Μία μέρα πριν την έναρξη της κρίσιμης συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της Λιθουανίας, ο γενικός γραμματέας της στρατιωτικής συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ, σε άρθρο του στο περιοδικό Foreign Affairs, αναλύει όσα πρέπει να γίνουν σε αυτή τη συνάντηση αλλά και τι πρέπει να ακολουθήσει.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το ΝΑΤΟ ανταποκρίνεται σε έναν πιο απρόβλεπτο κόσμο με ενότητα και δύναμη. «Πρέπει να συνεχίσουμε αυτή την ορμή και να διατηρήσουμε τη δύναμη και την ενότητά μας. Αυτό ακριβώς θα κάνουν οι ηγέτες του ΝΑΤΟ όταν συναντηθούμε για τη σύνοδο κορυφής στο Βίλνιους αύριο», αναφέρει.
«Περιμένω από τους συμμάχους του ΝΑΤΟ να επιβεβαιώσουν την ακλόνητη υποστήριξή μας στην Ουκρανία, να συνεχίσουν να ενισχύουν την άμυνά μας και να αυξήσουν τη συνεργασία μας με τους Ευρωπαίους και τους εταίρους μας στον Ινδο-Ειρηνικό για να υπερασπιστούν την παγκόσμια τάξη που βασίζεται σε κανόνες. Αυτές είναι οι κύριες προτεραιότητές μου για το Βίλνιους αλλά και για μετά, καθώς έχω την τιμή να υπηρετήσω αυτή τη συμμαχία για άλλη μια χρονιά», σημειώνει.
Αναφερόμενος στον πόλεμο στην Ουκρανία, κάνει λόγο για σημείο καμπής στην ιστορία και προειδοποιεί ότι κανείς δεν πρέπει να υποτιμά τη Ρωσία ή τους κινδύνους που αντιμετωπίζει ο κόσμος σήμερα.
«Όσα κάνουμε, ή όσα δεν κάνουμε, σήμερα θα καθορίζουν τον κόσμο στον οποίο ζούμε για γενιές. Θα στείλουμε λοιπόν ένα σαφές μήνυμα: το ΝΑΤΟ είναι ενωμένο και η αυταρχική επιθετικότητα δεν θα αποδώσει», υπογραμμίζει.
Οι προτεραιότητες του ΝΑΤΟ, όπως τις συνοψίζει ο Στόλτενμπεργκ:
Ελευθερία για την Ουκρανία
«Εάν η Ρωσία σταματήσει να πολεμά, θα υπάρξει ειρήνη. Εάν η Ουκρανία σταματήσει να πολεμά, θα πάψει να υπάρχει ως έθνος», λέει χαρακτηριστικά, τονίζοντας πως οι Ουκρανοί δεν θα υποχωρήσουν, γιατί όσο περισσότερα κερδίσουν στο πεδίο της μάχης, τόσο πιο ενισχυμένοι θα είναι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
«Όλοι θέλουν να τελειώσει αυτός ο βίαιος πόλεμος, αλλά μια δίκαιη ειρήνη δεν μπορεί να σημαίνει ότι μπαίνει στον πάγο η σύγκρουσης και αποδοχή μιας συμφωνίας που υπαγορεύεται από τη Ρωσία. Μια ψευδής ειρήνη θα έδινε στη Μόσχα χρόνο να ανασυνταχθεί, να επανεξοπλιστεί και να επιτεθεί ξανά. Πρέπει να σπάσουμε τον κύκλο της ρωσικής επιθετικότητας και ο καλύτερος τρόπος για να επιτύχουμε μόνιμη ειρήνη αύριο είναι να υποστηρίξουμε την Ουκρανία, ώστε να επικρατήσει ως κυρίαρχο έθνος τώρα», υποστηρίζει, αναφέροντας ότι το ΝΑΤΟ θα συνεχίζει να υποστηρίζει την Ουκρανία.
Στο πλαίσιο αυτό, συνεχίζει, στο Βίλνιους θα συμφωνηθεί ένα πολυετές πακέτο στήριξης. Μέχρι στιγμής φέτος, οι δεσμεύσεις ανέρχονται ήδη σε περισσότερα από 500 εκατομμύρια δολάρια. Αυτό το πακέτο θα βοηθήσει την Ουκρανία να οικοδομήσει εν νέου τους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας, ώστε να μπορεί να αμυνθεί έναντι περαιτέρω επιθετικότητας. Παράλληλα, θα διασφαλίσει ότι οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις είναι πλήρως διαλειτουργικές με τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ.
Επιπλέον, στο Βίλνιους θα αναβαθμιστούν οι δεσμοί ΝΑΤΟ και Ουκρανία, καθώς θα λάβει χώρα η πρώτη συνάντηση του νέου Συμβουλίου ΝΑΤΟ-Ουκρανίας, μαζί με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι. «Αυτή είναι μια πλατφόρμα για αποφάσεις και διαβουλεύσεις κρίσεων, όπου οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ και η Ουκρανία θα καθίσουν ως ίσοι για να αντιμετωπίσουν κοινές ανησυχίες για την ασφάλεια. Όλοι οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ συμφωνούν ότι η Ουκρανία θα γίνει μέλος του ΝΑΤΟ… Η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ είναι θέμα που πρέπει να αποφασίσουν οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ και το Κίεβο», σημειώνει ο Στόλτενμπεργκ.
Η αντιμετώπιση του αυταρχισμού
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ κατηγορεί τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιτ Πούτιν ότι απομακρύνθηκε από την ειρηνική συνεργασία, υιοθετώντας μια όλο και πιο απερίσκεπτη συμπεριφορά, από την Τσετσενία έως τη Γεωργία και τη Συρία στην Ουκρανία.
«Ακόμα κι αν ο πόλεμος τελειώσει αύριο, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι οι ευρύτερες φιλοδοξίες του Πούτιν έχουν αλλάξει. Βλέπει την ελευθερία και τη δημοκρατία ως απειλή και θέλει έναν κόσμο όπου τα μεγάλα κράτη υπαγορεύουν στους γείτονές τους τι να κάνουν. Αυτό τον φέρνει σε συνεχή αντιπαράθεση με τις αξίες του ΝΑΤΟ και το διεθνές δίκαιο», λέει ο Στόλτενμπεργκ, εκτιμώντας πως αν ο Πούτιν κερδίσει στην Ουκρανία, θα στείλει ένα μήνυμα σε άλλα αυταρχικά καθεστώτα ότι μπορούν να επιτύχουν τους στόχους τους μέσω της βίας.
Ο ίδιος αναφέρεται στην Κίνα, λέγοντας πως παρακολουθεί την κατάσταση για να δει το τίμημα που πληρώνει η Ρωσία ή την ανταμοιβή που λαμβάνει για την επιθετικότητά της. Πάντως ξεκαθαρίζει πως το ΝΑΤΟ δεν βλέπει την Κίνα ως αντίπαλο, καλώντας σε ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των δύο μερών. Την ίδια ώρα ο Στόλτενμπεργκ ασκεί κριτική στο Πεκίνο, για την στάση της απέναντι στη Μόσχα αλλά και «την όλο και πιο καταναγκαστική συμπεριφορά της κινεζικής κυβέρνησης στο εξωτερικό και τις κατασταλτικές πολιτικές στο εσωτερικό« που αμφισβητούν την ασφάλεια.
«Καθώς τα αυταρχικά καθεστώτα πλησιάζουν το ένα το άλλο, όσοι από εμάς πιστεύουμε στην ελευθερία και τη δημοκρατία πρέπει να είμαστε ενωμένοι. Το ΝΑΤΟ είναι μια περιφερειακή συμμαχία της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής, αλλά οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε είναι παγκόσμιες. Γι’ αυτό προσκάλεσα τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των εταίρων μας στον Ινδο-Ειρηνικό —Αυστραλία, Ιαπωνία, Νέα Ζηλανδία και Νότια Κορέα— να συμμετάσχουν μαζί μας στο Βίλνιους. Πρέπει να έχουμε κοινή κατανόηση των κινδύνων για την ασφάλεια που αντιμετωπίζουμε και να εργαστούμε μαζί για να ενισχύσουμε την ανθεκτικότητα των κοινωνιών, των οικονομιών και των δημοκρατιών μας», εξηγεί.
Ενίσχυση αντανακλαστικών μέσω αύξησης των αμυντικών δαπανών
Η επιθετικότητα της Ρωσίας συνιστά μια υπενθύμιση ότι δεν μπορούμε να αποκλείσουμε την πιθανότητα επίθεσης εναντίον χωρών του ΝΑΤΟ, σημειώνει ο Στόλτενμπεργκ, τονίζοντας πως πρέπει να ενισχυθεί η αποτροπή και την άμυνα της συμμαχίας.
Πέρα από αυτά που έχουν ήδη γίνει, τα μέλη του ΝΑΤΟ αναμένεται να συμφωνήσει σε νέα, λεπτομερή περιφερειακά αμυντικά σχέδια, τα οποία συνδέονται πλήρως με τις δυνάμεις, τις δυνατότητες και τη διοίκηση και τον έλεγχο που απαιτούνται για την εκτέλεσή τους. Το ΝΑΤΟ θα έχει 300.000 στρατιώτες σε υψηλότερη ετοιμότητα, συμπεριλαμβανομένης σημαντικής αεροπορικής και ναυτικής δύναμης μάχης.
Παράλληλα, προσαρμόζονται οι διοικητικές δομές του ΝΑΤΟ ώστε να αντικατοπτρίζουν τη νέα γεωγραφία της συμμαχίας, με τη συμμετοχή της Φινλανδίας, η οποία έχει διπλασιάσει τα χερσαία σύνορα του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία, και σύντομα με την ένταξη της Σουηδίας, αναφέρει ο Στόλτενμπεργκ, τονίζοντας ότι έτσι αλλάζει το παιχνίδι για την ευρωπαϊκή ασφάλεια παρέχοντας «μια αδιάκοπη ασπίδα από τη Βαλτική μέχρι τη Μαύρη Θάλασσα». Επίσης, θα αυξηθεί σημαντικά η συνεργασία με την αμυντική βιομηχανία για να αυξηθεί η παραγωγή, τόσο για την άμυνα της Ουκρανίας όσο και για την άμυνα του ΝΑΤΟ.
«Αυτή η θεμελιώδης αλλαγή στη συλλογική μας άμυνα απαιτεί δέσμευση γενεών για αύξηση των αμυντικών δαπανών. Κάνουμε πραγματική πρόοδο, αλλά όχι τόσο γρήγορα όσο απαιτεί αυτός ο επικίνδυνος κόσμος», λέει χαρακτηριστικά.
Έτσι, στο Βίλνιους, οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ θα αναλάβουν μια πιο φιλόδοξη δέσμευση να επενδύσουν το 2% του ΑΕΠ στην άμυνα της συμμαχίας. Αυτή η φιγούρα θα πρέπει να είναι το κατώτατο όριο, διευκρινίζει, όχι το ταβάνι.
«Πρέπει να επενδύσουμε περισσότερα και να τα επενδύσουμε τώρα, γιατί η ασφάλεια είναι το θεμέλιο για να ευδοκιμήσουν οι οικονομίες και οι κοινωνίες μας. Η αποτροπή της επιθετικότητας σήμερα είναι λιγότερο δαπανηρή από την αυριανή μάχη», αναφέρει, υποστηρίζοντας ότι ο πόλεμος κατά της Ουκρανίας έχει καταρρίψει τις εναπομείνασες ψευδαισθήσεις ειρηνικής συνεργασίας, «επομένως πρέπει να ξοδέψουμε περισσότερα και να κάνουμε περισσότερα μαζί για να παραμείνουμε ασφαλείς».
