Συνολικά 64 αεροσκάφη τύπου F-35A Lightning II της αμερικανικής Lockheed Martin πρόκειται να προμηθευτεί μέχρι το 2030 η πολεμική αεροπορία της Φινλανδίας, προκειμένου να αντικαταστήσει τα σημερινά Hornet, της επίσης αμερικανικής McDonnell Douglas, που είχε προμηθευθεί στις αρχές της δεκαετίας του ’90.
Eπίσημες ανακοινώσεις έγιναν την Παρασκευή από την πρωθυπουργό Σάνα Μάριν και τον υπουργό Άμυνας Άντι Καϊκόνεν. Το συνολικό κόστος της επένδυσης, μαζί με την εκπαίδευση των πληρωμάτων, φτάνει τα δέκα δισεκατομμύρια ευρώ. Σύμφωνα με την εφημερίδα Helsingin Sanomat πρόκειται για τη μεγαλύτερη προμήθεια εξοπλισμών στην ιστορία της χώρας.
Σημειώνεται ότι η Φινλανδία παρουσιάζει κάποιες γεωγραφικές και ιστορικές ιδιαιτερότητες. Σε αντίθεση με τη Νορβηγία δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ, καθώς για πολλές δεκαετίες τηρούσε αυστηρό καθεστώς ουδετερότητας.
Ωστόσο σε πολλά θέματα συνεργάζεται με το ΝΑΤΟ, ενώ το 2014 υπέγραψε για πρώτη φορά συμφωνία συνεργασίας με την Ατλαντική Συμμαχία σε εκπαιδευτικά θέματα και στην αντιμετώπιση κρίσεων, όπως έπραξε και η γειτονική Σουηδία. Με την «αγορά του αιώνα» αναμένεται να προσεγγίσει ακόμη περισσότερο το ΝΑΤΟ. Σήμερα η Φινλανδία είναι η ευρωπαϊκή χώρα που μοιράζεται τα μεγαλύτερα χερσαία σύνορα με τη Ρωσία, σε μήκος 1.340 χιλιομέτρων.
Υψηλότερη βαθμολογία από Ραφάλ και Γιουροφάιτερ
Παρά τις διακηρύξεις περί κοινής ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής μία ακόμη ευρωπαϊκή χώρα επιλέγει τα αμερικανικά αεροσκάφη F-35. Το ίδιο έχουν κάνει, μέχρι στιγμής, η Ιταλία, η Ολλανδία, η Ελβετία η Νορβηγία, ενώ ακολουθεί και η Δανία.
Συνολικά οι Φινλανδοί είχαν εξετάσει πέντε διαφορετικά μοντέλα: Το F-35 της Lockheed Martin, το F/A-18E Super Hornet της Boeing, το Eurofighter, το γνωστό και στην Ελλάδα Rafale της γαλλικής Dassault και το Gripen της σουηδικής Saab. Μάλιστα οι Σουηδοί είχαν επενδύσει μεγάλες ελπίδες στη γειτονική Φινλανδία και για να δελεάσουν τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας προσέφεραν «πακέτο», μαζί με το μαχητικό Gripen E, το αναγνωριστικό αεροσκάφος GlobalEye. Ο υπουργός Άμυνας Καϊκόνεν εκτιμά πάντως ότι η απόφαση υπέρ του F-35 δεν θα επηρεάσει τη διμερή συνεργασία με τους Σουηδούς στον αμυντικό τομέα.
Όλα τα μοντέλα είχαν δοκιμαστεί από τις ένοπλες δυνάμεις της Φινλανδίας. Συμπέρασμα, σύμφωνα με τον υπουργό Άμυνας Καϊκόνεν, ήταν ότι «με βάση τις επιδόσεις του, το F35 καλύπτει με τον καλύτερο τρόπο τις ανάγκες της χώρας».
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα Helsinki Times, ο αξιωματικός της πολεμικής αεροπορίας Πάσι Γιόκινεν δηλώνει ότι στην αξιολόγηση με βάση το κριτήριο της επιχειρησιακής ικανότητας το F-35 είχε λάβει την υψηλότερη βαθμολογία (4.47) με διαφορά από το δεύτερο μοντέλο (3.81), το οποίο δεν κατονομάζεται.
Σύμφωνα με το κλαδικό έντυπο FlugRevue ένα ακόμη σημαντικό κριτήριο για τους Φινλανδούς ήταν η μεγάλη «διάρκεια ζωής» των F-35, καθώς εκτιμάται ότι τα αμερικανικά αεροσκάφη θα πετούν τουλάχιστον μέχρι το 2060, χωρίς κανένα πρόβλημα. Σημειώνεται ωστόσο ότι κατά καιρούς δημοσιεύματα έχουν επισημάνει κάποιες αδυναμίες του F-35, όπως το πολύ υψηλό κόστος ανά ώρα πτήσης.
Παραμένει στον ανταγωνισμό το Rafale
Τα γαλλικά Rafale παραμένουν πάντως δημοφιλή. Η τελευταία μεγάλη συμφωνία της Dassault αφορούσε την πώληση 80 αεροσκαφών Rafale στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, έναντι 15 δις ευρώ. Είχαν προηγηθεί άλλα συμβόλαια με την Ελλάδα, την Αίγυπτο και την Κροατία. Σύμφωνα με το γερμανικό δίκτυο N-TV, με τις μαζικές προμήθειες Rafale το υπουργείο Άμυνας των Εμιράτων σκοπεύει να αντικαταστήσει παλαιότερα γαλλικά Mirage 2000 και όχι να ακυρώσει την παράλληλη συνεργασία με την Lockheed Martin.
