Τα αποτελέσματα νέας έρευνας για τις διαπολιτισμικές τάσεις στην ευρωμεσογειακή περιοχή, που διενήργησε το Anna Lindh Foundation, επιβεβαιώνουν την κοινή αντίληψη που υπάρχει μεταξύ των χωρών της νοτιοανατολικής ακτής της Μεσογείου (SEM) και των ευρωπαϊκών κρατών σχετικά με την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, που χαρακτηρίζεται έντονα από τη φιλοξενία και τον ιδιαίτερο τρόπο ζωής. Ωστόσο, η έρευνα καταδεικνύει επίσης το χάσμα απόψεων που υφίσταται σε σχέση με το μεταναστευτικό, αφού οι περισσότεροι από τους μισούς συμμετέχοντες από τις χώρες SEM συνδέουν την περιοχή με μεταναστευτικά ζητήματα, σε σύγκριση με περίπου τέσσερις στους δέκα ευρωπαίους ερωτηθέντες. Ιδιαίτερα στην Κύπρο και την Ελλάδα, που αποτελούν δύο από τους κύριους προορισμούς εντός ΕΕ που επιλέγουν μετανάστες και πρόσφυγες να ταξιδέψουν μέσο θαλάσσης, αυτό επηρεάζει την γνώμη των συμμετεχόντων στην έρευνα, καθώς βιώνουν το ζήτημα διαφορετικά. Συγκεκριμένα, οι ερωτηθέντες από την Κύπρο και την Ελλάδα (56% και 49% αντίστοιχα) δήλωσαν ότι, είτε συμφωνούν, είτε συμφωνούν πολύ, με τη δήλωση πως στην περιοχή υπάρχει μεταναστευτικό πρόβλημα.
Το Ίδρυμα Anna Lindh δημοσίευσε σήμερα τα στοιχεία της νέας, ευρείας, ευρωμεσογειακής έρευνας που διεξήγαγε, στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 13.000 άνθρωποι σε 13 χώρες, επιδιώκοντας να αναδείξει τι αντιλαμβάνονται οι άνθρωποι ως τις κρίσιμες πτυχές της ζωής στην περιοχή, καθώς και τις βασικές ομοιότητες και διαφορές που βρίσκουν μεταξύ τους και εκείνων από άλλες χώρες, πολιτισμούς και υπόβαθρα.
Μεταξύ των κύριων ευρημάτων της έρευνας, η συντριπτική πλειοψηφία των συμμετεχόντων και στις δύο πλευρές της Μεσογείου δήλωσε ότι τα προγράμματα που καθοδηγούνται από τη νεολαία είναι τα πιο αποτελεσματικά για την προώθηση της αλληλεγγύης, με το 64% στις ευρωπαϊκές χώρες και το 62% των ερωτηθέντων στις χώρες SEM να συμφωνούν με αυτό.
Η Αυτού Βασιλική Υψηλότης Πριγκίπισσα Rym Ali – Πρόεδρος του Ιδρύματος Anna Lindh ανέφερε «Η επίγνωση των αποτελεσμάτων που προέκυψαν από μια τόσο ενδελεχή έρευνα είναι εξαιρετικής σημασίας. Θέτει τις βάσεις προκειμένου να αξιολογηθεί η κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε όσον αφορά τον πραγματικό διάλογο, τις δυνατότητες και τα εμπόδια. Μέσω της έρευνας, έχουμε πρόσβαση σε αμερόληπτα δεδομένα στα οποία μπορούμε να στηριχτούμε, αντί να πέφτουμε στην παγίδα των ερμηνειών που βασίζονται σε αβάσιμες αντιλήψεις και πεποιθήσεις, ειδικά σε μια εποχή που τα trends στα social media διαδίδονται μέσω των διαφόρων bots, χάνοντας έτσι την αλήθεια.»
Από πλευράς του ο Josep Ferré, Εκτελεστικός Διευθυντής του Ιδρύματος Anna Lindh δήλωσε «Οι τεκμηριωμένες πληροφορίες και η ανάλυση δεδομένων μπορούν να αποτελέσουν πηγή για τη δημιουργία ενός αναθεωρημένου τρόπου σκέψης και προσανατολισμού, θέτοντας τα θεμέλια για μια πολιτική δράση που προάγει τον διαπολιτισμικό διάλογο, τη συνοχή των πολιτιστικά διαφορετικών κοινωνιών, την προώθηση της αμοιβαίας κατανόησης και της περιφερειακής συνεργασίας σε ολόκληρη την ευρωμεσογειακή περιοχή.»
Η Υπεύθυνη Επιχειρήσεων και Διαπολιτισμικής Έρευνας – Ίδρυμα Anna Lindh, Eleonora Insalaco πρόσθεσε «Η μεγάλη πλειοψηφία των κατοίκων της νοτιοανατολικής ακτής της Μεσογείου (SEM) και των Ευρωπαίων πιστεύει επίσης ότι η χρήση ψηφιακών εργαλείων περιορίζει τους φραγμούς που υπάρχουν στις διαπροσωπικές – διαπολιτισμικές σχέσεις. Απ’ αυτή την άποψη, ίσως να αξίζει τον κόπο να ερευνηθούν οι πιο αποτελεσματικές ψηφιακές πλατφόρμες για διαπολιτισμική αλληλεπίδραση.»
Σε ολόκληρη την περιοχή είναι σαφές ότι:
- Η τεχνολογία διαδραματίζει όλο και σημαντικότερο ρόλο, με την πλειοψηφία (88-94%) των ερωτηθέντων να δηλώνουν ότι η ψηφιακή τεχνολογία μπορεί να είναι μια καλή επιρροή, με ένα θετικό αντίκτυπο για τον διαπολιτισμικό διάλογο και τη γεφύρωση των πολιτισμών.
- Οι άνθρωποι στις χώρες SEM είναι ιδιαίτερα αισιόδοξοι σχετικά με το αντίκτυπο της τεχνολογίας στον διαπολιτισμικό διάλογο καθώς σχεδόν 8 στους 10 ερωτηθέντες (77%) «συμφωνεί ακράδαντα» ότι η εξέλιξη της ψηφιακής τεχνολογίας παίζει ένα σημαντικό ρόλο στη διευκόλυνση του διαλόγου, σε σχέση με το 53% των ερωτηθέντων στις ευρωπαϊκές χώρες.
- Το 63% των ερωτηθέντων στην Κύπρο συμφωνούν ακράδαντα ότι η ψηφιακή τεχνολογία είναι πιθανό να έχει θετικό αντίκτυπο στον διαπολιτισμικό διάλογο.
Καθώς στις μέρες μας υπάρχει ευρεία και ποικιλόμορφη πρόσβαση στις ειδήσεις, αυτές οι πηγές ειδήσεων δεν είναι όλες ίσες. Οι τηλεοπτικές ειδήσεις παραμένουν η πιο αξιόπιστη πηγή διαπολιτισμικής πληροφόρησης στην περιοχή από το 52-59% των ερωτηθέντων. Οι Ευρωπαίοι θεωρούν πως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι λιγότερο αξιόπιστα (15%, σε σύγκριση με το 39% των ερωτηθέντων από τις χώρες SEM) και φαίνεται να δείχνουν περισσότερη εμπιστοσύνη στα διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης, όπως οι ειδησεογραφικές ιστοσελίδες και τα διαδικτυακά περιοδικά. Οι Κύπριοι δείχνουν επίσης μια μικρή προτίμηση στην τηλεόραση (49%), ακολουθούμενη από τα διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης (48%), και φαίνεται να εμπιστεύονται λιγότερο τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (28%).
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την «Ipsos-Mori» κατά το πρώτο εξάμηνο του 2020 και σε αυτήν συμμετείχαν περισσότεροι από 13.000 άνθρωποι σε 13 χώρες που ερωτήθηκαν σχετικά με τις προσδοκίες, τις ανησυχίες και τις αξίες τους. Οι χώρες στις οποίες διεξήχθη η έρευνα περιλάμβαναν οκτώ ευρωπαϊκές χώρες (Σουηδία, Γερμανία, Ελλάδα, Κύπρος, Ρουμανία, Κροατία, Ιρλανδία και Τσεχία) και πέντε χώρες της Νότιας και Ανατολικής Μεσογείου – SEM (Αλγερία, Ιορδανία, Λίβανος, Μαυριτανία και Μαρόκο).
Ορισμένα από τα κύρια ευρήματα της έρευνας περιλαμβάνουν:
- Ενώ οι περισσότεροι Ευρωπαίοι εκτιμούν τα οφέλη που έρχονται από την πολυπολιτισμικότητα και αποδέχονται την ένωση διαφορετικών κουλτουρών και πιστεύουν ότι ένα μείγμα πολιτισμών είναι θετικό για την οικονομική ανάπτυξη, την εκπαίδευση και την κατάρτιση (45% και 53%), πολλοί δεν βλέπουν πως αυτά τα πλεονεκτήματα οδηγούν σε βελτίωση της ισότητας των φύλων.
- Η πολιτισμική πολυμορφία είναι κάτι που αναγνωρίζεται και εκτιμάται σε ολόκληρη την περιοχή. Η μεγάλη πλειοψηφία των ερωτηθέντων, δήλωσε ότι εκτιμά τη θρησκευτική πολυμορφία και ενδιαφέρεται για άλλους πολιτισμούς, ωστόσο, πολλοί πιστεύουν ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα για να αλλάξουν τα στερεότυπα και τα εμπόδια που παρεμποδίζουν τις σχέσεις – οι χώρες SEM «συμφωνούν έντονα» ότι η πολιτισμική και θρησκευτική πολυμορφία είναι σημαντική για την ευημερία της κοινωνίας τους (59% έναντι 45% στην Ευρώπη).
- Υπάρχει μια κοινή αντίληψη σε ολόκληρη την περιοχή ότι οι τέχνες μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη γεφύρωση των διαφορών μεταξύ χωρών και πολιτισμών και ότι τα πολιτιστικά και καλλιτεχνικά σχέδια μπορούν να συμβάλουν στη μείωση του διαχωρισμού μεταξύ των πολιτισμών με ταινίες που θεωρούνται μεγάλη πηγή διαπολιτισμικής πληροφόρησης.
- Περισσότεροι από τους μισούς Ευρωπαίους θα ήθελαν να δουν περισσότερες γυναίκες να αναλαμβάνουν υψηλότερες θέσεις σε διάφορους χώρους, όπως η πολιτική και η κυβέρνηση (53%), σε σύγκριση με μόλις το 39% των ερωτηθέντων στις χώρες SEM. Οι Κύπριοι φαίνεται να συμφωνούν ότι οι γυναίκες πρέπει να συμμετέχουν περισσότερο στην κυβέρνηση και την πολιτική (53%), στην επιστήμη (48%), στην τεχνολογία και στον τομέα των επιχειρήσεων (42%).
- Ενώ και οι δύο ομάδες χωρών έχουν γενικά θετικές σχέσεις με την περιοχή, οι ερωτηθέντες των περιοχών SEM είναι πιο πιθανό να έχουν αρνητικές σχέσεις, με το ένα τρίτο να «χαρακτηρίζει έντονα» την περιοχή της Μεσογείου ως πηγή συγκρούσεων (33%), και ανθεκτική στις αλλαγές (32%), σε σύγκριση με μόλις το 20% και το 14% των ευρωπαίων ερωτηθέντων, αντίστοιχα.
