Τα οφέλη που θα υπάρξουν από τη μεταρρύθμιση στη δικαιοσύνη θα είναι πολλαπλά, ενώ θα βελτιωθεί το σημερινό σύστημα όπου χρειάζεται μέχρι και 15 χρόνια για να αποδώσει δικαιοσύνη. Αυτό τονίζει σε αποκλειστική συνέντευξη της στο nomisma η Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης κα. Στέφη Δράκου, προσθέτοντας ότι με τη μεταρρύθμιση στη δικαιοσύνη:
- Ο πολίτης θα εξυπηρετείτε γρηγορότερα και αποτελεσματικά.
- Οι λειτουργοί της δικαιοσύνης θα εργάζονται σε αναβαθμισμένο περιβάλλον
- Το σύστημα θα λειτουργεί απρόσκοπτα και η δικαιοσύνη θα απονέμεται γρήγορα με τη σύσταση νέων δικαστηρίων, τη στελέχωση τους με νέες προσλήψεις δικαστών, την εξειδίκευση τους και την εισαγωγή της νέας τεχνολογίας.
Στη συνέντευξη της η κα. Δράκου επισημαίνει ότι αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη έργο για την εξάλειψη των καθυστερημένων υποθέσεων, ώστε σταδιακά να ξεπεραστεί το πρόβλημα, χωρίς να επηρεάζεται μελλοντικά ο χρόνος εκδίκασης των νέων υποθέσεων.
Η ενδιαφέρουσα συνέντευξη της κας. Δράκου έχει ως εξής:
Ποιο είναι το νομικό πλαίσιο που διέπει τις σχέσεις Νομικών Γραφείων και επιχειρήσεων και ποια προληπτικά μέτρα λαμβάνει το κράτος για να αποφεύγονται αντιδεοντολογικές ή παράτυπες πράξεις μεταξύ Νομικών Γραφείων και επιχειρήσεων;
Το νομικό πλαίσιο που ρυθμίζει την άσκηση δικηγορικού επαγγέλματος συγκροτείται από Νομοθεσία, Κανονισμούς και Δεοντολογία. Επισημαίνεται δε ότι ο Κώδικας δεοντολογίας έγινε βάσει του Ευρωπαϊκού Κώδικα Δεοντολογίας των Δικηγόρων, βασισμένος στην ιδία φιλοσοφία και τις ίδιες αρχές. Το πλαίσιο συμπληρώνεται και από σχετική νομολογία που έχει εδώ και χρόνια αναπτυχθεί.
Για παράβαση του Κώδικα Δεοντολογίας μετά από καταγγελία πελάτη είτε μετά από διαπίστωση του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου (ΠΔΣ) ενεργοποιείται η νενομισμένη διαδικασία του Πειθαρχικού Συμβουλίου. Σε ότι αφορά θέματα που άπτονται ξεπλύματος βρώμικου χρήματος ή άλλων αδικημάτων και παραβάσεων κατά την άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος, ο ΠΔΣ διενεργεί τακτικούς ελέγχους από εξειδικευμένους λειτουργούς του. Φυσικά ο δικηγόρος είναι πολίτης της Κυπριακής Δημοκρατίας και ως τέτοιος υπόκειται παράλληλα και στις Νομοθεσίες της πολιτείας που υπόκειται κάθε άλλος πολίτης της.
Συνεπώς το κράτος έχει φροντίσει να δώσει ένα πλήρες νομοθετικό πλαίσιο που καλύπτει θέματα παράβασης νομοθεσίας και δεοντολογίας, ώστε μέσα από τις αρμόδιες αρχές να αντιμετωπίζονται τέτοια ενδεχόμενα.
Πόσο θα βοηθήσει τα Νομικά Γραφεία, τις επιχειρήσεις και ευρύτερα τον οικονομικό κόσμο, η εφαρμογή της μεταρρύθμισης στη δικαιοσύνη;
Τα οφέλη θα είναι πολλαπλά. Όλοι θα βγουν κερδισμένοι.
Ο πολίτης που θα εξυπηρετείται γρήγορα και αποτελεσματικά, οι λειτουργοί της δικαιοσύνης που θα εργάζονται σε αναβαθμισμένο περιβάλλον. Το σύστημα θα λειτουργεί απρόσκοπτα και η δικαιοσύνη θα απονέμεται γρήγορα με τη σύσταση νέων δικαστηρίων, τη στελέχωση τους με νέες προσλήψεις δικαστών, την εξειδίκευσή τους και την εισαγωγή της τεχνολογίας. Πρόσθετα, με την εφαρμογή των νέων Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας, οι αστικές υποθέσεις θα προγραμματίζονται εξ αρχής και ο χρόνος της εκδίκασης θα προκαθορίζεται. Έτσι, το πρόβλημα των συνεχών αναβολών που παρατηρείται σήμερα και παρατείνει τον χρόνο εκδίκασης, θα ξεπεραστεί.
Όλα αυτά επιφέρουν και εξοικονόμηση κόστους για τους διάδικους που μέσα από τις σημερινές περίπλοκες και χρονοβόρες διαδικασίες υπόκεινται σοβαρές οικονομικές συνέπειες. Τόσο φυσικά πρόσωπα όσο και επιχειρήσεις. Εξάλλου, ένα σύστημα δικαιοσύνης ποιοτικό και γρήγορο έχει πάντοτε ως αποτέλεσμα την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, πολύ σημαντικών για τη στήριξη της οικονομίας της χώρας μας.
Όταν σήμερα έχουμε ένα σύστημα που χρειάζεται μέχρι και 15 χρόνια για να αποδώσει δικαιοσύνη, δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η εφαρμογή της μεταρρύθμισης είναι πιο αναγκαία από ποτέ.
Αυτή τη στιγμή βρίσκονται 47.000 υποθέσεις καθυστερημένες για εκδίκαση. Πως θα αντιμετωπιστεί αυτό το “backlog” μέσα από τη μεταρρύθμιση;
Συμφωνώ ότι το “backlog” αποτελεί ένα σημαντικό και πολύ σοβαρό πρόβλημα και από μόνο του δημιουργεί μια ιδιαίτερη πρόκληση. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη, αφού προηγήθηκε ειδική μελέτη, έργο για την εξάλειψη των καθυστερημένων υποθέσεων (backlog), ώστε σταδιακά να ξεπεραστεί το πρόβλημα, χωρίς να επηρεάζεται μελλοντικά ο χρόνος εκδίκασης των νέων υποθέσεων.
Το Ανώτατο Δικαστήριο το οποίο έχει την ευθύνη για τη διεκπεραίωση του έργου, καταβάλλει τεράστια προσπάθεια να ανταποκριθεί στα χρονικά πλαίσια που τέθηκαν από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με το οποίο συνδέεται. Έχει δε αναθέσει σε πρώην Πρόεδρο του Ανώτατου Δικαστηρίου το συντονισμό και τη διαχείριση του έργου.
Το ΥΔΔΤ στηρίζει απόλυτα την προσπάθεια, έχει κάθε εμπιστοσύνη στο Ανώτατο Δικαστήριο και νοουμένου ότι η μεταρρύθμιση θα προχωρήσει και τα νομοσχέδια θα ψηφιστούν, σταδιακά το πρόβλημα θα ξεπεραστεί. Ωστόσο, θα πρέπει να υπογραμμίσω ότι κάθε μέρα που περνά, το “backlog” αυξάνεται. Συνεπώς, η επιτυχία του έργου στηρίζεται σημαντικά στην προώθηση της μεταρρύθμισης. Τα δύο είναι αλληλένδετα.
Παράλληλα, είναι γεγονός ότι στα πλαίσια της μεταρρύθμισης προωθείται Υπηρεσία Διοίκησης Δικαστηρίων (Court Service). Ξεκίνησε ήδη η μελέτη για την εφαρμογή της, που αποσκοπεί στην αποτελεσματική διοίκηση των δικαστηρίων μέσα από μια νέα υπηρεσία που θα στελεχώνεται από άτομα που διαθέτουν τα απαραίτητα προσόντα και τις ειδικότητες γι’ αυτό τον σκοπό. Αποδίδεται ιδιαίτερη σημασία στο έργο αυτό, αφού η ολοκλήρωση του θα απελευθερώσει πολύτιμο χρόνο από το δικαστικό σώμα, που είναι αναγκασμένο σήμερα να αφιερώνει σε θέματα διοίκησης.
Η μελέτη γίνεται σε συνεργασία με εμπειρογνώμονες και χρηματοδοτείται από το Συμβούλιο της Ευρώπης. Η υλοποίηση του θα δώσει την ευχέρεια στους Δικαστές μας να επικεντρωθούν στα δικαστικά τους καθήκοντα, που είναι η εκδίκαση των υποθέσεων, και τα καθήκοντα τους στα θέματα διοίκησης θα περιορίζονται σε θέματα διαμόρφωσης πολιτικής και εποπτείας.
Πείτε μας λίγα λόγια για τα νομοσχέδια που βρίσκονται σήμερα ενώπιον της Βουλής.
Πρόσφατα ολοκληρώθηκε η συζήτηση ενώπιον της αρμόδιας Κοινοβουλευτικής Επιτροπής, των νομοσχεδίων που προνοούν για τη σύσταση ξεχωριστού Εμπορικού Δικαστηρίου και Ναυτοδικείου, τα οποία θα συμβάλουν στην ταχεία εκδίκαση σοβαρών εμπορικών διαφορών ύψους 2 εκ. και άνω και όλων των ναυτικών υποθέσεων, επιτυγχάνοντας παράλληλα και την εξειδίκευση που είναι απαραίτητη. Αναμένεται ότι έτσι θα ενισχυθεί και η ανταγωνιστικότητα της Κύπρου ως οικονομικού κέντρου.
Πρόσθετα, εκκρεμούν στη Βουλή των Αντιπροσώπων τα νομοσχέδια για τη μεταρρύθμιση των ανώτατων βαθμίδων της δικαιοσύνης. Ιδρύεται το νέο Εφετείο, το οποίο θα στελεχώνεται από 16 δικαστές, ώστε οι εφέσεις να δικάζονται γρήγορα.
Επίσης δημιουργούνται δύο δικαστήρια, το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο και το Ανώτατο Δικαστήριο, με εννέα και επτά δικαστές, αντίστοιχα. Η ίδρυση τους αποσκοπεί στην αντιμετώπιση της συγκέντρωσης των υπερβολικών καθηκόντων και αρμοδιοτήτων που παρατηρείται στο ίδιο σώμα σήμερα, καθιστώντας έτσι την ανώτατη βαθμίδα πιο ευέλικτη και λειτουργική. Επιτυγχάνεται ακόμη ο σκοπός της εξειδίκευσης, καθώς επίσης ο αλληλοέλεγχος των Ανώτατων Δικαστών (check and balances), που δεν υπάρχει σήμερα. Ταυτόχρονα, εναρμονιζόμαστε με συστάσεις διεθνών και ευρωπαϊκών οργανισμών. Τέλος, να αναφέρω ότι ξεκίνησε η συζήτηση και των νομοσχεδίων που αποσκοπούν στην αναθεώρηση και τον εκσυγχρονισμό του Οικογενειακού Δικαίου.
Γίνεται λοιπόν αντιληπτό από όλα τα πιο πάνω, ότι η μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης είναι ένα τεράστιο εγχείρημα, που περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα νομοσχεδίων, μέτρων και έργων. Όπως έχω ήδη αναφέρει με τη σύσταση νέων δικαστηρίων, τη στελέχωσή τους με νέες προσλήψεις Δικαστών, αλλά και υποστηρικτικού προσωπικού, την εισαγωγή της τεχνολογίας του e-justice, την εξειδίκευση, την εφαρμογή των νέων Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας, τη δημιουργία του Court Service, αναμφίβολα θα επέλθει βελτίωση και θα δώσουμε στον πολίτη αυτό που δικαιωματικά του ανήκει. Γρήγορη και ποιοτική απονομή δικαιοσύνης.
Πιστεύετε ότι η ίδρυση του Εμπορικού Δικαστηρίου και του Ναυτοδικείου θα εξυπηρετεί καλύτερα η οικονομία;
Πιστεύω ότι θα εξυπηρετείται πρώτα από όλα ο βασικός στόχος της γρήγορης απονομής της δικαιοσύνης, αφού θα αποσυμφορηθούν σημαντικά τα υφιστάμενα δικαστήρια και σοβαρές οικονομικές διάφορες αλλά και ναυτικές υποθέσεις θα τυγχάνουν γρήγορης και ποιοτικής εκδίκασης, μέσα από εξειδικευμένα δικαστήρια. Και ναι, πιστεύω ότι θα ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της Κύπρου ως κέντρου παροχής υπηρεσιών υψηλής ποιότητας. Επισημαίνω δε, ότι η χώρα μας βρίσκεται στην τρίτη θέση στο χάρτη της ευρωπαϊκής Ναυτιλίας. Οφείλουμε μέσω της ταχείας εκδίκασης των εμπορικών και ναυτικών υποθέσεων να στηρίξουμε την προσπ0άθεια που γίνεται για προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Στο πλαίσιο αυτό, η ίδρυση του Εμπορικού Δικαστηρίου και του Ναυτοδικείου διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην μακροπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη της χώρας.
Πόσο σημαντική είναι η συνεισφορά της δικαιοσύνης και ειδικά των Νομικών Γραφείων στην εξέλιξη της οικονομίας;
Είναι αλληλένδετα ζητήματα. Χωρίς αποτελεσματικό και ποιοτικό σύστημα απονομής δικαιοσύνης, μέρος του οποίου αποτελούν τα νομικά γραφεία, δεν μπορούμε να προσελκύσουμε επενδύσεις που θα βοηθήσουν στην εξέλιξη της οικονομίας μας. Όταν μια επιχείρηση με καθημερινές οικονομικές υποχρεώσεις, στρέφεται στη δικαιοσύνη για να επιλύσει μια οικονομική διαφορά και η υπόθεση εκδικάζεται μέχρι 15 χρόνια μετά, αντιλαμβάνεστε ότι η όποια απόφαση παρθεί θα είναι άνευ ουσίας. Αυτό οδηγεί τις επιχειρήσεις εκτός Κύπρου, αναζητώντας την επίλυση διαφορών σε συστήματα άλλων χωρών, πιο αποδοτικών. Γι’ αυτό και ένας από τους στόχους της μεταρρύθμισης είναι να κερδίσουμε εκ νέου την εμπιστοσύνη των πολιτών και των επιχειρήσεων στο νομικό σύστημα της χώρας μας, γεγονός που θα συνεισφέρει τα μέγιστα στην οικονομική ανάπτυξη.
Από το Περιοδικό Nomisma – Τεύχος Απριλίου
