- Το ΚΕΒΕ, όπως πάντα, θα είναι στην πρώτη γραμμή για βελτίωση της οικονομίας. Με ρεαλιστικές προτάσεις, με υπευθυνότητα και πολλές πρωτοβουλίες, εντός και εκτός Κύπρου θα συμβάλει στην ενίσχυση του «επιχειρείν» και της οικονομίας
Η νέα χρονιά χαρακτηρίζεται από ρευστότητα και αβεβαιότητα για την οικονομία.
Οι μεγάλες ανατροπές και τα όσα μεσολάβησαν το 2022, κυρίως λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, δεν επιτρέπουν ακριβείς προβλέψεις για το πως θα εξελιχθεί η νέα χρονιά στην οικονομία.
Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα που έχουμε ενώπιον μας, μπορούμε να πούμε ότι η οικονομία θα βρεθεί και πάλι ενώπιον μεγάλων προκλήσεων που πρέπει να διαχειριστούμε με επιτυχία.
Ξεκινώντας από τα προβλήματα που έχουμε σήμερα μπροστά μας, προκύπτει ξεκάθαρα ως πρώτιστη προτεραιότητα η ανάγκη μείωσης του πληθωρισμού και του ενεργειακού κόστους. Τα μέχρι τώρα μέτρα που λήφθηκαν, είτε σε ευρωπαϊκό επίπεδο, είτε στην Κύπρο, αν και έφεραν κάποια αποτελέσματα δεν φαίνεται να αποδίδουν τα αναμενόμενα, με αποτέλεσμα ο πληθωρισμός να βρίσκεται στο υψηλό επίπεδο του 7-8%. Η εξέλιξη αυτή προκαλεί αρκετά προβλήματα στην οικονομία, αφού κάθε αύξηση του πληθωρισμού επηρεάζει το βιοτικό επίπεδο των νοικοκυριών, την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και στο τέλος την ανάπτυξη της οικονομίας. Ανησυχίες υπάρχουν και στα θέματα ομαλής λειτουργίας των εφοδιαστικών αλυσίδων οι οποίες εντείνονται ακόμα περισσότερο μετά την τάση για αύξηση των κρουσμάτων Covid-19 στην Κίνα.
Την ίδια ώρα, ως ΚΕΒΕ είμαστε αρκετά προβληματισμένοι από τις συνεχείς αυξήσεις των επιτοκίων, που επιστρατεύονται από τις Κεντρικές Τράπεζες για συγκράτηση του πληθωρισμού. Αυτή η προσέγγιση, αν και οικονομολογικά είναι ορθή, στην παρούσα οικονομική συγκυρία φαίνεται να προκαλεί άλλες παρενέργειες. Ήδη, λόγω των αυξήσεων στα επιτόκια παρατηρείται μείωση στη ζήτηση δανείων και διαμαρτυρίες από δανειολήπτες (νοικοκυριά και επιχειρήσεις) για την αύξηση των δόσεων τους στις τράπεζες. Αν δεν προσεχθεί αυτή η διάσταση, τότε υπάρχει κίνδυνος να επηρεαστεί το επιχειρηματικό και επενδυτικό κλίμα και κατ’ επέκταση η ανάπτυξη της οικονομίας.
Πέραν αυτών, το νέο έτος θα πρέπει να ολοκληρωθούν οι μεταρρυθμίσεις, να επισπευθεί ο ψηφιακός μετασχηματισμός του κράτους, να παταχθεί η γραφειοκρατία στο δημόσιο, να προσεχθεί περισσότερο η δημοσιονομική ευρωστεία του κράτους και να αξιοποιηθούν οι πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ύψους 4.4δισ. ευρώ, κλπ.
Σημαντικό θέμα για την Κύπρο είναι και η αξιοποίηση του ενεργειακού πλούτου της χώρας, σε συνάρτηση με την ανάγκη μείωσης του ενεργειακού κόστους και της απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρισμού.
Τα ζητήματα αυτά είναι καίρια και δεν μπορούν άλλο να περιμένουν. Το ΚΕΒΕ ως θέση αρχής, επιμένει στην έγκαιρη λήψη οριστικών αποφάσεων για τα ενεργειακά. Και αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αποφασίσουμε πως και πότε αξιοποιούμε τα κοιτάσματα στην ΑΟΖ μας, ποια μορφή θα πάρει η συνεργασία μας με γειτονικά κράτη, από που και πως θα εισαχθεί φυσικό αέριο για τις ανάγκες της Κύπρου, τι θα γίνει με τους αγωγούς μεταφοράς, πότε θα γίνει η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρισμού, κλπ.
Όλα αυτά πρέπει να ξεκαθαρίσουν το 2023, ώστε αφ’ ενός να αξιοποιηθούν τα κοιτάσματα μας και αφ’ ετέρου να μειωθεί το ενεργειακό κόστος στην Κύπρο.
Ακόμα, ένα κορυφαίο θέμα για το ΚΕΒΕ το 2023, είναι η περαιτέρω αξιοποίηση των νέων τομέων της οικονομίας και των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της Κύπρου. Μέχρι τώρα σ’ αυτό τον τομέα δεν κάναμε αρκετά, με αποτέλεσμα να χάνουμε ευκαιρίες για νέες επενδύσεις και άλλα οφέλη. Το ΚΕΒΕ θεωρεί απαραίτητο τον καταρτισμό ενός συγκεκριμένου σχεδιασμού που να προβλέπει την ανάδειξη και προβολή, εντός και εκτός Κύπρου, των πολλών πλεονεκτημάτων της χώρας. Στους νέους τομείς, μπορούμε να συμπεριλάβουμε την ενέργεια, με ειδική έμφαση στις ΑΠΕ, την αποθήκευση ενέργειας, την καινοτομία, την ιδιωτική ιατρική και εκπαίδευση, την πράσινη ανάπτυξη, την αειφορία, κ.ά. Στα συγκριτικά πλεονεκτήματα περιλαμβάνονται η γεωγραφική μας θέση, η ιδιότητα μας ως μέλος της Ε. Ένωσης και της ευρωζώνης, οι υψηλού επιπέδου υπηρεσίες μας, το φορολογικό μας πλαίσιο, η ιστορία, ο πολιτισμός, το περιβάλλον και η ποιότητα ζωής στην Κύπρο.
Όμως, για να εξελιχθεί σε μια καλή χρονιά το 2023 για την Κύπρο, θα πρέπει να υπάρχει και εργατική ειρήνη. Το ΚΕΒΕ ανησυχεί από την επιμονή του Συνδικαλιστικού κινήματος για επαναφορά της ΑΤΑ στο 100% σε μια στιγμή που οι προβλέψεις για την παγκόσμια και κυπριακή οικονομία είναι δυσοίωνες και η προσοχή των επιχειρήσεων λόγω ακριβώς της μεγάλης αβεβαιότητας που επικρατεί είναι στραμμένη στην μείωση των λειτουργικών τους εξόδων. Ενέργεια που κρίνεται απαραίτητη προκειμένου να διασφαλίσουν την επιβίωσή τους. Στα πλαίσια αυτά, ξεκαθαρίζουμε ότι δεν μπορούμε να αποδεχθούμε την πλήρη επαναφορά της ΑΤΑ, όπως ζητούν οι Συντεχνίες.
Με βάση τα πιο πάνω είναι φανερό ότι το 2023 δεν θα είναι μια εύκολη χρονιά για την οικονομία μας. Αυτή τη στιγμή, επιβάλλεται να επιλύσουμε προβλήματα, να διαχειριστούμε έξωθεν παρενέργειες, να σχεδιάσουμε με άλλα δεδομένα το αύριο και να κυνηγήσουμε νέες ευκαιρίες, υλοποιώντας τις κατευθύνσεις που προτείνει το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας και των υποδομών της χώρας.
Το ΚΕΒΕ, όπως πάντα, θα είναι στην πρώτη γραμμή για βελτίωση της οικονομίας. Με ρεαλιστικές προτάσεις, με υπευθυνότητα και πολλές πρωτοβουλίες, εντός και εκτός Κύπρου θα συμβάλει στην ενίσχυση του «επιχειρείν» και της οικονομίας.
Είμαστε, λοιπόν, συγκρατημένα αισιόδοξοι για το 2023, αλλά δεν θα επιτρέψουμε τον εφησυχασμό και την επανάπαυση.
Γενικός Γραμματέας ΚΕΒΕ Μάριος Τσιακκής
Άρθρο από το περιοδικό Nomisma
