Διαβάσαμε στον τύπο την έκκληση των Συνδέσμων ΠΑΣΥΞΕ, ΣΤΕΚ, ACTA και της HERMES AIRPORT προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, και προς τους συναρμόδιους Υπουργούς Υγείας, Οικονομικών, Μεταφορών και Τουρισμού, για αναθεώρηση των κριτηρίων εισόδου Τουριστών στην Κύπρο.
Όταν στις 23 Μαΐου 2020, το Υπουργικό Συμβούλιο έπαιρνε τις αποφάσεις του και δημοσιοποίησε τις κατηγορίες χωρών (Α, Β και Γ) κατέγραψα, την επόμενη, τις απόψεις μου σε άρθρο τις οποίες απέστειλα και στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, στις 25/5/2020. Επικεφαλίδα των θέσεων μου ήταν “Τα δύο θετικά και τα δύο αρνητικά – Η απόφαση του Υπουργικού για τον Τουρισμό”.
Δυστυχώς οι “Φορείς του Τουρισμού” δεν υποστήριξαν τότε τις θέσεις που διατύπωσα. Η θέση/εισήγηση που εκφράζεται σήμερα, θα μπορούσε να απαντηθεί με μια σύντομη φράση από τους Αγγλοσάξονες συνεργάτες μας “This is too little, too late“! Αφού χάθηκαν 4 παραγωγικοί μήνες για τον τουρισμό.
Τις θέσεις μου δημοσίευσαν τοπικές εφημερίδες και ιστοσελίδες στην Κύπρο και το εξωτερικό.
Αναφέραμε :Επειδή σε μεγάλο βαθμό, οι αφίξεις τουριστών γίνονται μέσω των προγραμμάτων των Οργανωτών Ταξιδίων, με προγραμματισμένες ναυλωμένες πτήσεις προς την Κύπρο, επιβάλλεται άμεσα να δοθούν κίνητρα για να υλοποιήσουν, στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, τα προγράμματα τους. Δεν είναι ρεαλιστικό, μέσα σ’ αυτές τις δύσκολες συνθήκες, να αναμένεται ότι θα αναδυθούν νέες αγορές για τον Κυπριακό Τουρισμό! Αγορές, που για δεκαετίες δεν έγινε κατορθωτό, υπό κανονικές συνθήκες, να αναπτυχθούν.
Εισηγηθήκαμε: Μια καθαρή θέση θα ήταν να γίνεται αποδεκτή οποιαδήποτε άφιξη, νοουμένου ότι ο επισκέπτης θα προσκόμιζε το αναγκαίο πιστοποιητικό (αρνητικό τεστ κορονοϊου) η θα πραγματοποιούσε έλεγχο κατά την άφιξη του στην Κύπρο.
Και συνεχίσαμε: Ως εκ τούτου καλό θα ήταν να γίνει άμεση διόρθωση της πολιτικής για να μην δοθούν οι λανθασμένες εντυπώσεις, αν δεν δόθηκαν ήδη! Να προβληθεί η φιλοσοφία μας για τους επισκέπτες που μπορούσε να συμπτυχθεί σε 4 λέξεις: “Κύπρος: Ασφαλής και Φιλόξενη”.
Επιπρόσθετα αναφέραμε : Ήδη έχουν καταγραφή στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, αρνητικά σχόλια για το ότι αποκλείστηκαν από τις δυο Κατηγορίες Α και Β οι μεγάλες μας αγορές του Ηνωμένου Βασίλειου και Ρωσίας αλλά και άλλων μικρότερων αλλά σημαντικών αγορών. Κατά την άποψη μου αυτές έπρεπε να περιληφθούν στην Κατηγορία Β (όπου χρειάζεται, αρνητικό τεστ κορονοϊου). Η κατηγορία αυτή θα μπορούσε να αναθεωρηθεί, όπως και η πολιτική για όλες τις αφίξεις, τέλος Αυγούστου.
Οι επιδημιολόγοι κατάταξαν στις 23/5/2020 το Ηνωμένο Βασίλειο (που αποτελεί το 33% του τουρισμού μας) στις χώρες κατηγορίας Γ, που δεν επέτρεπε να ταξιδεύουν Βρετανοί στην Κύπρο. Τα κρούσματα στο Ηνωμένο Βασίλειο ήταν στις 31/5 (1,936), 30/6 (689), 31/7 (880), 31/8 (1,406) και 30/9 (7,108). Τώρα το Ηνωμένο Βασίλειο είναι στην κατηγορία Β! Πώς απαντούν οι επιδημιολόγοι;
Η Σουηδία, παραδοσιακή αγορά, για δεκαετίες, αποκλείστηκε επίσης αδικαιολόγητα στην πρώτη κατηγοριοποίηση στις 23/5/2020. Τα κρούσματα στης Σουηδίας ήταν 31/5 (265), 30/6 (803), 31/7 (258), 31/8 (162) και 30/9 (687). Τώρα η Σουηδία είναι στην κατηγορία Β! Πώς απαντούν οι επιδημιολόγοι;
Οι αποφάσεις παίρνονται την κατάλληλη στιγμή σταθμίζοντας όλα τα δεδομένα. Ο Daniel Kahneman, κάτοχος του Βραβείου Νόμπελ (2002), στα οικονομικά, στο βιβλίο του “Thinking Fast and Slow” επεξηγεί πώς το θέμα του ρίσκου μπορεί να επιδράσει και θετικά! (Chapter 13, “Availability, Emotion and Risk). Η θεωρία “Calculated Risk”, ταιριάζει απόλυτα στην περίπτωση που εξετάζουμε. Όπου η απόφαση, παρότι φαίνεται ότι εμπεριέχει κάποιο “κίνδυνο” μπορεί να αποδειχτεί, στο τέλος, σοφή και επωφελής. Διαφορετικό θα ήταν το αποτέλεσμα, για την τουριστική κίνηση προς την Κύπρο, αν οι εισηγήσεις μας λαμβάνονταν υπόψη. Τα δεδομένα τότε ήταν τέτοια που θα έδιναν διέξοδο, στη καθηλωμένη και αδρανή τουριστική δραστηριότητα. Οι συνεργάτες μας, Οργανωτές Ταξιδίων του εξωτερικού, θα χαιρέτιζαν, με βάση τα τότε δεδομένα, τέλος Μαΐου 2020, μια τέτοια εξέλιξη.
Εξέφρασα επίσης την άποψη ότι θα ήτο χρήσιμο να ακούγονται και να λαμβάνοντα υπόψη και ανεξάρτητες απόψεις, και αυτό να μην καταλήξει η επιτροπή των επιδημιολόγων “να θεωρείται η και να αναμένεται να είναι ειδική σε όλα”.
Χάθηκε πολύτιμος χρόνος, ενώ “πολλές δηλώσεις από πολλούς” δεν ωφέλησαν τον τόπο. Κατά την άποψη μου καταγράφηκε η έλλειψη διορατικότητας και εμπειρογνωμοσύνης, η απειρία αλλά και η ατολμία. Η εκ των υστέρων δικαίωση των θέσεων μας δεν αλλάζει το σκηνικό που έχει δημιουργηθεί. Λύσεις υπάρχουν. Να μην χαθεί και το 2021. Και η λύση δεν είναι μόνο το εμβόλιο κατά του κορονοϊου!
Θεόδωρος Χαραλάμπους
Πρώην Πρόεδρος Διεθνούς Ινστιτούτου Φιλοξενίας/Καθηγητής Πανεπιστήμιου
