Σοκ προκαλούν οι αποκαλύψεις για τον κρυφό πλούτο ηγετών του κόσμου, πολιτικών και δισεκατομμυριούχων, σύμφωνα με τα στοιχεία μιας από τις μεγαλύτερες διαρροές οικονομικών εγγράφων που ήρθαν χθες στο φως της δημοσιότητας.
Τα έγγραφα, γνωστά ως Pandora Papers, περιλαμβάνουν περί τους 35 νυν και πρώην ηγέτες και περισσότερους από 300 δημόσιους λειτουργούς, τα ονόματα των οποίων εμφανίζονται σε υπεράκτιες εταιρείες (offshore), μέσω των οποίων έχουν κρυφά επενδύσει τεράστια ποσά για την αγορά ακινήτων σε ΗΠΑ και Βρετανία.
Το δίκτυο Διεθνής Κοινοπραξία Ερευνών Δημοσιογράφων (International Consortium of Investigative Journalists- ICIJ), απέκτησε πρόσβαση σε 11,9 εκατομμύρια εμπιστευτικά έγγραφα από 14 ξεχωριστές εταιρείες νομικών και χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, τα οποία σύμφωνα με την ομάδα προσέφεραν «μια σαρωτική ματιά σε μια βιομηχανία που βοηθά τους υπερ -πλούσιους, ισχυρούς κυβερνητικούς αξιωματούχους και άλλες ελίτ στον κόσμο να αποκρύψουν τρισεκατομμύρια δολάρια από φόρους, αρχές, εισαγγελείς και άλλους φορείς».
Η μεταφορά χρημάτων μέσω υπεράκτιων εταιρειών και των λογαριασμών τους, σε δικαιοδοσίες κυρίως με χαμηλό φόρο, είναι νόμιμη στις περισσότερες χώρες και πολλά από τα άτομα που αναφέρονται στην ανακοίνωση δεν κατηγορούνται για εγκληματική παράβαση.
Ωστόσο, η δημοσιογραφική ομάδα ανέφερε ότι τα 2,94 terabytes οικονομικών και νομικών δεδομένων – γεγονός που καθιστά αυτή τη διαρροή τη μεγαλύτερη από την εποχή των Panama Papers του 2016 – δείχνει ότι «η υπεράκτια μηχανή χρημάτων λειτουργεί σε κάθε γωνιά του πλανήτη, συμπεριλαμβανομένων των μεγαλύτερων δημοκρατιών στον κόσμο» και αφορά ορισμένες από τις πιο γνωστές τράπεζες και νομικές εταιρείες στον κόσμο.
Το Bloomberg συνοψίζει μερικές από τις μεγαλύτερες αποκαλύψεις:
Ο βασιλιάς Ιορδανίας διαθέτει μια «αυτοκρατορία» σε ακίνητα
Ο μονάρχης της Ιορδανίας, Βασιλιάς Αμπντάλα ΙΙ, χρησιμοποίησε έναν Άγγλο λογιστή στην Ελβετία και δικηγόρους στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους για να αγοράσει κρυφά 14 πολυτελή σπίτια αξίας 106 εκατομμυρίων δολαρίων, συμπεριλαμβανομένου ενός ακινήτου 23 εκατομμυρίων δολαρίων στην Καλιφόρνια με θέα στην παραλία, ανέφερε το ICIJ, σημειώνοντας ότι η χώρα βασίζεται σε ξένη βοήθεια για να στηρίξει τους ανθρώπους της και να φιλοξενήσει εκατομμύρια πρόσφυγες.
Οι Βρετανοί δικηγόροι του βασιλιά δήλωσαν στο ICIJ ότι δεν ήταν υποχρεωμένος να πληρώνει φόρους σύμφωνα με το ιορδανικό δίκαιο, δεν έχει κάνει ποτέ κατάχρηση δημόσιων κεφαλαίων και έχει «λόγους ασφάλειας και απορρήτου για την κατοχή περιουσίας μέσω υπεράκτιων εταιρειών».
Τα ακίνητα της Γαλλικής Ριβιέρας
Ο πρωθυπουργός της Τσεχίας Αντρέι Μπάμπις, ο οποίος διεκδικεί εκ νέου την εκλογή του στο αξίωμα, «μετέφερε 22 εκατομμύρια δολάρια μέσω υπεράκτιων εταιρειών για να αγοράσει ένα πολυτελές ακίνητο στη Γαλλική Ριβιέρα το 2009, διατηρώντας παράλληλα την ιδιοκτησία του μυστική», ανέφερε το ICIJ.
Το Chateau Bigaud διαθέτει πέντε υπνοδωμάτια και ανήκει σε θυγατρική μιας από τις τσεχικές εταιρείες του Μπάμπις. Το ακίνητο βρίσκεται σε έκταση 9,4 στρεμμάτων σε ένα χωριό στην κορυφή ενός λόφου, όπου ο Πάμπλο Πικάσο πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του, ανέφερε η ομάδα.
Η βασίλισσα Ελισάβετ και το Αζερμπαϊτζάν
Η δημοσίευση των στοιχείων αποκάλυψε ότι η οικογένεια Αλίγιεφ που βρίσκεται στην εξουσία του Αζερμπαϊτζάν έχει εμπλακεί σε μυστικά deals αξίας περίπου 540 εκατομμυρίων δολαρίων στο Ηνωμένο Βασίλειο τα τελευταία χρόνια, ανέφερε ο Guardian, ένας από τους συνεργάτες του ICIJ στα μέσα ενημέρωσης.
Το crown estate της βασίλισσας Ελισάβετ Β ‘αγόρασε ένα ακίνητο αξίας σχεδόν 91 εκατομμυρίων δολαρίων από την οικογένεια και βρίσκεται αυτή τη στιγμή στη μέση μιας εσωτερικής αναθεώρησης της αγοράς, ανέφερε ο Guardian. «Λαμβάνοντας υπόψη τις πιθανές ανησυχίες, ερευνούμε το θέμα», δήλωσε εκπρόσωπος του crown estate, προσθέτοντας ότι οι Αλίγιεφ αρνήθηκαν να σχολιάσουν.
Οι παράδεισοι στη Νότια Ντακότα και τη Νεβάδα
Μία από τις πιο «ανησυχητικές αποκαλύψεις» για τις ΗΠΑ ήταν ο ρόλος της Νότιας Ντακότα, της Νεβάδα και άλλων πολιτειών που έχουν υιοθετήσει νόμους περί οικονομικού απορρήτου που «ανταγωνίζονται εκείνους των υπεράκτιων δικαιοδοσιών» και καταδεικνύουν την «διευρυνόμενη συνενοχή της Αμερικής στην υπεράκτια οικονομία», γράφει η Washington Post, ένας από τους συνεργάτες του ICIJ στα μέσα ενημέρωσης.
Ένας πρώην αντιπρόεδρος της Δομινικανής Δημοκρατίας διαθέτει πολλά καταπιστεύματα στη Νότια Ντακότα για να εξασφαλίσει τον προσωπικό του πλούτο και τις μετοχές ενός από τους μεγαλύτερους παραγωγούς ζάχαρης της χώρας, ανέφερε η εφημερίδα.
Η πολιτική ελίτ του Πακιστάν
Αρκετά άτομα του κύκλου του πρωθυπουργού του Πακιστάν Ιμράν Καν, και κάποιοι από τους σημερινούς και πρώην υπουργούς του υπουργικού συμβουλίου, «κατείχαν κρυφά μια σειρά από εταιρείες και καταπιστεύματα που κατείχαν εκατομμύρια δολάρια κρυμμένου πλούτου», ανέφερε η ομάδα.
Αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει πολιτικό πονοκέφαλο για τον πρώην σταρ του κρίκετ, ο οποίος έκανε εκστρατεία για το υψηλότερο αξίωμα της χώρας της Νότιας Ασίας ως επικεφαλής ενός μεταρρυθμιστικού κόμματος που υποσχέθηκε μια ισχυρή ατζέντα κατά της διαφθοράς.
Πριν από τα Pandora Papers, ένας εκπρόσωπος του Χαν δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ότι ο Χαν δεν είχε υπεράκτια εταιρεία, αλλά οι υπουργοί και οι σύμβουλοι «θα πρέπει να λογοδοτήσουν» για τις μεμονωμένες πράξεις τους.
Αγορά ακινήτου από τον Τόνι Μπλερ
Τα έγγραφα δείχνουν ότι ο πρώην πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Τόνι Μπλερ και η σύζυγός του εξοικονόμησαν περίπου 422.000 δολάρια χρησιμοποιώντας μια υπεράκτια εταιρεία για να αγοράσουν ένα γραφείο σχεδόν 9 εκατομμυρίων δολαρίων στην περιοχή Marylebone του Λονδίνου που ανήκε εν μέρει στην οικογένεια ενός υπουργού του Μπαχρέιν, ανέφερε ο Guardian.
Η εφημερίδα ανέφερε ότι δεν υπήρχε τίποτα παράνομο στη συμφωνία, αλλά «υπογραμμίζει ένα κενό που επέτρεψε στους πλούσιους ιδιοκτήτες ακινήτων να μην πληρώνουν φόρο που είναι συνηθισμένος για τους απλούς Βρετανούς».
