Βγήκαν τα «μαχαίρια» μετά την κακή εμφάνιση του Τζο Μπάιντεν στο πρώτο προεδρικό ντιμπέιτ του 2024 με τον Ντόναλντ Τραμπ. Με τις εκλογές του Νοεμβρίου να πλησιάζουν, οι Δημοκρατικοί πανικοβάλλονται για την κατάσταση του προέδρου.
Ένας βουλευτής από το Τέξας έγινε το πρώτο εν ενεργεία εκλεγμένο μέλος του κόμματος που τον καλεί να παραιτηθεί.
Μιλώντας σε τηλεδιάσκεψη την Τετάρτη με τα στελέχη της εκστρατείας του, είπε ότι «κανένας δεν με σπρώχνει προς την έξοδο». Τόνισε, δε, ότι συνεχίζει κανονικά: «Επιτρέψτε μου να το πω όσο πιο καθαρά γίνεται: Θα κατέβω στις εκλογές». Πρόσθεσε ότι «κανένας δεν με σπρώχνει προς την έξοδο, δεν φεύγω. Είμαι σε αυτόν τον αγώνα ως το τέλος και θα κερδίσουμε».
Θα μπορούσε ο Μπάιντεν να κάνει πίσω τώρα; Και ποιος θα μπορούσε να τον αντικαταστήσει; Η σύντομη απάντηση είναι ότι αν δεν συμφωνήσει να κάνει στην άκρη, τα πράγματα θα γίνουν άσχημα.
Ας δούμε τα σενάρια.
Μπορεί ο Τζο Μπάιντεν να αποσυρθεί;
Ναι, αν – και αυτό είναι ένα μεγάλο «αν» – ο Μπάιντεν αποφασίσει να αποσυρθεί, θα ήταν σχετικά απλό να βρεθεί άλλος υποψήφιος.
Ο υποψήφιος του κόμματος θα επιλεγεί επίσημα στο Εθνικό Συνέδριο των Δημοκρατικών (DNC) στο Σικάγο από τις 19 έως τις 22 Αυγούστου.
Οι Δημοκρατικοί σχεδιάζουν να προτείνουν τον Μπάιντεν και την αντιπρόεδρο Καμάλα Χάρις ουσιαστικά πριν από τη συγκέντρωση, ώστε να τηρηθεί η προθεσμία πιστοποίησης των ψηφοδελτίων στο Οχάιο.
Εκεί, ένας υποψήφιος πρέπει να κερδίσει την υποστήριξη της πλειοψηφίας των «αντιπροσώπων» – των αξιωματούχων του κόμματος που επιλέγουν επίσημα τον υποψήφιο. Οι αντιπρόσωποι κατανέμονται στους υποψηφίους αναλογικά με βάση τα αποτελέσματα των προκριματικών εκλογών κάθε πολιτείας.
Φέτος, ο Μπάιντεν κέρδισε σχεδόν το 99% των σχεδόν 4.000 αντιπροσώπων. Σύμφωνα με τους κανόνες του DNC, οι εν λόγω αντιπρόσωποι «δεσμεύονται» να υποστηρίξουν τον εν ενεργεία πρόεδρο. Εάν ο Μπάιντεν αποχωρήσει οικειοθελώς, θα μπορούσε να μετατραπεί σε μια ελεύθερη ψηφοφορία.
Οι Δημοκρατικοί θα έμεναν με ένα ανοιχτό συνέδριο όπου θα πρότειναν πιθανούς υποψηφίους και θα συνέχιζαν να ψηφίζουν μέχρι κάποιος να λάβει την πλειοψηφία των ψήφων των αντιπροσώπων. Αυτό θα μπορούσε να πυροδοτήσει έναν ξέφρενο διαγωνισμό μεταξύ των Δημοκρατικών που διεκδικούν το χρίσμα.
Ο Μπάιντεν δεν έχει δώσει μέχρι στιγμής καμία ένδειξη ότι θα σκεφτόταν να αποχωρήσει.
Αλλά αν αποφασίσει να εγκαταλείψει την κούρσα, «αυτό ανοίγει μια εντελώς διαφορετική λίστα», δήλωσε στο BBC News η πολιτική ιστορικός Leah Wright Rigueur.
«Νομίζω ότι αν αντικατασταθεί, μέρος της διαπραγμάτευσης για την αποχώρησή του θα ήταν ότι θα είχε τον τελευταίο λόγο για το ποιος θα τον αντικαταστήσει», δήλωσε η ίδια.
Θα μπορούσε να αναγκαστεί να φύγει;
Αν δεν θέλει να φύγει, εδώ είναι που η διαδικασία γίνεται πραγματικά δύσκολη.
Ωστόσο, οι κανονισμοί του DNC έχουν κάποια παραθυράκια που θα μπορούσαν, θεωρητικά, να καταστήσουν δυνατή την απομάκρυνση του κ. Μπάιντεν.
Οι κανονισμοί επιτρέπουν στους αντιπροσώπους να «αντανακλούν με κάθε καλή συνείδηση τα συναισθήματα εκείνων που τους εξέλεξαν», πράγμα που σημαίνει ότι θα μπορούσαν να κοιτάξουν προς κάποιον άλλο. «Θα μπορούσε να είναι ένα απίστευτα άσχημο σενάριο», δήλωσε η κ. Wright Rigueur.
Ειδικοί δήλωσαν στο BBC News ότι αμφιβάλλουν αν θα υπάρξει εξέγερση μεταξύ των αντιπροσώπων του κόμματος. Αλλά το DNC μπορεί να αλλάξει τους κανόνες του κόμματος ανά πάσα στιγμή. Η κ. Wright Rigueur υπενθύμισε το 1968, όταν ο πρόεδρος Lyndon B Johnson αποφάσισε να μην θέσει υποψηφιότητα για επανεκλογή. Το κόμμα μεταστράφηκε από μια ανοικτή διαδικασία συνεδρίου, κατά την οποία οι αντιπρόσωποι μπορούσαν να ψηφίσουν όποιον επέλεγαν, σε μια δεσμευμένη διαδικασία, όπου ένας αντιπρόσωπος συνδεόταν με έναν υποψήφιο με βάση τα αποτελέσματα των προκριματικών εκλογών. «Ανά πάσα στιγμή, η επιτροπή κανονισμών μπορεί να αλλάξει τους κανόνες γύρω από τον τρόπο επιλογής του προεδρικού υποψηφίου», δήλωσε. «Τίποτα δεν είναι εκτός του πεδίου του πιθανού», πρόσθεσε.
Ακόμη και αν ο κ. Μπάιντεν αποχωρήσει ξαφνικά από την κούρσα, συντηρητικές ομάδες έχουν υποσχεθεί να καταθέσουν αγωγές αμφισβητώντας τη νομιμότητα της επιλεξιμότητας οποιουδήποτε αντικαταστάτη του Δημοκρατικού για το ψηφοδέλτιο.
Θα αντικαταστήσει η Καμάλα Χάρις τον Μπάιντεν;
Η αντιπρόεδρος Kamala Harris θα πάρει αυτομάτως τη θέση του κ. Biden, εάν αυτός παραιτηθεί κατά τη διάρκεια της προεδρικής του θητείας.
Αλλά οι ίδιοι κανόνες δεν ισχύουν αν ο κ. Μπάιντεν αποσυρθεί ως υποψήφιος για την εκλογική κούρσα του Νοεμβρίου και δεν υπάρχει κανένας μηχανισμός που θα έδινε στον αντιπρόεδρο το πάνω χέρι σε ένα ανοιχτό συνέδριο.
Αντ’ αυτού, η κ. Χάρις θα πρέπει να κερδίσει την πλειοψηφία των αντιπροσώπων, όπως κάθε άλλος υποψήφιος.
Καθώς βρίσκεται ήδη στο ψηφοδέλτιο των Δημοκρατικών, η κ. Χάρις θα μπορούσε σίγουρα να ευνοηθεί. Αλλά η σχετικά χαμηλή δημοτικότητά της στο αμερικανικό κοινό θα μπορούσε να αμβλύνει αυτό το πλεονέκτημα.
Η καθαρή αποδοκιμασία της είναι τώρα χαμηλότερη από εκείνη του κ. Μπάιντεν και του Ντόναλντ Τραμπ, σύμφωνα με το FiveThirtyEight.
Θα μπορούσε να γίνει επίκληση της 25ης τροπολογίας;
Η 25η τροπολογία του Συντάγματος επιτρέπει στον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ και στην πλειοψηφία του υπουργικού συμβουλίου να κηρύξουν τον πρόεδρο ανίκανο να ασκήσει τα καθήκοντά του.
Σε περίπτωση επίκλησης, η εξουσία μεταβιβάζεται στον αντιπρόεδρο για να εκτελεί χρέη εκτελούντος χρέη προέδρου.
Αυτό δεν έχει συμβεί ποτέ στο παρελθόν.
Αλλά μετά τη συζήτηση, υψηλόβαθμοι Ρεπουμπλικάνοι στο Κογκρέσο κάλεσαν το υπουργικό συμβούλιο του κ. Μπάιντεν να εξετάσει το ενδεχόμενο επίκλησης της ρήτρας αυτής.
Με πληροφορίες από BBC
