Ως ιδιαίτερα σημαντικό κείμενο χαρακτηρίζουν ελληνικές κυβερνητικές πηγές τη Διακήρυξη Φιλίας και Καλής Γειτονίας των Αθηνών, που υπεγράφη σήμερα από τον Έλληνα Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στο πλαίσιο του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας.
Όπως σημειώνεται, πρόκειται για την πρώτη φορά που Ελλάδα και Τουρκία «δεσμεύονται σε σχέσεις φιλίας και καλής γειτονίας και σε “ήρεμα νερά”».
Συγκεκριμένα, στη Διακήρυξη υπογραμμίζεται η σημασία αποτελεσματικών διαύλων επικοινωνίας σε κάθε επίπεδο και δίνεται έμφαση στην αποφυγή συγκρουσιακών καταστάσεων και δυνητικής κλιμάκωσης.
Επιπλέον, στο κείμενο της Διακήρυξης καθορίζονται οι αρχές και τα ορόσημα του ελληνοτουρκικού διαλόγου στη βάση των τριών αξόνων που είχαν συμφωνηθεί κατά τη συνάντηση του Πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο στο Βίλνιους τον περασμένο Ιούλιο.
Πρόκειται για τους άξονες του πολιτικού διαλόγου, στον οποίο εντάσσονται θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, μεταξύ των οποίων οι διερευνητικές επαφές, της θετικής ατζέντας, η οποία διαρκώς θα εμπλουτίζεται, και τέλος των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, στα οποία συμπεριλαμβάνονται και μέτρα για τη μείωση πηγών έντασης καθώς και κινδύνων που απορρέουν από αυτές.
Η Αθήνα χαρακτηρίζει το κείμενο μια «δήλωση προθέσεων στην οποία και η Τουρκία δεσμεύεται για στους στόχους του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου και της φιλικής συνεργασίας μεταξύ των κρατών».
Παράλληλα, οι ελληνικές κυβερνητικές πηγές αποδίδουν ιδιαίτερη σημασία στη ρήτη στο κείμενο «δέσμευση αποφυγής δηλώσεων και ενεργειών που υπονομεύουν το πνεύμα και το γράμμα της Διακήρυξης ή θέτουν σε κίνδυνο την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή».
Η ελληνική Κυβέρνηση, επίσης, αναδεικνύει ότι μέσω της Διακήρυξης «η γειτονική χώρα δεσμεύεται στην επίλυση όποιας διαφωνίας προκύψει με την Ελλάδα με φιλικό τρόπο είτε με απευθείας διαβουλεύσεις με τη χώρα μας, είτε με άλλα μέσα αμοιβαίας επιλογής, όπως προβλέπεται από τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών».
Τέλος, τονίζεται ότι «η Διακήρυξη των Αθηνών δεν αναιρεί τις νομικές θέσεις των δύο χωρών».
Πιο συγκεκριμένα το κείμενο της Διακήρυξης κάνει ρητή αναφορά σε «ανανεωμένη βούληση για συνεργασία μεταξύ των κυβερνήσεων των δύο χωρών», καθώς και στην κοινή επιδίωξη για «ενίσχυση των διμερών σχέσεων μέσω των υφιστάμενων θεσμικών μηχανισμών».
Σε αυτό το επίπεδο, εκδηλώνεται η βούληση για πύκνωση της ανταλλαγής επισκέψεων, ενώ αναφορά γίνεται στους θεμελιώδεις σκοπούς του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και του διεθνούς δικαίου για διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και φιλική συνεργασία μεταξύ των κρατών ως βασικής πυξίδας για την επίλυση των διαφορών και τη διαχείριση των διμερών σχέσεων.
Θέτοντας τους τρεις άξονες στους οποίους θα βασιστούν στο εξής οι διμερείς διαβουλεύσεις –πολιτικός διάλογος, θετική ατζέντα και ΜΟΕ– οι δύο πλευρές «δεσμεύονται να απέχουν από κάθε δήλωση, πρωτοβουλία, ή ενέργεια που θα μπορούσε να υπονομεύσει ή να απαξιώσει το γράμμα και το πνεύμα αυτής της Διακήρυξης ή να θέσει σε κίνδυνο τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή τους».
«Τα Μέρη θα προσπαθήσουν να επιλύσουν οποιαδήποτε διαφορά προκύψει μεταξύ τους με φιλικό τρόπο, μέσω απευθείας διαβουλεύσεων μεταξύ τους ή με άλλα μέσα αμοιβαίας επιλογής, όπως προβλέπεται στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών», καταλήγει η Διακήρυξη Φιλίας και Καλής Γειτονίας των Αθηνών.
