Η διαχείριση του μεταναστευτικού, η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η στεγαστική και η προσφυγική πολιτική είναι οι τέσσερις τομείς στους οποίους εστιάζονται οι προτεραιότητες του Υπουργείου Εσωτερικών, δήλωσε την Πέμπτη ο Υπουργός, Κωνσταντίνος Ιωάννου, κατά την πρώτη, επίσημη, συζήτησή του με την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών.
Μετά και την αντίδραση των μελών της Επιτροπής, ο Υπουργός είπε ότι θα προσπαθήσουν όπως τα τροποποιητικά νομοσχέδια για την Τοπική Αυτοδιοίκηση (ΤΑ), κατατεθούν στην Βουλή μέχρι τον Μάιο, αντί τέλος Ιουνίου, όπως αρχικά ήταν ο σχεδιασμός.
Κατά τη συζήτηση στην Επιτροπή στην οποία το παρών τους έδωσαν και οι Προέδροι των Επιτροπών Προσφύγων και Άμυνας, ο κ. Ιωάννου ενημέρωσε τους Βουλευτές για τις πολιτικές και προτεραιότητες του Υπουργείου του και απάντησε σε ερωτήσεις τους σε σχέση με θέματα της αρμοδιότητας του Υπουργείου του.
Όραμα του ΥΠΕΣ, είπε, είναι η συνέχιση της αναπτυξιακής δραστηριότητας, ώστε οι πόλεις και οι κοινότητες να καταστούν πιο βιώσιμες και φιλικές, μέσω ισόρροπης ανάπτυξης, ενισχύοντας την οικονομία του τόπου, την ασφάλεια των πολιτών και την κοινωνική συνοχή. Παράλληλα, πρόσθεσε, στοχεύουν στην εισαγωγή μεταρρυθμιστικών παραμέτρων και καινοτομιών, ώστε να καταστεί εφικτός ο εκσυγχρονισμός και η βελτίωση των υπηρεσιών του Υπουργείου προς τους πολίτες.
Στο 490% η αύξηση των αιτήσεων διεθνούς προστασίας από το 2016
Όσον αφορά στο μεταναστευτικό, ο κ. Ιωάννου είπε ότι η Κύπρος ήταν σταθερά το κράτος μέλος με τον υψηλότερο αριθμό αιτήσεων για διεθνή προστασία σε σχέση με τον πληθυσμό της με την αύξηση από το 2016 να φτάνει το 490%
Ως αποτέλεσμα, τη δεδομένη στιγμή, το ποσοστό των αιτούντων και των κατόχων οποιουδήποτε καθεστώτος διεθνούς προστασίας στην Κύπρο, ο αριθμός των οποίων υπολογίζεται να ανήλθε πέραν των 55.000 ατόμων, αντιστοιχεί σε πέραν του 6% του πληθυσμού της χώρας, ενώ μόνο για το 2022, καταγράφηκαν 21.565 νέοι αιτούντες. Είπε ότι αυτό ήταν το 50% του συνολικού στη Μεσόγειο, ενώ σε ένα 10μηνο ήρθαν στην Κύπρος 857 ασυνόδευτοι ανήλικοι.
Αναφέρθηκε στη δημιουργία Υφυπουργείου Μετανάστευσης, και Ασύλου, νομοσχέδιο για το οποίο αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή τέλη Μαΐου.
Απαντώντας σε ερώτηση κατά τη συζήτηση για το θέμα του συρματοπλέγματος, ο κ. Ιωάννου, είπε δεν είναι αφετηρία τους το συρματόπλεγμα ούτε στόχος τους να το επεκτείνουν, αλλά πρέπει να αξιολογήσουν την πρακτική του εφαρμογή, στην επιτήρηση κατάπαυσης του πυρός. Είπε ότι, κάποια μέτρα, αν βοηθούν θα τα αξιολογήσουν. Στόχος, πρόσθεσε, είναι να προσπαθήσουν, με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα την φύλαξη της γραμμής κατάπαυσης του πυρός, σημειώνοντας ότι προχωρούν με τους οριοφύλακες.
Ανάγκη για εφαρμογή Σχεδίου Δράσης από ΕΕ για Ανατολική Μεσόγειο
Σημείωσε ακόμη την ανάγκη για δράση από την ΕΕ για αποτελεσματική αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών, γιατί όπως είπε, όσα και να κάνει η Κυβέρνηση, όπως αύξηση προσωπικού για ταχύτερη εξέταση αιτήσεων και προσφυγών, επίσπευση διαδικασιών, ενίσχυση γραφείου επιστροφών, νέα κέντρα υποδοχής, αν δεν μειωθούν οι ροές από την Τουρκία μέσω των κατεχομένων, δεν θα υπάρξει αποτελεσματική αντιμετώπιση. Αυτό μπορεί να γίνει μέσω της ΕΕ, είπε.
Ο κ. Ιωάννου αναφέρθηκε στην ανάγκη για εφαρμογή Σχεδίου Δράσης από την ΕΕ για την ανατολική Μεσόγειο, σημειώνοντας ότι τα άλλα σχέδια που εφαρμόστηκαν για άλλες περιοχές, βοήθησαν στην μείωση ροών.
Είπε ότι ετοίμασαν προσχέδιο εισηγήσεων, το οποίο συζήτησε και με τον Υπουργό Εξωτερικών, όπως, να έχει γραφείο ο Frontex στην Κωνσταντινούπολη, κυρώσεις σε αεροπορικές εταιρείες που μεταφέρουν ασυνόδευτα παιδιά, να ελέγχονται οι βίζες των λεγόμενων φοιτητών στα κατεχόμενα. Για το τελευταίο, σημείωσε ότι λιγότερο από 24 ώρες μετά που αφικνούνται στα κατεχόμενα ως φοιτητές, περνούν στις ελεγχόμενες περιοχές.
Άλλη μια εισήγηση, είπε, είναι καλύτερη ενημέρωση σε τρίτες χώρες για να μην νομίζουν οι υπήκοοί τους, ότι φτάνοντας στην Κύπρο μέσω Τουρκίας ότι μπαίνουν σε ζώνη Σένγκεν νομιζόμενοι ότι θα μπορούν να ταξιδέψουν και αλλού. Είπε ακόμη ότι πρέπει να γίνει υποχρεωτική η μετεγκατάσταση αιτητών ασύλου σε άλλες χώρες της ΕΕ αντί από εθελούσια που είναι τώρα. Σημείωσε ότι μόνο 96 άτομα μετεγκαταστάθηκαν από την Κύπρο, αναφέροντας ότι τόσα άτομα φτάνουν στην χώρα μέσα σε μια νύκτα.
Είπε ακόμη, απαντώντας σε ερωτήσεις Βουλευτών, ότι πέρσι εξετάστηκαν 16.000 αιτήσεις, εκκρεμούν 30.000 αιτήσεις, ενώ ζήτησε να προσληφθούν περισσότεροι εξεταστές, και ότι εξετάζουν το ενδεχόμενο να λειτουργεί το διοικητικό δικαστήριο, και απογευματινές ώρες, για να επισπευσθούν διαδικασίες όσον αφορά και τις προσφυγές.
«Πολύ σοβαρή» η επίθεση στο Κτηματολόγιο
Για το θέμα της κυβερνοεπίθεσης στο σύστημα του Κτηματολογίου, ο κ. Ιωάννου, σημείωσε ότι, δυστυχώς, οι χάκερς, είναι πολύ πιο μπροστά σε κάποια θέματα από την Κυβέρνηση, και ότι ήταν μια πολύ σοβαρή επίθεση, και θα χρειαστεί κάποιος χρόνος για να βεβαιωθούν ότι δεν θα υπάρξει πάλι πρόβλημα όταν επαναλειτουργήσει. Σημείωσε ότι οι λειτουργοί του Τμήματος εργάζονται νυχθημερόν για να εξυπηρετούν το κοινό.
Σε δηλώσεις του μετά την συνεδρία της Επιτροπής, ο κ. Ιωάννου, είπε ότι τόνισε στα μέλη της Επιτροπής ότι θα κτίσουν στα θετικά της προηγούμενης διακυβέρνησης, «εμβολιάζοντας» το πρόγραμμα όμως, με τις δικές τους προτεραιότητες και θέσεις, οι οποίες συνοψίζονται, όπως ανέφερε, στην διαχείριση του μεταναστευτικού, στην μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τη στεγαστική, όπως και την προσφυγική πολιτική.
Θα επιλυθούν οποιαδήποτε προβλήματα για μεταρρύθμιση ΤΑ μέχρι τον Μάιο 2024
Για το θέμα της ΤΑ, σημείωσε ότι είμαστε σε ένα μεταβατικό στάδιο «και πρέπει να σιγουρευτούμε ότι προχωρά κανονικά και δεν πρέπει να υπάρχουν οποιεσδήποτε καθυστερήσεις, και οποιαδήποτε προβλήματα προκύψουν μέχρι τον Μάιο του 2024, θα επιλυθούν».
Παράλληλα, είπε, έχει τονίσει ότι, θα δώσουν και έμφαση στην αναδιοργάνωση του ίδιου του Υπουργείου διότι πρώτιστος τους στόχος είναι η εξυπηρέτηση του πολίτη, ώστε φαινόμενα γραφειοκρατίας, και καθυστερήσεις, να εξαλειφθούν.
Τοποθετήσεις Βουλευτών
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής ΑΚΕΛ, Άριστος Δαμιανού, στις δηλώσεις του, εξέφρασε την ικανοποίηση του, για το περιεχόμενο της πρώτης, επίσημης συνάντησης τους με τον νέο Υπουργό Εσωτερικών, σημειώνοντας ότι αν και είθισται η πρώτη συνάντηση να είναι εθιμοτυπική, συζητήσαν πλειάδα θεμάτων που αφορούν το Υπουργείο.
Συζήτησαν, μεταξύ άλλων, είπε, την ανάγκη ολοκλήρωσης της μεταρρύθμισης της ΤΑ δεδομένου του οροσήμου για τις εκλογές του μεθεπόμενου Μαΐου, τον εξορθολογισμό κάποιων προνοιών και συμπλήρωση κάποιων κενών, τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, θέματα πολεοδομικής και βιώσιμης ανάπτυξης, τοπικών σχεδίων, της ηχορύπανσης, ζητήματα πυρκαγιών και φυσικών καταστροφών, κοινόκτητων οικοδομών. Πρόσθεσε ότι υπέμνησαν στον Υπουργό ότι υπάρχουν και θέματα που άπτονται της μεταρρύθμισης της ΤΑ που είναι αυτόνομα και θα πρέπει να συζητήσουν όπως είναι η διαχείριση των παραλιών, η δημοτική αστυνομία κ.ά.
Για το θέμα της στατικής επάρκειας των κτιρίων, ο κ. Δαμιανού εξέφρασε επίσης την ικανοποίησή του, για το γεγονός ότι ο Υπουργός ανταποκρίθηκε, όπως είπε, στο αίτημα της Επιτροπής Εσωτερικών, έτσι ώστε να κατατεθεί το συντομότερο δυνατό το υπό εκκόλαψη νομοσχέδιο που αφορά τροποποίηση στον Νόμο περί ρυθμίσεως οδών και οικοδομών.
Ως ΑΚΕΛ, είπε, επαναλαμβάνει τη θέση αρχής ότι είναι έτοιμοι να συνεργαστούν και με τον Υπουργό Εσωτερικών, και να προωθήσουν πολιτικές που υπηρετούν το κοινωνικό σύνολο, ενώ θα εμπλουτίζουν Κυβερνητικά νομοσχέδια, για να οδηγούνται στην Ολομέλεια για υπερψήφιση. Εκεί και όπου διαφωνούν με πολιτικές, πρόσθεσε, θα λένε την άποψή τους, «με ειλικρίνεια, και συνάμα θα καταθέτουμε την αντιπρόταση». Αυτός είναι ο ρόλος της αντιπολίτευσης, σημείωσε.
Για το θέμα της μεταρρύθμισης της ΤΑ, ανέφερε ότι έχουν πει στο Υπουργείο και στους λειτουργούς του, ότι οι όποιοι σχεδιασμοί για τυχόν αλλαγές στην μεταρρύθμιση θα πρέπει να σταλούν στην Επιτροπή Εσωτερικών, το αργότερο μέχρι την 1η Μαΐου, ούτως ώστε μέχρι την ανάπαυλα του Ιουλίου, να ολοκληρώσουν αυτή την προσπάθεια. Διότι, είπε, ούτε είναι ηθικό, ούτε θεμιτό, να συζητιούνται εκλογικοί νόμοι, μερικούς μήνες πριν τις εκλογές.
Ερωτηθείς σχετικά, ο κ. Δαμιανού, σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι η θέση αρχής παραμένει ότι θα γίνουν αλλαγές με φειδώ γιατί ελλοχεύει ο κίνδυνος να ανοίξει ο ασκός του Αιόλου. «Σε καμία περίπτωση δεν θα επιτρέψουμε να “τουμπάρει” αυτή η διαδικασία που μετά από μια δεκαετία ευοδώθηκε, της ίδιας της μεταρρύθμισης», σημείωσε.
Στις τοποθετήσεις τους τα μέλη της Επιτροπής ευχήθηκαν στον κ. Ιωάννου καλή επιτυχία στο δύσκολο έργο που αναλαμβάνει λόγω και του μεγάλου και πολυσύνθετου πορτοφολίου του Υπουργείου του.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Νίκος Σύκας, είπε σε δηλώσεις του, ότι τους ικανοποιεί ότι θα συνεχίσει ο Υπουργός από εκεί που έχει μείνει και η προηγούμενη Κυβέρνηση, βελτιώνοντας όσα χρειάζονται να γίνουν. Είπε ότι ως ΔΗΣΥ, «με θετική σκέψη και διάθεση» αλλά και ως μέλη της Επιτροπής, θα προτάξουν το καλώς νοούμενο συμφέρον του τόπου και εκεί όπου ενδείκνυται θα παρέμβουν, και εκεί που πρέπει, θα κάνουν κριτική. Πρόσθεσε ότι έχουν τονίσει ότι όλες οι προτάσεις που έχουν αναπτυχθεί κατά την εκλογική περίοδο δια του υποψηφίου τους θα σταλούν στον Υπουργό, ευελπιστώντας ότι πολλές από εκείνες θα μπορέσει να τις δει και να υλοποιηθούν προς όφελος του κοινωνικού συνόλου.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Κυριάκος Χατζηγιάννης αναφέρθηκε στην συζήτηση στην ανάγκη αναδιοργάνωσης του Υπουργείου το οποίο όπως είπε φορτώνεται από την γραφειοκρατία. Είπε ακόμη ότι είναι «πολύ σωστή» η απόφαση για διαφορετική διαχείριση του μεταναστευτικού, αλλά πρέπει να γίνει με γρήγορους ρυθμούς, σημειώνοντας ότι 6% σημαίνει εθνικός κίνδυνος. Χρειάζεται ριζοσπαστική αντιμετώπιση του προβλήματος, είπε.
Η Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Μαρίνα Νικολάου ρώτησε κατά τη συζήτηση, τον Υπουργό σχετικά με την διαχείριση του μεταναστευτικού, πόσες αιτήσεις ασύλου εξετάστηκαν πέρσι, για τις εθελούσιες επιστροφές, με ποιο τρόπο θα πετύχει το Υπουργείο την μείωση ροών εφόσον δεν υπάρχει κράτος στα κατεχόμενα, αλλά και αν προτίθενται να αλλάξουν κάτι όσον αφορά στο συρματόπλεγμα.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Βαλεντίνος Φακοντής, έθεσε το θέμα της άναρχης δόμησης, και ρώτησε ποιοι είναι οι στόχοι του Υπουργείου για να υπάρξει μια πιο ισορροπημένη ανάπτυξη στον τόπο.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Πανίκος Λεωνίδου, είπε σε δηλώσεις του ότι η θέση που εξέφρασαν ως κόμμα είναι ότι χρειάζεται και από πλευράς της Κυβέρνησης και του Υπουργού, επικοινωνία, συνεννόηση, διαβούλευση, με όλα τα κόμματα, για να προχωρούν νομοθετήματα που υποβάλλει η Κυβέρνηση και θέματα που καταθέτουν οι Βουλευτές. Είπε ότι ο ίδιος έχει επισημάνει κατά την τοποθέτηση του ενώπιων της Επιτροπής, το θέμα των κοινόκτητων κατοικιών και τα προβλήματα από την έλλειψη νομοθετικού πλαισίου για τις πολυκατοικίες, το θέμα των πολεοδομικών ζωνών, θέματα που αφορούν την ύπαιθρο, τα νεαρά ζευγάρια, το μεταναστευτικό, και αναμένονται πολύ σύντομα λύσεις, αποφάσεις, ή τρόποι με τους οποίους μπορούν να αμβλυνθούν άμεσα όλα αυτά τα θέματα.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χρίστος Σενέκης, αναφέρθηκε στη συνεδρία, μεταξύ άλλων, στο θέμα των προσφυγικών πολυκατοικιών, και ρώτησε ακόμη πόσες είναι οι εκκρεμούσες αιτήσεις πολιτογράφησης που αφορά άτομα που πληρούν το κριτήριο της διαμονής, όχι της κατ’ εξαίρεση πολιτογράφησης. Ρώτησε ακόμη για τον αριθμό αιτήσεων ασύλου για το 2023, και πόσες είναι οι εκκρεμούσες αιτήσεις, αλλά και για την κυβερνοεπίθεση στο Κτηματολόγιο και πότε θα υπάρξει πλήρης αποκατάσταση της λειτουργίας του τμήματος.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Άμυνας, Πρόεδρος της ΕΔΕΚ, Μαρίνος Σιζόπουλος, με τη σειρά του, ευχήθηκε κατα τη συνεδρία, στον κ. Ιωάννου, κάθε επιτυχία στο έργο του, και διαβεβαίωσε ότι από την ΕΔΕΚ, θα έχει κάθε δυνατή υποστήριξη.
Ζήτησε από τον Υπουργό να μελετήσουν το θέμα της καταπολέμησης της γραφειοκρατίας, τα «τεράστια προβλήματα» θεμάτων στέγασης, και να δουν την δυνατότητα επανεξέτασης αξιοποίησης αγροτικών τεμαχίων για σκοπούς στέγασης των ιδιοκτητών η μελών των οικογενειών τους και όχι για οικιστικές αναπτύξεις.
Αναφέρθηκε ακόμη στην περιοχή Τηλλυρίας, και στην ανάγκη ειδικού σχεδίου στήριξης της περιοχής αυτής, για να παραμείνει, όπως είπε, ο πληθυσμός στην περιοχή αυτή, και να υπάρξει ανάπτυξη, γιατί είναι «ζωτικής σημασίας και για το εθνικό μας θέμα».
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Μαρίνος Μουσιούττας είπε στις δηλώσεις του, ότι ως κόμμα θα είναι δίπλα από κάθε υπουργό στα καλώς έχοντα αλλά και επικριτικοί στα κακώς έχοντα και ότι προσπάθειά τους είναι να βάλουν και αυτοί το λιθαράκι τους έτσι ώστε τα πράγματα να πάνε προς το καλύτερο. Σημείωσε ότι στη συζήτηση έγινε αναφορά για πρόταση της ΔΗΠΑ, για τον ενιαίο φορέα στεγαστικής πολιτικής, με στόχο να συνενώσει τα διάφορα τμήματα που ασχολούνται με την στεγαστική πολιτική, και ότι αυτό το θέμα εξετάζεται.
Η Αλεξάνδρα Ατταλίδου, Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών, είπε ότι κατέθεσε την άποψη του κόμματός της, ότι εκείνο που χρειάζεται είναι να υπάρξει μια νέα κουλτούρα διαφάνειας, διαβούλευσης, διαλεκτικότητας, προς το δημόσιο συμφέρον. Όσον αφορά το μεταναστευτικό, σημείωσε ότι υπάρχει εργαλειοποίηση από την Τουρκία αλλά το ίδιο γίνεται από πολιτικά πρόσωπα στην Ελληνοκυπριακή πλευρά και πρέπει να αντιμετωπιστεί αυτό γιατί η ρητορική μίσους βρίσκεται σε πολύ επικίνδυνο σημείο και μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στην ίδια την κυβέρνηση για να εφαρμόσει την πολιτική της.
Η κ. Ατταλίδου είπε ακόμη ότι έθεσε και το θέμα της νεκρής ζώνης και του συρματοπλέγματος, και ότι «δεν μπορούμε πέντε χιλιόμετρα νεκρής ζώνης να την χαρίσουμε στους Τούρκους». Είπε ότι είναι έδαφος που υπάρχουν κατοικίες, εργασίες του πληθυσμού και θα πρέπει να το χειριστεί η Κυβέρνηση με πολύ μεγάλη προσοχή.
Για το θέμα διαχείρισης γης, είπε ότι θα πρέπει να εφαρμοστεί το ‘Σχέδιο Κύπρος’ ούτως ώστε να μην φτάνουμε στα πολεοδομικά αδιέξοδα που οδήγησαν σε διαδηλώσεις για τα ασφαλτικά στο Δάλι και σε πολλές άλλες περιπτώσεις όπου ο πληθυσμός βλέπει να επηρεάζεται η ζωή του. Ανέφερε επίσης ότι πρέπει επειγόντως να υπογραφεί το πρωτόκολλο της Βαρκελώνης για την προστασία των παραλιών που είναι και ενωσιακή υποχρέωση, και να υπάρξει και μια προσέγγιση σεβασμού της περιβαλλοντικής νομοθεσίας.
