Λίγους μήνες μετά την δολοφονία της δημοσιογράφου Ντάρια Ντούγκινα, κόρης του υπερθνικιστή ιδεολόγου Αλεξάντρ Ντούγκιν, σημειώθηκε η δεύτερη δολοφονία ατόμου σε ρωσικό έδαφος.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ: Έκρηξη σε καφετέρια στην Αγία Πετρούπολη: Η στιγμή που Ρώσος μπλόγκερ παραλαμβάνει το αγαλματίδιο – βόμβα
Συγκεκριμένα, την Κυριακή έκρηξη που σημειώθηκε σε καφετέρια της Αγίας Πετρούπολης σκότωσε τον διακεκριμένο Ρώσο στρατιωτικό μπλόγκερ Βλαντλέν Τατάρσκι. Από την έκρηξη έχουν τραυματιστεί 32 άτομα, εκ των οποίων οι δέκα σε σοβαρή κατάσταση.
Για την δολοφονία του ειδικού σε στρατιωτικά θέματα μπλόγκερ, η Ερευνητική Επιτροπή της Ρωσίας έχει προχωρήσει στη σύλληψη μίας γυναίκας.
Ποιος είναι όμως ο Βλαντλέν Τατάρσκι, και γιατί αποτέλεσε στόχο;
Το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου (ISW) συνοψίζει όσα γνωρίζουμε:
- Το πραγματικό όνομα του Βλαντλέν Τατάρσκι είναι Μαξίμ Φομίν.
- Ήταν ένας από τους πιο δημοφιλείς Ρώσους στρατιωτικούς μπλόγκερ, με 560.000 ακόλουθους στο προφίλ του Telegram και διασυνδέσεις στη ρωσική εταιρεία μισθοφόρων Wagner, το Κρεμλίνο, την αυτοαποκαλούμενη Λαϊκή Δημοκρατία του Ντονέτσκ (DNR) και τους Ρώσους εθνικιστές που κυριαρχούν στον ρωσικό χώρο πληροφοριών από την αρχή της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
- Ήταν κατάδικος, και δραπέτευσε από τη φυλακή στην περιφέρεια του Ντονέτσκ στην αρχή της εισβολής της Ρωσίας στο Ντονμπάς το 2014. Εντάχθηκε στους αυτονομιστές αντάρτες και πολέμησε στην πρώτη γραμμή.
- Ήταν εξέχουσα προσωπικότητα στον ρωσικό φιλοπόλεμο εθνικιστικό χώρο πληροφοριών, αν και όχι περισσότερο από κάποιους άλλους.
- Συνδέεται στενά με την Wagner αλλά προσπαθούσε να εξισορροπήσει την αφοσίωσή του στην Wagner και στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν. Ενδεικτικό είναι ότι παρευρέθηκε στην εκδήλωση του Πούτιν, στις 30 Σεπτεμβρίου, για την ανακοίνωση της προσάρτησης των τεσσάρων ουκρανικών περιοχών. Τότε είχε δηλώσει: «Θα νικήσουμε τους πάντες, θα τους σκοτώσουμε όλους, θα ληστέψουμε όλους όσους χρειαζόμαστε. Όλα θα είναι όπως τα θέλουμε».
- Το ISW είχε αποκαλύψει επίσης ότι ο Φομίν είχε εμπλακεί στην ισλαμική τζιχαντιστική προπαγάνδα, πιθανότατα για να επεκτείνει τις προσπάθειες στρατολόγησης της Ρωσίας.
- Παρουσίαζε μια τηλεοπτική εκπομπή μαζί με έναν άλλο εξέχοντα στρατιωτικόμπλόγκερ, είχε σημαντική δραστηριότητα στις πλατφόρμες των ρωσικών κρατικών μέσων ενημέρωσης και συμμετείχε σε πολλές ρωσικές κρατικές εκπομπές.
- Είχε ηγηθεί πολυάριθμων εκστρατειών crowdfunding και στρατολόγησης, προωθούσε τον βίαιο μιλιταρισμό και υποστήριζε την ιδεολογία και τους στόχους του Πούτιν «αποναζιστικοποίηση» και «αποστρατιωτικοποίηση» της Ουκρανίας.
- Δολοφονήθηκε, στις 2 Απριλίου, σε μια εσκεμμένη και στοχευμένη επίθεση κατά τη διάρκεια εκδήλωσης σε καφετέρια της Αγίας Πετρούπολης που φέρεται να ανήκει, ή να ανήκε στο παρελθόν, στον χρηματοδότη της Wagner Γεβγκένι Πριγκόζιν.
- Πηγές του ρωσικού υπουργείου Εσωτερικών ανέφεραν ότι οι ρωσικές ειδικές υπηρεσίες γνώριζαν εδώ και πολύ καιρό για πιθανά σχέδια δολοφονίας εναντίον του Φομίν.
- Η δολοφονία του σε ένα μπαρ που συνδέεται με την Wagner μπορεί να αποκαλύψει νέες διαιρέσεις εντός του Κρεμλίνου και του στενού του κύκλου, καθώς ο ίδιος ήταν ένθερμος επικριτής της ρωσικής στρατιωτικής διοίκησης και του ρωσικού υπουργείου Άμυνας.
- Ο θάνατός του σηματοδοτεί την πρώτη υψηλού προφίλ δολοφονία ενός υπερεθνικιστή μπλόγκερ στη Ρωσία από την έναρξη της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.
- Ρώσοι αξιωματούχοι και προπαγανδιστές κατηγόρησαν την Ουκρανία ότι οργάνωσε μια «τρομοκρατική επίθεση» για να δολοφονήσει τον Φομίν. Μάλιστα ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι υπάρχουν στοιχεία που συνδέουν την Ουκρανία με την επίθεση.
- Ο Πριγκόζιν δήλωσε περιέργως ότι δεν θα «κατηγορήσει το καθεστώς του Κιέβου» για τον θάνατο του Φομίν και της Ντάρια Ντούγκινα, υποδηλώνοντας ότι στην πραγματικότητα δεν ευθύνονται Ουκρανοί πράκτορες.
Ποιος επωφελείται
Σχολιάζοντας την δολοφονία του, οι αναλυτές του αμερικανικού think tank εκτιμούν ότι δεν φαίνεται να ήταν άξιος στόχος ιδιαίτερης προσοχής από το Κίεβο.
Από την άλλη, θα μπορούσε να σημαίνει κάποια αλλαγή στο Κρεμλίνο, υποστηρίζουν, και εξηγούν πως οι στρατιωτικοί μπλόγκερ στη Ρωσία, δεν είναι μόνο πολεμικοί ανταποκριτές, αλλά και συμμετέχοντες σε προσπάθειες χρηματοδότησης, στρατολόγησης και προώθησης της ρωσικής πολεμικής προσπάθειας μέσω διαφόρων παρακρατικών και ιδιωτικών οργανώσεων.
Αυτή η ομάδα των στρατιωτικών μπλόγκερ, όχι μόνο εκφράζεται δημοσίως, αλλά αντιπροσωπεύει επίσης μια εκλογική περιφέρεια που είναι κρίσιμη για την πολεμική προσπάθεια του Πούτιν. Μάλιστα ο ρόλος που διαδραματίζουν είναι τόσο σημαντικός που εκτιμάται ότι εξηγεί τον εκπληκτικό βαθμό ανοχής που έχει δείξει μέχρι τώρα ο Πούτιν σε αυτή την κοινότητα των μπλόγκερ.
Η δολοφονία του Φομίν θα μπορούσε να είναι απόδειξη ότι η ανοχή του Πούτιν προς αυτούς τους στρατιωτικούς μπλόγκερ μειώνεται γενικά, υποστηρίζουν οι αναλυτές του ΙSW. Για την δολοφονία θα μπορούσε επίσης να ευθύνεται η σχέση του με τον Πριγκόζιν, συμπληρώνουν, αναφέροντας επίσης ότι η δολοφονία ενδέχεται να αξιοποιηθεί σε προσπάθεια εκφοβισμού άλλων στρατιωτικών μπλόγκερ που σχετίζονται με τη Wagner.
Με το όπλο στραμμένο στον Πριγκόζιν;
Πάντως, η δολοφονία του σε χώρο που συνδέεται με τον Πριγκόζιν αποτελεί πιθανότατα μέρος ενός ευρύτερου μοτίβου κλιμάκωσης εσωτερικών συγκρούσεων στις οποίες εμπλέκονται οι Πρίγκοζιν και η Wagner, συνεχίζουν οι αναλυτές, τονίζοντας πως ο Φομίν είχε παρευρεθεί νωρίτερα την ίδια ημέρα σε άλλη εκδήλωση χωρίς προβλήματα. Επομένως, για τους αναλυτές, η επίθεση οργανώθηκε σκόπιμα σε έναν χώρο που ανήκει στον Πριγκόζιν.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε αυτή την εκδοχή τείνει και η Ουκρανία, με τον σύμβουλο του Ουκρανού προέδρου Μιχάιλο Ποντολιάκ να δηλώνει ότι ο θάνατος του Φομίν ήταν το αποτέλεσμα του ανταγωνισμού μεταξύ των Ρώσων παραγόντων.
«Η δολοφονία του Φομίν μπορεί να είχε σκοπό να προειδοποιήσει τον Πριγκόζιν, ο οποίος αμφισβητεί ολοένα και περισσότερο τις βασικές θέσεις του Κρεμλίνου για τον πόλεμο στην Ουκρανία, και καλλιεργώντας το ενδιαφέρον του για τη διεκδίκηση της ρωσικής προεδρίας, ερχόμενος αντιμέτωπος είτε με τον Πούτιν είτε με τον διάδοχό του. Η βιογραφία και η συμπεριφορά του Φομίν μοιάζουν με του Πριγκόζιν, καθώς και οι δύο εξελίχθηκαν σε εξέχουσες υπερεθνικιστές προσωπικότητες μετά τη φυλάκισή τους και αφού έλαβαν χάρη», αναφέρουν οι αναλυτές.
Με ένα σμπάρο, δυο τριγώνια
Όποιος και αν κρύβεται πίσω από την δολοφονία του, οι αναλυτές του ISW εκτιμούν ότι ο χαμός του Φομίν θα χρησιμεύσει στους Ρώσους αξιωματούχους ώστε να καλλιεργηθεί η αυτολογοκρισία στην ρωσική κοινωνία που αμφισβητεί την πρόοδο του πολέμου σε συζητήσεις σε χώρους εστίασης.
Το ISW είχε αναφέρει τον Μάρτιο επιδρομές της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ασφαλείας (FSB) σε μπαρ στη Μόσχα και την Αγία Πετρούπολη τον Μάρτιο. Οι επιδρομές ξεκίνησαν με βάση κατηγορίες ότι άτομα σε αυτά τα μπαρ παρέχουν οικονομική βοήθεια στις ουκρανικές δυνάμεις και εμπλέκουν ανηλίκους σε «αντικοινωνικές πράξεις».
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Πούτιν είχε δώσει εντολή, στις 28 Φεβρουαρίου, στην FSB να εντείνει τα μέτρα αντικατασκοπείας και την καταστολή της εξάπλωσης της φιλο-ουκρανικής ιδεολογίας, μια οδηγία που χρησιμοποιήθηκε για την επιδρομή στις συγκεντρώσεις στα μπαρ της Μόσχας και της Αγίας Πετρούπολης.
«Το κίνημα Kiber Front Z που συνδέεται με την Wagner πρωτοστατεί εδώ και μήνες στις συζητήσεις για τον πόλεμο στα μπαρ που ανήκουν στο Πριγκόζιν και είναι πιθανό αυτή η υψηλού προφίλ δολοφονία να αποθαρρύνει τους πολίτες από το να παίρνουν μέρος σε παρόμοιες εκδηλώσεις. Αυτή η επίθεση μπορεί επίσης να είναι μια προσπάθεια εκφοβισμού άλλων στρατιωτικών μπλόγκερ που σχετίζονται με τη Wagner», αναφέρουν οι αναλυτές, καταλήγοντας πως η δολοφονία βαθαίνει ένα χάσμα που υπήρχε ήδη μέσα στον ρωσικό χώρο των στρατιωτικών μπλόγκερ, «κάτι που μπορεί τελικά να είναι επωφελές για τις προσπάθειες του Κρεμλίνου να εδραιώσει τον έλεγχο του χώρου πληροφοριών».
