Τροπολογία για την αφαίρεση του εν δυνάμει δικαιώματος πρόσβασης από εταιρείες διαχείρισης πιστωτικών διευκολύνσεων στη βάση δεδομένων ΑΡΤΕΜΙΣ, όπως επίσης και στη βάση δεδομένων του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας για περιπτώσεις εγγυητών σε υπό διαχείριση δάνεια, παρόχους εξασφάλισης σε τέτοια δάνεια και των συνδεδεμένων με τους δανειολήπτες προσώπων, συζήτησε τη Δευτέρα η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών μετά την αναβολή στην Ολομέλεια της Βουλής στις 9 Δεκεμβρίου της συζήτησης για τα κυβερνητικά νομοσχέδια για την αγοραπωλησία δανείων.
Επιπλέον, με την τροποποίηση, σύμφωνα με το σχετικό έγγραφο, «διασφαλίζεται η μη κατάχρηση της νομοθεσίας εις βάρος των εγγυητών, των παρόχων εξασφάλισης και των συνδεδεμένων με τους δανειολήπτες πρόσωπα, για ενθάρρυνση της παροχής βιώσιμων λύσεων αναδιάρθρωσης».
Την τροπολογία κατέθεσαν ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Συνεργασία Πολιτών Σταύρος Παπαδούρης, ο Βουλευτής της Δημοκρατικής Παράταξης Αλέκος Τρυφωνίδης και ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ Σωτήρης Ιωάννου.
Η εκπρόσωπος του ΥΠΟΙΚ ανέφερε πως κυριότερος στόχος της δέσμης νομοσχεδίων του ΥΠΟΙΚ ήταν να τεθεί ένα σωστό πλαίσιο στην αδειοδότηση και εποπτεία των εταιρειών διαχείρισης πιστωτικών διευκολύνσεων από την Κεντρική Τράπεζα όπως γίνεται και με τις εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων, αλλά και στην προστασία των δανειοληπτών και παράλληλα να υπάρχει διαφάνεια σε αυτό τον τομέα και «να μην προστατεύονται οι στρατηγικοί κακοπληρωτές».
Είπε ακόμη ότι στόχος επίσης της δέσμης νομοσχεδίων του ΥΠΟΙΚ είναι να βελτιωθεί το πλαίσιο διαχείρισης δανείων και όταν γίνεται πώληση δανείων να μην αλλάζουν όροι, δικαιώματα, υποχρεώσεις και προϋποθέσεις υπήρχαν πριν αλλάξει ο ιδιοκτήτης των δανείων.
Ανέφερε επίσης ότι με την τροπολογία με την οποία δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στις εταιρείες διαχείρισης δανείων στη βάση δεδομένων ΑΡΤΕΜΙΣ και Κτηματολογίου κατά την άποψη του ΥΠΟΙΚ «δεν φαίνεται να επιτυγχάνεται ο σκοπός, όπως αυτός αποτυπώνεται, αντίθετα λειτουργεί φέρνοντας σε δυσχερέστερη θέση τις εταιρείες διαχείρισης πιστώσεων από την υπάρχουσα κατάσταση και θέτει σε αμφισβήτηση την δυνατότητα αδειοδότησης και λειτουργίας αυτών των εταιρειών».
Είπε ακόμη ότι ο διαχειριστής δανείων δεν δύναται πλέον να συνομολογήσει ή να καταρτίσει συμφωνίες αναδιάρθρωσης, συμφωνίες διευθέτησης πιστωτικών διευκολύνσεων ή των οφειλών που απορρέουν από την δανειακή σύμβαση, από τους εγγυητές ή τους παρόχους εξασφαλίσεων του δανειολήπτη αλλά μόνο από τον ίδιο τον δανειολήπτη», αλλά «ούτε μπορεί να περιλαμβάνει στις ενέργειες του περιπτώσεις ανταλλαγής χρέους με ακίνητα».
Ανέφερε επίσης μεταξύ άλλων ότι «καταστρατηγείται η αρχή της ισότητας του Συντάγματος», καθώς οι εταιρείες διαχείρισης δανείων έχουν περιορισμένα δικαιώματα πρόσβασης σε σχέση με τα πιστωτικά ιδρύματα και προσκρούει και στο δικαίωμα του επιχειρείν «αφού περιορίζεται η λειτουργία των επιχειρήσεων αυτών».
Αναφορικά με ενδεχόμενο δημιουργίας προβλήματος στην ΚΕΔΙΠΕΣ με την τροπολογία, η εκπρόσωπος του ΥΠΟΙΚ είπε ότι η εταιρεία έχει αποκτήσει τα δάνεια του πρώην Συνεργατισμού τα οποία δεν μπορεί με βάση τις δεσμεύσεις της να τα διαχειρίζεται η ίδια αλλά μέσω διαχειριστή δανείων, σε αντίθεση με άλλες εταιρείες.
«Οποιαδήποτε αποδυνάμωση και μη αποτελεσματική διαχείριση του δανειακού χαρτοφυλακίου της ΚΕΔΙΠΕΣ» αποδυναμώνει παράλληλα τη δυνατότητα της εταιρείας να αποπληρώσει την κρατική βοήθεια που δέχθηκε ο πρώην Συνεργατισμός, υπογράμμισε.
Ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος Παύλος Ιωάννου, ο οποίος κατέθεσε σχετικό υπόμνημα, εισηγήθηκε την υπερψήφιση των νομοσχεδίων «νοουμένου ότι θα υιοθετηθεί η εξεταζόμενη τροπολογία σε ό,τι αφορά στα συνδεδεμένα με τους δανειολήπτες πρόσωπα και τους εγγυητές ή παρόχους εξασφαλίσεων γενικά εάν δεν είναι νομοτεχνικά εφικτό αυτό, όπως σημειώνει, «να περιοριστεί μόνο σε εγγυητές και ή παρόχους εξασφαλίσεων δανείων που προέρχονται από το πρώην Συνεργατισμό ή τον Οργανισμό Χρηματοδοτήσεως Στέγης».
Ανέφερε ότι «η δυνατότητα παρέμβασης σε πληροφορίες σχετικά με τα συνδεδεμένα με τους δανειολήπτες πρόσωπα, αποτελεί μία άνευ προηγουμένου θεσμοθέτηση κατάχρησης δικαιωμάτων των πολιτών που έτυχε να είναι συνδεδεμένα με τους δανειολήπτες» και πρόσθεσε ότι «η υιοθέτηση της υπό συζήτηση τροπολογίας διασφαλίζει πράγματι τον αποκλεισμό δυνατότητας κατάχρησης και επομένως συναφών ενδεχομένων σε βάρος των πολιτών της Δημοκρατίας».
Αναφέρθηκε επίσης σε καταχρηστικές ρήτρες σε δανειακές συμβάσεις του ΟΧΣ και πρόσθεσε ότι «έχουμε εκδώσει 17 αποφάσεις για το θέμα αυτό και ο Οργανισμός Χρηματοδοτήσεως Στέγης για δικούς του λόγους δέχθηκε τις τρεις από αυτές, ενώ τις υπόλοιπες όπου ίσχυαν οι ίδιοι λόγοι που οδήγησαν τον Επίτροπο να πάρει απόφαση εναντίον του οργανισμού δεν τις υιοθέτησε».
Αυτό είναι κατάφωρη παραβίαση αρχής της ισότητας του Συντάγματος, πρόσθεσε.
«Είναι εξόφθαλμα υπόσκαψη της αρχής της Δημοκρατίας το να παρεμβαίνουμε στα περιουσιακά στοιχεία κάποιου συνδεδεμένου προσώπου με έναν δανειολήπτη», πρόσθεσε.
Ο Επίτροπος έφερε το παράδειγμα αν κάποιος παντρευτεί σήμερα μια κυρία μετά που έκανε μια σειρά από δάνεια για ποιο λόγο «εκείνη η γυναίκα και η οικογένεια της να είναι υπόλογοι να δώσουν λογαριασμό» για αυτά τα δάνεια.
Επίσης, ανέφερε ότι είναι εξόφθαλμη παραβίαση προσωπικών δεδομένων
«Από που και ως που επειδή παντρεύτηκα κάποιον που είχε δάνεια θα πρέπει οι διαχειριστές των δανείων αυτών να μπουν στα προσωπικά μου δεδομένα, σε ότι αφορά την περιουσία την δική μου, του πατέρα μου…», διερωτήθηκε.
Εξάλλου, ο εκπρόσωπος της ΚΤΚ είπε ότι «η διαχείριση η οποία περιορίζεται σε μέρος της δανειακής σύμβασης επί της ουσίας είναι άκυρη» και πρόσθεσε ότι «εκ των πραγμάτων ο εγγυητής και ο πάροχος εξασφάλισης είναι μέρος της σύμβασης που διέπεται από νομοθεσίες και δεν είναι ελεύθερος ο ορισμός και μετάφραση του τι σημαίνει συνδεδεμένο πρόσωπο».
Είπε ακόμη ότι «από μόνος του και ο εγγυητής και ο πάροχος εξασφάλισης υπέγραψε με την θέληση του ενώπιον μαρτύρων που διέπεται από νομοθεσίες» και «αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της σύμβασης μεταξύ δανειολήπτη και τράπεζας και δεν είναι κάτι το οποίο κρίνει ο ίδιος».
Σε παρέμβαση της η εκπρόσωπος του Συνδέσμου Προστασίας Δανειοληπτών των Τραπεζών (ΣΥΠΡΟΔΑΤ) Τζένη Παπαχαραλάμπους είπε ότι συμφωνεί με την τροπολογία και στα λεχθέντα του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου και πρόσθεσε «δεν πρέπει να δοθούν περισσότερα όπλα στις εταιρείες διαχείρισης δανείων», ενώ ανέφερε πως «παρά τις εκκλήσεις του Διοικητή της ΚΤ δεν συνεργάζονται στο να κάνουν βιώσιμες αναδιαρθρώσεις».
Σε δηλώσεις μετά τη συνεδρία της Επιτροπής, η Βουλευτής του ΔΗΣΥ Σάβια Ορφανίδου είπε ότι ο σκοπός του νομοσχεδίου είναι όπως τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις ενός δανειολήπτη με δάνειο σε τράπεζα να παραμένουν τα ίδια εάν το δάνειο μεταφερθεί σε εταιρεία εξαγοράς πιστωτικών διευκολύνσεων ή σε εταιρεία διαχείρισης πιστωτικών διευκολύνσεων.
Ανέφερε ότι «ο δανειολήπτης δεν πρέπει να είναι ούτε σε ευνοϊκότερη ούτε σε δυσμενέστερη θέση με αυτή την μεταφορά», ενώ πρόσθεσε πως «σε περίπτωση που τροποποιηθεί το νομοσχέδιο με τις προτεινόμενες τροπολογίες θεωρούμε ότι καταστρατηγείται η ίση μεταχείριση μεταξύ τραπεζών και εταιρειών αλλά και δημιουργείται μια σειρά από πολύ σοβαρά προβλήματα στην διαχείριση κακών δανείων σε όλο το τραπεζικό σύστημα».
Επιπλέον, η κ. Ορφανίδου εξέφρασε ανησυχία σε περίπτωση έγκρισης των τροπολογιών «για τις αρνητικές επιπτώσεις που θα υπάρξουν στην διαδικασία που εκκρεμεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την διεύρυνση του ρόλου της ΚΕΔΙΠΕΣ για την διαχείριση των κακών δανείων από όλο το τραπεζικό σύστημα για την στήριξη των πραγματικά ευάλωτων δανειοληπτών μέσω του σχεδίου “ενοίκιο αντί δόσης”».
«Η μη ψήφιση των σχετικών νομοσχεδίων αλλά και η έγκριση των προτεινόμενων τροπολογιών βάζει σε κίνδυνο αυτή την προσπάθεια της Κυβέρνησης και τους ευάλωτους που εμείς θέλουμε να προστατέψουμε», πρόσθεσε.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Αντρέας Καυκαλιάς είπε ότι την ώρα που οι δανειολήπτες αναμένουν από την Κυβέρνηση και την Κεντρική Τράπεζα να καταθέσουν προτάσεις για μηχανισμούς επίλυσης διαφορών ανάμεσα στους καταναλωτές και τις τράπεζες για τις υπερχρεώσεις δανειακών συμβάσεων, την ώρα που τα νομοθετικά κενά και οι απαράδεκτες νομοθετικές ρυθμίσεις εις βάρος των δανειοληπτών παραμένουν και διαιωνίζονται, την ώρα που οι οδηγίες της ΚΤ σε σχέση με τις αναδιαρθρώσεις αποδεικνύεται ότι στις πράξεις δεν εφαρμόζονται, την ώρα που τα σχέδια για τις ευάλωτες ομάδες σε ό,τι αφορά στην προστασία της πρώτης κατοικίας δεν έχουν προχωρήσει, η Κυβέρνηση επιχειρεί με τα υπό αναφορά νομοσχέδια να στριμώξει περαιτέρω τους δανειολήπτες και να ενισχύσει περαιτέρω τη θέση των τραπεζών και των δορυφόρων τους».
«Δεν μπορούν να υποστηριχθούν αυτά τα νομοσχέδια και το ΑΚΕΛ θα τα καταψηφίσει», ανέφερε, ενώ πρόσθεσε πως το ΑΚΕΛ θα υπερψηφίσει την τροπολογία που έχει κατατεθεί και «αφορά στην αφαίρεση του δικαιώματος πρόσβασης στην βάση δεδομένων ΑΡΤΕΜΙΣ αλλά και στην βάση των δεδομένων του Τμήματος Κτηματολογίου για περιπτώσεις εγγυητών σε υπό διαχείριση δάνεια, παρόχους εξασφάλισης σε τέτοια δάνεια και των συνδεδεμένων με τους δανειολήπτες προσώπων».
Ο Βουλευτής της Δημοκρατικής Παράταξης Αλέκος Τρυφωνίδης είπε ότι «είμαστε κάθετα αντίθετοι στην απαράδεκτη πρόταση στο εν λόγω νομοσχέδιο για τις εταιρείες διαχείρισης δανείων να μπορούν να μπαίνουν στα στοιχεία των εγγυητών στο Κτηματολόγιο αλλά και των συνδεδεμένων αυτών προσώπων» και πρόσθεσε πως «αυτή η πρόταση θα αποτελέσει την απαρχή μίας κοινωνικής αναταραχής όπου σχεδόν ολόκληρος ο κυπριακός λαός θα βρεθεί κάτω από τις τράπεζες και τις εταιρείες διαχείρισης δανείων».
«Θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε την τροπολογία και δεν θα αφήσουμε τις εταιρείες διαχείρισης δανείων και τις τράπεζες να κάνουν αυτό το απαράδεκτο πλήγμα στον κυπριακό λαό που ήξεραν το νομικό πλαίσιο όταν αγόραζαν τα δάνεια και για αυτό τα αγόρασαν σε πολύ χαμηλότερες τιμές», πρόσθεσε.
Ανέφερε επίσης ότι οι τράπεζες μέσω των δύσκολων συνθηκών που αντιμετωπίζει η Κύπρος «έρχονται επιπρόσθετα και με τις σχετικές επιβαρύνσεις και την αύξηση των χρεώσεων στις επιχειρήσεις και στους πολίτες».
Τέλος, ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Σταύρος Παπαδούρης είπε ότι «ακούστηκε μια μεγάλη κινδυνολογία από πλευράς ΥΠΟΙΚ και ΚΤΚ την οποία εμείς δεν μπορούμε να κατανοήσουμε» και πρόσθεσε ότι «αν προχωρήσει η νομοθεσία χωρίς την ψήφιση της τροπολογίας ο κόσμος να περιμένει πολλές μαύρες μέρες, και οι δανειολήπτες και τα συνδεδεμένα πρόσωπα».
Είπε ακόμη ότι «απώτερος σκοπός μας αλλά και άλλων κομμάτων είναι να στηρίξουμε την τροπολογία αυτή με αποτέλεσμα να αποφύγουμε τα χειρότερα» και πρόσθεσε ότι το Υπουργείο Οικονομικών «έχει δει τους οικονομικούς δείκτες, έχει δει τις υποσχέσεις που έχουν δώσει στις εταιρείες διαχείρισης δανείων αλλά δεν έχουν σκεφθεί τις επιπτώσεις που θα δημιουργήσουν στην κοινωνία».
Ανέφερε επίσης ότι ΥΠΟΙΚ και ΚΤΚ θεωρούσαν ότι όλα δούλευαν καλά στην Κύπρο και πρόσθεσε ότι το Γραφείο του Επιτρόπου στα θέματα εγγυητών και καταχρηστικών ρητρών έχει εκδώσει πολλές αποφάσεις.