Στο 5.7% του ΑΕΠ υπολογίζεται η επίπτωση της πανδημίας στην κυπριακή οικονομία, όμως οι προβλέψεις για το 2021 δείχνουν ανάπτυξη της τάξης του 3.6% του ΑΕΠ. Αυτό αναφέρει ο Υπουργός Οικονομικών κ. Κωνσταντίνος Πετρίδης προσθέτοντας ότι ο αρνητικός ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ το 2020 οφείλεται κυρίως στη χαμηλότερη ιδιωτική κατανάλωση και στις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών. Μιλώντας στον Επιχειρηματικό Οδηγό Κύπρου – Ελλάδας, ο κ. Πετρίδης τονίζει ότι η κυβέρνηση δανείστηκε περίπου 6.3 δισ. ευρώ σε σύγκριση με δανεισμό ύψους 2.35 δισ. ευρώ που ήταν ο σχεδιασμός πριν την πανδημία. Αναφερόμενος σε προβλέψεις για το 2021, επισήμανε ότι με την άρση όλων των περιοριστικών μέτρων και την επανεκκίνηση του τουρισμού, αναμένουμε ένα ισχυρότερο ρυθμό ανάπτυξης σε σχέση με την αρχική πρόβλεψη για ανάπτυξη ύψους 3.6%.
Για τις οικονομικές σχέσεις Κύπρου – Ελλάδας, αναφέρει ότι υπάρχουν μεγάλα περιθώρια διεύρυνσης της κυρίως στον τομέα της ναυτιλίας, της ενέργειας αλλά και σε άλλους τομείς.
H συνέντευξη με τον κ. Πετρίδη είναι η παρακάτω:
Σε πιο επίπεδο έχει φτάσει η ύφεση στην κυπριακή οικονομία από τις επιπτώσεις της πανδημίας;
Η κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού αποτελεί μια πρωτόγνωρη συμμετρική κρίση με πολλαπλές συνέπειες ανά την υφήλιο, οι οποίες παρόλο που δεν οφείλονται στις παθογένειες της οικονομίας μας, οδήγησαν στον απότομο περιορισμό των εργασιών της. Στο πλαίσιο αυτό, με βάση τις τελευταίες εκτιμήσεις, λόγω της πανδημίας η κυπριακή οικονομία κατέγραψε πτώση ύψους 5,1% σε πραγματικούς όρους το 2020, μετά από θετικό ρυθμό ανάπτυξης 3,1% το 2019. Ο αρνητικός ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ το 2020 οφειλόταν κυρίως στη χαμηλότερη ιδιωτική κατανάλωση και στις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών. Ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας κατά το πρώτο τρίμηνο του 2021 είναι θετικός σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο (4ο τρίμηνο του 2020) και υπολογίζεται στο 2,0% ενώ σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2020 είναι αρνητικός και υπολογίζεται στο 1,6%.
Σε ποιο επίπεδο ανήλθε η οικονομική στήριξη που προσέφερε η Κύπρος στις επιχειρήσεις και στους εργαζόμενους;
Από τις αρχές του 2020, η δημοσιονομική πολιτική της Κυβέρνησης έχει επικεντρωθεί στην προστασία της δημόσιας υγείας και της οικονομίας από το ξέσπασμα της πανδημικής κρίσης της νόσου COVID-19, μέσω ενός γενναιόδωρου πακέτου μέτρων, με στόχο τη μείωση των επιπτώσεών της στην οικονομία και στην κοινωνία, στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, ενισχύοντας παράλληλα σημαντικά το σύστημα υγείας. Ως εκ τούτου, οι λογαριασμοί της Γενικής Κυβέρνησης κατά το 2020, μετά από 5 συνεχόμενα έτη δημοσιονομικών πλεονασμάτων, παρουσίασαν έλλειμμα της τάξης του 5,7% του ΑΕΠ, απόρροια τόσο των επιπτώσεων του αρνητικού ρυθμού μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ κατά το υπό αναφορά έτος, όσο και του κόστους των μέτρων στήριξης των επιχειρήσεων και των εργαζομένων που έλαβε η Κυβέρνηση, τα οποία υπολογίζονται σε 3,6% π.μ. του ΑΕΠ.
Παράλληλα, η Κυβέρνηση συνεχίζει να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της συνεχιζόμενης μέχρι σήμερα πανδημίας, στηρίζοντας σημαντικά τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους, τόσο άμεσα, μέσω των διαφόρων επιδοτήσεων, όσο και έμμεσα μέσω διευκολύνσεων πληρωμών φόρων, συνεισφορών στα Ταμεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων, κλπ. Όσον αφορά το 2021, η επιβάρυνση των δημόσιων οικονομικών από τα μέτρα στήριξης, τα οποία περιλήφθηκαν στον Αναθεωρημένο Προϋπολογισμό 2021 (Ιανουάριος 2021) και στον Συμπληρωματικό Προϋπολογισμό (Απρίλιος 2021), προβλέπεται να είναι επίσης ιδιαίτερα σημαντική ύψους 3,4% του ΑΕΠ.
Πως θα καλύψει το κράτος όλα τα χρήματα που δαπάνησε για στήριξη της οικονομίας την περίοδο της πανδημίας;
Το Κράτος έχει ήδη καλύψει τις δαπάνες που πραγματοποίησε για στήριξη της οικονομίας κατά την περίοδο της πανδημίας, μέσω αυξημένου δανεισμού κατά το 2020. Βασικότερες πηγές δανεισμού ήταν η διεθνής αγορά και σε μικρότερο βαθμό η εγχώρια αγορά. Αξιοποιήθηκαν επίσης τα διαθέσιμα προγράμματα χρηματοδότησης που πρόσφερε η ΕΕ όπως το πρόγραμμα “SURE” που χρηματοδότησε δράσεις και σχέδια για τη διατήρηση της απασχόλησης εν καιρώ πανδημίας. Πιο συγκεκριμένα, κατά το 2020, η Κυβέρνηση συνολικά δανείστηκε περίπου €6,3 δις σε σύγκριση με δανεισμό ύψους €2,35 δις που ήταν ο αρχικός σχεδιασμός για το αναφερόμενο έτος προτού ξεσπάσει η πανδημία.
Επιπρόσθετα, μέρος του αυξημένου δανεισμού χρησιμοποιήθηκε για την ενίσχυση των ρευστών διαθεσίμων του Κράτους ώστε να αντιμετωπισθούν τυχόν απρόβλεπτες ανάγκες. Φυσικά, ο αυξημένος δανεισμός οδήγησε σε σημαντική αύξηση του δημόσιου χρέους από 94% του ΑΕΠ στο τέλος του 2019, σε 119,1% του ΑΕΠ στο τέλος του 2020, δηλαδή μια αύξηση του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ κατά 25,1 ποσοστιαίες μονάδες. Αξίζει να σημειωθεί ότι η αναφερόμενη αύξηση του χρέους οφείλεται, τόσο στην ανάγκη κάλυψης του δημοσιονομικού ελλείμματος που παρουσίασαν οι λογαριασμοί του κράτους κατά το 2020, κυρίως λόγω του κόστους των μέτρων για στήριξη της δημόσιας υγείας αλλά και των επιχειρήσεων και των εργαζομένων, όσο και στην συρρίκνωση του ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης που κινήθηκε με αρνητικά πρόσημα.
Ποιες οι προβλέψεις σας για την πορεία της οικονομίας για το υπόλοιπο του 2021;
Η συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά το 1ο τρίμηνο του 2021 ήταν ηπιότερη από αυτήν που αναμέναμε, ενώ για το 1ο εξάμηνο του 2021, αναμένουμε ρυθμό ανάπτυξης κοντά στο 3-4%. Για το 2ο εξάμηνο, με την προγραμματισμένη άρση σχεδόν όλων των περιοριστικών μέτρων και την επανεκκίνηση του τουρισμού, αναμένουμε ένα ισχυρότερο ρυθμό ανάπτυξης σε σχέση με την αρχική πρόβλεψη για ανάπτυξη ύψους 3.6%.
Ποια νέα σχέδια έχει η κυβέρνηση, ώστε η Κύπρος να αποκτήσει και πάλι την αξιοπιστία της ως επενδυτικός προορισμός;
Η προσέλκυση επενδύσεων επιτυγχάνεται μέσω της διασφάλισης της μακροοικονομικής σταθερότητας υγιών συνθηκών ανταγωνισμού και ενός επιχειρηματικού περιβάλλοντος, ελκυστικού για κάθε είδους επένδυση. Επενδύσεις βιώσιμες που στηρίζονται στην πραγματική και ουσιαστική δραστηριοποίηση επιχειρήσεων με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και αύξησης του δυνητικού ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας.
Επιπρόσθετα, μέσα από την εφαρμογή του εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και την εφαρμογή σημαντικού αριθμού μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων, προσδοκούμε στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της
οικονομίας, γεγονός που θα βελτιώσει την αξιοπιστία της Κύπρου ως επενδυτικός προορισμός.
Ποια νέα μεγάλα δημόσια έργα προγραμματίζει η Κύπρος τα επόμενα χρόνια;
Με βάση την ψηφιακή πύλη ελέγχου υλοποίησης έργων (σύστημα ΕΞΑΝΤΑΣ) , η οποία περιλαμβάνει όλες τις εξαγγελίες του Προέδρου της Δημοκρατίας, τα κυριότερα δημόσια έργα υποδομής που είτε βρίσκονται σε εξέλιξη είτε αναμένεται να ξεκινήσουν εντός του 2021 ή εντός του Μεσοπρόθεσμου Δημοσιονομικού Πλαισίου 2021-2023, είναι η ανέγερση νέου Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, η κατασκευή δρόμου Πάφου – Πόλης Χρυσοχούς, η κατασκευή αυτοκινητόδρομου Αστρομερίτη – Ευρύχου, η ανέγερση νέου κτηρίου Γενικού Χημείου, η ανέγερση του νέου κτιρίου για την Ψυχιατρική Κλινική και το νέο Μουσείο Λευκωσίας.
Σε ποιους τομείς της οικονομίας μπορεί να υπάρξει στενότερη συνεργασία μεταξύ Κύπρου και Ελλάδας;
Πέραν από τους πολύ στενούς ιστορικούς δεσμούς που συνδέουν την Κύπρο και την Ελλάδα, υπάρχει επίσης στενή συνεργασία και σε οικονομικούς τομείς, όπως αποδεικνύεται και μέσα από οικονομικούς δείκτες.
Ειδικότερα στον τομέα του εμπορίου, οι εμπορικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών βρίσκονται σε πολύ ικανοποιητικό επίπεδο, με την Ελλάδα να αποτελεί τον πρώτο εξαγωγικό προορισμό κυπριακών προϊόντων. Ταυτόχρονα η κυπριακή αγορά επιδεικνύει ιδιαίτερη προτίμηση στα ελληνικά προϊόντα με αποτέλεσμα τα προϊόντα αυτά να κατέχουν επίσης την πρώτη θέση στις εισαγωγές της Κύπρου. Το γεγονός αυτό αποτελεί επιβράβευση των προσπαθειών πολλών χρόνων και εγγυώνται την μελλοντική περαιτέρω ενδυνάμωση των εμπορικών ανταλλαγών Κύπρου – Ελλάδας.
Ταυτόχρονα, υπάρχει μεγάλο περιθώριο περαιτέρω διεύρυνσης αυτών των σχέσεων, σε θέματα που αφορούν τη ναυτιλία, την ενέργεια και άλλους τομείς.
Θα ήθελα πρόσθετα να τονίσω ότι, πέραν από τα οικονομικά οφέλη που μπορεί να έχει μια ακόμη στενότερη οικονομική συνεργασία, θα επιτρέψει επίσης την ανταλλαγή εμπειριών και τεχνογνωσίας όπως για παράδειγμα σε νέες τεχνολογίες, θέματα που αφορούν το περιβάλλον, καθώς και ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.
ΠΗΓΗ: Από τον επιχειρηματικό οδηγό B2B Κύπρου – Ελλάδος
