνει την εκτίμηση για την ανάπτυξη του 2024, στο 2,5%, τονίζει ότι οι βασικοί μακροοικονομικοί καταλύτες εξακολουθούν να υφίστανται.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την UBS, η Ελλάδα διατηρεί α) την ικανότητα χρήσης των κονδυλίων της ΕΕ (τα διαθέσιμα κονδύλια είναι κοντά στα 40 δισ. ευρώ ή 18% του ΑΕΠ ), β) τον ισχυρό τουρισμό, γ) τον χαμηλό πληθωρισμό, δ) την πειθαρχημένη δημοσιονομική εκτέλεση και ε) την ικανότητα των τραπεζών να αυξήσουν. Αυτοί ήταν και οι παράγοντες που πιθανώς συνέβαλαν στην πρόσφατη επιτυχία της Ελλάδας στις αγορές (IPO Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, αποεπένδυση του ΤΧΣ στην Τράπεζα Πειραιώς), αλλά και στην άντληση 4 δισ. ευρώ από έκδοση 10ετών ομολόγων.
Σύμφωνα με την UBS οι βασικοί κίνδυνοι για τις μακροοικονομικές προοπτικές είναι παρόμοιοι με εκείνους που ίσχυσαν το 2023, δηλαδή να υπάρχουν καθυστερήσεις στις εισροές κεφαλαίων της ΕΕ, κλυδωνισμοί στον πληθωρισμό και ασθενέστερο εξωτερικό περιβάλλον.
Γιατί η ανάπτυξη ήταν χαμηλότερη
Με αφορμή τα στοιχεία για το ΑΕΠ της Ελλάδας, η ανάπτυξη του οποίου επιβραδύνθηκε στο 2% πέρυσι, μετά από 5,6% το 2022, η UBS εκτιμά ότι υπάρχουν δύο εξηγήσεις σε αυτό. 
Πρώτον, οι δαπάνες για πάγιες επενδύσεις μειώθηκαν κατά -2,6% στο 4ο τρίμηνο του 2023, με αποτέλεσμα, ο σχηματισμός κεφαλαίου να αυξάνεται μόνο κατά 4% το 2023 (από 11,7% το 2022). Σε αυτό το μέτωπο, η UBS πιστεύει ότι οι καθυστερήσεις στις εισροές κεφαλαίων της ΕΕ θα μπορούσαν να διαδραματίσουν κάποιο ρόλο.
Επιπλέον, ενώ οι εισροές ΑΞΕ στην Ελλάδα παρέμειναν ισχυρές στα 4,5 δισ. ευρώ το 2023 (περίπου το 45% αυτών αφορούσε ακίνητα), αλλά οι εισροές απέτυχαν να φτάσουν τα επίπεδα του 2022 των 7,5 δισ. ευρώ.
Δεύτερον, η ιδιωτική κατανάλωση αυξήθηκε κατά 1,8% το 2023 και 1,4% στο τέταρτο τρίμηνο, ενώ η αύξηση των πραγματικών μισθών ήταν περισσότερο από 3% το 2023. Το γεγονός ότι ο πληθωρισμός των τροφίμων ήταν κατά μέσο όρο στο 11,7% το 2023 – περισσότερο από 3 φορές υψηλότερος από τον ΔΤΚ – είναι πιθανό να συνέβαλε σε μια πιο προσεκτική συμπεριφορά καταναλωτικών δαπανών, εξηγεί. Έτσι, η μεταφορά ανάπτυξης στο 2024 είναι σχετικά μικρή στις 30 μ.β..
Οι καταλύτες της ανάπτυξης
Η UBS παραμένει αισιόδοξη για το 2024, κυρίως για τρεις λόγους:
α) ο τουρισμός ξεπέρασε τις εισροές ρεκόρ του 2023 (20,5 δισ. ευρώ) δεδομένης της πρώιμης έναρξης των περιόδων κρουαζιέρας και των θετικών τάσεων στις κρατήσεις,
β) το πιο ευνοϊκό πλαίσιο πληθωρισμού βοηθά τον καταναλωτή και
γ) τα υψηλότερα οφέλη από τα κονδύλια της ΕΕ, με προγραμματισμένες εισροές 6,9 δισ. ευρώ.
Παρόλα αυτά, το 2024 έχει μέχρι τώρα κάποια μικτά μηνύματα. Οι PMI και η βιομηχανική παραγωγή βελτιώθηκαν τον Ιανουάριο-Φεβρουάριο του 2024, αλλά το επιχειρηματικό κλίμα έχει επιδεινωθεί. 
Με βάση τα παραπάνω, η UBS μειώνει την εκτίμηση της για το ΑΕΠ το 2024 στο 2,5% από 3% προηγουμένως (σύμφωνα με την άποψη της Τράπεζας της Ελλάδος) και υψηλότερα από τη συναίνεση για 1,5%.
Στο μέτωπο του πληθωρισμού, η UBS αναμένει 2,5% μέσο πληθωρισμό το 2024, με τον ΔΤΚ στο τέλος του έτους να πέφτει κοντά στο 2%. Μεγάλο μέρος της τάσης θα βοηθηθεί από τις κρατικές παρεμβάσεις για τον περιορισμό των πιέσεων στις τιμές των τροφίμων, ενώ υπάρχει αποκλιμάκωση και στις τιμές της ενέργειας.
Υπενθυμίζει όμως ότι η Τράπεζα της Ελλάδος πρόσφατα τόνισε ότι βλέπει τρεις βασικούς λόγους για σχετικά υψηλές τιμές σε ορισμένα προϊόντα στην Ελλάδα: α) ολιγοπωλιακές δομές, β) μεγάλη παραοικονομία και γ) προτίμηση για επώνυμα προϊόντα.
Υπεραπόδοση στη δημοσιονομική πολιτική
Ο ελληνικός προϋπολογισμός κατέγραψε έλλειμμα 3,8 δισ. ευρώ (-1,7% του ΑΕΠ) με το πρωτογενές πλεόνασμα να αυξάνεται στα 3,9 δισ. ευρώ (1,7% του ΑΕΠ) έναντι στόχου πρωτογενούς ελλείμματος 0,9 δισ. ευρώ. Μέχρι στιγμής, τον Ιανουάριο του 2024, το πρωτογενές πλεόνασμα του προϋπολογισμού έφτασε τα 2,3 δισ. ευρώ, ξεπερνώντας τον στόχο του Ιανουαρίου του 1,1 δισ. ευρώ.
Σε αυτό το πλαίσιο, η UBS πιστεύει ότι είναι πιθανό ότι ο εφετινός στόχος πρωτογενούς πλεονάσματος του 2,1% θα μπορούσε επίσης να ξεπεραστεί, ενώ το δημόσιο χρέος είναι πιθανό να έχει πέσει κάτω από το 160% του ΑΕΠ πέρυσι και αναμένει περαιτέρω πτώση στο 152% του ΑΕΠ το 2024.
Πηγή: ΟΤ
