Η εικόνα για τα ενεργειακά έγινε και πάλι… θολή. Εκεί που φαινόταν ότι όλα κυλούσαν ομαλά με βάση τους σχεδιασμούς της Κύπρου, τα συμφωνηθέντα στις τριμερείς μεταξύ μας και των γειτονικών χωρών και το πρόγραμμα των γεωτρήσεων των εταιρειών στην ΑΟΖ μας, φαίνεται ότι υπάρχουν ανατροπές.
Η πρόθεση των ΗΠΑ να εμπλέξουν και την Τουρκία στα ενεργειακά της Ανατολικής Μεσογείου και η αντίθεση τους για τη δημιουργία του αγωγού EastMed, δημιουργεί περιπλοκές. Επίσης, η εμμονή της Τουρκίας, όπως ο αγωγός μεταφοράς φυσικού αερίου από το Ισραήλ περάσει από τα κατεχόμενα και μετά στην Τουρκία, προκαλεί νέες αναταράξεις στο ενεργειακό τοπίο. Και όλα αυτά, τη στιγμή που η Ευρώπη επιζητά άμεσες λύσεις για απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο, ποντάροντας στα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου.
Σίγουρα, το θέμα δεν είναι ούτε απλό, ούτε εύκολο. Σχετίζεται με τα ευρύτερα γεωστρατηγικά συμφέροντα στην περιοχή μας και μάλιστα αρκετά δυνατών παικτών.
Η Κύπρος από μόνη της δεν μπορεί να διαχειριστεί αυτά τα θέματα. Θα πρέπει να συνεργαστεί με την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις χώρες που υπέγραψε τριμερείς και πολυμερείς συνεργασίες και τις εταιρείες που έχουν αδειοδοτηθεί για τα οικόπεδα της ΑΟΖ. Μόνο μέσα από αυτό το διάδρομο επαφών και συζητήσεων μπορούν να υπάρξουν αποτελέσματα που θα διασφαλίσουν τα συμφέροντα της Κύπρου.
Αν δεν υπάρξει κοινή γραμμή πλεύσης με όλους τους συνεταίρους της Κύπρου, θα βρεθούμε αιχμάλωτοι στους γεωστρατηγικούς σχεδιασμούς των ΗΠΑ και στους ετσιθελισμούς της Άγκυρας.
Ήδη, μια πρώτη γεύση των σχεδίων των ΗΠΑ πήραμε από τις δηλώσεις της Υφυπουργού Εξωτερικών τους κατά την πρόσφατη επίσκεψη της στην Κύπρο. Η ΥΠΕΞ των ΗΠΑ είπε στον Πρόεδρο Αναστασιάδη περίπου ότι θα πρέπει να εμπλακεί και η Τουρκία στα ενεργειακά της Ανατολικής Μεσογείου. Και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης απάντησε ότι αν η Τουρκία αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία και δεχθεί τον καθορισμό διαχωριστικών γραμμών με την κυπριακή ΑΟΖ, τότε μόνο μπορούμε να συζητήσουμε μαζί της.
Με βάση τα πιο πάνω, γίνεται φανερόν ότι πάμε για νέο μπέρδεμα στον ενεργειακό τομέα. Πάλι η Τουρκία με τις πλάτες των ΗΠΑ, μπαίνει στα πόδια μας.
Όλα αυτά, δυστυχώς, θα δημιουργήσουν νέες αναστολές και νέες καθυστερήσεις στον όλο σχεδιασμό. Θα εμπλέξουμε και πάλι την ενέργεια στην πολιτική διάσταση του κυπριακού. Αν είχαμε να κάνουμε με μια λογική και συνεργάσιμη χώρα ίσως αυτό να βοηθούσε το κυπριακό, όμως η Τουρκία δεν είναι τέτοια. Και σίγουρα, απ’ αυτή την εμπλοκή θα χάσει η Κύπρος τη δυνατότητα να αξιοποιήσει έγκαιρα τα κοιτάσματα φυσικού αερίου που εντοπίστηκαν στην ΑΟΖ της.
Φυσικά, μια τέτοια εξέλιξη θα επηρεάσει και την Ευρώπη, η οποία επιζητά άρον – άρον φυσικό αέριο, εκτός της Ρωσίας.
Ίσως, αυτή η ανάγκη της Ευρώπης επενεργήσει θετικά στις στοχεύσεις της Κύπρου. Διότι οι ανάγκες της Ευρώπης δεν μπορούν να περιμένουν τις εμμονές της Τουρκίας και τους ανασχεδιασμούς των ΗΠΑ.
Το ζήτημα είναι κατά πόσον εμείς μπορούμε να σπρώξουμε τα πράγματα προς αυτή την κατεύθυνση. Αυτό, θα διαφανεί σύντομα…
Ι. Ιωσήφ
