- Αποτελεί σκληρή πραγματικότητα ότι η οικονομική κρίση και οι πολιτικές λιτότητας έχουν υποσκάψει τα εργασιακά δικαιώματα και τους εργασιακούς θεσμούς
Το 2022 αφήνει πολλούς ανοικτούς λογαριασμούς για το 2023. Η εργατική τάξη του τόπου βίωσε με τον πιο τραυματικό τρόπο την οικονομική κρίση 2008-2015. Αντιμετώπισε τις συνέπειες τις χειρότερης πανδημίας του 21ου αιώνα.
Σήμερα βιώνει της δραματικές συνέπειες του πληθωρισμού και της ενεργειακής κρίσης.
Η κατάσταση της αγοράς εργασίας και η διαχρονική εξέλιξη βασικών ποιοτικών και ποσοτικών δεικτών δείχνουν την αποτυχία της χώρας μας να προχωρήσει σε ένα νέο βιώσιμο και δίκαιο αναπτυξιακό πρότυπο. Ευρύτερα κοινωνικά στρώματα αντιμετωπίζουν συνθήκες μακροχρόνιας στασιμότητας και συρρίκνωσης των εισοδημάτων και των συνθηκών εργασίας τους. Σε αυτό το περιβάλλον των ανισοτήτων και της φτωχοποίησης κοινωνικών ομάδων είναι σημαντικό να καθορίσουμε τις παραμέτρους και να προσδιορίσουμε τις συντεταγμένες μιας ουσιαστικής και σε βάθος τομής και μεταρρύθμισης του εργασιακού μας μοντέλου. Στην βάση αυτής της προσέγγισης η ΔΕΟΚ έχει ιεραρχήσει σαν βασικές τις προτεραιότητες για το 2023 την νομική ρύθμιση των συλλογικών συμβάσεων την πλήρη αποκατάσταση του θεσμού της ΑΤΑ και την αναδιαμόρφωση του Γενικού Κατώτατου Μισθού.
Αποτελεί σκληρή πραγματικότητα ότι η οικονομική κρίση και οι πολιτικές λιτότητας έχουν υποσκάψει τα εργασιακά δικαιώματα και τους εργασιακούς θεσμούς.
Στην αγορά εργασίας κυριαρχούν πλέον οι άτυπες μορφές εργασίας και τα προσωπικά συμβόλαια ενώ ένα μεγάλο ποσοστό εργαζομένων κυρίως νέων εργοδοτείται σε καθεστώς προσωρινής και μερικής απασχόλησης. Αυτή η γενική αύξηση της ανασφάλειας επηρεάζει αρνητικά τους εργαζόμενους σε όλους τους κλάδους της οικονομίας. Οι συλλογικές συμβάσεις ακόμη και εκεί που συνομολογούνται και υπογράφονται υπονομεύονται από ατομικά συμβόλαια τα οποία πλέον είναι ο κυρίαρχος τύπος εργοδότησης στον τόπο μας.
Η νομική κατοχύρωση των συλλογικών συμβάσεων αποτελεί πλέον μονόδρομο για την Κύπρο η οποία στα πλαίσια της ευρωπαϊκής οδηγίας για επαρκείς κατώτατους μισθούς θα πρέπει να καθορίσει οδικό χάρτη ώστε μέχρι και το 80% των εργαζομένων να καλύπτεται από συλλογική σύμβαση. Η κυπριακή κυβέρνηση είχε την ευκαιρία στην βάση της πιο πάνω κοινοτικής οδηγίας να προχωρήσει στην θέσπιση ενός πραγματικά αξιοπρεπούς κατώτατου μισθού. Πιστεύω ότι αυτή ήταν η ελάχιστη οφειλή της πολιτείας προς τους εργαζόμενους που επωμίσθηκαν το μεγαλύτερο βάρος της οικονομικής κρίσης.
Δυστυχώς τόσο το ύψος όσο και οι βασικές παράμετροι του κατώτατου μισθού όπως θεσμοθετήθηκε απέχουν σημαντικά από τις προσδοκίες των εργαζομένων.
Η ΔΕΟΚ θα συνεχίσει να διεκδικεί αναθεώρηση της νομοθεσίας κατά τρόπο που να διασφαλίζεται η ωριαία απόδοση και να κατοχυρώνονται βασικά εργασιακά δικαιώματα στον κατώτατο μισθό όπως η υπερωριακή αποζημίωση, η ΑΤΑ και οι αργίες. Ταυτόχρονα θα εργασθεί ώστε η Ευρωπαϊκή οδηγία να μεταφερθεί το συντομότερο δυνατό στο εθνικό δίκαιο της Κύπρου.
Το ζήτημα της πλήρους αποκατάστασης της ΑΤΑ ιδιαίτερα στις σημερινές δύσκολες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες είναι εξαιρετικής σημασίας για το συνδικαλιστικό κίνημα του τόπου. Ο θεσμός της ΑΤΑ αποτελεί κατάκτηση του εργατικού κινήματος και θεμελιώδη στοιχείο των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων και των συλλογικών συμβάσεων. Έχει συμβάλει τα μέγιστα στην προστασία των μισθών από τον πληθωρισμό αλλά και στην διασφάλιση της εργατικής ειρήνης.
Βασικός στόχος της ΔΕΟΚ είναι η διεύρυνση της ώστε να καλύπτονται και οι χαμηλόμισθοι εργαζόμενοι με κατώτατο μισθό αλλά και οι εργαζόμενοι σε κλάδους που ισχύουν συλλογικές συμβάσεις.
Η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος είναι ένα άλλο σημαντικό θέμα το οποίο θα τεθεί στον κοινωνικό διάλογο το 2023.
Το ταμείο κοινωνικών ασφαλίσεων αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις όπως το δημογραφικό πρόβλημα, η επάρκεια των συντάξεων, η εισφοροδιαφυγή και η και το έμφυλο συνταξιοδοτικό χάσμα που φθάνει το 37%.
Η ΔΕΟΚ προσέρχεται στον Κοινωνικό Διάλογο για τον εκσυγχρονισμό του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων με ολοκληρωμένες θέσεις για όλες τις πτυχές του συνταξιοδοτικού προβλήματος και της κοινωνικής ασφάλισης. Οι προτάσεις μας αφορούν δύο κεντρικούς άξονες. Πρώτον την μεταρρύθμιση του συστήματος κοινωνικών ασφαλίσεων ώστε να ενισχυθεί περισσότερο ο αναδιανεμητικός του ρόλος διασφαλίζοντας αξιοπρεπείς συντάξεις για όλους και για όλες και δεύτερον την αξιοποίηση του αποθεματικού του ταμείου και την εφαρμογή επενδυτικής πολιτικής ώστε να διασφαλισθεί η βιωσιμότητα του Ταμείου και η επάρκεια των συνταξιοδοτικών παροχών.
Πρόεδρος της ΔΕΟΚ κ. Ιωσήφ Αναστασίου
Άρθρο από το περιοδικό Nomisma
