Τον δέκατο τόμο του έργου “Φάκελος Κύπρου” εξέδωσε η Βουλή των Ελλήνων και η Βουλή των Αντιπροσώπων της Κύπρου, συνεχίζοντας την κοινή πρωτοβουλία τους και ρίχνοντας φως σε γνωστές και άγνωστες πλευρές της κυπριακής τραγωδίας.
Ανακοίνωση της Βουλής αναφέρει ότι η συγκεκριμένη έκδοση (Τόμος Ι΄) περιλαμβάνει το μαρτυρικό υλικό που συνέλεξε η Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής των Ελλήνων, η οποία λειτούργησε κατά τα έτη 1986-1988, με στόχο την έρευνα, συγκέντρωση και αξιολόγηση στοιχείων αναφορικά με το εγκληματικό πραξικόπημα στην Κύπρο και την τουρκική εισβολή που ακολούθησε.
Σημειώνεται πως στις 11 Ιουλίου 2017 η Βουλή των Ελλήνων ενέκρινε ομόφωνα την παράδοση ογκωδέστατου υλικού, αποτελούμενου από 139 φακέλους, στη Βουλή των Αντιπροσώπων της Κύπρου, σε ειδική συνεδρία, στις 14 Ιουλίου 2017, στη Λευκωσία.
Όπως υπογραμμίζουν στον πρόλογο του τόμου ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων Κωνσταντίνος Τασούλας και η Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κύπρου Αννίτα Δημητρίου, το εν λόγω υλικό «δεν τέθηκε ποτέ στη βάσανο του θεσμικού και τελικού καταλογισμού ευθυνών, παραπέμπει ωστόσο, με όλες τις τυχόν αδυναμίες που μία προσωπική μαρτυρία ενδεχομένως περιέχει, ιδίως εκείνων που προφανώς φέρουν το στίγμα του εθνικού άγους του ολέθριου πραξικοπήματος και της συνεπεία αυτού τουρκικής εισβολής και στρατιωτικής, μέχρι σήμερα, κατοχής, στις βαρύτατες ιστορικές ευθύνες της επταετούς στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα σε βάρος της Κύπρου».
Η πρωτοβουλία των δύο Κοινοβουλίων να προχωρήσουν από κοινού στην παρούσα έκδοση, όπως επισημαίνουν ο κ. Τασούλας και η κ. Δημητρίου, «έχει ως στόχο να προσφέρει τόσο στην Ελλάδα, στην Κύπρο και στους αποδήμους μας, όσο και στην επιστημονική κοινότητα, πρόσβαση σε ιστορικό υλικό που μέχρι τώρα θεωρούνταν επτασφράγιστο μυστικό και να φωτίσει γνωστές και άγνωστες πτυχές της κυπριακής τραγωδίας».
Οι Πρόεδροι της Βουλής των Ελλήνων και της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κύπρου αναφέρουν με έμφαση ότι η πρωτοβουλία αυτή «αποτελεί ταυτόχρονα την απαρχή μιας κοινής προσπάθειας των δύο Κοινοβουλίων για συγκέντρωση του όποιου σχετικού με τον Φάκελο της Κύπρου υλικού που υπάρχει διάσπαρτο σε διάφορα αρχεία, κρατικά και μη, με την ελπίδα να διανοιχθούν νέοι δρόμοι στην έρευνα και να διευρυνθεί το πεδίο της ιστορικής γνώσης, έτσι ώστε να χυθεί κάποτε άπλετο φως στην πλέον σκοτεινή σελίδα της σύγχρονης ιστορίας μας».
Στον Τόμο Ι΄ περιλαμβάνονται τα πρακτικά της Εξεταστικής Επιτροπής «Για τον Φάκελο της Κύπρου» της περιόδου Δ΄-Συνόδου Β΄ της Βουλής των Ελλήνων, κατά τις συνεδριάσεις της 19ης έως 26ης Νοεμβρίου 1986.
Στις συνεδριάσεις αυτές της Εξεταστικής Επιτροπής εξετάστηκαν ως μάρτυρες οι: Χαράλαμπος Παλαΐνης, Μιχαήλ Πηλιχός, Γεράσιμος Ματάτσης, Αθανάσιος Περδίκης, Ηλίας Γλεντζές και Δημήτριος Παπαποστόλου.
