Το Μεγάλο Σάββατο είναι η τελευταία ημέρα της Μεγάλης Εβδομάδας και της Μεγάλης Σαρακοστής.
Τα μεσάνυχτα του Μεγάλου Σαββάτου προς την Κυριακή του Πάσχα εορτάζεται κατά το ορθόδοξο τυπικό η Ανάσταση του Χριστού.
Είναι το μόνο Σάββατο του χρόνου κατά το οποίο νηστεύεται και το λάδι.
Το Σάββατο, αφού συγκεντρώθηκαν οι αρχιερείς και οι φαρισαίοι στον Πόντιο Πιλάτο, τον παρακάλεσαν να ασφαλίσει τον τάφο του Ιησού για τρεις ημέρες, διότι, καθώς έλεγαν, «έχουμε υποψία μήπως οι μαθητές Του, αφού κλέψουν την νύχτα το ενταφιασμένο Του σώμα, κηρύξουν έπειτα στο λαό ως αληθινή την ανάσταση την οποία προείπε ο πλάνος εκείνος, όταν ακόμη ζούσε και τότε θα είναι η τελευταία πλάνη χειρότερη της πρώτης».
Αφού είπαν αυτά στον Πόντιο Πιλάτο και αφού πήραν την άδειά του, έφυγαν και σφράγισαν τον τάφο τοποθετώντας εκεί για ασφάλεια κουστωδία, δηλαδή στρατιωτική φρουρά.
Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου γιορτάζουμε «την θεόσωμον ταφήν» και «την εις Άδου κάθοδον», δηλαδή την ταφή του Κυρίου και την κάθοδό Του στον Άδη, όπου κήρυξε σε όλους τους νεκρούς.
Βέβαια, η ταφή έγινε το απόγευμα της Μεγάλης Παρασκευής, ωστόσο η Εκκλησία έκρινε ορθό να αφιερώσει ιδιαίτερη ημέρα προς τιμήν και μελέτη του μυστηριώδους αυτού γεγονότος.
Αποβραδίς έχουν αλλάξει όλα τα πένθιμα καλύμματα του ναού και έχει στολιστεί με κόκκινα, αναστάσιμα.
Στα Ιεροσόλυμα, η τελετή της Αφής του Αγίου Φωτός και της Ανάστασης του Κυρίου γίνονται το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου.
Στην Ελλάδα η Θεία Λειτουργία της Αναστάσεως γίνεται το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου.
Κατά τη διάρκεια της Λειτουργίας σβήνουν τα φώτα της εκκλησίας και ο ιερέας προβάλλει στην Ωραία Πύλη, κρατώντας σε κάθε χέρι από μία δεσμίδα τριάντα τριών κεριών με το Άγιο Φως, ψάλλοντας το «Δεύτε λάβετε Φως…»
Στη συνέχεια ιερείς, ψάλτες και πιστοί βγαίνουν στον περίβολο της εκκλησίας, όπου γίνεται η ανάγνωση του Ευαγγελίου της Αναστάσεως και ψάλλεται το «Χριστός Ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι ζωήν χαρισάμενος».
Αμέσως μετά αρχίζουν να πέφτουν πυροτεχνήματα και βεγγαλικά.
Μετά την Ανάσταση οι πιστοί μεταφέρουν στο σπίτι τους το Άγιο Φως.
Στην είσοδο του σπιτιού τους κάνουν, με τον καπνό της λαμπάδας, το σχήμα του σταυρού.
Στη συνέχεια κάθονται στο πασχαλινό τραπέζι για να φάνε την πατροπαράδοτη μαγειρίτσα (σούπα από αρνίσια ή βοδινά εντόσθια).
Τσουγκρίζουν κόκκινα αυγά και τρώνε κουλούρια και τσουρέκια.
Για να φτιάξουν τις λαμπρόπιτες, βάζουν ζυμάρι μέσα σε στρογγυλό ταψί, και φτιάχνουν κάτι σαν πηγάδι μέσα στη μέση της ζύμης, το γεμίζουν με γέμιση από τυρί και αυγά και τις αλείφουν με αυγό πριν τις ψήσουν.
