Στα τέλη της περασμένης εβδομάδας, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έδωσε στην Ολλανδία και τη Δανία την άδεια να παραδώσουν τα F-16, αλλά και οι δύο χώρες κατέστησαν σαφές ότι αυτό θα γίνει «αφού η εκπαίδευση των πιλότων έχει ολοκληρωθεί ικανοποιητικά».

Σύμφωνα με τον Δανό υπουργό Εξωτερικών Λαρς Λόκε Ράσμουσεν, «δεν υπάρχει ακόμη χρονοδιάγραμμα» για το πότε η Ουκρανία θα μπορούσε να παραλάβει τα αεροπλάνα. «Η εκπαίδευση των πιλότων είναι προτεραιότητα και οι πρώτες εκπαιδευτικές ασκήσεις, όπως είπε ο Δανός υπουργός στους Financial Times, αναμένεται να ξεκινήσουν στα τέλη αυτού του μήνα στην αεροπορική βάση Σκράιντστραπ, στη Δανία – και θα διαρκέσουν αρκετούς μήνες.

Πρώτα, μαθήματα αγγλικών

Υπάρχουν μερικά δύσκολα ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν τις επόμενες εβδομάδες. Για την εκπαίδευση πιλότων απαιτείται καλή γνώση της αγγλικής γλώσσας. Μερικοί Ουκρανοί πιλότοι πρέπει πρώτα να κάνουν μαθήματα αγγλικής γλώσσας.

Η διαδικασία θα διαρκέσει έξι μήνες για την εκμάθηση των δεξιοτήτων για τον χειρισμό των αεροσκαφών, συν επιπλέον τέσσερις μήνες για τα πληρώματα των πιλότων για να μάθουν τους τεχνικούς όρους στα αγγλικά , στο απαιτούμενο επίπεδο.

Υπάρχουν και άλλα ειδικά προβλήματα: Τα μαχητικά αεροσκάφη F-16 απαιτούν εκτεταμένη συντήρηση, ειδικά αν προέρχονται από παλαιότερα αποθέματα. Αυτό απαιτεί επίσης ανθρώπινο δυναμικό, ειδικές τεχνικές γνώσεις και επαρκώς καλό επίπεδο αγγλικών. Και πολύ χρόνο.

Ποιος θα αναλάβει τη συντήρηση

Σύμφωνα με τον Τζάστον Μπρονκ, καθηγητή στη Βασιλική Ακαδημία Πολεμικής Αεροπορίας της Νορβηγίας, δεν φαίνεται να μπορούν οι Ουκρανοί να βρουν γρήγορα τις απαραίτητες ομάδες τεχνικών συντήρησης. Οι Ουκρανοί ειδικοί λέγεται ότι διαθέτουν μεγάλη τεχνική τεχνογνωσία και ικανότητα αυτοσχεδιασμού. Μπορεί αυτό να προκαλέσει εκπλήξεις που οι ειδικοί δεν μπορούν να προβλέψουν.

Ο Μπρονκ, είναι δύσπιστος: Ακόμη και με χρονοδιαγράμματα που λειτουργούν με υψηλό κίνδυνο, θα χρειαστούν χρόνια για την εκπαίδευση του προσωπικού συντήρησης σε επίπεδο τεχνιτών, ειδικών να επιβλέπουν και να διασφαλίζουν τη σωστή συντήρηση. Μια λύση θα ήταν να προσληφθούν «πολιτικοί εργολάβοι» που θα  κάνουν τη συντήρηση των αεροσκαφών, αλλά αυτό όμως δημιουργεί περαιτέρω προβλήματα, δεδομένου ότι οι βάσεις F-16 είναι στόχοι για ρωσικές επιθέσεις.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Μπρονκ αυτό αυξάνει τους πολιτικούς κινδύνους. Δυτικοί  τεχνικοί θα μπορούσαν να σκοτωθούν από ρωσικές επιθέσεις. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ το γνωρίζει αυτό, και γι’ αυτό μπορεί να υποτεθεί ότι χωρίς μια «θεμελιώδη αλλαγή πολιτικής» στην Ουάσιγκτον, δεν μπορεί να αναμένεται υποστήριξη από Αμερικανούς τεχνικούς.

Η Ολλανδία και η Δανία θα χρειαστούν τις δικές τους ομάδες συντήρησης. Το ερώτημα λοιπόν παραμένει ποιος μπορεί να αναλάβει τη συντήρηση των F-16 στην Ουκρανία.

Είναι επίσης ανοιχτό το ερώτημα εάν οι δαπάνες για τα F-16 δεν περιορίζουν τα κεφάλαια που χρειάζονται για άλλα, πιο αποτελεσματικά όπλα. Σε αυτό προστίθεται η αβεβαιότητα σχετικά με τα οπλικά συστήματα με τα οποία μπορεί να εξοπλιστεί το F-16.

Βασικά όπλα, όπως η μεγάλης εμβέλειας παραλλαγή AMRAAM AIM-120D και ο πύραυλος JASSM δεν έχουν ακόμη εγκριθεί για να δοθούν στην Ουκρανία. Ενδεχομένως να θεωρείται πολύ «ευαίσθητο», ζήτημα για να μην πέσουν στα χέρια της Ρωσίας και των Κινέζων, κατ` επέκταση.

«Όχι μέχρι τα τέλη του 2024»

Ήδη από τα τέλη Μαΐου, ο Αμερικανός συγγραφέας  Ντάνιελ Ντέιβις , πρώην αντισμήναρχος της πολεμικής αεροπορίας των   αεροπορίας των ΗΠΑ, υπολόγισε ότι «πιθανώς θα φτάσουμε στο 2024 για να διασφαλιστεί η αξιοπλοΐα των F-16 στην Ουκρανία».

Σύμφωνα με τον Guardian, τα  Ολλανδικά F-16 δεν θα είναι έτοιμα για μάχιμες αποστολές στην Ουκρανία, παρά μόνο «αργά το 2024». Μέχρι τότε όμως είναι πολύ πιθανό –και όλοι ελπίζουμε- να έχει βρεθεί μια διπλωματική λύση για να τελειώσει ο πόλεμος.

Μιχάλης Ψύλος • [email protected]