Μία σημαντική παράμετρος της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία είναι η ιστορία των δύο χωρών και η πεποίθηση του Βλαντίμιρ Πούτιν ότι Ρώσοι και Ουκρανοί είναι ένας ενιαίος λαός που μοιράζεται ένα κοινό ιστορικό λίκνο και ότι το σημερινό ουκρανικό κράτος περιλαμβάνει «ιστορικά ιερά ρωσικά εδάφη».
Και οι δύο λαοί θεωρούν επίσης το κράτος των Ρως του Κιέβου του 9ου αιώνα μ.Χ. ως ιστορικό τους πρόγονο. Σε αυτή ακριβώς την πολιτιστική παράδοση της Ρωσίας στοχεύει ένα διαδικτυακό αίτημα που κυκλοφορεί προτρέποντας την ουκρανική κυβέρνηση να αλλάξει επίσημα το όνομα της Ρωσίας σε «Μοσχοβία» (Muscovy). Ο όρος που προέρχεται από τον 13ο αιώνα και αναφέρεται σε μεγάλες εκτάσεις της σημερινής βορειοδυτικής Ρωσίας.
Το αίτημα είναι μέρος της προσπάθειας που γίνεται από την ουκρανική πλευρά να περιορίσουν αυτό που οι Ρώσοι ισχυρίζονται ότι είναι ιστορική καταγωγή τους, εξηγεί το Politico σημειώνοντας ότι η πρόσφατη διαμάχη έχει τις ρίζες της σε μια ιστορική διαμάχη σχετικά με το εάν η Ρωσία ή η Ουκρανία μπορούν να ισχυριστούν ότι είναι ο νόμιμος διάδοχος του κράτους των Ρως του Κιέβου , του πρώτου κράτους των Ανατολικών Σλάβων που ασπάστηκαν τον Χριστιανισμό.
Ιστορικά, όπως αναφέρει το Politico, γνωρίζουμε ότι ο Μέγας Πέτρος μετονόμασε το Βασίλειο της Μόσχας ή «Μοσχοβία» σε Ρωσική Αυτοκρατορία το 1721. Με τη νίκη του επί της Σουηδίας εν καιρώ πολέμου, ο Πέτρος προσάρτησε τεράστια τμήματα της σημερινής ουκρανικής επικράτειας και μετέφερε ιστορικά αντικείμενα στη Ρωσία από το Κίεβο. Αλλά ορισμένοι σημερινοί Ρώσοι ιστορικοί το αρνούνται, λέγοντας ότι ο Τσάρος Ιβάν Γκρόζνι (επίσης γνωστός ως Ιβάν ο Τρομερός) μετονόμασε το Βασίλειο της Μόσχας σε Βασίλειο των Ρως τον 16ο αιώνα.
Εξηγώντας το σκεπτικό του αιτήματος, η συντάκτριά του Valeriya Shakhvorostova αναφέρει ότι η αλλαγή του ονόματος είναι δικαιολογημένη καθώς θα καταστρέψει τις ψευδείς αφηγήσεις της Ρωσίας σχετικά με την κοινή καταγωγή με την Ουκρανία, καθώς και την καταπάτησή της στην ιστορία των Ρως του Κιέβου.
«Για τους ξένους, τα ονόματα «Rus» (Ρως) και Russia (Ρωσία), «Russie» και «Russland» φαίνονται σχεδόν πανομοιότυπα, σαν να είναι το όνομα ενός κράτους που έχει υποστεί ορισμένες αλλαγές με την πάροδο του χρόνου και […] στις μεταφράσεις σε διαφορετικές γλώσσες», έγραψε στην αναφορά της που είχε αποδέκτη τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
«Αυτό οδηγεί σε σύγχυση σε διεθνές επίπεδο. Γράφονται βιβλία μυθοπλασίας, γυρίζονται ταινίες όπου η Ρωσία παρουσιάζεται ως Ρως, κάτι που είναι απαράδεκτο», πρόσθεσε για να καταλήξει ότι η μετονομασία της χώρας θα έπληττε την καρδιά της πολιτιστικής παράδοσης της Ρωσίας και το όραμα της ιστορίας της.
Τι λέει όμως για όλα αυτά ο Ζελένσκι; Απάντησε λέγοντας ότι το θέμα χρειάζεται προσεκτική ιστορική και πολιτιστική εξέταση σε σχέση με πιθανές διεθνείς νομικές συνέπειες, αλλά δεν το απέκλεισε.
«Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, απηύθυνα έκκληση στον πρωθυπουργό της Ουκρανίας για την ολοκληρωμένη επεξεργασία του, ιδίως με τη συμμετοχή των επιστημονικών ιδρυμάτων, και ενημερώνοντας εμένα και τον συντάκτη της αναφοράς για τα αποτελέσματα», είπε ο Ζελένσκι.
Η αναφορά πάντως προκάλεσε εκνευρισμό στο Κρεμλίνο, με την εκπρόσωπο του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα να σχολιάζει πως πρόκειται για άλλη μια απόδειξη της προσπάθειας δημιουργίας «αντιρωσίας» από την Ουκρανία». Πιο αιχμηρός ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ συνέκρινε ξανά την Ουκρανία με τη ναζιστική Γερμανία προτείνοντας η Ουκρανία να μετονομαστεί σε «Schweinisch Bandera-Reich» (Γουρούνι Μπαντέρα-Ράιχ).
