Έκκληση προς όλους όσοι διαθέτουν πληροφορίες για την τύχη των αγνοουμένων να τις παραδώσουν στην Διερευνητική Επιτροπή για τους Αγνοουμένους (ΔΕΑ), απηύθυναν την Παρασκευή ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ερσίν Τατάρ, μετά την επίσκεψή τους στο ανθρωπολογικό εργαστήριο της.
Οι δύο ηγέτες επαίνεσαν επίσης το έργο της επιτροπής, το οποίο χαρακτήρισαν ως πολύ σημαντικό, και εξέφρασαν την κοινή τους πεποίηθηση ότι το έργο της ΔΕΑ, ως καθαρά ανθρωπιστικό θέμα, θα πρέπει να μείνει ανεπηρέαστο από τις πολιτικές διεργασίες.
Σε δηλώσεις του μετά το τέλος της συνάντησης, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε ότι πράττει ό,τι είναι δυνατόν ως προς το ζήτημα της επανέναρξης των συνομιλιών και εξέφρασε την ελπίδα ότι σύντομα, ίσως μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου, θα υπάρξουν περισσότερα προς ανακοίνωση. «Δεν έχει σημασία αν είσαι Τ/κ ή Ε/κ, είμαστε όλοι άνθρωποι», δήλωσε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης.
«Να επιταχυνθεί η δουλειά», πρόσθεσε για το θέμα των αγνοουμένων, με αφορμή αναφορά του Τατάρ στην περίπτωση μιας Τ/κ η οποία από το ’63 ακόμα περιμένει τον εντοπισμό των οστών του άντρα της.
Από την πλευρά του, ο κ. Τατάρ επανέλαβε την αξίωσή του περί αναγνώριση της κυριαρχικής ισότητας του ψευδοκράτους πριν προχωρήσει οποιαδήποτε διαδικασία συνομιλιών.
Στη δήλωση αυτή του Τατάρ αντέδρασε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης λέγοντας ότι γνωρίζει τις θέσεις του πολύ καλά και ότι δεν πρόκειται να συζητήσει περαιτέρω για το πολιτικό κομμάτι, από σεβασμό και προς τις οικογένειες των αγνοουμένων.
Επανέλαβε ότι σήμερα είναι εδώ και οι δύο για ένα καθαρά ανθρωπιστικό θέμα.
«Bρισκόμαστε εδώ για ένα καθαρά ανθρωπιστικό ζήτημα, πρέπει πρώτα από όλα να σεβαστούμε τους συγγενείς των αγνοουμένων, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους, οπότε δεν πρόκειται να μπω σε καμία συζήτηση για την επανέναρξη των συνομιλιών», ανέφερε.
Επισήμανε ότι «κάνω ό,τι είναι δυνατό και ό,τι είναι απαραίτητο και ελπίζω ότι σύντομα μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου, αν είναι δυνατόν, να έχω κάτι να ανακοινώσω, αλλά σήμερα είμαι εδώ και ο Έρσιν είναι εδώ για ένα καθαρά ανθρωπιστικό ζήτημα. Πρέπει να σεβαστούμε πρώτα από όλα τους συγγενείς των αγνοουμένων ΠΟΥ περιμένουν να δουν ένα θετικό αποτέλεσμα αυτής της συνάντησης».
Απευθυνόμενος στον Τατάρ είπε ότι γνωρίζει πολύ καλά τη θέση του και ότι σήμερα από το εργαστήρι της ΔΕΑ έστειλαν μέσω της κοινής τους δήλωσης ένα κοινό μήνυμα. «Και είμαι εδώ για να στείλω πολύ πιο θετικά μηνύματα στον κυπριακό λαό», σημείωσε.
Σε άλλες δηλώσεις εξάλλου εξερχόμενοι του εργαστηρίου της ΔΕΑ όπου ενημερώθηκαν για την πρόοδο των εργασιών από τους επιστήμονες, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε ότι ο Ερσίν Τατάρ είναι «πολύ ευαίσθητος για το ζήτημα, έχοντας κατά νου ότι ο πατέρας του ήταν μέλος της ΔΕΑ για 21 χρόνια». Επανέλαβε ότι Ε/κ και Τ/κ πρέπει να δώσουν πληροφορίες για να επιταχύνουμε την εξαιρετική δουλειά που κάνουν η ΔΕΑ και οι επιστήμονες για το θέμα.
«Είναι πάρα πολλά χρόνια για να περιμένουν οι συγγενείς, σίγουρα όλοι καταλαβαίνετε τον πόνο, οπότε είμαι εδώ και συζητήσαμε λίγο και με τον Ερσίν, είμαι εδώ για να εξετάσω οποιονδήποτε άλλο τρόπο προκειμένου να έχουμε περισσότερες ομάδες που μπορεί να χρησιμοποιήσει η ΔΕΑ για να επιταχύνει τη διαδικασία για το ανθρωπιστικό ζήτημα», ανέφερε.
Ο Πρόεδρος είπε ότι μέσω της ΔΕΑ ενισχύεται περισσότερο η συνεργασία των δύο κοινοτήτων και στέλνονται μηνύματα για αυτή την ανάγκη συνεργασίας.
Σε ερώτηση αν συζητήθηκαν λεπτομέρειες για περισσότερες ανασκαφές, ο Πρόεδρος είπε ότι και οι δύο έδωσαν οδηγίες στα μέλη της ΔΕΑ (το μέλος της Ε/κ και το μέλος της Τ/κ κοινότητας) να εξετάσουν κάποιες ιδέες που μπορούν να επιταχύνουν τη διαδικασία.
Απαντώντας εξάλλου σε άλλη ερώτηση για το μπορεί να ιδρυθεί μια επιτροπή συμφιλίωσης (truth and reconciliation committee) είπε ότι το θέμα αυτό τέθηκε. «Μπορούμε να εξετάσουμε την πιθανότητα (για τέτοια επιτροπή), εάν υποστηρίζει το εξαιρετικό έργο της ΔΕΑ», πρόσθεσε.
Ο Πρόεδρος αναφέρθηκε και στην οικονομική πτυχή την οποία χαρακτήρισε πολύ σημαντική και για την ανάγκη να υπάρχουν περισσότερες ομάδες για ανασκαφές «γιατί είναι κρίμα να έχουμε πληροφορίες αλλά να μην έχουμε αρκετές ομάδες για να προχωρήσουν».
«Οπότε αυτά τα θέματα θα συζητηθούν από τα δύο μέλη μας (στη ΔΕΑ) και είμαι σίγουρος ότι θα έχουν κάποιες προτάσεις επί των οποίων θα αποφασίσουμε εγώ και ο Ερσίν», ανέφερε.
Ο τ/κ ηγέτης είπε ότι βρίσκονται και οι δύο σήμερα εδώ για να εκφράσουν την εκτίμηση για τη δουλειά που κάνουν οι επιστήμονες και εκφράζουν την ελπίδα να υπάρξουν περισσότερα αποτελέσματα γιατί αυτό θα είναι μια ανακούφιση για τις οικογένειες και είναι πολύ σημαντικό.
«Θέλουμε πολύ να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε για να μειωθεί ο πόνος των οικογενειών. Αυτό είναι ένα ανθρωπιστικό ζήτημα, αυτό είναι κάτι που είναι έξω από την πολιτική, επομένως ό,τι μπορούμε να κάνουμε για να βελτιώσουμε τον εντοπισμό των αγνοουμένων είναι κάτι που οφείλουμε στις οικογένειες, το οφείλουμε στην ανθρωπότητα και θα κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε», ανέφερε.
Για ενδεχόμενη συνάντηση με τον Πρόεδρο τη Δημοκρατίας ο Τατάρ είπε ότι η θέση του παραμένει και είναι γνωστή και την λέει από τότε που «εκλέγηκε» και αυτή η θέση αφορά την αποδοχή της «κυριαρχικής ισότητας και του ισότιμου διεθνούς καθεστώτος και μετά μπορούμε να προχωρήσουμε».
Στις πρώτες του δηλώσεις ο Τατάρ είπε ότι είναι εντυπωσιασμένοι από την εργασία των επιστημόνων αλλά και από την πρόοδο της τεχνολογίας. Ανέφερε ότι σε όλο το κόσμο λειτουργούν 42 τέτοιες επιτροπές για αγνοούμενους και ότι η ΔΕΑ στην παγκόσμια κατάταξη είναι μια από τις καλύτερες.
Ευχαρίστησε τους επιστήμονες και τα μέλη της ΔΕΑ και συμφώνησε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ότι πρέπει να ενθαρρυνθεί ο κόσμος να δώσει πληροφορίες.
Οι αφίξεις και τα διαδικαστικά
Πρώτος στο χώρο του παλαιού αεροδρομίου και της ΔΕΑ έφτασε στις εννέα ο Ερσίν Τατάρ συνοδευόμενος από τον τέως διαπραγματευτή Εργκιούν Ολγκιούν. Τους υποδέχτηκαν τα μέλη της ΔΕΑ.
Περίπου 20 λεπτά αργότερα έφτασε και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας συνοδευόμενος από τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο Κωνσταντίνο Λετυμπιώτη. Ο Ε/κ διαπραγματευτής Μενέλαος Μενελάου είχε ήδη φτάσει νωρίτερα στο χώρο.
Σε σχέση με την διαφορά στην ώρα άφιξης στο χώρο λέχθηκε από τα ΗΕ ότι και οι δύο ηγέτες έφτασαν στην προστατευόμενη περιοχή περίπου την ίδια ώρα, και ότι η Αστυνομία των ΗΕ συνόδευε την αυτοκινητοπομπή του Προέδρου μετά την άφιξη του Τατάρ «και γι’ αυτό πέρασε κάποια ώρα».
Ο Πρόεδρος, σύμφωνα με τα όσα κατέγραψαν τα ΜΜΕ, φέρεται να ανέφερε στα μέλη της ΔΕΑ που τον ανέμεναν στα σκαλιά ότι υπήρξε αυτή καθυστέρηση και διερωτήθηκε γιατί.
Οι δύο ηγέτες μετά την άφιξή τους και τις φωτογραφίες, είχαν περίπου 20 λεπτών συνάντηση με τα μέλη της ΔΕΑ και έπειτα ξεναγήθηκαν στους χώρους του εργαστηρίου και ενημερώθηκαν από τους επιστήμονες για το έργο τους.
Ακολούθησαν φωτογραφίες και δηλώσεις και μετά οι δύο ηγέτες κατευθύνθηκαν στο προαύλιο χώρο για την κοινή δήλωση των ΗΕ και τις δεύτερές τους δηλώσεις.
Το κοινό ανακοινωθέν
«Σήμερα, 28 Ιουλίου, 2023, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, Α.Ε. κ. Ερσίν Τατάρ και ο Ελληνοκύπριος ηγέτης, Α.Ε. κ. Νίκος Χριστοδουλίδης επισκέφθηκαν το Ανθρωπολογικό Εργαστήρι της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοουμένους στην Κύπρο (ΔΕΑ), όπου έτυχαν ενημέρωσης για τη συνεχιζόμενη εργασία της Επιτροπής.
Ο Ελληνοκύπριος ηγέτης και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης εξέφρασαν την πλήρη στήριξη τους στην αποτελεσματική εργασία της Επιτροπής για τους Αγνοουμένους στην Κύπρο, την αναγνώριση και εκτίμηση τους για τη δουλειά που διεξάγεται από τα μέλη της Επιτροπής, το προσωπικό του Ανθρωπολογικού Εργαστηρίου και όλου του προσωπικού που εμπλέκεται στο αξιόλογο έργο της Επιτροπής.
Επαναβεβαίωσαν την πεποίθηση τους ότι η ΔΕΑ διεξάγει ξεκάθαρα μια ανθρωπιστική εργασία, έδωσαν έμφαση στη σημασία της αποσύνδεσης της ΔΕΑ από πολιτικά ζητήματα, και κάλεσαν όλους τους εμπλεκόμενους να μην πολιτικοποιούν αυτό το κρίσιμης σημασίας έργο.
Και οι δύο ηγέτες κάλεσαν όσους κατέχουν πληροφορίες για πιθανούς τόπους ταφής να τις μοιραστούν με τη ΔΕΑ, υπενθύμισαν στους μάρτυρες ότι μπορούν να ζητήσουν εμπιστευτικότητα για οποιαδήποτε πληροφορία παρέχουν, αφού οι αξιόπιστες πληροφορίες μπορούν να επιταχύνουν την όλη διαδικασία εντοπισμού, εκταφής και ταυτοποίησης λειψάνων αγνοουμένων.
Υπογράμμισαν την ανάγκη να συνεχίσουν αδιάκοπα τις προσπάθειες για εντοπισμό και ταυτοποίηση όλων των αγνοουμένων.
Οι δύο ηγέτες επαναβεβαίωσαν τη συναντίληψη τους ότι η ευθύνη της ΔΕΑ τίθεται πρωτίστως έναντι των οικογενειών των αγνοουμένων, αφού προσφέρει ένα τέλος για τις επηρεαζόμενες οικογένειας μέσα από την επιστροφή των λειψάνων των αγαπημένων τους προσώπων, για πρέπουσα ταφή, σύμφωνα με τις δικές τους θρησκευτικές παραδόσεις και πρακτικές».
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
Σε εξέλιξη βρίσκεται η επίσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη και του Τουρκοκύριου ηγέτη Ερσίν Τατάρ στο ανθρωπολογικό εργαστήριο της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοουμένους στην Κύπρο.
Πρώτος έφτασε στις εγκαταστάσεις της επιτροπής ο κ. Τατάρ στις 9 π.μ., συνοδευόμενος από τον πρώην Τ/κ διαπραγματευτή Εργκιούν Ολγκούν, όπου τον υποδέχθηκαν τα μέλη της της ΔΕΑ. Ακολούθησε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έπειτα από περίπου 20 λεπτά, συνοδευόμενος από τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο Κωνσταντίνο Λετυμπιώτη, ενώ παρών ήταν και ο διαπραγματευτής της ε/κ πλευράς Μενέλαος Μενελάου.
Οι δύο ηγέτες θα έχουν αρχικά σύντομη συνάντηση με τα μέλη της ΔΕΑ και στη συνέχεια θα ξεναγηθούν στον χώρο του εργαστηρίου και θα ενημερωθούν για το έργο της επιτροπής από το επιστημονικό προσωπικό.
Σε ερώτηση κατά πόσο οι δύο ηγέτες θα έχουν κατ’ ιδίαν συνάντηση, πηγές των ΗΕ είπαν ότι θα εξαρτηθεί από τους ίδιους και ότι μπορούν να το πράξουν.
Συμπλήρωσαν ότι με την ολοκλήρωση της επίσκεψης αναμένεται να δοθεί στη δημοσιότητα ανακοινωθέν από τον εκπρόσωπο του Γραφείου Καλών Υπηρεσιών των ΗΕ στην Κύπρο.
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
Σήμερα το κρίσιμο τετ α τετ Χριστοδουλίδη-Τατάρ στη ΔΕΑ
Πραγματοποιείται σήμερα η κοινή συνάντηση του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη και του Τουρκοκύπριου ηγέτη Ερσίν Τατάρ, στο ανθρωπολογικό εργαστήριο της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων. Πρόκειται για την πρώτη συνάντηση των δύο ηγετών από τον Φεβρουάριο, όταν ο Νίκος Χριστοδουλίδης, ως εκλελεγμένος τότε Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, είχε συναντήσει τον κ. Τατάρ στην οικία του Ειδικού Αντιπροσώπου του ΓΓ του ΟΗΕ στην Κύπρο, Κόλιν Στιούαρτ, στην υπό την προστασία των ΗΕ περιοχή του παλιού αεροδρομίου Λευκωσίας.
Τη συνάντηση στη ΔΕΑ είχαν ανακοινώσει στις αρχές της εβδομάδας τα Ηνωμένα Έθνη ενώ ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είχε κάνει λόγο την Πέμπτη για σημαντική συνάντηση με πολιτική διάσταση, μέσα στο πλαίσιο της προσπάθειας για σπάσιμο του αδιεξόδου και επανέναρξη των συνομιλιών.
Σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους, στο Γέρι, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είχε αναφέρει ότι το ζήτημα των αγνοουμένων είναι ένα καθαρά ανθρωπιστικό θέμα, προσθέτοντας πως μέσα από τη συνάντηση αναμένει να σταλεί ένα ξεκάθαρο μήνυμα για την ανάγκη περαιτέρω συνεργασίας έτσι ώστε να εντατικοποιηθεί η δουλειά της ΔΕΑ και να υπάρξουν περισσότερα αποτελέσματα, καθώς η πάροδος του χρόνου είναι ενάντια στις όλες προσπάθειες.
Είπε επίσης πως την ίδια στιγμή, και λαμβάνοντας πάντα υπόψη τον ανθρωπιστικό χαρακτήρα του θέματος των αγνοουμένων, θεωρεί ότι η συνάντηση είναι σημαντική, έχοντας πολιτική διάσταση μέσα στο πλαίσιο της προσπάθειας για σπάσιμο του αδιεξόδου και επανέναρξη των συνομιλιών.
Σημείωσε παράλληλα ότι το θέμα των αγνοουμένων «είναι ένα από τα καλύτερα, αν μπορώ να το χαρακτηρίσω ως τέτοιο, μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, η περαιτέρω συνεργασία στον συγκεκριμένο τομέα, κάτι που θα βοηθήσει και στην προσπάθεια για άρση του αδιεξόδου και επανέναρξη των συνομιλιών».
«Θα έχω την ευκαιρία να μιλήσω με τον κ. Τατάρ, προσβλέπω στη συνάντησή μας, στην όποια συζήτησή μας, και ελπίζω να έχω κάτι περισσότερο θετικό να πω», υπογράμμισε ο Πρόεδρος.
Ανέφερε ότι μετά τη συνάντηση θα γίνει μια ενημέρωση προς τους δημοσιογράφους για τα όσα, όπως είπε, ευελπιστεί να προκύψουν μέσα από τη γενικότερη συζήτηση και θα υπάρξει ένα κοινό ανακοινωθέν.
