Η Federal Reserve έχει σίγουρα κινηθεί πιο επιθετικά και πιο γρήγορα στη νομισματική της πολιτική από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Εν όψει τις διήμερης συνεδρίασής της την ερχόμενη εβδομάδα, αναμένεται να διατηρήσει την επιθετική της στάση, με τους αξιωματούχους της να θέλουν να τεθούν οι βάσεις ώστε τα επιτόκια να φτάσουν στο 5% έως τον Μάρτιο του 2023.
Οι κινήσεις αυτές φαίνεται πιθανό να οδηγήσουν σε ύφεση τις ΗΠΑ, αλλά και την παγκόσμια οικονομία, εκτιμούν οικονομολόγοι που συμμετείχαν σε έρευνα του Bloomberg.
Η Fed αναμένεται λοιπόν αυξήσει τα επιτόκια κατά 75 μονάδες βάσης για τέταρτη συνεχή συνεδρίαση, με τους υπεύθυνους χάραξης της νομισματικής πολιτικής να ανακοινώνουν την απόφαση στις 14.00 (τοπική ώρα) στην Ουάσινγκτον την Τετάρτη 2 Νοεμβρίου.
Οι αξιωματούχοι είχαν επιπλέον λόγους να θέλουν η Federal Reserve να παραμείνει στην ίδια πορεία, καθώς τα στοιχεία της αμερικανικής κυβέρνησης δείχνουν ότι το κόστος απασχόλησης αυξάνεται με σταθερό ρυθμό το γ΄τρίμηνο και το προτιμώμενο όργανο μέτρησης πληθωρισμού της κεντρικής τράπεζας, ο δείκτης PCE, εξακολουθεί να είναι πολύ πάνω από τον στόχο του 2%.
Όπως αναφέρει το Bloomberg, τα ποσοστά προβλέπεται ότι θα αυξηθούν άλλη μια μισή μονάδα τον Δεκέμβριο και στη συνέχεια κατά 25 μονάδες βάσης στις δύο επόμενες συνεδριάσεις . Οι προβλέψεις της Fed που δημοσιεύθηκαν στη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου έδειξαν ότι τα επιτόκια φτάνουν το 4,4% φέτος και το 4,6% το επόμενο έτος.
Άλλωστε έτσι θα διατηρηθούν ως το 2024, με δεδομένο ότι ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ βρίσκεται σε υψηλό 40 ετών.
«Οι πληθωριστικές πιέσεις παραμένουν έντονες και η Fed πρόκειται να αυξηθεί κατά 75 μονάδες βάσης τον Νοέμβριο», δήλωσε ο Τζέιμς Νάιτλι, επικεφαλής διεθνής οικονομολόγος της ING. «Προς το παρόν προβλέπουμε μια πιο συγκρατημένη αύξηση κατά 50 μονάδες βάσης. Οι κίνδυνοι όμως υποδεικνύουν μια πέμπτη αύξηση κατά 75 μονάδες βάσης», είπε.
Έτσι κι αλλιώς ο επικεφαλής της Fed, Τζερόμ Πάουελ έχει επανειλημμένως προειδοποιήσει ότι η διαδικασία θα είναι επώδυνη, επιμένοντας πως η Fed θα το πάει «μέχρι τέλους», επειδή ο στόχος είναι να δημιουργηθεί ανάπτυξη πιέζοντας τις τιμές σε αποκλιμάκωση και ως αποτέλεσμα θα αυξηθεί η ανεργία. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως έχουν εξανεμιστεί οι ελπίδες για μια «ήπια προσγείωση» στην οικονομία, με δεδομένη ωστόσο μια ύφεση για την επόμενη διετία.
Η πορεία των επιτοκίων που αναμένουν οι οικονομολόγοι είναι παρόμοια με αυτή που προβλέπουν οι αγορές. Οι επενδυτές αναμένουν μια αύξηση 75 μονάδων βάσης την Τετάρτη, ενώ κλίνουν προς μια αύξηση 50 μονάδων βάσης τον Δεκέμβριο, με τα επιτόκια κορυφώνονται γύρω στο 4,8%.
Εάν η Fed πραγματοποιήσει άλλη μια κίνηση 75 μονάδων βάσης την επόμενη εβδομάδα, η συνδυασμένη αύξηση 375 μονάδων βάσης από τον Μάρτιο θα αντιπροσώπευε την πιο απότομη άνοδο των επιτοκίων της Fed από τη δεκαετία του 1980 όταν ο Πολ Βόλκερ ήταν πρόεδρος και πάλευε να τιθασεύσει τον υψηλό πληθωρισμό.
Αρκετές φωνές υπέρ μιας ηπιότερης πολιτικής
Το ζήτημα είναι τι θα κάνει η Fed μπροστά από αυτό το δίλημμα: να συνεχίσει με την επιθετική αύξηση των επιτοκίων ή όχι; Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας αντιμετωπίζουν μια σειρά από αποφάσεις. Αν συνεχίσουν επιθετικά πώς εξηγούν στο κοινό ότι δεν υποχωρούν στον αγώνα τους να αποτρέψουν την παγίωση του πληθωρισμού;
Η πρόεδρος της Fed του Κλίβελαντ, Λορέτα Μέστερ, έχει δηλώσει ότι θα προτιμούσε την αύξηση των επιτοκίων κατά 0,75 μονάδες σε κάθε μία από τις επόμενες δύο συνεδριάσεις της Fed, επειδή δεν υπήρξε αποκλιμάκωση στον πληθωρισμό. «Δεν μπορούμε να αφήσουμε ευσεβείς πόθους να οδηγήσουν τις πολιτικές μας αποφάσεις», είπε στις 6 Οκτωβρίου.
Ορισμένοι αξιωματούχοι είπαν ότι θέλουν να δουν πρώτα μια απόδειξη ότι ο πληθωρισμός μειώνεται πριν χαλαρώσουν οι αυξήσεις των επιτοκίων. «Δεδομένης της ειλικρινά απογοητευτικής μας έλλειψης προόδου στον περιορισμό του πληθωρισμού, αναμένω ότι θα είμαστε πολύ πάνω από το 4% μέχρι το τέλος του έτους», δήλωσε ο Πρόεδρος της Fed της Φιλαδέλφειας Πάτρικ Χάρκερ.
Εν τω μεταξύ, η αντιπρόεδρος της Fed Λάελ Μπρέιναρντ και ορισμένοι άλλοι αξιωματούχοι υπαινίχθηκαν πρόσφατα ότι ανησυχούν για την αύξηση των επιτοκίων κατά 0,75 μονάδες στην επικείμενη συνεδρίαση. Σε μια ομιλία της στις 10 Οκτωβρίου, η κ. Μπρέιναρντ παρουσίασε μια άποψη για παύση των αυξήσεων των επιτοκίων από κάποιο σημείο και μετά, σημειώνοντας πώς επηρεάζουν την οικονομία με την πάροδο του χρόνου.
Άλλοι συνάδελφοί της ανησυχούν για τον κίνδυνο να αυξηθούν πολύ τα ποσοστά των επιτοκίων. Ο πρόεδρος της Fed του Σικάγο, Τσαρλς Έβανς, δήλωσε στους δημοσιογράφους στις 10 Οκτωβρίου ότι ανησυχεί για τις εικασίες ότι η Fed θα μπορούσε απλώς να μειώσει τα επιτόκια εάν αποφάσιζε ότι ήταν πολύ υψηλά. Η έγκαιρη μείωση των επιτοκίων είναι πάντα ευκολότερη στη θεωρία παρά στην πράξη, είπε.
