Οι περισσότεροι από εμάς συχνά δεν θυμόμαστε όλα όσα έχουμε φάει στο τελευταίο μας γεύμα πόσο μάλλον όταν ενώ τρώμε τις πλείστες φορές, δεν απολαμβάνουμε την πλήρη διαδικασία κατανάλωσής του. Σύμφωνα με μια μελέτη που διεξήχθη από τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, ο μέσος Ινδός ξοδεύει μόνο μία ώρα και 27 λεπτά την ημέρα για φαγητό, ενώ χώρες όπως η Γαλλία ξοδεύουν κατά μέσο όρο περισσότερες από 2 ώρες σε γεύματα την ημέρα, αποδεικνύοντας ότι οι Ινδοί βιάζονται με το φαγητό τους. Και όχι μόνο αυτό αλλά οι περισσότεροι από εμάς κάνουμε ταυτόχρονα και άλλα πράγματα ενώ τρώμε. Επειδή εργαζόμαστε, οδηγούμε, διαβάζουμε, παρακολουθούμε τηλεόραση ή ασχολούμαστε με μια ηλεκτρονική συσκευή, δεν έχουμε πλήρη επίγνωση του τι τρώμε. Αυτό το απερίσκεπτο φαγητό – δηλαδή η έλλειψη επίγνωσης της τροφής που καταναλώνουμε – επιβραδύνει τον μεταβολισμό του σώματος, αυξάνει την παχυσαρκία και οδηγεί σε σοβαρά προβλήματα υγείας.
Τι είναι το ενσυνείδητο φαγητό;
Η προσεκτική διατροφή μπορεί να περιγραφεί ως διατήρηση μιας διαρκούς επίγνωσης του φαγητού τη στιγμή που το καταναλώνουμε. Ο τρόπος που μεταχειριζόμαστε το φαγητό μας καθορίζει το πώς θα μας επηρεάσει. Ενώ οι ιδανικές προσεκτικές επιλογές διατροφής επικεντρώνονται σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, σπόρους, ξηρούς καρπούς και φυτικά έλαια, μπορεί κανείς να προσέξει και την κατανάλωση ανθυγιεινών τροφίμων. Δίνοντας αληθινή προσοχή στο φαγητό που καταναλώνεται και στο πώς επηρεάζει το σώμα μπορεί να μειώσει την επιθυμία να επιδοθείτε σε ανθυγιεινή διατροφή.
Πως βοηθάει;
Ο τρόπος ζωής μας και το φαγητό που τρώμε είναι πολύ στενά συνδεδεμένα. Πρέπει να αλλάξουν πρώτα οι καθημερινές μας ρουτίνες αν θέλουμε να κάνουμε οποιεσδήποτε διατροφικές βελτιώσεις. Μια πτυχή που έχει αλλάξει προς το καλύτερο είναι η μετάβαση σε πιο υγιεινά μαγειρικά έλαια για να περιορίσουμε τα trans-λιπαρά που προσλαμβάνουμε (τα οποία είναι πιο δύσκολο να αφομοιωθούν). Σε έναν ταχέως αυξανόμενο αριθμό εθνικών κουζινών, το μαγείρεμα γίνεται πλέον με χρήση ελαφρύτερων ελαίων όπως το ελαιόλαδο και η κανόλα. Οι ειδικοί λένε ότι η προσεκτική διατροφή όχι μόνο μπορεί να βελτιώσει τη σωματική ευεξία και να βοηθήσει στη διατήρηση ενός υγιούς βάρους, αλλά μπορεί επίσης να δείξει αξιοσημείωτη βελτίωση στην ψυχική ευεξία. Όσον αφορά τα παραδοσιακά τρόφιμα μια απλή εξήγηση της λαϊκής ρήσης «τρώμε από το πιάτο και όχι για την ζυγαριά» είναι ότι ανέκαθεν το φαγητό μας, ό,τι κι αν περιείχε,, παρασκευάζεται πάντα έχοντας κατά νου την ισορροπία.
Ο συνδυασμός των φαγητών σε ένα παραδοσιακό ινδικό thali (ΣτΜ, πιάτο-σκεύος που περιέχει διάφορες τροφές που καθιστούν ένα πλήρες γεύμα) μπορεί να διαφέρει από περιοχή σε περιοχή, αλλά η ισορροπία παραμένει άθικτη, είτε πρόκειται για το Rajasthan, το Jammu και Kashmir, το Assam ή την Kerala. Οι γεύσεις μας είναι ευρέως διαδεδομένες, το ίδιο και η ισορροπημένη διατροφή μας. Αυτή η ιδέα έχει πλέον περάσει και στις σύγχρονες κουζίνες. Η ιδέα να εστιάζουμε στο πιάτο και όχι τη ζυγαριά βασίζεται στην κατανόηση του τι απαιτεί το σώμα μας. Η προσεκτική διατροφή μας βοηθά στο να επιλέγουμε πιο υγιεινά τρόφιμα. Μόνο αν κάποιος έχει επίγνωση των συστατικών που χρησιμοποιούνται, της ποσότητας και της ώρας του γεύματος, θα καταλάβει γιατί παράγει τα επιθυμητά αποτελέσματα κατά την κατανάλωση.
Πως να το εφαρμόσετε;
Η ενσυνειδητότητα χρειάζεται χρόνο για να εδραιωθεί ως καθημερινή ρουτίνα. Πολλοί άνθρωποι διαπιστώνουν ότι τρώγοντας με αυτόν τον τρόπο, ακόμη και για λίγα μόνο γεύματα την εβδομάδα, μπορούν να συντονιστούν περισσότερο με το σώμα τους. Προσέχοντας έστω και ένα γεύμα την ημέρα, μπορείτε να αλλάξετε τις διατροφικές σας συνήθειες προς το καλύτερο και να απολαύσετε τη βελτιωμένη ψυχική και σωματική ευεξία που συνοδεύει μια πιο υγιεινή διατροφή. Αλλά η επίγνωση συμβάλλει στο γενικότερο όφελος προς την ανθρωπότητα. Στη σημερινή εποχή, καθώς απολαμβάνουμε την πολυτέλεια του άφθονου φαγητού, η σπατάλη έγινε αναπόφευκτη. Από την καλλιέργεια μεγάλης κλίμακας, μέχρι τη σπατάλη ενέργειας κατά τη μεταφορά ειδών διατροφής σε μεγαλύτερες αποστάσεις και την αποθήκευση τους για μεγαλύτερες χρονικές περιόδους, έως τις τεράστιες μερίδες, τα τρόφιμα σπαταλούνται παντού γύρω μας. Η επίγνωση του τρόπου με τον οποίο καλλιεργούνται, μεταφέρονται, μαγειρεύονται και σερβίρονται τα τρόφιμα μπορεί επίσης να μειώσει δραματικά αυτήν τη σπατάλη. Η ενσυνειδητότητα μας διδάσκει να σεβόμαστε το φαγητό. Μπορώ μόνο να σκεφτώ μια μέθοδο που χρησιμοποιούσαν οι πρόγονοί μας: την προσαρμογή στην απλότητα. Επιλέξτε πιο απλά, πιο εύπεπτα και πιο ελαφριά στην αίσθηση φαγητά. Αυτό θα μας δώσει τη δυνατότητα να αποκτήσουμε τον έλεγχο της όρεξης και των διατροφικών επιλογών που κάνουμε. Μόλις επιτευχθεί αυτός ο έλεγχος, θα είναι η αρχή για περισσότερο προσεκτικές διατροφικές συνήθειες.
Προσαρμογή στην εποχή
Η ιδέα είναι να επαναφέρουμε την απλότητα. Η σημερινή φυσική κατάσταση έχει γίνει πολύπλοκη, όπως και το φαγητό μας. Αυτό έχει να κάνει με την επείγουσα ανάγκη μας να χάσουμε βάρος, την απελπισία να είμαστε αδύνατοι με κάθε τρόπο. Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής θα πρέπει να ενσωματωθούν για να επικεντρωθούμε στην επίτευξη μιας πιο υγιούς, πιο συνειδητής και ολιστικής ρουτίνας, ενός δικού μας οικοσυστήματος που να καλύπτει τις ανάγκες του μυαλού, του σώματος και της ψυχής μας και προς όφελος του εαυτού μας και της κοινωνίας, που δεν υποστηρίζει την υπερβολική τέρψη. Ένα σύστημα που θα είναι στιβαρό, αξιόπιστο και ανθεκτικό. Ξεκινήστε παίρνοντας μερικές βαθιές αναπνοές πριν φάτε ένα γεύμα ή ένα σνακ για να σκεφτείτε τι πρόκειται να βάλετε στο σώμα σας. Αναγνωρίστε πότε το σώμα σας πεινά.
Μην περιμένετε μέχρι να λυσσάξετε της πείνας. Σκεφτείτε εάν τρώτε ως απάντηση σε σήματα πείνας ή ως απάντηση σε ένα συναισθηματικό σήμα; Ομοίως, τρώτε τρόφιμα που είναι διατροφικά υγιεινά ή απλώς σας ανακουφίζουν συναισθηματικά; Ακόμα κι αν πρέπει να φάτε στο γραφείο σας, μπορείτε να αφιερώσετε λίγα λεπτά για να εστιάσετε όλη την προσοχή σας στο γεύμα σας, αντί να κάνετε ταυτόχρονα πολλές εργασίες. Σκεφτείτε την ενσυνείδητη διατροφή όπως τη γυμναστική: και το παραμικρό μετράει. Όσο περισσότερα μπορείτε να κάνετε για να επιβραδύνετε, να εστιάσετε αποκλειστικά στη διαδικασία του φαγητού και να ακούσετε το σώμα σας, τόσο μεγαλύτερη ικανοποίηση θα νιώσετε από το φαγητό σας και τόσο μεγαλύτερο έλεγχο θα έχετε στη διατροφή και τις γαστρονομικές σας συνήθειες.
Ο Gurmeet Arora, ένας DJ που έγινε επιχειρηματίας, βοηθάει τους ανθρώπους σε όλη την Ινδία να τρώνε προσεκτικά και έξυπνα. Είναι ιδιοκτήτης καταστημάτων και εστιατορίων όπως το Yazu, το Doppio, το Tryst και το Flax It Up-Healthy living και αποστολή του είναι να ευαισθητοποιήσει το κοινό σχετικά με την καθαρή και υγιεινή διατροφή που πιστεύει ότι είναι η απάντηση σε μια ισορροπημένη και ευτυχισμένη ζωή.
