Το μήνυμα ότι η συζήτηση για αναστολή των εκποιήσεων θα ήταν τελείως αχρείαστη αν είχαμε καταφέρει να διορθώσουμε τις διαδικασίες των δικαστηρίων για γρήγορη απονομή δικαιοσύνης, έστειλε με δηλώσεις του στο ΚΥΠΕ ο οικονομολόγος και πρώην Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Μάριος Κληρίδης, προσθέτοντας ότι αυτό «είναι η άλλη οπτική γωνία, η οποία δεν συζητήθηκε καθόλου».
«Αν η πολιτεία μπορούσε να διορθώσει τα προβλήματα της δικαιοσύνης δεν θα υπήρχε πρόβλημα στους δανειολήπτες, στην περίπτωση που αισθάνονταν αδικημένοι από την τράπεζα τους, να πάνε στο δικαστήριο και σε δύο μήνες να έχουν τη δικαστική απόφαση», υπογράμμισε, σημειώνοντας ότι «υπάρχει η πιθανότητα κατάχρησης των δικαιωμάτων των δανειοληπτών», όταν για παράδειγμα αναμένεις 10 χρόνια για μια δικαστική απόφαση.
Επίσης, αναφέρθηκε στην ανάγκη ύπαρξης μηχανισμών επιδιαιτησίας για εξωδικαστικές αποφάσεις «ως ενός τρόπου πιο γρήγορης απονομής δικαιοσύνης και πολλές φορές με πολύ πιο χαμηλό κόστος».
Αυτός ο μηχανισμός, όπως εξήγησε, θα αφορά γενικά την απονομή δικαιοσύνης στην Κύπρο και ειδικότερα μικρές υποθέσεις για τις οποίες δεν «τολμά ένας δανειολήπτης να προσφύγει στο δικαστήριο λόγω υψηλού κόστους», και όχι μόνο τα προβληματικά δάνεια.
Δεν θα είναι αυτός ο μηχανισμός ειδικά για τα προβληματικά δάνεια, αλλά θα μπορούσαν να περιληφθούν και αυτά, πρόσθεσε.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον κ. Κληρίδη, αν καταφέρναμε η δικαιοσύνη να κινείται γρήγορα και να βγάζει το δικαστήριο απόφαση σε δύο μήνες η οποία να είναι και τεχνικά σωστή – εδώ εμπίπτει το θέμα εκπαίδευσης των δικαστών σε οικονομικούς όρους (καταχρηστικές ρήτρες κ.λπ. – τότε δεν θα χρειαζόταν όλη αυτή η συζήτηση για αναστολή των εκποιήσεων.
Είπε ακόμη ότι αν τα δικαστήρια δούλευαν σωστά ούτε ο πολίτης θα μπορούσε να επιβαρυνθεί άδικες καθυστερήσεις ούτε και οι τράπεζες θα μπορούσαν να αρνηθούν στην περίπτωση που ενεργούσαν παράνομα, πρόσθεσε.
Αν είχαμε διορθώσει τα προβλήματα στον τομέα της δικαιοσύνης δεν θα συζητούσαμε κατά πόσον υπάρχει παραβίαση των δικαιωμάτων των δανειοληπτών, πρόσθεσε.
Στο σημείο αυτό, ο κ. Κληρίδης είπε στο ΚΥΠΕ ότι «θα έπρεπε να είχαμε από το 2013 τη μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης» καθώς ήταν μέσα στα απαιτούμενα που έθεσε η Τρόικα και σημείωσε ότι γύρω στο 2017 καλέσαμε Ιρλανδούς εμπειρογνώμονες, οι οποίοι μας έκαναν μελέτη για μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης και μέχρι σήμερα δεν έχουμε κάνει κάτι επί τούτου.
«Μέσα σε αυτά που έπρεπε να κάνουμε, δεν ξέραμε ότι η Κύπρος βρήκε πάτο στη δικαιοσύνη πριν ακόμη μπούμε σε μνημόνια;», διερωτήθηκε, προσθέτοντας ότι υπήρχαν επί τούτου οικονομικές αναλύσεις του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ που διεξάγεται κάθε χρόνο στο Νταβός, σύμφωνα με τις οποίες η Κύπρος ήταν περίπου στην θέση 130 από τις συνολικά 140 χώρες στο θέμα της ταχύτητας απονομής δικαιοσύνης.
Ο κ. Κληρίδης είπε ότι από πολλά χρόνια πριν γνωρίζαμε ότι θα έπρεπε να διορθώσουμε τόσο την καθυστέρηση που υπάρχει στην απονομή δικαιοσύνης όσο και την αναποτελεσματική δημόσια υπηρεσία και παράλληλα να αντιμετωπίσουμε θέματα διαπλοκής και διαφθοράς για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε αυτές τις αδυναμίες της κυπριακής οικονομίας που απωθούν τους ξένους επενδυτές.
Ανέφερε ότι «αυτό το γνωρίζαμε πριν από τα μνημόνια» και «μας το έλεγαν και οι ξένοι ότι αν δεν διορθώσετε το πρόβλημα της μη γρήγορης απονομής δικαιοσύνης δεν θα προσελκύσετε ξένες επενδύσεις».
Οι τρεις αυτές θεσμικές αδυναμίες της οικονομίας είναι αυτές που κοιτάζει ένας επενδυτής προτού προβεί σε επενδύσεις σε μια χώρα, σημείωσε.
Αν απονέμετο δικαιοσύνη εντός δύο μηνών, η τράπεζα δεν θα είχε λόγο να σου αρνηθεί την προσφυγή στο δικαστήριο όταν γνωρίζει ότι εντός δύο μηνών θα ξεκαθαρίσει το θέμα που έχει με τον δανειολήπτη, κατέληξε.
Αναφορικά με τις νομοθεσίες για τις καταχρηστικές ρήτρες, ο κ. Κληρίδης είπε ότι αυτές υποχρεώνουν την τράπεζα να εξηγήσει στον δανειολήπτη τους κινδύνους που θα αντιμετωπίσει στην περίπτωση για παράδειγμα που αυξηθούν τα επιτόκια, εξέλιξη που αυξάνει την δόση δανείου ή τη χρονική διάρκεια εξόφλησης μιας δανειακής σύμβασης.
