Την κοινή τους βούληση για βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, εξέφρασαν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατά τις κοινές τους δηλώσεις μετά τη συνάντηση που είχαν στο Μέγαρο Μαξίμου, στο πλαίσιο της συνεδρίασης του 5ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας. Η συνάντησή τους διήρκεσε πάνω από μία ώρα, υπερβαίνοντας τον χρόνο που είχε προβλεφθεί βάσει του προγράμματος.
Ελλάδα και Τουρκία οφείλουν να ζουν ειρηνικά, να διατυπώνουν τις διαφορές τους και να αναζητούν λύσεις, δήλωσε ο πρωθυπουργός λαμβάνοντας πρώτος τον λόγο. Ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι προτίθεται να επισκεφθεί την άνοιξη την Άγκυρα, ενώ τόνισε ότι «η γεωγραφία και η ιστορία μας έταξαν να ζούμε στην ίδια γειτονιά, συγκυρίες μας έφεραν απέναντι, όμως αισθάνομαι χρέος να φέρουμε τα κράτη δίπλα – δίπλα. Οφείλουμε στο όνομα των επόμενων γενιών να χτίσουμε ένα αύριο που σε αυτά τα ήρεμα νερά θα φυσήξει ένας ούριος άνεμος».
«Όταν ωριμάσουν οι συνθήκες, η επόμενη φάση του πολιτικού διαλόγου μπορεί να είναι η προσέγγιση για οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ»
Είπε επίσης ότι, με την υπογραφή Διακήρυξης σχέσεων φιλίας και καλής γειτονίας, οι δύο χώρες θα προχωρήσουν σταδιακά και στα επόμενα βήματα, διευρύνοντας τη θετική ατζέντα και τα ΜΟΕ, αλλά και την οικονομική συνεργασία. «Όταν ωριμάσουν οι συνθήκες, η επόμενη φάση του πολιτικού διαλόγου μπορεί να είναι η προσέγγιση για τη μόνη διαφορά: οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ» σημείωσε ο πρωθυπουργός.
Ο κ. Μητσοτάκης επεσήμανε ότι το 1930 υπεγράφη στην Άγκυρα Σύμφωνο Φιλίας και σημείωσε ότι είναι ενεργή η παρακαταθήκη των Ινονού – Βενιζέλου. «Σήμερα, 100 χρόνια μετά τη Συνθήκη της Λωζάνης συνάπτεται διακήρυξη σχέσεων φιλίας και καλής γειτονίας. Η διακήρυξη επιβεβαιώνει τη σχέση φιλίας και αναδεικνύει τις δυνατότητες συνεργασίας» επεσήμανε.
Ο πρωθυπουργός έκανε λόγο για ξεχωριστή μέρα, καθώς ύστερα από 7 χρόνια συνέρχεται το ανώτατο συμβούλιο συνεργασίας. Είπε πως υπάρχει πρόθεση να αναζητηθούν νέοι δημιουργικοί δρόμοι. «Αντιμετωπίσαμε πρωτόγνωρες προκλήσεις που δεν γνωρίζουν σύνορα – πανδημία, πόλεμο, φυσικές καταστροφές» ανέφερε, ενώ τόνισε ότι οι διμερείς σχέσεις γνώρισαν διακυμάνσεις που τις έβαλαν σε κίνδυνο. «Τους τελευταίους μήνες βαδίζουμε σε ένας πιο ήρεμο μονοπάτι» πρόσθεσε ο πρωθυπουργός και τόνισε ότι «Ελλάδα και Τουρκία οφείλουν να ζουν ειρηνικά, να διατυπώνουν τις διαφορές τους και να αναζητούν λύσεις».
«Ρεαλιστικός ο στόχος να φτάσει τα 10 δισ. το διμερές εμπόριο»
Όπως είπε, ο οδικός χάρτης που υιοθετήθηκε κατά τη συνάντησή τους στο Βίλνιους περιλάμβανε πολιτικό διάλογο, θετική ατζέντα και ΜΟΕ. Χαρακτήρισε πολύ παραγωγικό το κλίμα των συνομιλιών και επεσήμανε ότι «βρισκόμαστε για 3η φορά σε 6 μήνες». «Σήμερα, στο ανώτατο συμβούλιο συνεργασίας κάνουμε αποτίμηση των προσπαθειών που οδηγούν σε νέες συμφωνίες σε πολλά επίπεδα» τόνισε και μίλησε για σύσφιξη οικονομικών σχέσεων, μεταξύ άλλων. Όπως είπε, είναι ρεαλιστικός στόχος να φτάσει τα 10 δισ. το διμερές εμπόριο μέσα στα επόμενα 5 χρόνια.
«Στο μεταναστευτικό διαπιστώσαμε σημαντική μείωση ροών ως αποτέλεσμα της αποτελεσματικής φύλαξης συνόρων και της καλύτερης συνεργασίας των αρχών των δύο χωρών» είπε ο κ. Μητσοτάκης. Αναφέρθηκε στη σταθερή υποστήριξη της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, ενώ είπε ότι η Ελλάδα στηρίζει τη χορήγηση θεωρήσεων ώστε η νέα γενιά της Τουρκίας να αναπτύξουν στενότερες σχέσεις με την Ε.Ε.
Είπε επίσης ότι δόθηκε έγκριση από την Κομισιόν ώστε να παρέχεται η δυνατότητα σε Τούρκους υπηκόους να επισκέπτονται όλο το χρόνο 10 ελληνικά νησιά για επτά ημέρες. Όπως είπε, πρόκειται για πρωτοβουλία με ισχυρό μήνυμα, ενώ χαρακτήρισε γέφυρα φιλίας και συνεργασίας τα νησιά και τις μειονότητες.
«Διαφωνούμε στο Κυπριακό» – «Παράδειγμα αρμονικής συνύπαρξης η Θράκη»
Ο κ. Μητσοτάκης επεσήμανε ότι «διαφωνούμε στο Κυπριακό, για εμάς δεν υπάρχει άλλη λύση πέραν των αποφάσεων του Σ.Α. του ΟΗΕ».
Σχολιάζοντας την αναφορά του κ. Ερντογάν περί «τουρκικής» μειονότητας, ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι η Θράκη είναι παράδειγμα αρμονικής συνύπαρξης Χριστιανών και Μουσουλμάνων, με την παρουσία μουσουλμανικής μειονότητας.
Όπως τόνισε, είναι χρέος να διασφαλιστεί και να ενισχυθεί αυτή η αρμονική συνύπαρξη. «Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι προς αυτή την κατεύθυνση η ελληνική κυβέρνηση θα εξακολουθεί να δουλεύει νυχθημερόν» πρόσθεσε.
Σε ό,τι αφορά τους πολέμους και τις συγκρούσεις στην ευρύτερη περιοχή, ο πρωθυπουργός στάθηκε στην ανάγκη τήρησης της διεθνούς νομιμότητας.
Ερντογάν: Θέλουμε να μετατρέψουμε το Αιγαίο σε μία θάλασσα ειρήνης
Από την πλευρά του, ο Τούρκος πρόεδρος ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι «είμαστε δύο χωρες που μοιραζόμαστε την ίδια θάλασσα, είναι φυσικό να υπάρχουν προβλήματα ανάμεσα στις δύο χώρες, πόσω μάλλον σε δύο ‘αδέρφια’. Το θέμα είναι η βούληση για την επίλυση αυτών των προβλημάτων».
«Θέλουμε να μετατρέψουμε το Αιγαίο σε μία θάλασσα ειρήνης» πρόσθεσε, σημειώνοντας πως «δεν υπάρχει πρόβλημα τόσο μεγάλο που να μην μπορεί να επιλυθεί».
Ο κ. Ερντογάν χαρακτήρισε ωφέλιμες τις συζητήσεις που είχε με την ΠτΔ και με τον Έλληνα πρωθυπουργό. Όπως είπε, στη συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη συζητήθηκαν τα επόμενα βήματα για την ανάπτυξης της συνεργασίας των δύο χωρών. «Με τη διακήρυξη της Αθήνας περί σχέσεων φιλίας επιβεβαιώσαμε τη βούλησή μας για την ανάπτυξη των σχέσεών μας» συμπλήρωσε.
Γνωστοποίησε ακόμη πως στη συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη συμφώνησαν να αυξηθεί στα 10 δισ. δολ το διμερές εμπόριο από 5 δισ. δολ. σήμερα. Πρόσθεσε επιπλέον πως «επιθυμούμε να αναπτύξουμε τις σχέσεις μας και στον τουριστικό και πολιτιστικό τομέα».
Σύμφωνα με τον Τούρκο πρόεδρο συζητήθηκε ακόμη «πώς μπορούμε να εξελίξουμε τη συνεργασία στο πεδίο καταπολέμησης της τρομοκρατίας».
Νωρίτερα ο Τούρκος ηγέτης είχε συνάντηση με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Στον διάλογο που είχαν μπροστά στις κάμερες η ΠτΔ υπογράμμισε την ανάγκη εμπέδωσης κλίματος συνεργασίας και αποφυγής εντάσεων στις διμερείς σχέσεις. Από την πλευρά του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έκανε λόγο για εποικοδομητικές συναντήσεις και πρόσθεσε πως η επίσκεψη του είναι μια ευκαιρία να ξεκινήσει μια νέα πορεία στις σχέσεις των δυο χωρών. «Πιστεύω ότι θα είναι καλύτερα για το μέλλον και των δύο πλευρών να μιλήσουμε βλέποντας το γεμάτο μέρος του ποτηριού», ανέφερε.
