Είναι οριστικό ότι πάμε για μια νέα φορολογική μεταρρύθμιση. Το είπε ξεκάθαρα ο Υπουργός Οικονομικών στη Βουλή, το επιβεβαίωσαν εκπρόσωποι της κυβέρνησης και του Τμήματος Φορολογίας σε πρόσφατο συνέδριο και το επιβεβαιώνουν και εκπρόσωποι του ΣΕΛΚ.
Το μέγα ερώτημα είναι ποιες αλλαγές θα επιδιωχθούν και τελικά θα γίνουν στο φορολογικό πλαίσιο της Κύπρου; Σε παρόμοιες προσπάθειες επί διακυβερνήσεων Γ. Βασιλείου και Τ. Παπαδόπουλου υπήρξαν πραγματικές μάχες μέχρι να καταλήξουμε στις αλλαγές που έγιναν. Και αυτό, λόγω του ότι στο θέμα ενεπλάκησαν τα διάφορα ταξικά συμφέροντα των συντεχνιών, των εργοδοτών, των επαγγελματιών του τομέα, κλπ.
Είναι φανερόν, λοιπόν ότι ούτε τώρα μπορούν να αποφευχθούν αυτά τα φαινόμενα, αφού οι φορολογικές αλλαγές αφορούν όλους και κυρίως επηρεάζουν πολλά συμφέροντα. Όπως όλοι γνωρίζουμε κάθε χώρα μέσω του φορολογικού συστήματος προσπαθεί να ικανοποιήσει πολλές ανάγκες ή καλύτερα να πετύχει πολλούς στόχους.
Στη δική μας περίπτωση, η φορολογική μεταρρύθμιση κανονικά θα πρέπει να αποσκοπεί στη δίκαιη κατανομή των φορολογικών βαρών, στον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου, στην ενθάρρυνση των επενδύσεων, στην απλοποίηση του συστήματος, στην πάταξη της φοροδιαφυγής, στην ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης, στην εναρμόνιση με το φορολογικό πλαίσιο της Ε. Ένωσης, κλπ.
Για να επιτευχθούν, όμως, όλα αυτά μαζί και να είναι όλοι οι επηρεαζόμενοι ικανοποιημένοι θα πρέπει να τετραγωνίσουμε τον κύκλο, κάτι που δεν είναι πάντα εύκολο. Άρα, θα υπάρξουν αντιδράσεις, ενστάσεις και διαμαρτυρίες.
Θεωρούμε, λοιπόν ότι στο στάδιο που είναι τώρα το θέμα (διαβούλευση κυβέρνησης – εμπλεκόμενων) θα πρέπει να ξεκαθαρίσει από την αρχή το τι επιδιώκουμε με τη νέα φορολογική μεταρρύθμιση. Θέλουμε να κάνουμε ένα νέο, απλοποιημένο, ευέλικτο και σύγχρονο φορολογικό πλαίσιο ή επιδιώκουμε να ελαφρύνουμε κάποιους φορολογούμενους; Επιζητούμε να διορθώσουμε στρεβλώσεις και αδυναμίες του υφιστάμενου πλαισίου ή θα προσπαθήσουμε να ανακατανέμουμε τα φορολογικά βάρη; Σκοπεύουμε να εναρμονίσουμε το σύστημα με το ευρωπαϊκό και το διεθνές φορολογικό πλαίσιο ή θα δούμε το θέμα από την πλευρά της Κύπρου; Πρέπει να αποφασίσουμε τι θέλουμε, τι θα επιδιώξουμε και τι θα πετύχουμε.
Κατά τη γνώμη μας, σήμερα οι μεγαλύτερες προτεραιότητες της Κύπρου αφορούν τον εκσυγχρονισμό και την απλοποίηση του συστήματος, την εναρμόνιση του με τα ευρωπαϊκά δεδομένα και τη δημιουργία προοπτικών για προσέλκυση επενδύσεων και ανάπτυξη.
Σ’ αυτά θα πρέπει να επικεντρωθεί η μεγαλύτερη προσπάθεια και αυτοί πρέπει να είναι οι πρώτιστοι στόχοι μας.
Στα πλαίσια αυτής της προσέγγισης, θα πρέπει να καταργηθούν φορολογίες, να απλοποιηθούν κανονισμοί, να εναρμονιστούν φόροι και να εκσυγχρονιστεί το σύστημα.
Έχουμε την άποψη πως αν επιχειρήσουμε να ικανοποιήσουμε πολλούς στόχους ταυτόχρονα, θα χαθούμε στη …μετάφραση. Θα ξεσηκωθούν αντιδράσεις και διαμαρτυρίες και στο τέλος θα κάνουμε μια ανομοιογενή σύνθεση που δεν θα υπηρετεί κανένα στόχο.
Σήμερα, η κυπριακή οικονομία χαρακτηρίζεται από συγκεκριμένα δεδομένα και έχει ενώπιον της συγκεκριμένες προκλήσεις.
Οι θεμελιακές αλλαγές που έγιναν στα οικονομικά δεδομένα από το 2003 (που έγινε η προηγούμενη μεταρρύθμιση) μέχρι σήμερα και οι πολλές σύνθετες προκλήσεις που σήμερα αντιμετωπίζουμε πρέπει να τεθούν ως προτεραιότητα.
Οι άλλες πτυχές μπορούν είτε να αντιμετωπιστούν έμμεσα ή να δρομολογηθούν με άλλους τρόπους, π.χ. ελάφρυνση φόρων, φορολογικά κίνητρα, κλπ.
Ι. Ιωσήφ
