Για μια «καταστροφική έκρηξη» που συνέβη σε ένα κλάσμα του χιλιοστού του δευτερολέπτου, κάνει λόγο στο CNN η Εϊλιν Μάρτι, πρώην αξιωματικός του ναυτικού και καθηγήτρια στο Διεθνές Πανεπιστήμιο της Φλόριντα. «Ολόκληρη η άτρακτος του βαθυσκάφους θα πρέπει να διαλύθηκε πριν οι πέντε επιβαίνοντες καταλάβουν ότι υπήρχε πρόβλημα», προσθέτει. Σε μια έκρηξη σε μεγάλο βάθος, το «αντικείμενο» διαλύεται εάν η εξωτερική πίεση είναι μεγαλύτερη από την εσωτερική πίεση. «Ακόμη και το μικρότερο δομικό ελάττωμα μπορεί να προκαλέσει μια τέτοια καταστροφή σε μεγάλο βάθος, λέει ο καθηγητής Ερικ Φούσιλ, του Πανεπιστημίου της Αδελαΐδας. «Η έκρηξη κράτησε «20 χιλιοστά του δευτερολέπτου και οι πέντε επιβαίνοντες μπορεί να μην είχαν προσέξει τι συνέβαινε».
Η Wall Street Journal, επικαλούμενη αξιωματούχους του Πενταγώνου, γράφει ότι την περασμένη Κυριακή, «ένα άκρως απόρρητο σύστημα ακουστικής ανίχνευσης του Αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού- σχεδιασμένο για να ανιχνεύει εχθρικά υποβρύχια – εντόπισε για πρώτη φορά την έκρηξη του «Τιτάνα», κάποιες ώρες αφού το μίνι υποβρύχιο είχε ξεκινήσει την αποστολή του.
Η Εϊλιν Μάρτι θεωρεί ότι η έκρηξη πρέπει να έγινε σε μεγάλο βάθος. Ωστόσο, δεν είναι ακόμη σαφές σε ποιο ακριβώς βάθος βρισκόταν το βαθυσκάφος όταν συνέβη η έκρηξη. «Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι το ναυάγιο του Τιτανικού βρίσκεται σε βάθος περίπου 4.000 μέτρων και ότι το βαθυσκάφος είχε βυθιστεί για περίπου 2 ώρες όταν στη συνέχεια χάθηκε η επαφή».
Δύο υποθέσεις
Ο Ράιαν Ράμσεϊ, πρώην κυβερνήτης υποβρυχίου στο βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό, μιλώντας στο Sky News, έδωσε δύο εξηγήσεις για την τραγωδία: Να υπήρξε πρόβλημα στην καταπακτή εισόδου του Τιτάνα, είτε από ελάττωμα στην άτρακτο. Στην πρώτη περίπτωση, ο Ράμσεϊ πιστεύει ότι η «πόρτα εισόδου» στο βαθυσκάφος υπέστη βλάβη, λόγω διαρροής νερού, η οποία συνέχεια προκάλεσε την διάλυση της ατράκτου υπό την επίδραση της πίεσης».
Η άλλη πιθανότητα είναι ότι η άτρακτος του βαθυσκάφους να ήταν ελαττωματική πριν βυθιστεί στον Ατλαντικό και «έσπασε υπό την επίδραση της πίεσης, προκαλώντας το ίδιο αποτέλεσμα».
Ο Ράμσεϊ εξηγεί ότι και στις δύο περιπτώσεις η έκρηξη ήταν ακαριαία και οι επιβάτες δεν πρόλαβαν να συνειδητοποιήσουν τι συνέβαινε, τόνισε. «Αυτό είναι το μόνο θετικό σημείο…».
Την δεύτερη υπόθεση υποδεικνύει και ο Ερικ Χάσελμαν, διευθυντής μιας εταιρείας κατασκευής υποβρυχίων. Για αυτόν, η OceanGate πήρε «συνειδητά ρίσκα » αναπτύσσοντας ένα υποβρύχιο με «πειραματικές τεχνικές».
Πράγματι, το βαθυσκάφος είχε κατασκευαστεί από ανθρακονήματα και τιτάνιο, υλικά «που δεν είναι πολύ αξιόπιστα για την κατασκευή ενός «δοχείου» υπό πίεση », σε αντίθεση με τον χάλυβα, λέει ο Χάσελσμαν. «Το βαθυσκάφος της OceanGate απλά δεν ήταν αρκετά ισχυρό, λέει, ειδικά επειδή δεν υπάρχει ποτέ λύση για ένα πρόβλημα με υπερβολική πίεση στο κύτος ενός υποβρυχίου».
«Ράγισε το φινιστρίνι»
Είναι επίσης πιθανό το φινιστρίνι του βαθυσκάφους να μην άντεξε στην κατάδυση σε μεγάλο βάθος και να άνοιξε ή να ράγισε υπό την επίδραση της υψηλής πίεσης στο νερό. Το «φινιστρίνι» είχε διάμετρο σχεδόν 50 εκατοστά, που είναι σχεδόν τρεις φορές μεγαλύτερο από ό,τι για την πλειοψηφία των άλλων υποβρυχίων, σημειώνει το γαλλικό BFMTV,επικαλούμενο τις γνώμες Γάλλων ειδικών. Αυτό το μεγάλο φινιστρίνι είχε σχεδιαστεί για να επιτρέπει στους πέντε επιβάτες να παρατηρούν το ναυάγιο του Τιτανικού. « Αλλά σε αυτό το βάθος, μια ρωγμή στο μέγεθος μιας καρφίτσας είναι αρκετή για να ανατινάξει τα πάντα σε λίγα χιλιοστά του δευτερολέπτου », μεταδίδει το γαλλικό τηλεοπτικό δίκτυο.
«Η εξερεύνηση βαθέων υδάτων στα διεθνή ύδατα όπου έπλεε ο «Titan» είναι σε μεγάλο βαθμό ανεξέλεγκτη», δήλωσε στο BBC ο ειδικός ωκεανογραφίας Σάιμον Μποξάλ του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον. «Τώρα αυτό θα μπορούσε να αλλάξει ως αποτέλεσμα της τραγωδίας», προσθέτει.
Σύμφωνα με διάφορους ειδικούς, οι κατασκευαστές και οι χειριστές του υποβρυχίου, η εταιρεία Oceangate, είχαν παρακάμψει τα αναγνωρισμένα πρότυπα και είχαν αγνοήσει τις προειδοποιήσεις. Ηδη από το 2018 μια επιστολή από τον οργανισμό Marine Technology Society (MTS) προειδοποιούσε για τον πειραματικό χαρακτήρα της τουριστικής προσφοράς, τονίζοντας ότι «τα ταξίδια αυτά θα μπορούσαν να καταλήξουν σε καταστροφή». Ένας πρώην υπάληλος της Oceangate λέγεται ότι είχε εκφράσει ανησυχίες για την ασφάλεια πριν από πέντε χρόνια.
Οι ειδικοί ελπίζουν τώρα ότι θα αποκτήσουν γνώσεις σχετικά με την ασφάλεια των υποβρυχίων, από τα κομμάτια των συντριμμιών που έχουν ανακαλυφθεί. Ο Ντέιβιντ Σκοτ-Μπεντάρντ, επικεφαλής της εταιρείας White Star Memories, που ειδικεύεται στα εκθέματα του «Τιτανικού», είπε στο CNN: «Σίγουρα θα υπάρξει έρευνα μετά από αυτή την καταστροφή και θα εισαχθούν πολύ αυστηρότεροι κανόνες για αυτά τα ταξίδια».
Το ενδεχόμενο πάντως να βρεθούν οι σοροί των πέντε επιβατών είναι απίθανο. Θα μείνουν για πάντα στην άβυσσο, αλλά και στη μνήμη των ανθρώπων που θα αναρωτιούνται πόσο αξίζει το επικίνδυνο κυνήγι της περιπέτειας…
Μιχάλης Ψύλος • [email protected]