Μόλις μερικές ώρες μετάτη δολοφονία κορυφαίου ιρανού πυρηνικού επιστήμονα σε ενέδρα, η Τεχεράνη αξίωσε το Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών να καταδικάσει την ενέργεια και να λάβει μέτρα σε βάρος των δραστών. Διπλωμάτες όμως προεξοφλούν ότι το αίτημα θα μείνει ανικανοποίητο.
A minima, το κορυφαίο όργανο του ΟΗΕ θα μπορούσε να συζητήσει σχετικά με τη δολοφονία του Μόχσεν Φαχριζαντέχ την περασμένη Παρασκευή κεκλεισμένων των θυρών εάν ζητηθεί από κάποιο από τα δεκαπέντε κράτη μέλη του, ή θα μπορούσε να δώσει στη δημοσιότητα μια ανακοίνωση για το θέμα, εάν διαμορφωθεί συναίνεση για κάποιο κείμενο.
Όμως ο Τζέρι Ματσίλα, ο πρεσβευτής της Νότιας Αφρικής στα Ηνωμένα Έθνη, ο οποίος ασκεί την προεδρία στο ΣΑ τον Δεκέμβριο, σημείωσε χθες Τρίτη πως καμιά χώρα μέλος του δεν έχει προτείνει ως εδώ να συζητηθεί η δολοφονία του επιστήμονα ή γενικότερα το Ιράν. Διπλωμάτες επιβεβαίωσαν πως δεν έχει υπάρξει ούτε συζήτηση, ούτε κάποιο προσχέδιο απόφασης.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας είναι επιφορτισμένο να προασπίζει τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια και έχει τη δυνατότητα να εγκρίνει στρατιωτική δράση και να επιβάλλει οικονομικές κυρώσεις. Αλλά για να προχωρήσει σε τέτοιες κινήσεις απαιτούνται τουλάχιστον εννέα ψήφοι και να μην ασκηθεί βέτο από κάποια από τις πέντε δυνάμεις που είναι μόνιμα μέλη του (ΗΠΑ, Γαλλία, Βρετανία, Ρωσία, Κίνα).
Αν και δεν έχει υπάρξει ανάληψη της ευθύνης για τη δολοφονία του επιστήμονα, τον οποίο δυτικά κράτη θεωρούσαν τον πατέρα αυτού που διατείνονται πως ήταν το ακυρωμένο πρόγραμμα της Τεχεράνης για την απόκτηση πυρηνικών όπλων, κάτι που η Τεχεράνη διαψεύδει ότι επιδίωξε ποτέ, το Ιράν κατηγορεί το Ισραήλ ότι τη διέπραξε.
Το γραφείο του ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει αποφύγει να σχολιάσει τον φόνο.
Οι ΗΠΑ γενικά εμποδίζουν οποιαδήποτε ενέργεια του ΣΑ εναντίον του Ισραήλ. Ως αυτό το στάδιο, η Ουάσινγκτον δεν έχει κάνει κανένα σχόλιο για τη δολοφονία του επιστήμονα. Η ειδική ερευνήτρια του ΟΗΕ για τις εξωδικαστικές εκτελέσεις, η Ανιές Καλαμάρ, σημείωσε πως υπάρχουν πολλά ερωτήματα γύρω από την υπόθεση, ενώ υπενθύμισε τον ορισμό των εξωχώριων στοχευμένων δολοφονιών πέραν ένοπλων συρράξεων.
Η Καλαμάρ τόνισε μέσω Twitter πως κάθε τέτοια δολοφονία αποτελεί «παραβίαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, το οποίο απαγορεύει την αυθαίρετη αφαίρεση ζωής, και παραβίαση του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, που απαγορεύει τη χρήση βίας εξωχώρια σε καιρό ειρήνης».
Παραλήπτης της επιστολής του Ιράν που επιδόθηκε την Παρασκευή ήταν, εκτός του ΣΑ, και ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες. Αντιδρώντας, ο Γκουτέρες απηύθυνε έκκληση για αυτοσυγκράτηση και καταδίκασε «κάθε δολοφονία και εξωδικαστική εκτέλεση», σημείωσε το Σάββατο ο εκπρόσωπός του Στεφάν Ντουζαρίκ.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας είναι προγραμματισμένο να συνεδριάσει την 22η Δεκεμβρίου για να εξετάσει, πράγμα που κάνει κάθε δύο χρόνια, τη συμμόρφωση προς την απόφασή του με την οποία ενστερνίστηκε και επικύρωσε το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (ΚΟΣΔ), τη διεθνή συμφωνία για το ιρανικό πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας του 2015, από την οποία απέσυρε τις ΗΠΑ ο Ρεπουμπλικάνος απερχόμενος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ το 2018.
Οποιοδήποτε κράτος μέλος, ή ακόμη το ίδιο το Ιράν, μπορεί να επιλέξει να εγείρει το ζήτημα της δολοφονίας του επιστήμονα σε αυτή τη συνεδρίαση.
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters
