Χάρης Παπαχαραλάμπους*
Άρθρο του Προέδρου του ACTA κ. Χάρη Παπαχαραλάμπους στην επετειακή έκδοση για τα 25 χρόνια ζωής του οικονομικού περιοδικού nomisma
Διαχρονικά η τουριστική βιομηχανία αποτελεί ίσως τον πιο σημαντικό και συνάμα σταθερό πυλώνα της οικονομίας μας παρά το γεγονός ότι εκ της φύσεως του είναι «ευαίσθητος» σε εξωγενείς παράγοντες. Ο κλάδος επηρεάζει άμεσα η έμμεσα σχεδόν τον κάθε ένα από εμάς ενώ ταυτόχρονα συμβάλλει στην δημιουργία θετικής εικόνας για την χώρα μας στο εξωτερικό. Για αυτούς ακριβώς τους λόγους οφείλουμε όλοι να επενδύσουμε στον τομέα στη βάση ενός μεσοπρόθεσμου αλλά και μακροπρόθεσμου στρατηγικού προγραμματισμού.
Το 2023 κρίνεται ως αρκετά επιτυχής με τις συνολικές αφίξεις να ξεπεράσουν ελαφρός το 2019, έτος ρεκόρ. Το καθαρά τουριστικό ρεύμα εισερχόμενου τουρισμού υπολογίζεται ελαφρός χαμηλότερο σε σχέση με αυτό του 2019 σε αντίθεση με τα συνολικά έσοδα τα οποία θα ξεπεράσουν τις επιδόσεις του 2019 αντικατοπτρίζοντας και τις ευρύτερες πληθωριστικές τάσεις που βιώνουμε. Η κάλυψη σε μεγάλο βαθμό του κενού που άφησε η Ρωσική αγορά, ο μεγαλύτερος πλουραλισμός στη αεροπορική συνδεσιμότητα και ή ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού σαφώς και πρέπει να θεωρούνται σημαντικές επιτυχίες. Ταυτόχρονα θα πρέπει να διδαχθούμε από τις αδυναμίες του παρελθόντος π.χ. την εξάρτηση σε μικρό αριθμό αγορών ή ακόμη άλλων παραμέτρων.
Ο εξερχόμενος τουρισμός θα ξεπεράσει κάθε προηγούμενο, γεγονός που τροφοδοτήθηκε και από την αναβάθμιση της συνδεσιμότητας της χώρας μας με περισσότερους ευρωπαϊκούς προορισμούς.
Για το 2024 μπορούμε να είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι γεγονός που κατ’ ουδένα λόγο δεν πρέπει να οδηγήσει σε εφησυχασμό και επανάπαυση καθώς ελλοχεύουν κίνδυνοι όπως τα υψηλά επιτόκια, το ενεργειακό κόστος και το κόστος των ρύπων και γενικά οι ευρύτερες πληθωριστικές τάσεις οι οποίες αναμφισβήτητα επηρεάζουν και την ευαίσθητη τουριστική βιομηχανία. Ταυτόχρονα, η τουριστική βιομηχανία πέραν του γεγονότος ότι επηρεάζεται από εξωγενείς παράγοντες έχει να αντιμετωπίσει και εξαιρετικά έντονο ανταγωνισμό αφού σε μεγάλο βαθμό ισχύει η έννοια των συγκοινωνούντων δοχείων και εδώ είναι που επιβάλλεται η στρατηγική ανάπτυξη και επένδυση στη διαφορετικότητα, στην ποιότητα και στη διαμόρφωση ξεκάθαρης και ταυτόσημης εικόνας. Η βιομηχανία βιώνει και πιο συγκεκριμένες απειλές και αδυναμίες όπως τη σοβαρή και συνεχιζόμενη έλλειψη προσωπικού σε διάφορους κλάδους π.χ. μεταφορές, ξενοδοχεία, ξεναγούς, εστίαση την μεγάλη αύξηση στο κόστος μεταφορών και όχι μόνο, την οπτική αταξία την ηχορύπανση και την έλλειψη καθαριότητας σε αρκετές περιοχές, την καθυστέρηση στην δημιουργία ή/και ανάπτυξη απαραίτητων υποδομών και υπηρεσιών κα.
Ταυτόχρονα οφείλουμε να εγκύψουμε στις πιο μεγάλες και διαχρονικές αδυναμίες της βιομηχανίας μας δηλ. την έντονη εποχικότητα που βιώνουν πλείστες των τουριστικών μας περιοχών, τη συνδεσιμότητα της χώρας μας και την εξάρτησή μας στην μάλλον μονοδιάστατη μορφή τουρισμού του ήλιου και της θάλασσας.
Σαφέστατα, τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει προσπάθειες για απάμβλυση των πιο πάνω διαχρονικών αδυναμιών με θετικά αποτελέσματα, χρειαζόμαστε όμως πολύ περισσότερα και πιο πρακτικά και αποφασιστικά μέτρα.
Ο τουρισμός δεν μπορεί και δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να θεωρείται δεδομένος και οι καλές επιδώσεις πολύ ευκολά μπορεί να ανατραπούν αν αναλογιστεί κανείς τον ρυθμό με τον οποίο αναπτύσσουν το προϊόν και τις υποδομές τους οι ανταγωνιστές μας. Επίσης, μέτρο σύγκρισης δεν θα πρέπει να είναι το παρελθόν αλλά η δυνητική προοπτική της χώρας.
Ως εκ τούτου επιβάλλεται να γεφυρώσουμε άμεσα το χάσμα μεταξύ θεωρίας και πρακτικής τολμώντας και υιοθετώντας νέες πρακτικές, δημιουργώντας νέες και εκσυγχρονίζοντας υφιστάμενες νομοθεσίες που δημιουργούν αδυναμίες και στρεβλώσεις στην αγορά και μας καταστούν λιγότερο ανταγωνιστικούς τόσο από πλευράς κόστους όσο και από πλευράς προϊόντος και επίπεδο υπηρεσιών. Θα πρέπει επίσης να επενδύσουμε πολύ περισσότερα και στην τεχνολογία η οποία θα συνεχίσει να μεταβάλλει ή ακόμη και να καθορίζει εν μέρη την βιομηχανία.
Ταυτόχρονα, θα πρέπει να δεχτούμε ότι ή υποστήριξη και η προώθηση της τουριστικής μας βιομηχανίας, ιδιαίτερα σε μια περίοδο που προσβλέπουμε σε στρατηγική επανατοποθέτηση και ανάπτυξη π.χ. εναλλακτικών μορφών τουρισμού που σε παγκόσμιο επίπεδο κερδίζουν συνεχώς έδαφος, δεν είναι κόστος αλλά επένδυση και προς τον σκοπό αυτό επιβάλλεται να διατίθενται τα απαραίτητα κονδύλια τα οποία στις πλείστες των περιπτώσεων δεν αντανακλούν το μέγεθος και τη συνεισφορά αλλά ούτε και την προοπτική του κλάδου στην οικονομία της χώρας.
Επιβάλλεται, επίσης, η προσαρμογή των στρατηγικών μας σχεδίων και η συνδρομή στην υλοποίησή τους όλων τον εμπλεκομένων φορέων, κρατικών και ιδιωτικών, υπό το πρίσμα μεσοπρόθεσμης και μακροπρόθεσμης επένδυσης για να μη λειτουργούμε πυροσβεστικά, αλλά προληπτικά και να καθοδηγούμε τις εξελίξεις παρά να μας καθορίζονται αυτές από τα γεγονότα, στο βαθμό βεβαίως που εξαρτάται από εμάς.
Μόνο έτσι θα δημιουργήσουμε προϊόντα και υπηρεσίες που να συνάδουν με τα θέλω του σύγχρονου τουρίστα, θα κτίσουμε τον απαιτούμενο «χαρακτήρα» και branding και θα δημιουργήσουμε την απαραίτητη ζήτηση ώστε να περιορίσουμε τις ανάγκες συνεχούς υποστήριξης.
Σημαντικότερος στόχος για το 2024 θα πρέπει να είναι η εκμετάλλευση κάθε ευκαιρίας μέσω της στρατηγικής επανατοποθέτησης και εφαρμογής της από όλους τους φορείς καθώς και η τροχοδρόμηση επίλυσης των διαχρονικών αδυναμιών του κλάδου με αποφασιστικότητα.
Το nomisma πάντα δίπλα στα τουριστικά δρώμενα του τόπου
Εδώ και 25 χρόνια το Nomisma ενημερώνει το κοινό της Κύπρου για τις εξελίξεις στην οικονομία της χώρας καθώς και για συναφείς ειδήσεις από το εξωτερικό. Στα 25 αυτά χρόνια είχαμε απ’ όλα και το νόμισμα ήταν πάντα εκεί. Παραμένει δε, πάντοτε κοντά στα τουριστικά δρόμενα της Χώρας αφού ο κλάδος αποτελεί ίσως τον σημαντικότερο και σταθερότερο πυλώνα της οικονομίας μας.
Ευχόμαστε στο Nomisma κάθε επιτυχία και να τα εκατοστίσει καθώς και να συνεχίσει να εξελίσσετε μέσα από την τεχνολογία με σκοπό την σωστή και έγκαιρη ενημέρωση του κοινού.
Ο Σύνδεσμος Ταξιδιωτικών και Τουριστικών Πρακτόρων Κύπρου θα είναι πάντα στη διάθεσή του.
*Πρόεδρος ACTA
