Ελευθερία και δημοκρατία δεν μπορούν να υπάρχουν χωρίς την ελευθεροτυπία δήλωσε την Τρίτη η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μετσόλα, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ελευθερίας του Τύπου.
Λίγο νωρίτερα, η κ. Μετσόλα είχε προκηρύξει το 2ο βραβείο για τη δημοσιογραφία στη μνήμη της Μαλτέζας δημοσιογράφου Δάφνης Καρουάνα Γκαλιτσία, που δολοφονήθηκε το 2017, απευθύνοντας πρόσκληση για υποβολή υποψηφιοτήτων.
«Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πάντοτε αγωνίζεται για την προαγωγή και προστασία της ελευθεροτυπίας στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο» και θα μείνει στο πλευρό αυτού που αναζητά την αλήθεια, είπε.
Ανέφερε ότι ο δημοσιογράφος δεν πρέπει να βρίσκεται μεταξύ του διλλήματος είτε να αναζητήσει και να αποκαλύψει την αλήθεια είτε να μείνει ζωντανός. Όπως σημείωσε, οι δημοσιογράφοι δεν μπορούν να βρίσκονται αντιμέτωποι με τιμωρητικές αγωγές, τις λεγόμενες SLAPP.
«Υποστηρίζουμε την αλήθεια. Η ισχυρή δημοκρατία χρειάζεται και ισχυρή δημοσιογραφία» είπε η Πρόεδρος του ΕΚ για να προσθέσει ότι ελευθερία και δημοκρατία δεν μπορούν να υπάρχουν χωρίς την ελευθεροτυπία.
Ακολούθως η κ. Μετσόλα άνοιξε τη συζήτηση για τις απειλές κατά της ασφάλειας των δημοσιογράφων και της ελευθερίας των μέσων μαζικής ενημέρωσης στην Ευρώπη.
Λαμβάνοντας τον λόγο, η Επίτροπος Ευρωπαϊκών Αξιών και Διαφάνειας, Βέρα Γιούροβα απέτισε φόρο τιμής στους δημοσιογράφους που καλύπτουν την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία και όσα «δεν θέλει η Ρωσία να δούμε».
Κύρια προτεραιότητα, είπε, είναι η ασφάλεια των δημοσιογράφων και ανέφερε ότι σκοπός είναι να προσφερθεί ουσιαστική και νομική κάλυψη σε όσους αντιμετωπίζουν απειλές.
Όπως είπε, πριν από μερικές μέρες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέθεσε πρόταση νομοθεσίας για την προστασία των δημοσιογράφων από τις στρατηγικού χαρακτήρα μηνύσεις εναντίον τους, τις επονομαζόμενες SLAPP. Ανέφερε επίσης ότι προς τιμήν της Μαλτέζας δημοσιογράφου που δολοφονήθηκε, η νομοθεσία αυτή θα λέγεται «Νομοθεσία Δάφνη».
Δεν θα σταματήσουμε να υποστηρίζουμε την πολυφωνία, την ανεξαρτησία του Τύπου και την ελευθεροτυπία, σημείωσε η κ. Γιούροβα, ενώ χαρακτήρισε το ΕΚ «πολύτιμο σύμμαχο» στον αγώνα για την προάσπιση των αξιών και των ελευθεριών της Ευρώπης.
Τον λόγο έλαβαν στην συνέχεια οι εκπρόσωποι των πολιτικών ομάδων. Ο Vladimír Bilčík του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος είπε ότι η δουλειά του δημοσιογράφου είναι μια γενναία δουλειά. «Ένας ρεπόρτερ σήμερα στην Ουκρανία είναι και ένας μαχητής ελευθερίας» καθώς εργάζεται στην πρώτη γραμμή του μετώπου της ρωσικής επίθεσης, είπε.
Ο Tiemo Wölken της Ομάδας της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών είπε ότι δεν υπάρχει δημοκρατία χωρίς ελευθεροτυπία, γι’ αυτό οι δημοσιογράφοι θα πρέπει να τύχουν της μέγιστης προστασίας.
Η Ramona Strugariu από την Ομάδα Renew Europe σημείωσε ότι πρέπει να προστατευτούν οι δημοσιογράφοι που αντιμετωπίζουν συλλογικές αγωγές ενώ Daniel Freund των Πρασίνων ανέφερε ότι η δημοκρατία τελειώνει εκεί που ξεκινά η δίωξη κατά δημοσιογράφων.
Ο Ευρωβουλευτής της Ομάδας Ταυτότητας και Δημοκρατίας Nicolaus Fest ανέφερε ότι η οικονομική επιβίωση των δημοσιογράφων δεν πρέπει να εξαρτάται από τις κυβερνήσεις, ενώ η Dace Melbārde της Ομάδας των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών είπε ότι η ανεξαρτησία των δημοσιογράφων αποτελεί προτεραιότητα. Τέλος ο Ευρωβουλευτής της Αριστεράς Κώστας Αρβανίτης αναφέρθηκε σε δολοφονίες Ελλήνων δημοσιογράφων, όπως του Γιώργου Καραϊβάζ, αλλά και σε περιπτώσεις άλλων που υφίστανται διώξεις, ενώ μίλησε για την υπερσυγκέντρωση εξουσίας.
Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, το Βραβείο Δημοσιογραφίας «Δάφνη Καρουάνα Γκαλιτσία» απονέμεται κάθε χρόνο για σπουδαία επιτεύγματα στον τομέα της δημοσιογραφίας που προωθούν ή υπερασπίζονται τις θεμελιώδεις αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η ανθρώπινη αξιοπρέπεια, η ελευθερία, η δημοκρατία, η ισότητα, το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Υποψηφιότητα θα μπορεί να τεθεί από επαγγελματίες δημοσιογράφους και ομάδες δημοσιογράφων από οποιαδήποτε χώρα του κόσμου. Δεκτές θα γίνονται δημοσιογραφικές δουλειές που έχουν δημοσιευθεί ή μεταδοθεί σε μέσα ενημέρωσης με έδρα σε οποιοδήποτε από τα 27 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στόχος είναι να στηριχθεί και να τονιστεί η σημασία της επαγγελματικής δημοσιογραφίας για την προστασία της ελευθερίας και της ισότητας.
Ο νικητής θα επιλέγεται από ανεξάρτητη επιτροπή που θα αποτελείται από εκπροσώπους του Τύπου και της κοινωνίας των πολιτών από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, καθώς και εκπροσώπους των μεγαλύτερων δημοσιογραφικών ενώσεων της Ευρώπης. Η τελετή απονομής του βραβείου διοργανώνεται κάθε χρόνο κοντά στις 16 Οκτωβρίου, ημερομηνία δολοφονίας της Daphne Caruana Galizia.
Το βραβείο και το χρηματικό έπαθλο (ύψους 20.000 ευρώ) που το συνοδεύει αποτελούν άλλο ένα δείγμα της σημαντικής στήριξης που παρέχει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στην ερευνητική δημοσιογραφία και του πόσο σημαντική θεωρεί την ελευθερία του Τύπου.
Η υποβολή υποψήφιων άρθρων θα γίνεται μέχρι τα μεσάνυχτα της 31ης Ιουλίου 2022 (θερινή ώρα Κεντρικής Ευρώπης).
