Της Κατερίνας Κοκκαλιάρη
Φουντώνει η συζήτηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τα μέτρα, που πρέπει να ληφθούν για να αντιμετωπιστεί το ενεργειακό ράλι που έχει οδηγήσει σε αυξήσεις σε βασικά αγαθά. Το θέμα θα συζητηθεί στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής στις 24 και 25 Μαρτίου, ενώ σήμερα τα «φώτα» στρέφονται στον ευρωπαϊκό Νότο.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα συμμετάσχει μέσω τηλεδιάσκεψης – λόγω covid- στην τετραμερή συνάντηση με τους ομολόγους του από την Ιταλία Μάριο Ντράγκι, την Ισπανία Πέδρο Σάντσεθ και την Πορτογαλία Αντόνιο Κόστα. Υπενθυμίζεται πως ο κ. Μητσοτάκης σε επιστολή του προς την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν είχε αναφερθεί σε ένα σχέδιο έξι σημείων για τη ρύθμιση της χονδρικής τιμής φυσικού αερίου.
Μια πρόγευση για το τι θα περιλαμβάνει η σημερινή συζήτηση έδωσε χθες ο Μ. Ντράγκι. Το πρώτο θέμα συζήτησης είναι να καθοριστεί ανώτατο όριο στην τιμή του φυσικού αερίου, κάτι που θεωρείται αναγκαίο. Το δεύτερο θέμα σχετίζεται με την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας, που εξαρτάται από την τιμή του φυσικού αερίου, και το πως μπορεί αυτό να διαχωριστεί.
O Έλληνας πρωθυπουργός σημείωσε πρόσφατα πως η Κομισιόν επεξεργάζεται ήδη παρεμβάσεις στη διαμόρφωση των χονδρικών τιμών φυσικού αερίου. Παράλληλα τόνισε πως «είναι ώρα η πολιτική να θέσει κανόνες στις αγορές. Και οι εταιρείες με υπερκέρδη από αυτήν τη συγκυρία να αναλάβουν μερίδιο στο κόστος υπέρβασής της».
Κυβερνητικές πηγές σημειώνουν πως σε ένα πανευρωπαϊκό πρόγραμμα όπως είναι το ενεργειακό απαιτούνται πανευρωπαϊκές λύσεις. Το μήνυμα που εκπέμπεται είναι πως στόχος του σημερινού ραντεβού είναι να συζητηθεί το πρόβλημα και να αναζητηθούν κοινές λύσεις, καθώς έχει δημιουργηθεί ένα νέο τοπίο μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Σημειώνεται πως στο τραπέζι έχουν μπει και μια σειρά άλλων προτάσεων, όπως για παράδειγμα η κοινή προμήθεια φυσικού αερίου από τα κράτη της Ε.Ε., ώστε να εξασφαλιστούν καλύτερες πηγές. Παράλληλα υπάρχει και μια συζήτηση για το κατά πόσο θα μπορούσαν να εξαιρεθούν οι δαπάνες για την ενέργεια (και οι δαπάνες για την άμυνα που υπερβαίνουν τον ευρωπαϊκό μέσο όρο) από τους δημοσιονομικούς κανόνες, ωστόσο πρόκειται για δύσκολα θέματα και δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Οι κινήσεις της Αθήνας στην ενεργειακή «σκακιέρα»
Τα ευρωπαϊκά σχέδια για σταδιακή απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο μέχρι το 2027 έχουν δημιουργήσει νέα δεδομένα. H συζήτηση για το θέμα της ενεργειακής αυτάρκειας γίνεται όλο και εντονότερη και στην κυβέρνηση σχεδιάζουν τις επόμενες κινήσεις στην ενεργειακή .. σκακιέρα.
Από το κυβερνητικό στρατόπεδο μιλούν για επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές, ανάπτυξη ηλεκτρικών διασυνδέσεων με κράτη όπως η Αίγυπτος, μετατροπή της χώρας σε πύλη εισόδου υγροποιημένου φυσικού αερίου κ.α. Μάλιστα ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε- στο πρόσφατο τηλεοπτικό του μήνυμα- και στην αξιοποίηση των εθνικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου με οικονομικό ενδιαφέρον, θέμα για το οποίο αναμένονται περισσότερα το επόμενο διάστημα.
Μέσα σε ένα σκηνικό που αλλάζει διαρκώς εκτιμάται πως το σχήμα 3+1, δηλαδή η τριμερής συνεργασία μεταξύ Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ και των ΗΠΑ μπορεί να παίξει κρίσιμο ρόλο στη διαμόρφωση του ενεργειακού μέλλοντος της Ανατολικής Μεσογείου. Παράλληλα έρχονται ξανά στο προσκήνιο τα σενάρια για τον EastMed. Το μήνυμα που εκπέμπεται είναι ότι πρέπει να επανεξεταστεί η προοπτική του αγωγού EastMed – και να ληφθεί υπόψη τόσο η οικονομική όσο και η στρατηγική πλευρά του έργου – καθώς σε στιγμές όπως η σημερινή κρίση είναι σημαντικό να εξετάζονται όλες οι δυνατότητες διαφοροποίησης των πηγών ενέργειας.
