Το παρόν της στο σημαντικό συνέδριο «Επαγγελματικές υπηρεσίες και επενδύσεις» έδωσε η Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως κα Άννα Κουκκίδη-Προκοπίου. Στην παρέμβαση της, τόνισε την ανάγκη νέων πρωτοβουλιών, που θα δημιουργήσουν πρόσθετες επιχειρηματικές δραστηριότητες, ιδιαίτερα εν μέσω δυσκολιών που αντιμετωπίζει η οικονομία.
Αυτούσια η ομιλία:
Σας ευχαριστώ για την πρόσκληση να παρευρεθώ και να μιλήσω στο σημερινό συνέδριο που διοργανώνει η εταιρεία Financial Media Way, υπό την αιγίδα του Συνδέσμου Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου και του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου. Τα θέματα του συνεδρίου είναι όλα εξίσου σημαντικά και επίκαιρα.
Η μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης, που αποτελεί ένα από τα θέματα του συνεδρίου, παραμένει μια εκ των προτεραιοτήτων του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως. Ένα αποτελεσματικό σύστημα απονομής δικαιοσύνης στηρίζει την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Αντίθετα, οι καθυστερήσεις αποτελούν σημαντικό εμπόδιο στην αποτελεσματική λειτουργία του δικαστικού συστήματος, έχοντας αρνητικό αντίκτυπο, τόσο στους πολίτες που εμπλέκονται σε δικαστικές διαδικασίες, όσο και σε βασικούς τομείς, όπως η οικονομία, η επιχειρηματικότητα, η ανταγωνιστικότητα και οι ξένες επενδύσεις. Όταν το δικαστικό σύστημα εγγυάται την αναγνώριση των δικαιωμάτων εντός εύλογου χρονικού πλαισίου, τότε η αγορά θα δείξει εμπιστοσύνη σε αυτό, θα δημιουργηθεί ένα κλίμα βεβαιότητας και προβλεψιμότητας, που θα επιτρέψει στις επιχειρήσεις και τους επενδυτές να προχωρήσουν, με όλα τα θετικά συνεπακόλουθα για την οικονομία και την κοινωνία.
Ως Πολιτεία αναγνωρίζουμε την υποχρέωση που έχουμε για την ύπαρξη ενός αποτελεσματικού, από άποψη χρόνου και ποιότητας, δικαστικού συστήματος, με τη δημιουργία των απαραίτητων προϋποθέσεων προς την κατεύθυνση αυτή. Γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο, συνεχίζουμε την υλοποίηση των έργων που έχουν ήδη ξεκινήσει και βρίσκονται σε εξέλιξη, και ταυτόχρονα ετοιμάζουμε νέα νομοσχέδια, με έμφαση την προώθηση της εκδίκασης των υποθέσεων στην πρωτοβάθμια δικαιοδοσία.
Όπως όλοι γνωρίζετε, το 2022 ψηφίστηκαν σημαντικά νομοσχέδια που άνοιξαν τον δρόμο για την ίδρυση σημαντικών δικαστηρίων.
Με ικανοποίηση είδαμε να ψηφίζεται η ίδρυση του νέου Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου με 9 Δικαστές και του νέου Ανωτάτου Δικαστηρίου με 7 Δικαστές, με απονομή και στα δύο αυτά δικαστήρια πρόσθετης δικαιοδοσίας τρίτου βαθμού σε συγκεκριμένες περιπτώσεις. Παράλληλα, ιδρύεται το Εφετείο, που θα αποτελέσει τη δευτεροβάθμια δικαιοδοσία και θα λειτουργεί σε εξειδικευμένα τμήματα για τη γρήγορη εκδίκαση των εφέσεων.
Τα δικαστήρια αυτά θα λειτουργήσουν την 1η Ιουλίου 2023 και η Κυβέρνηση στέκεται αρωγός δίπλα στο Ανώτατο Δικαστήριο, που ομολογουμένως έχει το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης για την υλοποίηση αυτής της μεταρρύθμισης, προκειμένου να ολοκληρωθούν όλες οι ενέργειες που απαιτούνται για τη λειτουργία των Δικαστηρίων.
Αναμένεται, επίσης, η λειτουργία του Εμπορικού Δικαστηρίου και του Ναυτοδικείου, που θα αναλάβουν την εκδίκαση, με ταχείες διαδικασίες, εμπορικών διαφορών μεγάλου ύψους επίδικης διαφοράς (άνω των δύο εκατομμυρίων ευρώ) και όλων των ναυτικών υποθέσεων. Η δημιουργία των εν λόγω Δικαστηρίων, πέραν της επίδρασης στη μείωση του χρόνου απονομής της Δικαιοσύνης, αναμένεται, σε συνδυασμό με τη δυνατότητα χρήσης της αγγλικής γλώσσας, να συμβάλει στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Κύπρου ως κέντρου παροχής ποιοτικών υπηρεσιών και στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων.
Παράλληλα, επιβάλλεται να γίνουν μεγάλες τομές, κυρίως διοικητικές, για την απάμβλυνση ή/και εξάλειψη των διαφόρων προβλημάτων. Άμεση προτεραιότητα έχει δοθεί στο έργο της εκκαθάρισης των καθυστερημένων υποθέσεων στα Δικαστήρια, ενώ την ίδια στιγμή προωθείται η ψηφιοποίηση των δικαστηρίων. Τον Ιούλιο του 2021 τέθηκε σε εφαρμογή μια ενδιάμεση λύση Ηλεκτρονικής Δικαιοσύνης. Η λύση αυτή έθεσε τα θεμέλια για μια ομαλότερη μετάβαση στην ολοκληρωτική ψηφιακή εποχή στον τομέα της δικαιοσύνης, που αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή εντός του 2023, εξυπηρετώντας τη λειτουργία των Δικαστηρίων σε μία δύσκολη εποχή.
Την ίδια στιγμή, προωθείται η Ακουστική Ψηφιακή Καταγραφή Πρακτικών Συνεδριάσεων Δικαστηρίου, με χρονικό ορίζοντα υλοποίησης του έργου το 2025. Όλ’ αυτά τα έργα περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Πολύ σημαντικό, επίσης, έργο θ’ αποτελέσει η εφαρμογή των νέων Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας, που θα ισχύσουν από την 1η Σεπτεμβρίου 2023. Οι νέοι Κανονισμοί απλοποιούν τις διαδικασίες που ακολουθούνται στις αστικές υποθέσεις, όπου παρατηρείται η μεγαλύτερη καθυστέρηση στον χρόνο εκδίκασης, και διασφαλίζουν, μεταξύ άλλων, τον εξ αρχής έγκαιρο προγραμματισμό της υπόθεσης και τη δίκαιη κατανομή του δικαστικού χρόνου. Μέσα από γρήγορες, ευέλικτες και απλές διαδικασίες και την αυστηρή τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων, αναμένεται σημαντική εξοικονόμηση κόστους και χρόνου.
Εξίσου σημαντικό έργο είναι αυτό της αποτελεσματικής διοίκησης των Δικαστηρίων, μέσα από μια νέα δομή που θ’ αποτελείται από άτομα που διαθέτουν τα απαραίτητα προσόντα και τις ειδικότητες γι’ αυτό τον σκοπό. Αποδίδεται ιδιαίτερη σημασία, αφού η εφαρμογή του έργου θα απελευθερώσει από το δικαστικό σώμα πολύτιμο χρόνο που σήμερα αφιερώνει για θέματα διοίκησης.
Πέραν των όσων ανέφερα, το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως επεξεργάζεται αυτή την περίοδο νομοσχέδια, με σκοπό την ενίσχυση της πρωτοβάθμιας δικαιοδοσίας, τα οποία ήδη θέσαμε σε διαβούλευση, με στόχο να κατατεθούν σύντομα στη Βουλή των Αντιπροσώπων για τη συζήτηση και ψήφισή τους. Στο πλαίσιο αυτό, εντάσσεται η ενίσχυση των εναλλακτικών τρόπων επίλυσης των διαφορών, ως επίσης η ενίσχυση της νομοθεσίας για την εκτέλεση των δικαστικών αποφάσεων. Παράλληλα, διαβουλευόμαστε εκ νέου νομοσχέδιο που τροποποιεί τον περί Δικαστηρίων Νόμο και προνοεί την αύξηση της κλίμακας δικαιοδοσίας των Επαρχιακών και των Ανώτερων Επαρχιακών Δικαστών, γεγονός που θα προσφέρει μεγαλύτερη ευελιξία στο σύστημα.
Κυρίες και κύριοι,
Τα όσα προανέφερα αποτελούν μέρος της πολιτικής της Κυβέρνησης, που αποσκοπεί στην αναβαθμισμένη και αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος απονομής Δικαιοσύνης. Αυτή είναι, άλλωστε, η προσδοκία και η απολύτως δικαιολογημένη απαίτηση κάθε πολίτη, αλλά και των επιχειρήσεων.
Κλείνοντας, επιθυμώ να σας διαβεβαιώσω ότι το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως θα συνεχίσει να συνεργάζεται στενά και αποδοτικά με τους «φυσικούς του εταίρους», δηλαδή το Ανώτατο Δικαστήριο, το δικηγορικό σώμα και τη Νομική Υπηρεσία, για την ολοκλήρωση των θεμάτων που εκκρεμούν, αλλά και την ετοιμασία και προώθηση πολλών άλλων, ούτως ώστε οι νομοθετικές ρυθμίσεις που προωθεί να συγκεντρώνουν τον υψηλότερο βαθμό συναίνεσης και αποδοχής. Πραγματοποίησα ήδη συναντήσεις, τόσο με το Ανώτατο Δικαστήριο, όσο και τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο, και οφείλω να ομολογήσω ότι ήταν πολύ εποικοδομητικές.
Πιστεύω πως μόνο εάν εργαστούμε όλοι μαζί με θετική προσέγγιση θ’ αντιμετωπιστούν οι μεγάλες προκλήσεις που βρίσκονται μπροστά μας, ώστε αυτή η μεταρρύθμιση να προχωρήσει και να υλοποιηθεί και να νιώσει επιτέλους ο πολίτης και οι επιχειρήσεις τα οφέλη της.
