Με την βαριά κληρονομιά του 2020 καλούμαστε σήμερα να αντικρύσουμε την πραγματικότητα και να λάβουμε τις αναγκαίες αποφάσεις είπε ο Πρόεδρος της ΟΕΒ Αντώνης Αντωνίου κατά την προσφώνηση της Τακτική Ετήσια Γενική Συνέλευση των Μελών της Ομοσπονδίας.
Σημείωσε πως φέτος είναι η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά που λόγω των μέτρων που επιβάλλονται για προστασία από την πανδημία, είμαστε δυστυχώς υποχρεωμένοι να πραγματοποιήσουμε την ΕΓΣ σε ανοιχτό υπαίθριο χώρο, χωρίς επίσημους προσκεκλημένους και χωρίς τελετουργικό μέρος. Εύχομαι αυτή να είναι και η τελευταία φορά που η πανδημία επιβάλλει έκτακτα μέτρα και ανατροπές στην κανονικότητα μας.
Τόνισε πως το 2020 υπήρξε μια ιδιάζουσα χρονιά από όλες τις απόψεις. Δοκιμάστηκαν οι αντοχές και ανατράπηκαν όλες οι βεβαιότητες και μαζί τους τα επιχειρησιακά πλάνα της πιο μικρής και της πιο μεγάλης επιχείρησης. Βρεθήκαμε όλοι σε αχαρτογράφητα νερά, χωρίς manual, χωρίς check list και οδηγούς εξόδου από την κρίση.
Η πανδημία και πορεία μέσα από αυτή
Η οικονομία της χώρας μας βρίσκεται σε οριακό σημείο. Μόλις άρχισε να συνέρχεται από την καταστροφή του 2013, η πανδημία ήρθε να ανακόψει την πορεία ανάπτυξης της οικονομίας, να θέσει σε κίνδυνο τις αναβαθμίσεις από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης και να υποσκάψει την δυναμική βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου του πληθυσμού.
Μέσα σε ένα περιβάλλον ρευστό εξαιτίας της αντοχής του κορωνοϊού, η Κυπριακή οικονομία πρέπει να βρει τον δρόμο της βιώσιμης ανάπτυξης. Με δεδομένη την επιχειρηματική ανασφάλεια που προκαλούν οι διαρκείς μεταβολές των δεδομένων, την τεράστια αύξηση στο κόστος βασικών πρώτων υλών και των διεθνών μεταφορών και τα προβλήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας παγκοσμίως, η Κύπρος καλείται να φτιάξει ξανά τον αναπτυξιακό της σχεδιασμό, να αξιοποιήσει τα ανταγωνιστικά της πλεονεκτήματα και να διεκδικήσει την θέση που της αρμόζει στον χάρτη της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας. Πρωταρχική έγνοια και ύψιστη προτεραιότητα της Πολιτείας, είναι η ταυτόχρονη διασφάλιση συνθηκών προστασίας της δημόσιας υγείας και η ανάπτυξη της μέγιστης οικονομικής δραστηριότητας.
Στην αρχή της πανδημίας, μοναδικά όπλα έναντι του ιού ήταν οι μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις: Η κοινωνική αποστασιοποίηση και η τήρηση βασικών κανόνων ατομικής υγιεινής. Όταν δε η επιβάρυνση του συστήματος υγείας πλησίαζε σε οριακά επίπεδα, τα Διατάγματα του Υπουργείου Υγείας επέβαλλαν οριζόντιο και καθολικό απαγορευτικό, το γνωστό λοκντάουν.
Τρεις φορές σε 18 μήνες επιβλήθηκε λοκντάουν και δεν έχει κανένα νόημα σήμερα να κρίνουμε την αναγκαιότητα ή την αποτελεσματικότητα τους. Ωστόσο, σήμερα έχουμε υποχρέωση να τονίσουμε τρία θεμελιώδη σημεία:
Πρώτο, δεδομένης της ύπαρξης εγκεκριμένων εμβολίων, η επιβολή νέου λοκντάουν είναι για την ΟΕΒ εκτός συζήτησης. Το πολιτειακό καθήκον μέριμνας για προστασία της υγείας του πολίτη έχει επιτελεστεί στο έπακρο και ο καθένας αναλαμβάνει πλέον το μερίδιο της ατομικής του ευθύνης για αυτοπροστασία.
Δεύτερο, οι συνέπειες από τα μέτρα που περιόρισαν, συρρίκνωσαν ή ακύρωσαν την οικονομική δραστηριότητα, έχουν εξαντλήσει τις αντοχές σωρείας επιχειρήσεων. Η κρατική στήριξη πρέπει να συνεχιστεί κατά τρόπο στοχευμένο αφού τυχόν απότομη διακοπή της, θα επιφέρει αιφνίδιο θάνατο σε επιχειρήσεις που χωρίς τα περιοριστικά μέτρα θα ήταν βιώσιμες και κερδοφόρες.
Τρίτο, η εμπειρία από την διαχείριση της κρίσης επιβεβαίωσε την ανάγκη για σύσταση Εθνικής Ομάδας Διαχείρισης Κρίσεων με την συμμετοχή και της ΟΕΒ. Προφανώς και δεν υπήρχε εμπειρία από ανάλογες συνθήκες για να αξιοποιηθεί στην τρέχουσα κρίση και αξιολογώντας τα αποτελέσματα το πρόσημο είναι σαφώς θετικό. Ωστόσο, η υγειονομική επιτυχία επήλθε με βαρύτατο οικονομικό κόστος, το οποίο θα ήταν μικρότερο αν στην ομάδα διαχείρισης της κρίσης συμμετείχε και η πραγματική οικονομία δια της ΟΕΒ. Μέτρα που καταπόνησαν άνευ λόγου την επιχειρηματικότητα θα είχαν αποφευχθεί και οι αποφάσεις του αρμόδιου Υπουργείου θα είχαν την βέλτιστη υγειονομική αποτελεσματικότητα με την ελάχιστη οικονομική απώλεια. Η ad hoc διαβούλευση κατά διαστήματα και κατά το δοκούν, δεν μπορεί να υποκαταστήσει την αποτελεσματικότητα της θεσμοθετημένης συμμετοχής της ΟΕΒ στην διαχείριση κρίσεων που επηρεάζουν το επιχειρείν.
Αφού λοιπόν η Πολιτεία μεριμνήσει έτσι ώστε η δημόσια υγεία να τυγχάνει της αναγκαίας προστασίας χωρίς περιορισμό της οικονομικής δραστηριότητας, οφείλει χωρίς χρονοτριβή να δώσει τέλος στις διαρθρωτικές στρεβλώσεις του επιχειρηματικού οικοσυστήματος, και ταυτόχρονα να δώσει ώθηση στην δημιουργία συνθηκών αειφόρου, βιώσιμης και διαρκούς ανάπτυξης με ορθολογισμό, διαφάνεια και λογοδοσία.
Οι βασικές προκλήσεις που πρέπει να τύχουν χειρισμού
Δημόσιος τομέας: Χωρίς ισχυρό, σύγχρονο και αποτελεσματικό κρατικό μηχανισμό η πραγματική οικονομία δεν μπορεί να ανθήσει. Αδειοδοτικές, ρυθμιστικές, κανονιστικές, εποπτικές και κάθε άλλου είδους αρχές, πρέπει να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις μιας οικονομίας που κινείται με υψηλές ταχύτητες. Και επειδή είναι αδύνατο το Δημόσιο να διογκώνεται προκειμένου να ανταποκριθεί με επάρκεια, η μοναδική προσφερόμενη οδός είναι οι Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα με ταυτόχρονη ψηφιοποίηση όλων των διεργασιών. Για τον ψηφιακό μετασχηματισμό, θα αναφερθώ πιο κάτω.
Τοπική Αυτοδιοίκηση: Μια χώρα μικρότερη του ενός εκατομμυρίου κατοίκων, είναι αδιανόητο να συνεχίσει με την υφιστάμενη κατάτμηση σε δεκάδες Δήμους και εκατοντάδες Κοινότητες. Αυτή η προ πολλού αναμενόμενη μεταρρύθμιση, συνιστά θεμελιώδη συνθήκη δημιουργίας οικονομιών κλίμακας, βέλτιστης διαχείρισης πόρων και μεγιστοποίησης της συμβολής των τοπικών κοινωνιών στην ανάπτυξη και ευημερία με ιδιαίτερη έμφαση στην Πράσινη Ανάπτυξη.
Δικαιοσύνη: . Είναι τραγικό αλλά απολύτως έγκυρο ότι το μεγαλύτερο ίσως βαρίδι που καταδικάζει σε χαμηλές αξιολογήσεις την ανταγωνιστικότητα της Κυπριακής οικονομίας, είναι οι αργοπορίες στην απονομή της δικαιοσύνης. Ένα κράτος που διαθέτει ίσως το καλύτερο για εμπορικά/οικονομικά ζητήματα δικαιϊκό σύστημα και εξαίρετους λειτουργούς της θέμιδας, είναι ντροπή να χρειάζεται έως και δεκαεπτά χρόνια από την ημέρα καταχώρισης μιας δικαστικής αίτησης μέχρι και την τελεσιδικία της. Μεγαλόπνοες προσπάθειες για μεταρρύθμιση που είναι αναμφίβολα καλών προθέσεων, συμπαρασύρουν σε ατέρμονες διαδικασίες και καθυστερούν μικρότερες, εύκολες και άκρως χρήσιμες τομές όπως είναι η σύσταση εμπορικού δικαστηρίου.
Παιδεία: Ενώ δημόσια και ιδιωτική τριτοβάθμια εκπαίδευση διαπρέπουν διεθνώς και ενώ η ιδιωτική προδημοτική, στοιχειώδης και μέση εκπαίδευση διαρκώς αναβαθμίζονται και εκσυγχρονίζονται με σημαντικές επενδύσεις σε υποδομές και τεχνολογικό εξοπλισμό, δυστυχώς κάθε απόπειρα μεταρρύθμισης στην δημόσια στοιχειώδη και μέση εκπαίδευση καταλήγει σε φιάσκο. Μπορεί να ηχεί παράδοξα προερχόμενο από την Οργάνωση του ιδιωτικού τομέα, αλλά είναι αυταπόδεικτο ότι χωρίς αναβάθμιση του δημόσιου βραχίονα της παιδείας μας και χωρίς διασύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας και τις πραγματικότητες της, το μέλλον του τόπου μας δεν είναι ευοίωνο.
Υγεία: Δύο χρόνια μετά την εφαρμογή του ΓΕΣΥ και παρά το συντριπτικό πλήγμα που επέφερε στις αντοχές του συστήματος υγείας η πανδημία, μπορούμε με ασφάλεια να συμπεράνουμε ότι το σύστημα άντεξε, λειτούργησε και συνεισέφερε σημαντικές υπηρεσίες στον πολίτη. Ωστόσο, διαρκής είναι η ανάγκη για επανεξέταση και προσαρμογή όχι μόνο για άρση των κενών και βελτίωση των αδυναμιών, αλλά κυρίως για μόνιμη διασφάλιση της ποιότητας των υπηρεσιών υγείας και της οικονομικής βιωσιμότητας του συστήματος. Ταυτόχρονα το ρυθμιστικό πλαίσιο μπορεί να διαμορφωθεί έτσι ώστε να διατηρηθεί και να αναπτυχθεί περαιτέρω. Λεπτομερείς προτάσεις θα υποβληθούν από την ΟΕΒ κατά την επικείμενη, πρώτη όπως προβλέπει ο νόμος, επανεξέταση της κατάστασης τρία χρόνια μετά την εφαρμογή του ΓΕΣΥ. Επίσης προβλήματα τα οποία έχουν εμφανιστεί τόσο στην λειτουργία των κρατικών νοσηλευτηρίων (ΟΚΥΠΥ) όσο και στα Τμήματα Ατυχημάτων και Επειγόντων Περιστατικών (ΤΑΕΠ) δεν πρέπει να μείνουν χωρίς οδικό χάρτη θεραπείας.
Φορολογία: Σημαντικό στοιχείο της ελκυστικότητας της χώρας μας ως επενδυτικού προορισμού για διεθνή κεφάλαια που αναζητούν ασφαλή και αποδοτική τοποθέτηση, υπήρξε διαχρονικά και το ευνοϊκό φορολογικό περιβάλλον. Ο προσιτός εταιρικός φορολογικός συντελεστής είναι σημαντική παράμετρος αλλά όχι καθοριστική, αφού η Κύπρος διαθέτει σειρά άλλων ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων. Μετά τις εξελίξεις σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, G7, G20 και OECD, πρέπει να θεωρείται βέβαιη η εφαρμογή ενιαίου παγκόσμιου εταιρικού φορολογικού ποσοστού πέριξ του 15% επί των κερδών. Συνεπώς μια έξυπνη, πράσινη και αναπτυξιακά προσανατολισμένη φορολογική μεταρρύθμιση, είναι αναπόφευκτη και επείγουσα.
Συνταξιοδοτικό: Η μεταρρύθμιση του συστήματος που καθορίζει το επίπεδο διαβίωσης του πολίτη μετά την ολοκλήρωση του εργάσιμου βίου, είναι υποχρέωση κάθε ανεπτυγμένου κράτους. Είναι προφανές ότι ο πρώτος πυλώνας συνταξιοδοτικών παροχών δεν μπορεί να διασφαλίσει επαρκείς συντάξεις για όλους. Αρκετές τομές είναι αναγκαίες αλλά κάθε πρόταση πρέπει να συνοδεύεται από ανάλυση κόστους-οφέλους και ρεαλιστικούς τρόπους χρηματοδότησης ή μέτρα αντιστάθμισης του συνεπαγόμενου κόστους. Είναι εύλογο να ζητούμε αύξηση των συντάξεων αλλά παράδοξο να συζητούμε ταυτόχρονη μείωση της συντάξιμης ηλικίας εφόσον το προσδόκιμο ζωής μεγαλώνει. Παράλληλα, πρέπει κατά τρόπο ολιστικό να υιοθετηθούν μέτρα ενθάρρυνσης της εθελοντικής αναβάθμισης του δεύτερου και του τρίτου πυλώνα συνταξιοδοτικών ωφελημάτων.
Εργατικό δυναμικό: Το μεγαλύτερο και οξύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει σχεδόν το σύνολο των κλάδων οικονομικής δραστηριότητας, είναι η έλλειψη επαρκούς κατάλληλου εργατικού δυναμικού. Από τον τουριστικό τομέα στην εστίαση, από τον πρωτογενή τομέα στο λιανικό εμπόριο και από την βιομηχανία στις κατασκευές, ο τόπος υποφέρει από έλλειψη εργαζομένων. Είναι δε αυτονόητο ότι κανένας αναπτυξιακός σχεδιασμός δεν μπορεί να τελεσφορήσει χωρίς κατάλληλα καταρτισμένους εργαζομένους. Κατά συνέπεια επείγει η διαμόρφωση μακροπρόθεσμου πλάνου για το reskilling και upskilling του εργατικού δυναμικού, ώστε η προσφορά δεξιοτήτων και γνώσεων να ανταποκρίνεται στην ζήτηση. Ταυτόχρονα όμως επιβάλλεται η εφαρμογή άμεσων λύσεων στις σημερινές πραγματικότητες για εκτόνωση της πίεσης και τούτο μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από την απλοποίηση και προσαρμογή της Στρατηγικής για την Απασχόληση Εργαζομένων από Τρίτες Χώρες.
Εργασιακές Σχέσεις: Την ώρα που δημιουργούνται βάσιμες προοπτικές για έξοδο από την πανδημική κρίση, οι εκκρεμότητες στις εργασιακές σχέσεις δημιουργούν ένα δύσκολο εμπόδιο. Από την μια το συνδικαλιστικό κίνημα προάγει την νομοθετική ρύθμιση σειράς ζητημάτων που καθορίζονται επί δεκαετίες στις συλλογικές συμβάσεις εργασίας, όπως ο καθορισμός κατώτατου μισθού, τα ταμεία προνοίας, οι ώρες εργασίας, η τηλεαπασχόληση και άλλα παρόμοια, ενώ από την άλλη αρνείται την νομοθετική ρύθμιση των απεργιών στις ουσιώδεις υπηρεσίες. Η ΟΕΒ είναι έτοιμη να συζητήσει την εισαγωγή εθνικού κατώτατου μισθού, αλλά μόνο υπό την αίρεση ότι ταυτόχρονα θα διασφαλιστεί η απρόσκοπτη πρόσβαση των επιχειρήσεων σε κατάλληλο εργατικό δυναμικό και ότι θα καταργηθούν οι αυτοματισμοί στην αύξηση του εργατικού κόστους μέσα από την λειτουργία των προσαυξήσεων και της ΑΤΑ. Παράλληλα, θεωρούμε ότι για μια σειρά από λόγους, ωρίμασε πλέον ο χρόνος και επιβάλλεται η μετατροπή σε νόμο της Συμφωνίας για την Διαδικασία Επίλυσης Εργατικών Διαφορών σε Ουσιώδεις Υπηρεσίες, την οποία η ΟΕΒ υπόγραψε το 1999 με την ΣΕΚ, την ΠΕΟ και την ΠΑΣΥΔΥ και την προσυπέγραψαν το 2004 το Υπουργείο Εργασίας και άλλοι.
Χρηματοπιστωτικό Σύστημα: Έχει εμπεδωθεί στην συλλογική συνείδηση με οδυνηρό τρόπο μετά τα τραγικά γεγονότα του 2013, η σπουδαιότητα της ευρωστίας του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Ανταγωνιστική πραγματική οικονομία, υγιή δημόσια οικονομικά και εύρωστο τραπεζικό σύστημα, είναι συγκοινωνούντα δοχεία αλλά και το τρίπτυχο που πρέπει ταυτόχρονα να συνυπάρχει προκειμένου να διασφαλίζεται αειφόρος κοινωνική ευημερία. Η πλήρης εξυγίανση των τραπεζών μας με την απαλλαγή των ισολογισμών τους από τα κόκκινα δάνεια και η επιστροφή τους σε συνθήκες κερδοφορίας, είναι μεν δύσκολη αποστολή σε συνθήκες παρατεταμένων αρνητικών επιτοκίων, αλλά είναι ανυπερθέτως αναγκαίο να πετύχει. Πρωτοβουλίες για διαδοχικές αναστολές της ισχύος της νομοθεσίας περί εκποιήσεως ενυπόθηκων εξασφαλίσεων, και άλλα παρόμοια, πλήττουν τις προσπάθειες ανασυγκρότησης του τομέα και πρέπει να λήξουν. Ταυτόχρονα, οι αρμόδιοι λειτουργοί των Τραπεζών μας πρέπει να αποφεύγουν την υπερβολική άσκηση ελέγχου είτε για άνοιγμα λογαριασμών είτε για εκτέλεση συναλλαγών εκεί που τούτο δεν δικαιολογείται από το προφίλ του πελάτη.
Υπηρεσίες: Ναυτιλιακές, συμβουλευτικές, χρηματοοικονομικές, επενδυτικές, τεχνικές, δικηγορικές, λογιστικές, ασφαλιστικές υπηρεσίες καθώς και της πληροφορικής και επικοινωνιών, ερευνών αγοράς, μελετών, διαδικτύου, προβολής, logistics, fiduciary, marketing και παντός άλλου είδους υπηρεσίες, αποτελούν επί δεκαετίες βραχίονα ανάπτυξης και προσέλκυσης διεθνούς επενδυτικού ενδιαφέροντος. Οι εξελίξεις εντός και εκτός της χώρας το τελευταίο διάστημα, καθιστούν όσο ποτέ προηγουμένως επιβεβλημένη την διαμόρφωση εκείνου του πακέτου μέτρων, που θα λειτουργήσουν ως κίνητρα για προσέλκυση διεθνών επιχειρήσεων με headquartering και μόνιμη φυσική παρουσία και δραστηριότητα. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η ψήφιση του Επενδυτικού Νόμου και του Νόμου για την προσέλκυση εταιρειών επιστημών, τεχνολογίας και καινοτομίας.
Μεταποιητική Βιομηχανία: Η βιομηχανία που επιβίωσε των κρίσεων των τελευταίων ετών, έχει αποδείξει τις αντοχές και την ποιότητα της. Ο Κύπριος επιχειρηματίας που καταφέρνει να έχει βιομηχανική παραγωγική και να προβαίνει και σε εξαγωγές σε ένα τόσο έντονα ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον, είναι άξιος επαίνου. Με ελάχιστη ή και καθόλου κρατική μέριμνα, με τις βιομηχανικές περιοχές και ζώνες εγκαταλειμμένες επί χρόνια στην τύχη τους, με την διαρκή «καταδίωξη» βιομηχανιών βαριάς οχληρίας και με την αθέμιτη ανταγωνιστική δραστηριότητα από την βιομηχανία των κατεχόμενων περιοχών μας, η Κυπριακή μεταποίηση καταφέρνει για την ώρα να επιβιώνει. Ωστόσο, χωρίς την υλοποίηση της νέας βιομηχανικής στρατηγικής που σχεδιάστηκε με την συμβολή και της ΟΕΒ, οι αντοχές σύντομα θα εξαντληθούν και η βιομηχανία μας θα οδηγηθεί σε στασιμότητα και σταδιακά σε μαρασμό.
Κατασκευές: Παρά την απότομη διακοπή του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος, η λειτουργία του οποίου μετά το 2013 συνέβαλε καίρια στην αναζωογόνηση του, ο κατασκευαστικός τομέας επιδεικνύει αξιοπρόσεχτες αντοχές και κρατά την δυναμική του δίνοντας ελπίδες για διατήρηση της σημαντικής συμβολής του στο ΑΕΠ της χώρας. Ωστόσο, η τεράστια αύξηση στο κόστος βασικών υλικών οικοδομής μαζί με το κόστος περιβαλλοντικής συμμόρφωσης το οποίο ήρθε για να μείνει, δημιουργεί νέα πεδία σοβαρών προκλήσεων και καλεί σε διαμόρφωση μακροχρόνιας ολιστικής στρατηγικής ενίσχυσης του σημαντικού αυτού τομέα. Επιβάλλεται η επίσπευση της νέας πολιτικής αδειοδότησης και ανάπτυξης που εξάγγειλε το Υπουργείο Εσωτερικών και κυρίως η διαμόρφωση ενός νέου ολοκληρωμένου Επενδυτικού Σχεδίου που θα στοχεύει σε βιώσιμες επενδύσεις στο ευρύ επενδυτικό μενού που διαθέτει ο τόπος μας, περιλαμβανομένου βεβαίως και του τομέα των ακινήτων.
Πρωτογενής τομέας: Ο άλλοτε ανθηρός Κυπριακός πρωτογενής τομέας έχει ανάγκη μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής για εκσυγχρονισμό σε τεχνολογία, τεχνογνωσία και υποδομές, περιλαμβανομένης της ανάπτυξης νέων γεωργοκτηνοτροφικών ειδών και αύξηση της παραγωγικότητας καθώς και της στήριξης της μεταλλευτικής/λατομικής δραστηριότητας. Η διαχείριση των υδάτινων και άλλων φυσικών πόρων, η επεξεργασία λυμάτων, η εκμετάλλευση και διαχείριση των ζωικών και κτηνοτροφικών αποβλήτων και γενικά το σύνολο της αλυσίδας παραγωγής πρέπει να τύχει μιας ολιστικής κυκλικής επανατοποθέτησης, συμβάλλοντας έτσι στην επιτάχυνση της εφαρμογής «από το αγρόκτημα της γειτονιάς στο πιάτο».
Τουρισμός: Η ατμομηχανή της Κυπριακής οικονομίας με συμβολή στο ΑΕΠ, άμεσα και έμμεσα, πέριξ του 22% έχει υποστεί το βαρύτερο κτύπημα από την πανδημία με συνέπειες που δεν είναι εύκολο να επιμετρηθούν. Ωστόσο η κρίση της πανδημίας προσφέρει και ευκαιρία για επανεξέταση του προϊόντος μας σε τρία επίπεδα: ι) διεύρυνση της τουριστικής περιόδου σε 12 μήνες τον χρόνο, ιι) αναβάθμιση του τουριστικού μας προϊόντος με στόχο την προσέλκυση ποιοτικού τουρισμού, ιιι) μετατροπή των ξενοδοχειακών μας μονάδων σε περιβαλλοντικά ουδέτερες. Είναι δε βέβαιο ότι με την διατήρηση της κρατικής στήριξης για όσο επιβάλλουν οι συνθήκες, θα υπάρξει ταχεία ανάκαμψη και επιστροφή σε ψηλή ανάπτυξη. Τα ίδια ισχύουν τηρουμένων των αναλογιών και για τον επισιτιστικό τομέα, την εστίαση, την διασκέδαση, την οργάνωση πολιτιστικών και καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, τον χορό, το θέατρο και τον κινηματογράφο, τον αθλητισμό και την ευεξία, την βιομηχανία γάμου και τις εμπορικές εκθέσεις.
Ψηφιακός Μετασχηματισμός: Μεταρρύθμιση που τέμνει οριζόντια, αποδεσμεύει την δυναμική και πολλαπλασιάζει τις παραγωγικές δυνατότητες κάθε τομέα ξεχωριστά, είναι η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή. Η Κύπρος έχει την τεχνογνωσία και μέσα από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα αποκτήσει πρόσβαση και σε αξιόλογη χρηματοδότηση. Ορθά περιγράφεται ως ο ακρογωνιαίος λίθος των μεταρρυθμίσεων αφού από αυτήν εξαρτώνται και σε αυτήν στηρίζονται όλες οι άλλες κλαδικές, τομεακές ή εθνικές απόπειρες εκσυγχρονισμού, απλοποίησης και επιτάχυνσης των διαδικασιών και των αποτελεσμάτων σε κράτος, οικονομία και κοινωνία. Όπως και προανέφερα η σύμπραξη του Δημόσιου και του Ιδιωτικού τομέα σε αυτή τη σημαντική μεταρρύθμιση είναι επιβεβλημένη για να επιτευχθεί ο στόχος σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Έρευνα και Καινοτομία: Με την σταδιακή αλλά δυναμική μετατροπή της Λευκωσίας και της Λεμεσού αλλά και άλλων περιοχών σε Λάρνακα και Πάφο σε φοιτητουπόλεις και με την ανάπτυξη κέντρων έρευνας και καινοτομίας στα πανεπιστήμια μας αλλά και πέραν τούτων, η Κύπρος δημιουργεί την πρώτη ύλη για ανάπτυξη της έρευνας και της καινοτομίας. Βέλτιστες πρακτικές άλλων χωρών που πρωτοπορούν στο αντικείμενο, τόσο με κίνητρα όσο και με δημιουργία του κατάλληλου οικοσυστήματος, που μπορούν να επιταχύνουν την στροφή στην καινοτομία, πρέπει να μεταφερθούν με τις αναγκαίες προσαρμογές στον τόπο μας. Η ΟΕΒ άνοιξε τον δρόμο προ δεκαπενταετίας με την δημιουργία του Διαγωνισμού Καινοτομίας και την απονομή του ομώνυμου Βραβείου, σε εποχές που ελάχιστοι είχαν αντίληψη των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων που μπορεί να προσφέρει σε μια οικονομία.
Πράσινη Μετάβαση και βιώσιμη ενεργειακή πολιτική: Με την κλιματική αλλαγή να γίνεται ολοένα και πιο αισθητή σε όλο τον κόσμο και με την Ευρωπαϊκή Ένωση να αποδίδει τεράστια σημασία στην μεταμόρφωση της Ευρώπης σε ζώνη κλιματικά ουδέτερη μέχρι το 2050, η έγκαιρη προσαρμογή των Κυπριακών επιχειρήσεων στη νέα πραγματικότητα είναι στοίχημα που δεν πρέπει να χαθεί. Η ΟΕΒ όπως γνωρίζετε επενδύει σε δράσεις πράσινης μετάβασης εδώ και πέντε χρόνια, με στρατηγικό σχεδιασμό και διεθνείς συμμαχίες. Θεωρούμε αισιόδοξο το γεγονός ότι και η Κυπριακή Κυβέρνηση έχει κατανοήσει το μέγεθος της πρόκλησης και μετά από διαβουλεύσεις με την ΟΕΒ προχωρεί με σοβαρότητα, τόσο μέσα από το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας όσο και μέσα από τον μακροπρόθεσμο στρατηγικό σχεδιασμό του Εθνικού Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας και Οικονομίας.
Όσοι παρακολουθούν τις πρωτοβουλίες μας, γνωρίζουν ότι η ΟΕΒ είναι η Οργάνωση που καταβάλλει συνδυασμό προσπαθειών για την βελτίωση του ενεργειακού μίγματος και για την διαρκή επικαιροποίηση των στρατηγικών ενεργειακών πλάνων της χώρας και έχει καταθέσει εισηγήσεις για την σύσταση Συμβουλίου Ταχείας Αδειοδότησης έργων ΑΠΕ και την εγκαθίδρυση one stop shop.
Σημείωσε στην συνέχεια πως όσον δε αφορά την Πράσινη Ανάπτυξη, ήδη η Οργάνωση μας καταξιώνεται ως ο σοβαρότερος πυλώνας έμπρακτης υποβοήθησης του κυπριακού οικοσυστήματος για μετάβαση στην κυκλική οικονομία, στο Fit for 55, στην πράσινη φορολογική μεταρρύθμιση και έργα που σχετίζονται με την επεξεργασία αποβλήτων, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση και όλα τα συναφή που υποστηρίζουν την μετάβαση στην κυκλικότητα. Με την πρόσφατη πρωτοβουλία της ΟΕΒ με την ίδρυση του Κέντρου Κυκλικής Οικονομίας Κύπρου, αναλαμβάνουμε την πρακτική συμβολή για την υποστήριξη και καθοδήγηση της μετάβασης των Κυπριακών επιχειρήσεων στην κυκλική οικονομία.
Η Επιχείρηση στο επίκεντρο – η Χώρα στον διεθνή οικονομικό χάρτη
Αναφερόμενος για τις δράσεις Πολιτείας πρέπει όμοια να υπηρετούν φυσικά και νομικά πρόσωπα και πως «Όπως πρώτιστη έγνοια του κράτους είναι η βελτίωση του περιβάλλοντος διαβίωσης και δράσης του πολίτη, το ίδιο οφείλει να μεριμνεί και για τις επιχειρήσεις. Ο επιτυχημένος θεσμός των Κέντρων Εξυπηρέτησης του Πολίτη πρέπει να εφαρμοστεί τηρουμένων των αναλογιών, με την σύσταση Κέντρων Εξυπηρέτησης της Επιχείρησης, στα οποία κάθε ενεργός ή δυνητικός επιχειρηματίας και επενδυτής θα μπορεί να αντλεί όλη την πληροφόρηση και καθοδήγηση και να υποβάλλει τις αιτήσεις ή παραστατικά που είναι αναγκαία για την ενεργοποίηση ή διαχείριση της επιχείρησης του. Η δε χώρα πρέπει να κλείσει γρήγορα, πειστικά και με διαφάνεια όλες τις εκκρεμότητες που την έχουν εκθέσει διεθνώς, με την ταχεία ολοκλήρωση της εκδίκασης υποθέσεων διαφθοράς, με την υλοποίηση των συστάσεων της Greco και της Moneyval με την εφαρμογή δικλείδων ασφαλείας checks and balances».
Ο ρόλος των Πολιτικών Δυνάμεων
Για όλα τα κεφάλαια που ακροθιγώς αγγίζω στην ομιλία μου, η ΟΕΒ έχει διαμορφωμένες επεξεργασμένες λεπτομερείς προτάσεις, τις οποίες με την συνδρομή των Επιτροπών της και των επαγγελματικών εταίρων της, τακτικά τις επικαιροποιεί και τις προωθεί στην εκτελεστική και την νομοθετική εξουσία. Θεωρούμε καθήκον των πολιτικών δυνάμεων της χώρας την συναινετική και από κοινού διαχείριση των μεγάλων προκλήσεων και την ταχεία προώθηση των επιβαλλόμενων μεταρρυθμίσεων. Το χρωστούν στην πραγματική οικονομία, στις επιχειρήσεις, στους εργαζόμενους και τους αυτοεργοδοτούμενους, με σεβασμό στις πολιτικές απόψεις και αποκλίσεις, να βρουν την κοινή συνιστάμενη που θα επιτρέψει στις παραγωγικές δυνάμεις να δώσουν ξανά στην Κύπρο προοπτική και ελπίδα.
Η ενότητα του εργοδοτικού κόσμου
Σημείωσε πως «οφείλω να σας ευχαριστήσω ολόθερμα για την άνευ προηγουμένου συσπείρωση γύρω από την Ομοσπονδία και για την διαρκή στήριξη των αποφάσεων της ηγεσίας της. Σε ένα περιβάλλον στο οποίο τα Διατάγματα για αντιμετώπιση της πανδημίας, εμμέσως και αντανακλαστικά ευνοούσαν κάποιους τομείς και αδικούσαν κάποιους άλλους, εσείς στηρίξατε τις ενέργειες της Εκτελεστικής Επιτροπής και αδιαμαρτύρητα εναρμονιστήκατε με όλες τις πρωτοβουλίες της. Με ένα και μόνο στόχο, την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος και την ταχύτερη δυνατή επιστροφή σε συνθήκες κανονικότητας. Είναι χάρη σε αυτή την στενή συνεργασία που η εργοδοτική οικογένεια παραμένει συμπαγής, ενωμένη και ισχυρή και η ΟΕΒ αναδεικνύεται σε αδιαφιλονίκητο πρωταγωνιστή και ηγέτη του κυπριακού επιχειρείν στις προσπάθειες διάσωσης της οικονομίας.
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, εξαιρετική τιμή συνιστά για την ΟΕΒ η διαρκής εγγραφή στο μητρώο των Μελών μεγάλου αριθμού επιχειρήσεων από διάφορους τομείς οικονομικής δραστηριότητας και η προσχώρηση νεοσύστατων ή υφιστάμενων Επιχειρηματικών και Επαγγελματικών Συνδέσμων και Σωμάτων.
Η εμπιστοσύνη με την οποία η επιχειρηματική, επαγγελματική και εργοδοτική κοινότητα της Κύπρου αγκαλιάζει την ΟΕΒ, μας επιφορτίζει με την βαριά ευθύνη να αποδειχθούμε αντάξιοι των ψηλών προσδοκιών των Μελών και των περίπλοκων απαιτήσεων των καιρών».
Τέλος, τόνισε ιδιαιτέρα την οφειλόμενη αναφορά στις σπάνιες τιμές που η Πολιτεία απέδωσε στην ΟΕΒ κατά την διάρκεια του 2020, έτος στο οποίο η Οργάνωση μας γιόρτασε τα 60χρονα της. «Με ενέργειες του τότε Προέδρου μας Γιώργου Πέτρου και όλης της ηγεσίας:
• τα Κυπριακά Ταχυδρομεία προς τιμήν της ΟΕΒ κυκλοφόρησαν επετειακό γραμματόσημο και φάκελο πρώτης ημέρας κυκλοφορίας,
• το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών επιμελήθηκε και εξέδωσε φωτογραφικό άλμπουμ με την ιστορία της ΟΕΒ, το οποίο τυπώθηκε στο Κυβερνητικό Τυπογραφείο, και
• Οι Δήμοι Λευκωσίας και Στροβόλου ενέκριναν την μετονομασία της δρόμου επί του οποίου κείται το κτίριο μας, από οδό Γλαύκου σε Οδό Ομοσπονδίας Εργοδοτών και Βιομηχάνων Κύπρου.
Παρά τους τεράστιους φυσικούς και άλλους περιορισμούς που επέβαλε η πανδημία, τα 60χρονα μας γιορτάστηκαν με λαμπρότητα χάρι στην ευγενή στήριξη της Ελληνικής Τράπεζας, του Χρυσού Χορηγού των 60χρονων, και τους Χορηγούς CYTA και Deloitte, τους οποίους και ολόθερμα ευχαριστώ.
Καταλήγω με την διαβεβαίωση ότι στην ΟΕΒ, θα βρίσκετε διαρκώς ένα αξιόπιστο συνεργάτη, ένα σύμβουλο για σωρεία επιχειρηματικών και εργοδοτικών ζητημάτων και ένα όχημα προώθησης πολιτικών στήριξης της υγιούς επιχειρηματικότητας».
