Σημαντικά στοιχεία και πληροφορίες για το θέμα των υδρογονανθράκων της Κύπρου, για τη διεθνή ενεργειακή κρίση, αλλά και για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα μας στους τομείς του ηλεκτρισμού και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ανακοινώθηκαν στο 9ο Ενεργειακό Συμπόσιο που έγινε στη Λευκωσία.
Στα πλαίσια αυτά, η Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας κα. Νατάσα Πηλείδου, ανακοίνωσε ότι:
- Το τρυπάνι της κοινοπραξίας ExxonMobil και Qatar Petroleum θα εισέλθει στο οικόπεδο 10 της κυπριακή ΑΟΖ το Δεκέμβριο. Οι αρχικές εκτιμήσεις για το κοίτασμα στον στόχο “Γλαύκος” μιλούν για ποσότητα μεταξύ 5 και 8 τρις. κυβικά πόδια φυσικού αερίου.
Όπως διευκρίνισε η κα. Πηλείδου, «o νέος γύρος ερευνητικών γεωτρήσεων ο οποίος αναμένεται να ξεκινήσει τέλος του χρόνου με τη γεώτρηση ExxonMobil και της Qatar Petroleum στο τεμάχιο 10 είναι κάτι το οποίο αναμένουμε με υψηλές προσδοκίες ή με ανυπομονησία διότι σίγουρα η ποσότητα των υδρογονανθράκων στα τεμάχια μας θα προσδιορίσουν σε μεγάλο βαθμό την ταχύτητα και τον τρόπο με τον οποίο θα αξιοποιηθούν οι υδρογονάνθρακες στην κυπριακή ΑΟΖ».
Επίσης ανάφερε ότι αν οι τιμές του φυσικού αερίου, που ειδικά στην ΕΕ έχουν εκτοξευτεί, συνεχίσουν την ανιούσα, «σημαίνει ότι το Φυσικό Αέριο δεν μπορεί να διαγραφεί (από το ενεργειακό μείγμα), όπως υποστηρίζουν κάποιες χώρες της ΕΕ, και η πράσινη μετάβαση πρέπει να περάσει από κάποια στάδια και επομένως υπάρχουν σημαντικές ευκαιρίες για την Κύπρο».
Πάντως, η κ. Πηλείδου αναγνώρισε πως «σίγουρα το τοπίο πλέον έχει αλλάξει», σημειώνοντας πως η πράσινη συμφωνία μας βάζει ιδιαίτερη πίεση για να γίνουν οι στόχοι μας πιο φιλόδοξοι και αυτό είναι κάτι το οποίο πρέπει να το λάβουμε υπόψη στον σχεδιασμό μας με τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από το 40% στο 55%.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΒΟΥΛΗΣ
Από την πλευρά της, η Πρόεδρος της Βουλής κα. Αννίτα Δημητρίου που χαιρέτισε το Συμπόσιο, τόνισε ότι η Κύπρος αποτελεί κομβικό σημείο στον ενεργειακό χάρτη και δεδομένης της γεωγραφικά στρατηγικής της θέσης καλείται να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στα ενεργειακά δρώμενα στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και καθίσταται ενεργειακός πυλώνας στην ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ. Υπογράμμισε επίσης τη σημασία ανάληψης πρωτοβουλιών συνεργασίας και της υλοποίησης των ιδιαίτερα σημαντικών συμφωνιών που έχουν συναφθεί με Ελλάδα, Ισραήλ και Λίβανο.
Σε αυτό το σημείο η κ. Δημητρίου τόνισε ότι «κάθε επιδίωξη της Τουρκίας να πλήξει τις στρατηγικές συνεργασίες της Κύπρου για θέματα ενέργειας αμφισβητώντας την κυριαρχία της Δημοκρατίας εντός της κυπριακής ΑΟΖ απαιτεί εντονότερα διαβήματα προς τη διεθνή κοινότητα ώστε να αντιδράσει δυναμικά προς αναχαίτιση των απειλών και των έκνομων ενεργειών στα χωρικά ύδατα, στην ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα της Κυπριακής Δημοκρατίας».
ΑΛΛΟΙ ΟΜΙΛΗΤΕΣ
Ο Πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) Ανδρέας Πουλλικκάς είπε πως η Αρχή έχει συμπεριλάβει στους στρατηγικούς της στόχους ενέργειας που αφορούν την ενεργειακή μετάβαση, όπως την εποπτεία και συνεχή ρύθμισης της ανταγωνιστικής αγοράς, της αναδυόμενης αγοράς φυσικού αερίου, την υλοποίηση ρυθμιστικού πλαισίου για την Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ και τον προσαρμογή στον στόχο του 55% της ΕΕ, το γνωστό νομοθετικό πακέτο Fit for 55.
Ο Δημήτρης Φεσσάς, Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής της Εταιρείας Υδρογονανθράκων Κύπρου (ΕΥΚ) είπε πως μέσα από το στρατηγικό πλαίσιο για τους υδρογονάνθρακες η Κύπρος κατάφερε να προσελκύσει τις πιο μεγάλες εταιρείες «γεγονός που παρέχει πρόσθετη ψήφο στις δυνατότητες μας να γίνουμε παραγωγός υδρογονανθράκων», προσθέτοντας πως από τον πρώτο γύρο γεωτρήσεων μέχρι σήμερα έχουν δαπανηθεί πέραν των 1,5 δις δολαρίων από τους αδειούχους για την πρόοδο των δραστηριοτήτων τους. Όπως είπε οι μέχρι στιγμής γεωτρήσεις οδήγησαν σε τρεις σημαντικές ανακαλύψεις, στην Αφροδίτη, στη Καλυψώ και τον Γλαύκο.
Ο κ. Φεσσάς τόνισε πως το φυσικό αέριο θα διαδραματίσει σημαντικό στην ενεργειακή μετάβαση, αντικαθιστώντας τον άνθρακα και το πετρέλαιο και μειώνοντας σημαντικά τις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα και θα βοηθήσει στην διείσδυση ανανεώσιμων πηγών ενέργειες.
Ο Συμεών Κασσιανίδης, Πρόεδρος της Δημόσιας Εταιρείας Φυσικού Αερίου ενημέρωσε για την πορεία του έργου για την έλευση υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Κύπρο, μέσω του πλωτού τερματικού αποθήκευσης και επανυγροποίησης αερίου (FSRU), τονίζοντας πως οι μέχρι στιγμής πηγές χρηματοδότησης υπερβαίνουν τις κεφαλαιακές επενδύσεις που χρειάζονται για το έργο. Είπε ακόμη ότι έχουν ξεκινήσει οι εργασίες για την μετατροπή του πλωτού τερματικού το οποίο έχει μετονομαστεί σε ΕΤΥΦΑ/Προμηθέας.
«Τα οφέλη από το τερματικό και την εισαγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου είναι πολλαπλά και είναι ένα έργο το οποίο θα μεταβάλει και θα οδηγήσει στον τερματισμό της ενεργειακής απομόνωσης της Κύπρου, θα εμπλουτίσει τις πηγές ενέργειας, θα αυξήσει την διείσδυση των ΑΠΕ στον ενεργειακό μείγμα, διασφαλίζει την ασφάλεια της προμήθειας και θα οδηγήσει στη μείωση του κόστους και θα υπάρχουν περιβαλλοντικά και τεχνολογικά οφέλη», είπε.
Ο Γιώργος Παπαναστασίου, Διευθύνων Σύμβουλος και Γενικός Διευθυντής της VTT Vasiliko, του τερματικού καυσίμων στο Βασιλικό, είπε πως στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης, ο όμιλος VTTI θα μεταβεί σε πιο καθαρές λύσεις και ήδη ουσιαστικά εργάζεται σε προϊόντα με πιο καθαρές καύσεις, όπως το φυσικό αέριο και το υδρογόνο, ακόμη και στη αποθήκευση ηλεκτρισμού από παραγωγή πράσινης ενέργειας. Στο πλαίσιο αυτό, είπε πως η φάση δύο του τερματικού στο Βασιλικό, που αρχικά αφορούσε την αποθήκευση μαζούτ, θα γίνει για σκοπούς αποθήκευση πράσινης ενέργειας, ίσως βιοκαύσιμα, ή φυσικό αέριο ίσως και υδρογόνο, αφού ο όμιλος έχει εγκαταλείψει οριστικά το μαζούτ.
Ο Κωστής Σταμπολής Πρόεδρος και Εκτελεστικός Διευθυντής του Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιανατολικής Ευρώπης (ΙΕΝΕ) ανέφερε πως καθώς οι υψηλές τιμές φυσικού αερίου αναμένεται να παραμείνουν για αρκετό καιρό ακόμη, αν η Κύπρος, η Ελλάδα, η Αίγυπτος και το Ισραήλ ενώσουν δυνάμεις μπορεί να αποτελέσουν τον δεύτερον πόλο προμήθειας της ΕΕ. Η περιοχή αυτή είπε μπορεί να έχει ένα δυνητικό δυναμικό που μπορεί να φτάσει τα 200 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (δκμ), ενώ η Ευρώπη καταναλώνει 440 δκμ, είπε.
Εξάλλου πυρά κατά των αποφάσεων της ΕΕ σε σχέση με την πράσινη μετάβαση, εξαπέλυσε ο Κωνσταντίνος Νικολάου, Αντιπρόεδρος της ελληνικής εταιρείας Εnergean. «Υπάρχει μια τάση να φύγουμε κατευθείαν στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ενώ μπαίνει ειδικός φόρος κατά των εκπομπών», είπε, προσθέτοντας πως οι κινήσεις αυτές «μας οδήγησαν στην ενεργειακή κρίση με τις πολύ ψηλές τιμές ηλεκτρισμού σε όλη την περιοχή μας».
«Στην Αίγυπτο και το Ισραήλ συνεχίζουν τις έρευνες υδρογονανθράκων που εξασφαλίζει την ασφάλεια εφοδιασμού, οδηγεί στην περισσότερη ενεργειακή ανεξαρτησία, σε αντίθεση με την Ευρώπη. Με αποτέλεσμα τα συμβόλαια ενέργειας στην ΕΕ να αυξάνονται δραματικά σε αντίθεση με το Ισραήλ που παραμένουν σταθερά σε χαμηλά επίπεδα», είπε.
Στο 9ο Ενεργειακό Συμπόσιο μίλησε και η Πρόεδρος της ΑΗΚ κα. Δέσποινα Θεοδοσίου Παναγιώτου, η οποία αναφέρθηκε στις αλλαγές που προχωρεί ο Οργανισμός για να αντιμετωπίσει τις νέες προκλήσεις. Τις απόψεις τους και τις ανησυχίες τους εξέφρασαν και οι Σύνδεσμοι Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Υδρογόνου.
Ο Φοίβος Στασόπουλος, Ανώτερος Διευθυντής Τραπεζικής της Ελληνικής Τράπεζας είπε πως βασικός πυλώνας της στρατηγικής της Ελληνικής Τράπεζας είναι να ηγηθεί της μετάβασης στην πράσινη οικονομία. Είπε ενδεικτικά πως το 2020 η τράπεζα στήριξε έργα παραγωγής Ανανεώσιμης Ενέργειας μέσω δανειοδοτήσεων συνολικού ύψους €101 εκατ., χρηματοδοτώντας ένα από τα σημαντικότερα αιολικά πάρκα στην Κύπρο και πολλά άλλα παρόμοια έργα πράσινης ενέργειας.
Από την πλευρά των διοργανωτών ο Διευθύνων Σύμβουλος της fmw financial media way κ. Ιωσήφ Ιωσήφ είπε ότι το Ενεργειακό Συμπόσιο που αποτελεί τη μεγαλύτερη σύναξη για τα ενεργειακά δρώμενα της Κύπρου, θα εκδώσει σύντομα τα πορίσματα του Συμποσίου και θα τα αποστείλει στην κυβέρνηση για ενημέρωση γύρω από τις απόψεις των ειδικών για την ενέργεια.
Το Συμπόσιο οργανώθηκε από το Ινστιτούτο Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΙΕΝΕ) και την εταιρεία fmw financial media way και το παρακολούθησαν πολλοί ενδιαφερόμενοι, που άκουσαν τις απόψεις 20 ειδικών για την ενέργεια.