Πάνω από 107 δισ. δολάρια έχει κοστίσει στις ξένες εταιρείες η έξοδος από τη Ρωσία μετά την εισβολή της στην Ουκρανία και αφορούν διαγραφές και απώλειες εσόδων, σύμφωνα με ανάλυση του Reuters.
Ο όγκος των ζημιών έχει αυξηθεί κατά ένα τρίτο από τον τελευταίο απολογισμό τον Αύγουστο του περασμένου έτους, υπογραμμίζοντας την κλίμακα του οικονομικού πλήγματος στον κόσμο των επιχειρήσεων ενώ τονίζει την απώλεια δυτικής τεχνογνωσίας από τη ρωσική οικονομία.
«Καθώς η εισβολή της Ρωσίας συνεχίζεται εν μέσω της παραπαίουσας στρατιωτικής βοήθειας της Δύσης και οι δυτικές κυρώσεις αυξάνονται, οι εταιρείες που εξακολουθούν να στοχεύουν να φύγουν από τη Ρωσία πιθανότατα θα αντιμετωπίσουν περαιτέρω δυσκολίες και θα πρέπει να δεχτούν μεγαλύτερες απομειώσεις και απώλειες» εξηγεί ο Ιάν Μάσει, Επικεφαλής Εταιρικών Πληροφοριών EMEA, στην εταιρεία συμβούλων παγκόσμιου κινδύνου S-RM. Ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, που επανεκλέχτηκε με συντριπτική νίκη που καταδικάστηκε ευρέως στη Δύση ως άδικη και αντιδημοκρατική, έχει τώρα μια ανανεωμένη εντολή να επιδιώξει περαιτέρω απομόνωση από τη Δύση, μέσω πρόσθετων κατασχέσεων περιουσιακών στοιχείων και πολιτικής πίεσης μεταξύ άλλων, πρόσθεσε.
Η Μόσχα απαιτεί εκπτώσεις τουλάχιστον 50% στις πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων στο εξωτερικό και έχει σταθερά αυστηροποιήσει τις απαιτήσεις εξόδου. Μέχρι στιγμής φέτος, οι πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων που ανήκουν στη Shell, HSBC, Polymetal International και Yandex ανήλθαν συνολικά σε σχεδόν 10 δισ. δολάρια και με εκπτώσεις έως και 90%. Την περασμένη εβδομάδα, η Danone ανακοίνωσε ότι έλαβε ρυθμιστικές εγκρίσεις για τη διάθεση των ρωσικών περιουσιακών της στοιχείων, με συνολική ζημία 1,3 δισ. δολαρίων.
Περίπου 1.000 εταιρείες έχουν αποχωρήσει, αν και εκατοντάδες εταιρείες, συμπεριλαμβανομένου του γαλλικού λιανοπωλητή Auchan και της Benetton, εξακολουθούν να λειτουργούν ή έχουν βάλει τις δραστηριότητές τους εκεί, σύμφωνα με ανάλυση του Yale School of Management.
Τα αντίποινα της Ρωσίας
Η Δύση έχει παγώσει περίπου 300 δισ. δολάρια από τα αποθέματα χρυσού και συναλλάγματος της Τράπεζας της Ρωσίας μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Η Γερμανία έχει κρατικοποιήσει το εργοστάσιο της Gazprom μετονομάζοντάς το σε Sefe, και τοποθέτησε τη Rosneft’s υπό γερμανική κηδεμονία.
Η Ρωσία έχει υποσχεθεί να ανταπαντήσει τις προτάσεις της ΕΕ για αναδιανομή δισεκατομμυρίων ευρώ σε τόκους που κέρδισε στα δεσμευμένα περιουσιακά της στοιχεία, προειδοποιώντας για καταστροφικές συνέπειες και λέγοντας ότι οποιαδήποτε απόπειρα λήψεως του κεφαλαίου ή των τόκων της είναι «ληστεία». Οι δυτικές τράπεζες, επίσης, ανησυχούν για τις νομικές διαμάχες που μπορεί να προκαλέσει οποιαδήποτε κατάσχεση. «Δεν υπάρχουν δυτικά περιουσιακά στοιχεία στη Ρωσία που να μπορούν να θεωρηθούν ασφαλή ή περιφραγμένα όσο το Κρεμλίνο συνεχίζει να διεξάγει πόλεμο», εξηγεί Μάσει.
Η Μόσχα έχει ήδη αναλάβει προσωρινό έλεγχο περιουσιακών στοιχείων που ανήκουν σε πολλές δυτικές εταιρείες, όπως η Fortum, η Carlsberg, η OMV και η Uniper . Το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων RIA της Ρωσίας υπολόγισε ότι η Δύση επρόκειτο να χάσει περιουσιακά στοιχεία και επενδύσεις αξίας τουλάχιστον 288 δισ, δολαρίων εάν η Μόσχα αντιδράσει. Βασίστηκε σε δεδομένα σύμφωνα με τα οποία οι άμεσες επενδύσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις χώρες της G7, την Αυστραλία και την Ελβετία στη ρωσική οικονομία στο τέλος του 2022 ανήλθαν συνολικά σε 288 δισ. δολάρια. Ανέφερε ότι τα κράτη της ΕΕ κατείχαν 223,3 δισ. δολάρια περιουσιακών στοιχείων, εκ των οποίων τα 98,3 δισ. δολάρια κατείχαν επίσημα η Κύπρος, τα 50,1 δισ. δολάρια η Ολλανδία και τα 17,3 δισ. δολάρια η Γερμανία. Το Reuters δεν μπόρεσε να επαληθεύσει τα στοιχεία που αναφέρει η RIA.
Αλλά η σκληροπυρηνική προσέγγιση της Μόσχας προκαλεί ζημιά και στη Ρωσία. Ο δικηγόρος Τζέρεμι Τζούκερ, υψηλόβαθμο στέλεχος της αμερικανικής δικηγορικής εταιρείας Dechert, ειδικός στις κυρώσεις, επισημαίνει ότι ένας σημαντικός μεγάλος αριθμός πελατών της εταιρείας του σε ένα ευρύ φάσμα βιομηχανιών είχαν αποφασίσει να εγκαταλείψουν πλήρως τη Ρωσία και πιθανότατα θα ήταν απρόθυμοι να επιστρέψουν ακόμη και μετά το τέλος των εχθροπραξιών. Ως αποτέλεσμα, οι σημαντικές τεχνολογίες έχουν εγκαταλείψει τη χώρα και η Ρωσία μπορεί να μην είναι πλέον σε θέση να υποστηρίξει πλήρως την παραγωγή υψηλής τεχνολογίας. «Σίγουρα υποδηλώνει έναν σημαντικό βαθμό ζημίας στην οικονομία», είπε στο Reuters.
Οι εταιρείες που παραμένουν
Το διάταγμα του 2022 απαγορεύει σε επενδυτές από «μη φιλικές» χώρες – εκείνες που έχουν επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία για τις ενέργειές της στην Ουκρανία – να πωλούν μετοχές σε βασικά ενεργειακά έργα και τράπεζες χωρίς ρητή προεδρική έγκριση. Εν τω μεταξύ, πολλοί παραγωγοί καθημερινών βασικών και καταναλωτικών αγαθών απέφυγαν να εγκαταλείψουν εντελώς τη Ρωσία, υποστηρίζοντας ότι οι καθημερινοί άνθρωποι στη Ρωσία βασίζονται στα προϊόντα τους. Οι εταιρείες που εξακολουθούν να λειτουργούν ή να δραστηριοποιούνται στη Ρωσία είναι οι Mondelez International, PepsiCo, Auchan, Nestle, Unilever, Reckitt και British American Tobacco . Τέλος υπάρχουν και οι επιχειρήσεις συμπεριλαμβανομένης της Intesa Sanpaolo αντιμετωπίζουν γραφειοκρατικά εμπόδια καθώς προσπαθούν να φύγουν.
