Ύστερα από εβδομάδες έντονης σεισμικής δραστηριότητας, το ηφαίστειο Fagradalsfjall κοντά στο Γκρίνταβικ, στη νοτιοδυτική Ισλανδία, εξερράγη το βράδυ της Δευτέρας.
Οι εικόνες και τα βίντεο που είδαν το φως της δημοσιότητας προκαλούν δέος.
Ποιος, όμως, θα μπορούσε να είναι αντίκτυπος της έκρηξης του ηφαιστείου;
Σύμφωνα με γεωλόγους, τους οποίους επικαλείται το Reuters, η λάβα φαίνεται να ρέει μακριά από την πόλη Γκρίνταβικ, που βρίσκεται 40 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της πρωτεύουσας Ρέικιαβικ.
Λόγω της έντονης δραστηριότητας των προηγούμενων εβδομάδων, οι 4.000 κάτοικοι του Γκρίνταβικ είχαν ήδη απομακρυνθεί από τα σπίτια τους τον περασμένο μήνα.
Το ηφαίστειο βρίσκεται σε απόσταση περίπου 30 χλμ. από το Ρέικιαβικ. Το διεθνές αεροδρόμιο Keflavik είναι κάπως πιο κοντά και ακόμα πιο κοντά βρίσκεται το δημοφιλές για τους τουρίστες Blue Lagoon, ένα διάσημο γεωθερμικό σπα. Ο χώρος παραμένει κλειστός από τότε που ξεκίνησε η σεισμική δραστηριότητα.
Στη χερσόνησο του Ρέικιανες, όπου σημειώθηκε η ηφαιστειακή έκρηξη, υπάρχουν πέντε έως έξι διαφορετικά ηφαιστειακά συστήματα, σύμφωνα με τον Halldor Geirson, αναπληρωτή καθηγητή στο Ινστιτούτο Επιστημών της Γης του Πανεπιστημίου της Ισλανδίας.
Η έκρηξη της Δευτέρας συνδέεται με το ηφαιστειακό σύστημα Svartsengi, το οποίο είναι διαφορετικό από το κοντινό Fagradalsfjall που εξερράγη το 2021 και το 2022.
Θα επηρεάσει ο καιρός της Ισλανδίας τον κίνδυνο ρύπανσης;
Η έκρηξη έλαβε χώρα σε ένα ρήγμα που ήταν ενεργό πριν από περίπου 2.000 χρόνια.
Οι ροές λάβας έχουν μειωθεί τις τελευταίες ώρες, ωστόσο θα μπορούσαν να συνεχιστούν για κάποιο χρονικό διάστημα, σύμφωνα με τον κ. Geirson.
Η ρωγμή που άνοιξε στην επιφάνεια της γης έχει μήκος περίπου τέσσερα χλμ., με το νότιο άκρο της να βρίσκεται σε απόσταση περίπου 3 χλμ. από το Γκρίνταβικ, σύμφωνα με τη Μετεωρολογική Υπηρεσία της Ισλανδίας.
Εάν η έκρηξη διατηρήσει την τρέχουσα ένταση, θα προκαλέσει σημαντική ατμοσφαιρική ρύπανση, ανέφεραν ερευνητές ηφαιστειολογίας του Πανεπιστημίου της Ισλανδίας.
«Τα καλά νέα είναι ότι ο άνεμος είναι βορειοδυτικός και σύμφωνα με τις προγνώσεις θα παραμείνει βόρειος για τις επόμενες ημέρες. Ως εκ τούτου, η στήλη καπνού της έκρηξης είναι πιθανό να παρασυρθεί μακριά από κατοικημένες περιοχές», είπαν οι ερευνητές.
Συνολικά 33 ηφαιστειακά συστήματα θεωρούνται ενεργά στην Ισλανδία, την πιο ηφαιστειακή περιφέρεια της Ευρώπης.
Η έκρηξη της Δευτέρας είναι η τέταρτη στην περιοχή τα τελευταία χρόνια και η μεγαλύτερη από το 2021.
Μέχρι το Μάρτιο 2021, στη χερσόνησο του Ρέικιανες, νότια της πρωτεύουσας Ρέικιαβικ, δεν είχαν σημειωθεί ηφαιστειακές εκρήξεις επί οκτώ αιώνες. Σύμφωνα με τους ηφαιστειολόγους, ο νέος κύκλος ηφαιστειακών εκρήξεων στη χερσόνησο μπορεί να διαρκέσει δεκάδες χρόνια.
Το 2021, το 2022 και τον περασμένο Ιούλιο, οι ηφαιστειακές εκρήξεις σε έναν ακατοίκητο τομέα στα περίχωρα του Γκρίνταβικ είχαν γίνει μεγάλες τουριστικές ατραξιόν, προσελκύοντας σχεδόν 680.000 επισκέπτες, σύμφωνα με το ισλανδικό Γραφείο Τουρισμού.
Θα σχηματιστεί σύννεφο τέφρας;
Το 2010, η τέφρα από τις εκρήξεις στο ηφαίστειο Eyafjallajokull στη νότια Ισλανδία εξαπλώθηκαν σε μεγάλα τμήματα της Ευρώπης, καθηλώνοντας περίπου 100.000 πτήσεις και αναγκάζοντας εκατοντάδες Ισλανδούς να εκκενώσουν τα σπίτια τους
Σε αντίθεση με το Eyafjallajokull, τα ηφαιστειακά συστήματα του Ρέικιανες δεν είναι παγιδευμένα κάτω από παγετώνες και επομένως δεν αναμένεται να προκαλέσουν παρόμοια σύννεφα τέφρας.