Η παρουσίαση, η συζήτηση και η ψήφιση του προϋπολογισμού στη Βουλή αποτελεί τη σημαντικότερη νομοθετική εργασία κάθε κράτους. Κατά τη διαδικασία αυτή αποφασίζεται σε μεγάλο βαθμό η πορεία της οικονομίας για το επόμενο έτος. Καθορίζονται τα έσοδα και τα έξοδα του κράτους, αλλά διαμορφώνεται και το τοπίο μέσα στο οποίο θα κινηθεί η επιχειρηματικότητα και γενικά η αγορά.
Στη προχθεσινή ομιλία του ο Υπουργός Οικονομικών Κωνσταντίνος Πετρίδης ξέφυγε από την πεπατημένη να παραθέτει μόνο νούμερα και αριθμούς για το τι έγινε το 2021. Επιχείρησε και κατάφερε να παρουσιάσει τους στρατηγικούς στόχους της οικονομικής πολιτικής για τις σκέψεις και προθέσεις της κυβέρνησης.
Είναι ίσως από τις λίγες φορές που ακούσαμε ξεκάθαρα από το στόμα Υπουργού Οικονομικών πως σχεδιάζει να πετύχει τους στόχους της κυβέρνησης και με ποια εργαλεία. Με άλλα λόγια, ο Υπουργός Οικονομικών χάραξε το γήπεδο.
Σημαντικότατη είναι η εξαγγελία του κ. Πετρίδη ότι η κυβέρνηση προσανατολίζεται να προχωρήσει σε μια φορολογική μεταρρύθμιση (επιτέλους) που θα προβλέπει:
- Την αύξηση του συντελεστή του εταιρικού φόρου.
- Την μείωση ή κατάργηση της έκτακτης εισφοράς επί της λογιζόμενης ή/και πραγματικής διανομής μερισμάτων.
- Μείωση της του ποσοστού επιβολής αμυντικής εισφοράς επί των πιστωτικών τόκων.
- Μείωση ή κατάργηση του τέλους εταιρειών €350.
- Εισαγωγή του φόρου άνθρακα με την σταδιακή αύξηση των φορολογιών στα ορυκτά καύσιμα καθώς και την επιβολή περιβαλλοντικών τελών για την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων.
- Αναπροσαρμογή των συντελεστών του ΦΠΑ με βάση την πρόσφατη απόφαση του ECOFIN, ειδικά για προϊόντα ή υπηρεσίες που σχετίζονται με τη δημόσια υγεία και την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση.
Στόχος αυτού του εγχειρήματος εξήγησε θα είναι η ενδυνάμωση της ανταγωνιστικότητας της κυπριακής οικονομίας και της Κύπρου ως επιχειρηματικό κέντρο, η μείωση της φορολογικής ανισότητας, η ενίσχυση της διαφάνειας και της απλοποίησης του φορολογικού μας συστήματος και η μείωση του διοικητικού φόρτου.
Αναφερόμενος στο μεγάλο θέμα των μεταρρυθμίσεων είπε ότι το συγκεκριμένο, φιλόδοξο αλλά υλοποιήσιμο μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα είναι αυτό που θα αλλάξει τη χώρα μας, θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα και θα διευρύνει την παραγωγική βάση της οικονομίας μας, αλλά και θα ενισχύσει την κοινωνική συνοχή. Η προσπάθεια διόρθωσης διαχρονικών στρεβλώσεων και παθογενειών στην οικονομία μας η οποία άρχισε τα τελευταία χρόνια θα πρέπει να συνεχιστεί.
Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε:
- Ο ρυθμός ανάπτυξης για το 2021, αναμένεται να κυμανθεί γύρω στο +5,5% σε πραγματικούς όρους σε σχέση με συρρίκνωση ύψους 5,1% το 2020. Το 2022, προβλέπεται ρυθμός ανάπτυξης 4,0% και 3,4% το 2023.
- Το ποσοστό ανεργίας, για ολόκληρο το 2021, εκτιμάται ότι θα κυμανθεί γύρω στο 7,5% του εργατικού δυναμικού. Τα επόμενα έτη, προβλέπεται συνέχιση της πτωτικής πορείας της ανεργίας, στο 6,7% το 2022 και ακολούθως στο 6,0% το 2023.
- Ο Προϋπολογισμός για το 2022, προβλέπει δημοσιονομική διόρθωση, με μείωση του ελλείμματος κοντά στο 1,1% του ΑΕΠ από έλλειμμα της τάξης του 4,9% το 2021. Για το επόμενο έτος, προβλέπεται περαιτέρω διόρθωση, με το έλλειμμα να μειώνεται στο 0,5% του ΑΕΠ το 2023.
- Το δημόσιο χρέος, αναμένεται να μειωθεί στο 104,2% του ΑΕΠ σε σύγκριση με 115,3% τέλος του 2020. Περαιτέρω βελτίωση προβλέπεται για τα επόμενα χρόνια, με το δημόσιο χρέος να μειώνεται στο 97,7% το τέλος 2022 και κάτω του 90% στο 87,3% του ΑΕΠ το τέλος του 2024.
Κρίνοντας όλα τα πιο πάνω μπορούμε να πούμε ότι είμαστε στο σωστό δρόμο. Η κυβέρνηση και ο Υπουργός Οικονομικών κινούνται μέσα σε λογικά πλαίσια και προσπαθούν να διορθώσουν τις όποιες αδυναμίες της οικονομίας με σωστά εργαλεία.
Δεν γνωρίζουμε πως αξιολογούν τα κόμματα τα όσα είπε ο Υπουργός Οικονομικών. Ούτε ξέρουμε κατά πόσον ενστερνίζονται τις πολιτικές και τις μεθοδεύσεις που εξήγγειλε.
Όμως, θεωρούμε ότι η Κύπρος δεν μπορεί να περιμένει άλλο. Επιβάλλεται τώρα, που βγαίνουμε από την κρίση που προκάλεσε η πανδημία, να θωρακίσουμε την οικονομία, να εκσυγχρονίσουμε το μοντέλο μας και να προχωρήσουμε μπροστά.
Χωρίς αυτές τις αναπροσαρμογές είναι σίγουρο ότι θα μείνουμε στάσιμοι και θα χάσουμε το τρένο του αύριο. Η μπάλα, τώρα, είναι στα πόδια της Βουλής και των κομμάτων.
Ιωσήφ Ιωσήφ
