Η κυβέρνηση υπέγραψε συμφωνία με τέσσερις ιδιωτικές εταιρείες για την αποθήκευση 30.000 τόνων σιτηρών το 2024 και το 2025. Η συμφωνία προβλέπει ότι τα σιτηρά θα ανήκουν στη νορβηγική κυβέρνηση και θα αποθηκεύονται  από τις εταιρείες σε υπάρχουσες εγκαταστάσεις σε όλη τη χώρα. Τρεις από τις εταιρείες θα αποθηκεύσουν τουλάχιστον 15.000 τόνους φέτος.

«Οι εταιρείες είναι ελεύθερες να επενδύσουν σε νέες εγκαταστάσεις και να αποφασίσουν μόνες τους πού θέλουν να αποθηκεύσουν σιτηρά έκτακτης ανάγκης, αλλά πρέπει να το διαθέσουν στο κράτος εάν χρειαστεί», διαβεβαίωσε η κυβέρνηση. Το νορβηγικό Υπουργείο Γεωργίας και Τροφίμων εξήγησε την κίνηση αυτή αναφέροντας ότι «η δημιουργία αποθέματος σιτηρών σημαίνει προετοιμασία για το αδιανόητο.»

Ο στόχος είναι να αποθηκευτούν περίπου 82.500 τόνοι σιτηρών μέχρι το τέλος της δεκαετίας «έτσι ώστε να έχουμε στη συνέχεια αρκετό απόθεμα για τρεις μήνες κατανάλωσης για τον πληθυσμό της Νορβηγίας σε μια κατάσταση κρίσης που μπορεί να προκύψει», ανέφερε το υπουργείο Γεωργίας.

Εξηγώντας την κίνηση αυτή, κυβερνητικοί κύκλοι στο Όσλο ανέφεραν ορισμένα πιθανά σενάρια όπως η πανδημία Covid-19, ένας πιθανός πόλεμος στην Ευρώπη ή η κλιματική αλλαγή. Άλλωστε, η συσσώρευση σιτηρών είναι μια παλιά στρατηγική που εφαρμόστηκε ιστορικά, όταν εμφανίζονταν σκοτεινά σύννεφα στον ορίζοντα.

52 δις για την άμυνα

Ηδη, το κοινοβούλιο της Νορβηγίας αποφάσισε να αυξήσει δραστικά τον αμυντικό προϋπολογισμό, παραγγέλλοντας έξι υποβρύχια από την ThyssenKrupp Marine Systems,αξίας 5,5 δισ. ευρώ. Η νορβηγική κυβέρνηση θέλει να επενδύσει συνολικά περισσότερα από 52 δισ. ευρώ στην άμυνα της χώρας τα επόμενα 12 χρόνια.

«Θα πρέπει να υπάρχει ένα επιπλέον επίπεδο ασφάλειας σε περίπτωση μεγάλων διαταραχών στα συστήματα διεθνούς εμπορίου ή αποτυχίας της εγχώριας παραγωγής», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών της χώρας, Σλάγκβολτ Βέντουμ. «Αυτό είναι ένα σημαντικό μέρος του έργου της κυβέρνησης για την ενίσχυση της εθνικής κυριαρχίας», πρόσθεσε.

«Οι δέκα πληγές του Φαραώ»

«Η συμφωνία αυτή είναι σαν να πρόκειται να φτάσουν στην Ευρώπη οι 10…πληγές του Φαραώ», γράφουν νορβηγικές εφημερίδες για την μαζική αποθήκευση των σιτηρών. Αλλά, η Νορβηγία είναι μια από εκείνες τις χώρες που ξέρει πώς να ευημερεί μέσω σοφών αποφάσεων, επιτυγχάνοντας μεγάλη συναίνεση και θετικά αποτελέσματα, όπως έχει δείξει άλλωστε και η διαχείριση των πετρελαϊκών πηγών της χώρας. Η Νορβηγία, με πληθυσμό μόλις πέντε εκατομμυρίων κατοίκων, είναι η τέταρτη χώρα με το υψηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα στην Ευρώπη .

Παρά το γεγονός ότι  η Νορβηγία διαθέτει μεγάλη αφθονία  σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο, η χώρα έχει διαφοροποιήσει την οικονομία της για να συμπεριλάβει τομείς όπως η αλιεία, η υδροηλεκτρική ενέργεια, η τεχνολογία και η βιομηχανία υψηλής προστιθέμενης αξίας.

Η πιο επιτυχημένη πολιτική ήταν η δημιουργία του Νορβηγικού Κρατικού Ταμείου Ασφάλισης (Sovereign Fund), με περιουσιακά στοιχεία που ξεπερνούν τα 1,3 τρισεκατομμύρια δολάρια. Η διαχείριση αυτού του Ταμείου, που τροφοδοτείται από τα έσοδα από το πετρέλαιο, έγινε με σύνεση και διαφάνεια, διασφαλίζοντας μακροπρόθεσμη οικονομική σταθερότητα. Από την ανακάλυψη πετρελαίου στη Βόρεια Θάλασσα τη δεκαετία του 1960, η Νορβηγία έχει εφαρμόσει αυστηρές πολιτικές για τη διαχείριση αυτών των πόρων. Η δημιουργία του Sovereign Fund το 1990 επέτρεψε την επένδυση των κερδών από το πετρέλαιο στο μέλλον της χώρας.

Σπάνιες γαίες

Η Νορβηγία έχει χτυπήσει «φλέβα χρυσού», καθώς  ανακάλυψε ένα τεράστιο κοίτασμα σπάνιων γαιών νοτιοδυτικά του Όσλο, στην περιοχή Τέλεμαρκ. Όπως ανακοίνωσε η εταιρεία εξόρυξης Rare Earths Norway πρόκειται για ένα κοίτασμα που περιέχει συνολικά 8,8 εκατομμύρια τόνους σπάνιων γαιών. Από αυτά, κάπου  1,45 εκατομμύρια τόνοι λέγεται ότι περιέχουν τα στοιχεία νεοδύμιο και πρασεοδύμιο, τα οποία είναι σημαντικά για την αιολική ενέργεια και τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Η εταιρεία εκτιμά ότι το 10% της ευρωπαϊκής ζήτησης για σπάνιες γαίες θα μπορούσε  να καλυφθεί από αυτό το κοίτασμα. «Το κοίτασμα αυτό είναι αναμφίβολα το μεγαλύτερο κοίτασμα μετάλλων σπάνιων γαιών στην Ευρώπη», λέει ο γεωλόγος  Σβεν Ντάλγκρεν.

Μιχάλης Ψύλος • [email protected]