Στη Νατάσα Στασινού
Ο πόλεμος διαρκείας στην Ουκρανία και η συνεχής κλιμάκωση της αντιπαράθεση ανάμεσα στη Ρωσία και τη Δύση διατηρεί στα ύψη τις τιμές ενέργειας και τον πληθωρισμό, εντείνοντας την πίεση σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Η Goldman Sachs δεν «βλέπει» σύντομα έξοδο από την κρίση αυτή.
Όπως αναφέρει σε συνέντευξή της στη Ναυτεμπορική η Samantha Dart, Head of Natural Gas Research στη Goldman Sachs,
o αμερικανικός επενδυτικός κολοσσός περιμένει περαιτέρω άνοδο των τιμών ενέργειας το δεύτερο εξάμηνο (στα 125 δολ. το πετρέλαιο και στα 104 ευρώ ανα μεγαβατώρα το φυσικό αέριο) και μικρή μόνο πτώση το 2023.
Οι τιμές θα πρέπει, όπως εξηγεί, να ανέβουν και να παραμείνουν σε επίπεδα τέτοια, που να λειτουργήσουν ως αντικίνητρο για τη ζήτηση, πριν επανέλθει η ισορροπία στην αγορά και μειωθούν. Η ουσιαστική αποκλιμάκωση, όπως εκτιμά, θα έρθει από το 2025, όταν θα υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές για απορρόφηση σημαντικά μεγαλύτερων ποσοτήτων LNG από την Ευρώπη, ώστε να απεξαρτηθεί πλήρως και από το ρωσικό αέριο. Η Samantha Dart τονίζει επίσης πως η σημερινή κρίση μπορεί να λειτουργήσει ως ευκαιρία για την επιτάχυνση των project ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενώ εκτιμά ότι σε μακροπρόθεσμη βάση μπορεί να λειτουργήσει ως λύση για την Ευρώπη και το «πράσινο» υδρογόνο.
O πόλεμος στην Ουκρανία έχει ήδη εκτινάξει τις τιμές ενέργειας στα ύψη. Ποιες είναι οι προβλέψεις της Goldman Sachs για τις τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου; Πότε περιμένετε αποκλιμάκωση;
Οι αγορές τόσο του πετρελαίου όσο και του φυσικού αερίου χαρακτηρίζονται από μεγάλη στενότητα, καθώς δεν υπάρχει επαρκής προσφορά ή αποθήκευση. Πιστεύουμε ότι οι τιμές θα διατηρηθούν σε αρκετά υψηλά επίπεδα ώστε να λειτουργήσουν ως αντικίνητρο για τη ζήτηση. Συγκεκριμένα περιμένουμε το πετρέλαιο να φτάσει στα 125 δολάρια το βαρέλι στο δεύτερο εξάμηνο του έτους και το ευρωπαϊκό συμβόλαιο αναφοράς του φυσικού αερίου (TTF) να διαμορφωθεί κατά μέσο όρο στα 104 ευρώ και τα 86 ευρώ ανά μεγαβατώρα αυτό το καλοκαίρι και τον επόμενο χειμώνα.
Για το 2023 η εκτίμησή μας είναι ότι η στενότητα θα επιμείνει, επομένως προβλέπουμε ελαφρώς μόνο χαμηλότερες τιμές, με το πετρέλαιο στα 115 δολάρια το βαρέλι και το φυσικό αέριο στα 75 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Η υψηλότερη προσφορά είναι αυτό που θα μπορούσε να οδηγήσει και να διατηρήσει τις τιμές χαμηλότερα από τα σημερινά επίπεδα. Στο πετρέλαιο, ένας σημαντικός παράγοντας θα είναι η αύξηση της παραγωγής των ΗΠΑ, η οποία αντιμετωπίζει περιορισμούς, που οφειλονται σε ζητήματα πειθαρχίας που θέτουν επενδυτές στους παραγωγούς, στο κόστος και σε προβλήματα εξασφάλισης εξοπλισμού και εργατικού δυναμικού. Στο φυσικό αέριο περιμένουμε ότι η αύξηση στην παγκόσμια προσφορά LNG από το 2025 θα μειώσει αισθητά το κόστος προσέλκυσης αερίου για την Ευρώπη, το οποίο θα οδηγήσει σε ουσιαστικά χαμηλότερες τιμές.
Η ΕΕ αποφάσισε να επιβάλλει εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο. Πόσο αποτελεσματικό πιστεύετε ότι θα είναι το μέτρο αυτό;
Περιμένουμε ένα μέρος της απαγορευμένης ποσότητας να ανακατευθυνθεί στην Ασία, αλλά σε καθαρό επίπεδο αναμένουμε να δούμε μείωση των ρωσικών εξαγωγών κατά 1,5 εκατ. βαρέλια ημερησίως ή περισσότερο.
Ποιος θα είναι ο αντίκτυπος του εμπάργκο στην ευρωπαϊκή οικονομία; Φοβάστε ένα σοκ στασιμοπληθωρισμού;
Ο βασικός αντίκτυπος θα είναι πιθανότατα η χαμηλότερη διαθεσιμότητα προϊόντων, όπως βενζίνη και προϊόντα διύλισης. Και με τη ζήτηση διυλισμένων προϊόντων να μην επηρεάζεται πολύ από τις τιμές και πολλές κυβερνήσεις να εξετάζουν τη μείωση των φόρων στα καύσιμα, οι τιμές μπορεί να χρειαστεί να αυξηθούν ακόμη περισσότερο από τα σημερινά επίπεδα για να οδηγήσουν τελικά στην εξισορρόπηση της αγοράς.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θέλουν να μειώσουν δραστικά την εξάρτησή τους από ρωσικό φυσικό αέριο. Έχουν αξιόπιστες εναλλακτικές; Και πόσο σύντομα μπορούν να το πετύχουν
Η Ευρώπη επενδύει στην ικανότητά της να εισάγει περισσότερο φυσικό αέριο σε υγροποιημένη μορφή (LNG), επομένως αυτό είναι που χρειάζεται να κάνει η ήπειρος από πλευράς logistics για να περιορίσει την εξάρτησή της από τη Ρωσία. Ωστόσο αυτό δεν θα οδηγήσει πολύ χαμηλότερα τις τιμές αρχικά, καθώς η Ευρώπη θα πρέπει να πληρώσει υψηλότερες τιμές για να αποσπάσει αυτές τις προμήθειες από την Ασία σε πρώτη φάση. Για αυτό και το χρονοδιάγραμμα των επόμενων αρκετών project LNG παγκοσμίως είναι σημαντικό, καθώς θα καταστήσει πολύ πιο εύκολο (και φθηνότερο) για την Ευρώπη να προσελκύσει προμήθειες από το 2025.
Ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν πως ο πόλεμος θα θέσει εμπόδια στην πράσινη μετάβαση με τον άνθρακα να αναδεικνύεται νικητής. Άλλοι ωστόσο βλέπουν τη σημερινή κρίση ως μία ευκαιρία για ταχύτερη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ποια είναι η δική σας εκτίμηση;
Έχουμε λίγο και από τα δύο. Οι υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής φαίνεται να είναι πολύ πιο ανεκτικοί πια προς τη χρήση άνθρακα για μεγαλύτερο διάστημα δεδομένης της τρέχουσας ενεργειακής στενότητας στην περιοχή. Αλλά δεν υπάρχει οπισθοχώρηση από τις ανανεώσιμες πηγές. Αντιθέτως έχουμε επιτάχυνση των σχεδίων για αύξηση της δυναμικότητας των ΑΠΕ, όπως έχει ανακοινωθεί τόσο από το Ηνωμένο Βασίλειο όσο και από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Θα μπορούσε το «πράσινο» υδρογόνο να συμβάλλει στην ενεργειακή επάρκεια της Ευρώπης;
Ναι, πιστεύουμε ότι το πράσινο υδρογόνο μπορεί να είναι ένα σημαντικό κομμάτι της μακροπρόθεσμης λύσης για την Ευρώπη, λειτουργώντας ως τρόπος αποθήκευσης ενέργειας, αλλά και διαφοροποιώντας τις πηγές προμήθειας στις εντάσεως ενέργειας βιομηχανικές διαδικασίες. Αυτό αντανακλάται τόσο στην αύξηση των στόχων της ΕΕ και της Βρετανίας τους τελευταίους μήνες. Δεν είναι ωστόσο βραχυπρόθεσμα λύση, αφού το κόστος του παραμένει υψηλό και η διαθέσιμη ποσότητα χαμηλή.
