«Σταματήστε τον Εξτρεμισμό» είναι το σύνθημα σε διαφημιστική πινακίδα σε ένα ήσυχο χωριουδάκι έξω από τη Ζυρίχη πάνω από την εικόνα μιας γυναίκας με βλοσυρή έκφραση που φορά ένα μαύρο μαντήλι και κάλυμμα προσώπου.
Η πινακίδα εντάσσεται στην εκστρατεία του ακροδεξιού κόμματος SVP για την απαγόρευση του καλύμματος προσώπου σε δημόσιους χώρους, ένα θέμα για το οποίο καλούνται να εκφράσουν τη γνώμη τους οι Ελβετοί στο δεσμευτικό, πανεθνικό δημοψήφισμα που θα γίνει την Κυριακή. Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, οι περισσότεροι Ελβετοί θα στηρίξουν τη θέση αυτή και η απαγόρευση θα γίνει νόμος.
«Στην Ελβετία, η παράδοσή μας ορίζει ότι δείχνεις το πρόσωπό σου. Είναι μια ένδειξη των βασικών μας ελευθεριών», δήλωσε ο Βάλτερ Βόμπμαν, βουλευτής του SVP και πρόεδρος της επιτροπής του δημοψηφίσματος.
Η πρόταση προϋπήρχε της πανδημίας της COVID-19, η οποία εξανάγκασε όλους τους ενηλίκους να φορούν μάσκες σε πολλές περιστάσεις προκειμένου να ανακοπεί η διασπορά του ιού. Η απαραίτητη στήριξη για να τεθεί το ερώτημα σε δημοψήφισμα συγκεντρώθηκε το 2017.
Δεν υπάρχει άμεση αναφορά στο ισλάμ, ενώ στόχος είναι επίσης να δοθεί τέλος στην πρακτική της χρήσης μασκών από βίαιους διαδηλωτές στους δρόμους και χούλιγκαν ποδοσφαιρικών ομάδων. Ωστόσο, πολιτικοί, μέσα ενημέρωσης και άνθρωποι που συμμετέχουν στην εκστρατεία την έχουν χαρακτηρίσει απαγόρευση της μπούρκα.
Η πρόταση επιτείνει την ήδη τεταμένη σχέση της Ελβετίας με το ισλάμ αφού οι πολίτες της ψήφισαν να απαγορευθεί η οικοδόμηση νέων μιναρέδων το 2009. Δύο καντόνια έχουν ήδη τοπικές απαγορεύσεις για το κάλυμμα προσώπου.
Ο Βόμπμαν είπε ότι το δημοψήφισμα δεν είναι εναντίον του ίδιου του ισλάμ αλλά πρόσθεσε ότι «το κάλυμμα προσώπου είναι ένα σύμβολο για αυτό το ακραίο, πολιτικό ισλάμ, που γίνεται ολοένα και πιο κυρίαρχο στην Ευρώπη και που δεν έχει καμία θέση στην Ελβετία».
Η Γαλλία απαγόρευσε τη χρήση πλήρους καλύμματος προσώπου δημοσίως το 2011 και η Δανία, η Αυστρία, η Ολλανδία και η Βουλγαρία έχουν σε ισχύ πλήρεις ή μερικές απαγορεύσεις για τα καλύμματα προσώπου σε δημόσιους χώρους.
Καμία γυναίκα στην Ελβετία δεν φορά μπούρκα και μόνο περίπου το 20% των γυναικών φορούν νικάμπ, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Πανεπιστημίου της Λουκέρνης. Οι μουσουλμάνοι αντιστοιχούν στο 5,2% του πληθυσμού των 8,6 εκατ. κατοίκων της Ελβετίας, με τους περισσότερους εξ αυτών να έχουν ρίζες στην Τουρκία, τη Βοσνία και το Κόσοβο.
Οι μουσουλμάνοι της Ελβετίας έχουν πει ότι τα δεξιά κόμματα χρησιμοποιούν το δημοψήφισμα για να συσπειρώσουν τους υποστηρικτές τους και να δαιμονοποιήσουν τους ίδιους, ενώ άλλοι έχουν προειδοποιήσει ότι μια απαγόρευση θα οδηγήσει σε μεγαλύτερο χάσμα.
«Η νικάμπ είναι ένα σκέτο ύφασμα που επιτρέπει στον κόσμο να προβάλει επάνω του τους φόβους του», δήλωσε ο Αντρέας Τούνγκερ-Τσανέτι, επικεφαλής του Κέντρου Θρησκευτικών Ερευνών του Πανεπιστημίου της Λουκέρνης. «Αλλά….είναι πολύ απίθανο να συναντήσεις κάποιον στους ελβετικούς δρόμους που να τη φορά».
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι μια απαγόρευση δημιουργεί τον κίνδυνο να παγιωθεί η εικόνα της Ελβετίας ως αντιισλαμιστικής και μπορεί να προκαλέσει αισθήματα πικρίας μεταξύ κάποιων μουσουλμάνων.
Η Ρίφα’ατ Λέντσιν, 67 ετών, Ελβετίδα μουσουλμάνα, δήλωσε ότι είναι απολύτως κατά της απαγόρευσης, που ασχολείται με ένα πρόβλημα το οποίο δεν υφίστατο σε μία χώρα όπου οι μουσουλμάνοι είναι καλά ενσωματωμένοι.
«Το να αλλάζεις το σύνταγμα για να πεις στους πολίτες τι μπορούν και τι δεν μπορούν να φορούν είναι πολύ κακή ιδέα…Εδώ είναι Ελβετία, όχι Σαουδική Αραβία».
«Είμαστε μουσουλμάνοι, αλλά είμαστε και Ελβετοί πολίτες που έχουμε επίσης μεγαλώσει εδώ», δήλωσε η Λέντσιν. «Αυτό το δημοψήφισμα είναι απλά ρατσιστικό και ισλαμοφοβικό».
Πηγές: ΑΜΠΕ, Reuters
