Την ιδέα διεξαγωγής ενός διεθνούς συνεδρίου στην Ανατολική Μεσόγειο με στόχο την αξιοποίηση των κοιτασμάτων της περιοχής και πακέτο τη λύση του Κυπριακού επαναφέρουν οι Τούρκοι παραπέμπωντας μάλιστα και σε δηλώσεις ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων.
Συγκεκριμένα η εφημερίδα Χουριέτ αναφέρει αρχικά πως η ιδέα ενός τέτοιου συνεδρίου για διαμοιρασμό του θαλάσσιου πλούτου (σημειώνεται μόνο στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας βρέθηκαν επιβεβαιωμένα κοιτάσματα) τέθηκε για πρώτη φορά από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πέρυσι κατά τη διάρκεια των ημερών που κορυφώθηκε η ένταση μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας.
Όπως σημειώνεται στο δημοσίευμα, οι δραστηριότητες ερευνών της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο είχαν δύο βασικούς στόχους – πρώτον, καταστήσει σαφές σε όλες τις άλλες παράκτιες χώρες ότι ο αποκλεισμός της από το East Med Gas Forum ή άλλους μηχανισμούς δεν θα γίνει ανεκτός και, δεύτερον, να αναγκάσει την Κύπριακή Δημοκρατία και άλλους να μοιραστούν τα έσοδα από τους υδρογονάνθρακες με τους Τουρκοκύπριους.
«Μετά από σχεδόν έναν χρόνο γεμάτο ένταση και οργή στην περιοχή, τα πράγματα φαίνεται να είναι πολύ πιο ήρεμα τώρα. Επιπλέον, η Τουρκία και η ΕΕ είναι έτοιμες να ξεκινήσουν μια νέα θετική εποχή στους δεσμούς, ενώ η Τουρκία και η Ελλάδα θα συνεχίσουν τις διερευνητικές συνομιλίες. Όλα τα εμπλεκόμενα μέρη έχουν συνειδητοποιήσει ότι ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης όλων αυτών των πολύ περίπλοκων ζητημάτων είναι μέσω της διπλωματίας χωρίς αποκλεισμούς και προσανατολισμένοι στα αποτελέσματα. Ένα πολυμερές συνέδριο για το σκοπό αυτό φαίνεται να είναι ο ιδανικός χώρος», αναφέρει η Χουριέτ.
Στο πλαίσιο αυτό αναφέρεται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου της ΕΕ στις 2 Οκτωβρίου 2020, όπου σημείωναν: «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί μια πολυμερή διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο και καλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο να ξεκινήσει συνομιλίες σχετικά με την οργάνωσή του. Τρόποι όπως η συμμετοχή, το πεδίο εφαρμογής και το χρονοδιάγραμμα θα πρέπει να συμφωνηθούν με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη».
«Το συνέδριο θα μπορούσε να αντιμετωπίσει ζητήματα για τα οποία απαιτούνται πολυμερείς λύσεις, συμπεριλαμβανομένης της θαλάσσιας οριοθέτησης, της ασφάλειας, της ενέργειας, της μετανάστευσης και της οικονομικής συνεργασίας. ”
Στις 10 Δεκεμβρίου 2020, σνεχίζει, το Συμβούλιο της ΕΕ υπενθύμισε το καθήκον που ανατέθηκε στον ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ, ΤζοζέπΜπορέλ, για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας, λέγοντας: «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητά από τον Ύπατο Εκπρόσωπο να προωθήσει την πρόταση μιας πολυμερούς διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειος.”
Όπως σημειώνει η τουρκική εφημερίδα, ια να δείξει τη συμβολή της, η Τουρκία έχει ήδη παρουσιάσει τις προτάσεις της σχετικά με τις λεπτομέρειες του συνεδρίου στον Μπορέλ. Σύμφωνα με αυτό το έγγραφο, το συνέδριο θα πρέπει να είναι χωρίς αποκλεισμούς με τη συμμετοχή όλων των παράκτιων χωρών και των μη παράκτιων χωρών των οποίων οι ενεργειακές εταιρείες δραστηριοποιούνται στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου είπε αρθρογράφο της Χουριέτ ότι η ΕΕ δεν έχει ακόμη απαντήσει στις προτάσεις που υπέβαλε η Τουρκία, αλλά αναμένει να το συζητήσει κατά την επίσκεψή του στις Βρυξέλλες, όπου θα πραγματοποιήσει συνομιλίες με τον Μπορέλ, καθώς και τον Σαρλς Μισιέλ και την Ούρσουλα Φον Ντελάινεν, πρόεδροι του Συμβουλίου της ΕΕ και της Επιτροπής της ΕΕ αντίστοιχα.
«Χωρίς έκπληξη, το μεγαλύτερο εμπόδιο για την ΕΕ είναι ο τρόπος συμπερίληψης της συμμετοχής των Τουρκοκυπρίων σε ένα τέτοιο συνέδριο. Είναι καλά τα νέα που ακούμε ότι ο Μπόρελ έχει επικοινωνήσει με την τουρκική και την ελληνοκυπριακή ηγεσία μέσω τηλεφώνου στις 19 Ιανουαρίου, πριν από τις συναντήσεις του με τον Τσαβούσογλου».
«Η εντολή του ήταν πολύ δύσκολη όταν η ένταση ήταν υψηλή, αλλά τώρα καθώς η Τουρκία έχει αναστείλει τα ερευνητικά της έργα μέσω του σεισμικού ερευνητικού σκάφους της Oruç Reis στην ανατολική Μεσόγειο και Barbaros στα ανοικτά του νησιού της Κύπρου, ο Μπορέλ αναμένεται να αξιοποιήσει πλήρως αυτό το παράθυρο . Φυσικά, οι προσπάθειές του μπορούν να επιτευχθούν μόνο εάν λάβει ισχυρή υποστήριξη από τις ευρωπαϊκές χώρες καθώς και από τις Ηνωμένες Πολιτείες», σημειώνεται
«Εκτός από την επίλυση των προβλημάτων που σχετίζονται με τις δραστηριότητες υδρογονανθράκων, μια πολυμερής διάσκεψη θα αναζωογονήσει επίσης τις ελπίδες για ένα νέο πνεύμα για την επίλυση του Κυπριακού πριν από μια πιθανή συνάντηση 5 + 1 τις επόμενες εβδομάδες».
Επιπλέον, καταλήγει το άρθρο, θα προσφέρει επίσης μια καθυστερημένη αλλά καλή ευκαιρία για τις δυτικές χώρες να εκπληρώσουν τις αποτυχημένες υποσχέσεις τους προς τους Τουρκοκύπριους κατά την περίοδο του δημοψηφίσματος μετά την Ανάν. Όσον αφορά το Κυπριακό, είναι από καιρό άσκοπο και συνηθισμένο να ακούμε από Δυτικούς διπλωμάτες για το πώς συμπονούν με τους Τουρκοκύπριους. «Θα ήταν η κατάλληλη στιγμή να μετατρέψουν τη συμπάθειά τους σε πράξεις, όχι μόνο προς όφελος των Κυπρίων αλλά και για ολόκληρη την περιοχή», αναφέρει.