Οι δραματικές εξελίξεις στην Ουκρανία, πέραν του ότι έφεραν την Ευρώπη και γενικά τον πλανήτη στο σημείο “μηδέν”, αφήνουν πίσω τους και αρκετά πολιτικά διδάγματα για μικρές χώρες, με ανοικτές εθνικές πληγές, όπως η Κύπρος.
Το βασικό δίδαγμα είναι ότι οι μικρές χώρες θα πρέπει να είναι ενταγμένες σε μεγάλους οργανισμούς (πολιτικούς, στρατιωτικούς, οικονομικούς) να έχουν στενές και δυνατές συμμαχίες με γειτονικά και άλλα ισχυρά κράτη και να ασκούν πληθωρική διεθνή διπλωματία. Χωρίς αυτά τα εφόδια πάντοτε θα βρίσκονται σε κίνδυνο από όσους εποφθαλμιούν την εδαφική ακεραιότητα τους.
Στην περίπτωση της Ουκρανίας, η χώρα αυτή είχε τη θεωρητική υποστήριξη της Δύσης, όμως στην ουσία ήταν γυμνή στ΄ αγκάθια. Ενώ έβλεπε τις διαχρονικές επεκτατικές βλέψεις του γίγαντα που είναι δίπλα της και λέγεται Ρωσία, δεν πρόλαβε να ενταχθεί ούτε στην Ε. Ένωση, ούτε στο ΝΑΤΟ. Αν ήταν χώρα – μέλος του ΝΑΤΟ σίγουρα στα εδάφη της θα υπήρχαν σήμερα στρατεύματα της δυτικής συμμαχίας και η Ρωσία θα το σκεφτόταν δύο και τρεις φορές πριν εξαπολύσει επίθεση εναντίον της.
Χωρίς συντεταγμένες συμμαχίες και χωρίς στρατιωτική δύναμη, όμως, ήταν πλήρως εκτεθειμένη. Από την πλευρά της η Ρωσία, όταν αντιλήφθηκε ότι δεν μπορούσε να ελέγξει εκ των έσω την Ουκρανία (με φιλορωσική κυβέρνηση), επιστράτευσε τη στρατιωτική ισχύ της και τώρα οι δυνάμεις της βρίσκονται στην πρωτεύουσα της Ουκρανίας, το Κίεβο.
Αν αναγάγουμε την περίπτωση της Ουκρανίας στα δικά μας (παρά τις ιδιαιτερότητες της κάθε περίπτωσης) θα δούμε ότι περίπου κι΄ εμείς είμαστε στην ίδια θέση. Έχουμε εθνικό πρόβλημα, υπάρχει χώρα (η Τουρκία) που εποφθαλμιά την εδαφική ακεραιότητα μας, είμαστε εκτός συντεταγμένων στρατιωτικών συνασπισμών (π.χ. ΝΑΤΟ) και το χειρότερο έχουμε την Τουρκία εντός των πυλών.
Ίσως, η διαφορά μας να είναι στο γεγονός ότι είμαστε πλήρες μέλος της Ε. Ένωσης και τα τελευταία χρόνια καταφέραμε να συνάψουμε στρατηγικές συνεργασίες με ισχυρά γειτονικά μας κράτη, όπως το Ισραήλ και η Αίγυπτος. Όμως, και πάλι δεν καταφέρουμε να λύσουμε το κυπριακό και να απαλλαγούμε από την τουρκική κατοχή.
Ενόψει αυτών των διαπιστώσεων και των όσων τραγικών συμβαίνουν σήμερα στην Ανατολική Ευρώπη, θα πρέπει να προβληματισμού πολύ για τις πολιτικές και πρακτικές μας, ώστε να διασφαλίσουμε τη συνέχιση του Ελληνισμού σ΄ αυτό το νησί της Μεσογείου.
Και μ΄ αυτό, δεν εννοούμε να πάρουμε τα όπλα κατά της πολύ ισχυρότερης μας στρατιωτικά Τουρκίας, αλλά να ενισχύσουμε την πολιτική, διπλωματική και στρατιωτική θέση μας. Από την στιγμή που η Τουρκία δεν δέχεται μια λειτουργική και βιώσιμη λύση, στο κυπριακό το μόνο που μας απομένει είναι να επιδιώξουμε να ενταχθούμε στο ΝΑΤΟ, να εμβαθύνουμε και να διευρύνουμε τις συμμαχίες με άλλα κράτη της περιοχής μας και να συνάψουμε νέες στρατιωτικές συμφωνίες (όπως με τη Γαλλία).
Επειδή ίσως κάποιοι να ισχυριστούν ότι η ένταξη μας στο ΝΑΤΟ είναι εκτός τόπου και χρόνου (για ευνόητους λόγους) να πούμε ότι η Κύπρος σήμερα είναι έμμεσα στο ΝΑΤΟ, χωρίς όμως τα οφέλη και την προστασία που έχουν τα μέλη του. Όταν οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις της χώρας μας (Ελλάδα, Τουρκία, Βρετανία) είναι μέλη της δυτικής συμμαχίας, τι άλλο απομένει για να ελέγχει το ΝΑΤΟ την Κύπρο;
Αν, όμως, είμαστε και θεσμικά χώρα μέλος του ΝΑΤΟ τα πράγματα θα είναι πολύ καλύτερα για εμάς, όχι για το ΝΑΤΟ.
Συμπερασματικά, λοιπόν, η Κύπρος συνεχίζει να έχει παρόμοιους κινδύνους, όπως η Ουκρανία. Αν θέλουμε να αποφύγουμε την κατάληξη της, ας δούμε την ωμή πραγματικότητα και ας αναλάβουμε τις αναγκαίες πρωτοβουλίες…
Ι.Ιωσήφ
