Την ώρα που μαίνεται ξανά ο πόλεμος μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ, οι Λιβανέζοι κρατούν την ανάσα τους: Θα εμπλακεί και ο Λίβανος στις εχθροπραξίες με το Ισραήλ; Η ερώτηση είναι στα χείλη όλων από το πρωί του Σαββάτου που εκδηλώθηκε η στρατιωτική επίθεση της Χαμάς. Μια επίθεση που αιφνιδίασε τους πάντες και κινδυνεύει να βυθίσει τη χώρα του Κέδρου σε μια σπείρα βίας εάν η Χεζμπολάχ αποφασίσει να συμμετάσχει , στο όνομα των «μετώπων ενότητας».
Ήδη το πρωί εκτοξεύτηκαν όλμοι από το όρος Ντοβ, στο νότιο Λίβανο, εναντίον του Ισραήλ,με αποτέλεσμα να απαντήσει με πυρά πυροβολικού ο ισραηλινός στρατός. Αν και προς το παρόν φαίνεται να επικρατεί επιφυλακτικότητα, ουδείς μπορεί να αποκλείσει την προοπτική κλιμάκωσης.
Η ημερομηνία της στρατιωτικής επίθεσης της Χαμάς δεν επιλέχθηκε τυχαία. Έρχεται μόλις μία ημέρα μετά την 50η επέτειο του πολέμου του Γιομ Κιπούρ, ο οποίος έφερε αντιμέτωπους τη Συρία και την Αίγυπτο με το Ισραήλ.
Έρχεται επίσης 23 χρόνια από την πρώτη επιχείρηση που πραγματοποίησε η Χεζμπολάχ εναντίον του Εβραϊκού Κράτους μετά την αποχώρηση του Ισραήλ από τον Νότιο Λίβανο. Στη συνέχεια, η Χεζμπολάχ απήγαγε τρεις στρατιώτες, σηματοδοτώντας την έναρξη μιας σειράς παρόμοιων περιστατικών που θα οδηγούσαν, λίγα χρόνια αργότερα, στον πόλεμο του Ιουλίου του 2006.
Αλλά πέρα από αυτή την ηθική υποστήριξη, η Χεζμπολάχ του Χασάν Νασράλα,επιθυμεί να προχωρήσει σε μια νέα ένοπλη αντιπαράθεση με το Ισραήλ, σε μια περίοδο μάλιστα που ο Λίβανος και η οικονομία του, διαλύεται!
«Τίποτα δεν αποκλείεται»
Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε τίποτα», λέει ο Μάικλ Γιάνγκ, ερευνητής στο κέντρο Carnegie. «Μέσω αυτής της επιχείρησης, το Ιράν θα μπορούσε να επιδιώξει να δείξει ότι και αυτό μπορεί να διαφοροποιήσει το φάσμα των επιθέσεων του, όπως κάνουν οι Ισραηλινοί στη Συρία για παράδειγμα», τονίζει ο Γιάνγκ. «Ωστόσο, δεν είμαι σίγουρος ότι η Χεζμπολάχ θα συμμετάσχει άμεσα στις μάχες βραχυπρόθεσμα, αν και θα μπορούσε να επιτρέψει σε συμμαχικές παλαιστινιακές φατρίες να χτυπήσουν από τον Νότιο Λίβανο». Αυτό έκανε η Χεζμπολάχ τον Απρίλιο, όταν επέτρεψε σε ομάδες προσκείμενες στη Χαμάς να εκτοξεύσουν ρουκέτες τύπου Κατιούσα προς το Ισραήλ, ως απάντηση στις προκλήσεις του εβραϊκού κράτους στο τέμενος Αλ Ακσα.
Πολλοί παρατηρητές πιστεύουν επίσης ότι το κόμμα του Χασάν Νασράλα προσπαθεί να ενισχύσει την παρουσία της Χαμάς στα παλαιστινιακά στρατόπεδα στον Λίβανο, έναντι της Φατάχ.
Ο Νίκολας Μπλάνφροντ, ειδικός της Χεζμπολάχ στο Atlantic Council λέει επίσης, πώς «δεν μπορούμε να αποκλείσουμε τίποτα».
Η άνευ προηγουμένου φύση της επίθεσης της Χαμάς θα μπορούσε να ωθήσει τη Χεζμπολάχ να πραγματοποιήσει πιο μετωπικές επιθέσεις»,προσθέτει. Ωστόσο, πιστεύω ότι θα προσέξει να μην προκαλέσει ανοιχτό πόλεμο».
Όσοι είναι κοντά στη Χεζμπολάχ επιβεβαιώνουν επίσης ότι η ιδέα της παρέμβασης από τον Λίβανο δεν είναι απίθανη. «Παρακολουθούμε πολύ στενά την κατάσταση και δεν αποκλείουμε κανένα σενάριο», σημειώνει ο λιβανέζος αναλυτής Κάσεμ Κασίρ. «Για να μάθουμε αν η Χεζμπολάχ θα συμμετάσχει ανοιχτά σε αυτόν τον πόλεμο, πρέπει να δούμε αν οι Ισραηλινοί θα κάνουν το λάθος να τον προκαλέσουν», απαντά Φαισάλ Άμπντελ Σάτερ, αναλυτής που είναι κοντά στο «Κόμμα του Θεού».
Προς το παρόν, η Χεζμπολάχ αρκέστηκε σε μια διθυραμβική δήλωση. «Είναι μια αποφασιστική απάντηση στα εγκλήματα της κατοχής και στις συνεχιζόμενες επιθέσεις του Ισραήλ», αναφέρει το κείμενο της σιιτικής οργάνωσης ,που καλεί τις αραβικές και μουσουλμανικές χώρες να επιδείξουν την αλληλεγγύη τους στον παλαιστινιακό λαό.
Η έκκληση φαίνεται να απευθύνεται και στη Σαουδική Αραβία που έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια εξομάλυνσης των σχέσεων με το Ισραηλ, αρκετά χρόνια μετά τις Συμφωνίες του Αβραάμ μεταξύ του Τελ Αβίβ και πολλών αραβικών χωρών (Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Μαρόκο και Μπαχρέιν).
Τι θα κάνουν οι Άραβες;
Υποστήριξη για τις επιθέσεις της Χαμάς ήρθε σε διαφορετικό βαθμό από το Ιράκ, το Κουβέιτ και το Κατάρ. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Σαουδική Αραβία, αλλά και η Τουρκία, που έχει εξομαλύνει πρόσφατα τις σχέσεις με το Ισραήλ, κάλεσαν και τις δύο πλευρές να τερματίσουν τις μάχες. Ωστόσο, όσο περισσότερο διαρκεί η σύγκρουση, τόσο μεγαλύτερη πίεση θα ασκείται σε άλλα αραβικά κράτη να δείξουν κάποιο βαθμό αλληλεγγύης με την παλαιστινιακή υπόθεση, συμπεριλαμβανομένης της Χαμάς. Σε ορισμένες αραβικές χώρες, αυτό είναι πιθανό να ξεκινήσει από τον δικό τους πληθυσμό, ακόμα κι αν δεν θέλουν απαραίτητα να έχουν καμία σχέση με τους Παλαιστίνιους.
Ο ρόλος του Ιράν
Όπως ήταν αναμενόμενο, το μεγαλύτερο «χειροκρότημα» για τις επιθέσεις της Χαμάς προήλθε από το Ιράν. Το καθεστώς των μουλάδων είναι γνωστό ότι αρνείται το δικαίωμα ύπαρξης του κράτους του Ισραήλ. Οι εκπρόσωποι της Χαμάς βρέθηκαν στην Τεχεράνη για συνομιλίες το καλοκαίρι, και σήμερα εξασφάλισε άμεση υποστήριξη. Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών του Ιράν βλέπει μάλιστα «σημείο καμπής στη συνέχιση της ένοπλης αντίστασης του παλαιστινιακού λαού κατά των Σιωνιστών».
Για το Ιράν, επίσης, η εξομάλυνση των σχέσεων της Σαουδικής Αραβίας με το Ισραήλ θα ήταν προδοσία των Παλαιστινίων.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, που έχουν το μεγαλύτερο συμφέρον να φέρουν κοντά το Ισραήλ με τη Σαουδική Αραβία, υπό την αιγίδα τους, ενήργησαν σημαντικά για την προσέγγιση των δυο πρώην εχθρών. Η Wall Street Journal εξηγεί μάλιστα ότι η Σαουδική Αραβία θα μπορούσε να αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου το επόμενο έτος «για να κάνει τις ΗΠΑ ευτυχισμένες.
Κατά συνέπεια, θα πρέπει να υπάρξει μια συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών, η πρώτη σημαντική πτυχή της οποίας θα ήταν μια αμυντική συμφωνία μεταξύ του Ριάντ και της Ουάσιγκτον και η δεύτερη η αναγνώριση του Ισραήλ από τους Σαουδάραβες».
«Η Νέα Μέση Ανατολή»
Πολλά θα κριθούν επίσης αν οι εχθροπραξίες εξαπλωθούν και στη Δυτική Όχθη. Υπήρξαν σοβαρές ταραχές εκεί καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, αλλά και επεισόδια τις τελευταίες ημέρες. Από την αρχή του έτους, περισσότεροι από 20 Ισραηλινοί έχουν σκοτωθεί σε επιθέσεις και περίπου 40 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί μετά από ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Δυτική Όχθη στο επίκεντρο αυτών των επιθέσεων.
Δεν είναι μυστικό ότι η επιρροή της Φατάχ, η οποία ουσιαστικά κυβερνά εκεί, μειώνεται και ότι της Χαμάς αυξάνεται ,ταυτόχρονα. Η Φατάχ χαρακτηρίζεται στη Δυτική Όχθη ως διεφθαρμένη και ανίκανη. Τουλάχιστον η δεύτερη αρνητική ιδιότητα δεν μπορεί να αποδοθεί στη Χαμάς από την παλαιστινιακή πλευρά. Είναι όμως η επιρροή της Χαμάς επαρκής για να ξεκινήσει κινήματα εξέγερσης στη Ραμάλα, τη Ναμπλούς, τη Χεβρώνα και την Τζενίν; Οι Παλαιστίνιοι δεν έχουν πολλά να χάσουν εκεί, γεγονός που καθιστά την κατάσταση εξαιρετικά ασταθή. Εάν οι μάχες επεκταθούν στη Δυτική Όχθη, πιθανότατα θα σημειωθούν και στην Ιερουσαλήμ και σε άλλα μέρη του Ισραήλ .
Το όλο κλίμα πυροδότησε άλλωστε και ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου που έδειξε έναν χάρτη στην πρόσφατη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ με τίτλο: «Η Νέα Μέση Ανατολή». Αυτό που έλειπε από τον χάρτη ήταν η Δυτική Όχθη και η Λωρίδα της Γάζας. Ο ισραηλινός πρωθυπουργός είχε ενσωματώσει αυτές τις δύο περιοχές στην επικράτεια του Ισραήλ.
