Συνέντευξη στον Επιχειρηματικό Οδηγό B2B Κύπρου-Ελλάδας παραχώρησε ο Υπουργός Ενέργειας κ. Γιώργος Παπαναστασίου.
- Οι εταιρείες θα αρχίσουν την ανάπτυξη των κοιτασμάτων στην κυπριακή ΑΟΖ
- Εισαγωγή φυσικού αερίου στην Κύπρο μέσω αγωγού
- Αύξηση στις εμπορικές συναλλαγές Κύπρου – Ελλάδας
Νέες ερευνητικές ή και επιβεβαιωτικές γεωτρήσεις θα γίνουν στην ΑΟΖ της Κύπρου τα επόμενα δυο με τρία χρόνια από τις εταιρείες που έχουν αδειοδοτηθεί από την Κυπριακή Δημοκρατία.
Αυτό αναφέρει ο Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας κ. Γιώργος Παπαναστασίου, προσθέτοντας ότι οι αδειούχες εταιρείες θα προχωρήσουν παράλληλα και με την επεξεργασία των σχεδιασμών τους για ανάπτυξη των κοιτασμάτων στην Κυριακή ΑΟΖ, καθιστώντας την Κύπρο παραγωγό φυσικού αερίου.
Στην αποκλειστική συνέντευξη του στον επιχειρηματικό οδηγό Business Κύπρου – Ελλάδας, ο κ. Παπαναστασίου αναφέρει επίσης ότι πέραν της υλοποίησης του έργου της ΔΕΦΑ για έλευση αερίου στην Κύπρο, ως Υπουργείο αναθεωρούμε την προσέγγιση μας γύρω από την εισαγωγή και χρήση φυσικού αερίου στην εγχώρια αγορά, ως μεταβατικού καυσίμου, μελετώντας παράλληλα την εισαγωγή του μέσου αγωγού από κοιτάσματα της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου.
Σχετικά με τις εμπορικές συναλλαγές Κύπρου – Ελλάδας, ο κ. Παπαναστασίου σημειώνει ότι οι εγχώριες εξαγωγές προς την Ελλάδα παρουσίασαν αύξηση κατά 13.9% το 2022, φτάνοντας στα 121 εκ. ευρώ, ενώ οι εισαγωγές Ελλαδικών προϊόντων στην Κύπρο ανήλθαν σε 2.64 δις. ευρώ το 2022, καταγράφοντας αύξηση 27%.
Ο κ. Παπαναστασίου χαρακτηρίζει άρρηκτες και καλά εδραιωμένες τις οικονομικές σχέσεις Κύπρου – Ελλάδας και μιλά για προώθηση της συνεργασίας σε όλους τους τομείς.
Η συνέντευξη του κ. Παπαναστασίου είναι οι εξής:
Που βρίσκονται σήμερα οι εμπορικές συναλλαγές Κύπρου – Ελλάδας και ποιες οι εκτιμήσεις σας για το μέλλον;
Οι εμπορικές συναλλαγές της Κύπρου με την Ελλάδα βρέθηκαν, το 2022, στο υψηλότερο επίπεδο δεκαετίας και για τις δύο αγορές. Έτσι, η Ελλάδα παρέμεινε, γι’ ακόμα μια χρονιά, ο δεύτερος εξαγωγικός προορισμός κυπριακών προϊόντων μετά το Ηνωμένο Βασίλειο (εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών), ενώ συνεχίστηκε και η προτίμηση της κυπριακής αγοράς στα ελληνικά προϊόντα, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να είναι και πάλι στην πρώτη θέση στις εισαγωγές της Κύπρου.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, οι εγχώριες εξαγωγές της Κύπρου προς την Ελλάδα παρουσίασαν αύξηση 13,9% για το 2022, φθάνοντας στα €121 εκατ. από €106,3 εκατ. το 2021. Ιδιαίτερης αναφοράς χρήζει η αύξηση της τάξης του 29% που καταγράφηκε στις εξαγωγές χαλλουμιού στην Ελλάδα (2022: €11,34 εκατ. – 2021: €8,8 εκατ.), γεγονός που αποδίδεται στο άνοιγμα του τομέα εστίασης μετά από πολλούς μήνες κλειστής αγοράς. Αυτό επέτρεψε στην Ελλάδα να βρεθεί στην πέμπτη θέση, από όγδοη το 2021, μεταξύ των χωρών με μεγάλες εισαγωγές του παραδοσιακού κυπριακού τυριού, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Σουηδία, η Γερμανία και η Αυστραλία.
Την ίδια στιγμή, οι εισαγωγές ελλαδικών προϊόντων στην Κύπρο ανήλθαν στα €2,64 δις το 2022, καταγράφοντας αύξηση 27% σε σύγκριση με τον προηγούμενο χρόνο.
Σημειώνεται, τέλος, ότι οι εξαγωγές υπηρεσιών από Κύπρο προς Ελλάδα ανήλθαν στα €634,3 εκατ. κατά το 2021, ενώ οι εισαγωγές ήταν στα €656,5 εκατ. Οι κυριότερες υπηρεσίες που εξήχθησαν στην Ελλάδα ήταν οι ταξιδιωτικές (39%),οι μεταφορικές (29%), οι χρηματοοικονομικές (15%) και οι συνταξιοδοτικές (5%).
Ποια νέα σχέδια βρίσκονται σε εφαρμογή από το Υπουργείο σας για στήριξη των επιχειρήσεων;
Με τη χρηματοδότηση να αποτελεί ένα από τους βασικότερους παράγοντες της επιχειρηματικής δραστηριότητας, το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας έχει θέσει ως προτεραιότητα την αξιοποίηση όσο το δυνατόν περισσοτέρων πόρων από τα Ευρωπαϊκά Ταμεία για τη νέα Προγραμματική Περίοδο 2021-2027.
Συγκεκριμένα, για την εφαρμογή διαφόρων Σχεδίων προώθησης της επιχειρηματικότητας και της βιομηχανίας, εξασφαλίσαμε για την επταετία €206 εκατ. Επιπλέον, εξασφαλίσαμε πιστώσεις στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ύψους €100,4 εκατ., οι οποίες θα χρηματοδοτήσουν Σχέδια για εξοικονόμηση ενέργειας σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, εκσυγχρονισμό ή δημιουργία μονάδων που ασχολούνται με την μεταποίηση ή και εμπορία γεωργικών προϊόντων, την κυκλική οικονομία, τις μεγάλες επιχειρήσεις, καθώς και την ψηφιακή αναβάθμιση των επιχειρήσεων.
Έχοντας, λοιπόν, προκηρύξει εντός του 2021-2022, Σχέδια Χορηγιών που αγγίζουν τα €119 εκατ. κι αφορούν άμεσα στην προώθηση της επιχειρηματικότητας, εντός του 2023 προχωρούμε με τα εξής Σχέδια:
- Σχέδιο Εξοικονομώ – Αναβαθμίζω στις Επιχειρήσεις και άλλους Φορείς, με προϋπολογισμό στα €40 εκατ. Το Σχέδιο, που αφορά στη χρήση ΑΠΕ και σε μέτρα Εξοικονόμησης Ενέργειας, προκηρύχθηκε στις 13 Ιουλίου 2022 και αιτήσεις θα γίνονται δεκτές μέχρι τις 21 Δεκεμβρίου 2023 ή μέχρι εξαντλήσεως του διαθέσιμου προϋπολογισμού.
- Τον Μάιο του 2023 έγινε η 2η προκήρυξη του Σχεδίου Εξοικονομώ – Αναβαθμίζω στις Κατοικίες, με προϋπολογισμό στα €35 εκατ.
- 2η προκήρυξη του Σχεδίου Ψηφιακής Αναβάθμισης των Επιχειρήσεων, τον Μάρτιο του 2023, με προϋπολογισμό στα €10 εκατ. Υποβλήθηκαν 552 αιτήσεις.
- Σχέδιο Ενίσχυσης των Μεγάλων Επιχειρήσεων του Μεταποιητικού Τομέα, περιλαμβανομένων και γεωργικών, με προϋπολογισμό στα €7 εκατ. Το Σχέδιο αναμένεται να προκηρυχθεί τους προσεχείς μήνες.
- Σχέδιο Χορηγιών για την εφαρμογή κυκλικού μοντέλου λειτουργίας στις επιχειρήσεις, με προϋπολογισμό που ανέρχεται στα €14.3 εκατ. Το Σχέδιο αναμένεται να προκηρυχθεί τους προσεχείς μήνες.
Πως προβλέπεται η συνέχιση του ενεργειακού προγράμματος της Κύπρου, ειδικά όσον αφορά την αξιοποίηση του φυσικού αερίου και τις νέες γεωτρήσεις;
Το ενεργειακό πρόγραμμα της Κύπρου, μετά την καθυστέρηση που παρατηρήθηκε τη διετία 2020-2021, λόγω των επιπτώσεων από την πανδημία COVID-19, έχει επανέλθει σε κανονικούς ρυθμούς. Μάλιστα, οι ερευνητικές εργασίες όλων των αδειούχων μας αναμένεται να κορυφωθούν τα επόμενα δύο με τρία χρόνια, διάστημα κατά το οποίο προγραμματίζεται να πραγματοποιηθούν νέες ερευνητικές ή και επιβεβαιωτικές γεωτρήσεις που ευελπιστούμε να οδηγήσουν σε αύξηση του ενεργειακού δυναμικού της χώρας μας. Παράλληλα, οι αδειούχοι μας θα προχωρήσουν με την επεξεργασία των σχεδιασμών τους για την ανάπτυξη των κοιτασμάτων στην κυπριακή ΑΟΖ, καθιστώντας την Κύπρο παραγωγό φυσικού αερίου.
Στο παρόν στάδιο (Μάιος 2023), η κοινοπραξία των Chevron, NewMed Energy και Shell (BG Cyprus), προχωρά με τις εργασίες για τη γεώτρηση αξιολόγησης «Α3» στην ανακάλυψη «Αφροδίτη», στο Τεμάχιο 12 της ΑΟΖ μας.
Παράλληλα, η κοινοπραξία των ExxonMobil και QatarEnergy προχωρά με την αξιολόγηση και ερμηνεία των δεδομένων που προέκυψαν τόσο από την πρώτη επιβεβαιωτική γεώτρηση στην ανακάλυψη «Glaucus», το 2022, όσο και από τις τρισδιάστατες σεισμικές έρευνες που πραγματοποίησε τον ίδιο χρόνο στα Τεμάχια 5 και 10.
Σε διαδικασία αξιολόγησης των περσινών της ανακαλύψεων «Cronos» και «Zeus», στο Τεμάχιο 6, βρίσκεται και η κοινοπραξία των Eni και TotalEnergies, με σκοπό τη διαμόρφωση του πλάνου ανάπτυξής τους το συντομότερο δυνατόν. Η κοινοπραξία προγραμματίζει, επίσης, την πραγματοποίηση μιας γεώτρησης αξιολόγησης εντός του 2023, ενώ στους σχεδιασμούς της για ανάπτυξη των ανακαλύψεων αναμένεται να συμπεριληφθεί και η ανακάλυψη «Calypso», επίσης στο Τεμάχιο 6.
Σε γενικότερο πλαίσιο, προσπάθεια της νέας Κυβέρνησης είναι η υλοποίηση μιας πιο ολοκληρωμένης και σφαιρικής στρατηγικής γύρω από το θέμα του φυσικού αερίου και της ηλεκτροπαραγωγής, πρωτίστως προς όφελος της Κύπρου. Πέραν της υλοποίησης του έργου της Δημόσιας Επιχείρησης Φυσικού Αερίου για έλευση αερίου στην Κύπρο, ως Υπουργείο αναθεωρούμε την προσέγγισή μας γύρω από την εισαγωγή και χρήση φυσικού αερίου στην εγχώρια αγορά, ως μεταβατικού καυσίμου, μελετώντας παράλληλα την εισαγωγή του μέσω αγωγού από κοιτάσματα της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου. Η Κυβέρνηση έχει θέσει ως ύψιστη προτεραιότητα τη χρήση φυσικού αερίου στη συμβατική ηλεκτροπαραγωγή, με στόχο τη μείωση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος για τους καταναλωτές, την εξασφάλιση επάρκειας ηλεκτρικής ενέργειας για τη χώρα και, παράλληλα, την υγροποίηση αερίου και την εξαγωγή του στις διεθνείς αγορές.
Πως βλέπετε την ενεργειακή συνεργασία Κύπρου – Ελλάδας στο έργο EuroAsia;
Η Κύπρος και η Ελλάδα συνεργάζονται στενά για υλοποίηση του Έργου Κοινού Ενδιαφέροντος «EuroAsia Interconnector», το οποίο αφορά στη διασύνδεση των ηλεκτρικών συστημάτων Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας. Πρόκειται, άλλωστε, για έργο ιδιαίτερης σημασίας όχι μόνο για τις δύο χώρες, αλλά και την ευρύτερη περιοχή, αφού με την ολοκλήρωσή του θα συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της Ευρώπης για την ενέργεια και το κλίμα, στην ενεργειακή ασφάλεια της Ανατολικής Μεσογείου και στη δημιουργία του ηλεκτρικού διαδρόμου από την Ανατολική Μεσόγειο προς την Ευρώπη. Επιπλέον, ο «EuroAsia Intercon-nector», πέρα από την άρση της ενεργειακής απομόνωσης της Κύπρου που αποτελεί το τελευταίο κράτος μέλος της ΕΕ χωρίς ηλεκτρική διασύνδεση, θα δώσει τη δυνατότητα στις εμπλεκόμενες χώρες να αναπτύξουν το δυναμικό τους σε ό,τι αφορά έργα ΑΠΕ και να μειώσουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Αξίζει να σημειωθεί ότι Κύπρος και Ελλάδα στηρίζουν την ένταξη του έργου στον κατάλογο Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος της ΕΕ από το 2013, ενώ έχουν υπογράψει τον Μάρτιο του 2021, μαζί με το Ισραήλ, Μνημόνιο Συναντίληψης για την έγκαιρη υλοποίηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης. Αναμένεται, επίσης, ότι ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς Ελλάδος (ΑΔΜΗΕ) θα έχει σύντομα εμπλοκή και στη μετοχική δομή του Φορέα Υλοποίησης EuroAsia Interconnector Ltd, κάτι το οποίο θα ενισχύσει την υλοποίηση του έργου.
Σε ποιους τομείς μπορεί να υπάρξει στενότερη επιχειρηματική συνεργασία μεταξύ Κύπρου – Ελλάδας;
Το υψηλό επίπεδο των εμπορικών συναλλαγών μεταξύ Κυπρίων και Ελλαδιτών επιχειρηματιών, αποδεικνύει τις άρρηκτες και καλά εδραιωμένες οικονομικές σχέσεις των δύο χωρών. Συνεχίζοντας, λοιπόν, τις διαχρονικές προσπάθειές μας για ενδυνάμωση αυτών των σχέσεων και με σκοπό την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των οικονομιών μας, αλλά και αντιμετώπιση των προκλήσεων του μέλλοντος, εργαζόμαστε για την προώθηση συνεργασιών μεταξύ επιχειρηματιών και εταιρειών των δύο χωρών σε παραδοσιακούς και νέους τομείς. Ανάμεσά τους, τομείς αιχμής που αφορούν στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, στα θέματα πνευματικής ιδιοκτησίας και τεχνητής νοημοσύνης και στην προώθηση νεοφυών επιχειρήσεων. Σήμερα, μετά την οικονομική κρίση και την πανδημία και με την Ελλάδα να αποτελεί ελκυστικό προορισμό για επενδύσεις και αναπτύξεις, καθώς και δίοδο για επέκταση στα Βαλκάνια, οι Κύπριοι επιχειρηματίες εντατικοποιούν τις δραστηριότητές τους στη χώρα σε τομείς υπηρεσιών, όπως η εκπαίδευση, οι μεταφορές, οι ασφαλιστικές εταιρείες, οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, η ανάπτυξη γης, τα ακίνητα και οι κατασκευές. Αντίστοιχα, πολλές ελληνικές επιχειρήσεις επεκτείνονται στην Κύπρο στους τομείς των πετρελαιοειδών, των υπεραγορών και της εξαγοράς υφιστάμενων κυπριακών εταιρειών.
Συνεργασίες μεταξύ επιχειρήσεων Κύπρου και Ελλάδας, μπορεί επίσης να είναι ιδιαίτερα επωφελείς και στον τομέα των επαγγελματικών υπηρεσιών, στον οποίο η Κύπρος παραδοσιακά δίνει έμφαση, καταγράφοντας πολύ καλά αποτελέσματα. Το γεγονός ότι η Κύπρος σήμερα είναι ένα άρτια εδραιωμένο περιφερειακό επιχειρηματικό και επενδυτικό κέντρο, είναι κυρίως το αποτέλεσμα των πολλών διαθέσιμων υπηρεσιών και της υψηλής επαγγελματικής ποιότητας που προσφέρει.
Σημειώνεται, τέλος, ότι τα κυριότερα προϊόντα που εξάγονται στην Ελλάδα από την Κύπρο, τα οποία και παρουσιάζουν περιθώρια περαιτέρω συνεργασίας και ανάπτυξης, είναι πατάτες, εσπεριδοειδή, κρέατα, ψάρια, γαλακτοκομικά προϊόντα, απορρίμματα σιδήρου, θραύσματα σιδήρου και χάλυβα, φαρμακευτικά προϊόντα και πλαστικά. Από την άλλη πλευρά, τα κυριότερα προϊόντα που η Κύπρος εισάγει από την Ελλάδα είναι πετρελαιοειδή, είδη ένδυσης και υπόδησης, ηλεκτρικά μηχανήματα, μηχανήματα και φαρμακευτικά προϊόντα.
