Οι Πολωνοί ξύπνησαν σήμερα με την προοπτική να αποκτήσουν νέα κυβέρνηση, αφού το κυβερνών εθνικιστικό κόμμα δεν κατάφερε να συγκεντρώσει την πλειοψηφία των εδρών στο κοινοβούλιο, ανοίγοντας τον δρόμο στα κόμματα της αντιπολίτευσης να σχηματίσουν κυβέρνηση.
Exit poll του Ipsos που δημοσιεύθηκε αργά χθες Κυριακή έδειχνε ότι το κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) συγκέντρωσε στις εκλογές το 36,8% των ψήφων, το υψηλότερο ποσοστό, κάτι που σημαίνει 200 έδρες σε σύνολο 460.
Όμως τα κόμματα της αντιπολίτευσης, υπό τον Συνασπισμό Πολιτών (KO) του Ντόναλντ Τουσκ, προβλέπεται ότι θα συγκεντρώσουν 248 έδρες, με το ποσοστό του KΟ να ανέρχεται στο 31,6%.
Αν αυτά τα στοιχεία επιβεβαιωθούν από τα επίσημα αποτελέσματα, οι χθεσινές εκλογές θα αποτελέσουν αλλαγή σελίδας για τη Βαρσοβία, η οποία έχει έρθει επανειλημμένα σε αντιπαράθεση με την ΕΕ για ζητήματα κράτους δικαίου, την ελευθερία του Τύπου, τη μετανάστευση και τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας από το 2015 όταν ανήλθε στην εξουσία το PiS.
Το exit poll καθυστέρησε να ανακοινωθεί, με κάποιους σχολιαστές να εκτιμούν ότι αυτό οφειλόταν στη συμμετοχή ρεκόρ στις βουλευτικές εκλογές.
Τηλεοπτικά δίκτυα μετέδωσαν εικόνες από αρκετές εκατοντάδες ανθρώπους, κυρίως νέους, να περιμένουν σε μια μεγάλη ουρά για να ψηφίσουν σε εκλογικό κέντρο στη δυτική πόλη Βρόκλαβ. Οι κάτοικοι προσέφεραν σε όσους περίμεναν ζεστό τσάι και κουβέρτες αλλά και φαγητό, καθώς κάποιοι δήλωσαν ότι ανέμεναν στην ουρά έξι ώρες. Το εκλογικό κέντρο έκλεισε λίγο πριν τις 3 τα ξημερώματα (04:00 ώρα Ελλάδας), έξι ώρες μετά την επίσημη ώρα που θα έκλειναν οι κάλπες.
Τα μερικά, επίσημα αποτελέσματα αναμένεται να ανακοινωθούν σήμερα. Ως τις 5:30 σήμερα το πρωί (τοπική ώρα, 6:30 Ελλάδας) είχε καταμετρηθεί μόλις το 3,6% των ψήφων.
Αναθέρμανση σχέσεων με Βρυξέλλες
Ο 66χρονος Τουσκ, πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, εμφανώς ικανοποιημένος από το exit poll, δεσμεύθηκε να αναθερμάνει τις σχέσεις της Πολωνίας με τις Βρυξέλλες και να ακυρώσει κάποιες πολιτικές του PiS όπως και να φροντίσει να λογοδοτήσουν οι επικεφαλής του κόμματος.
«Η δημοκρατία νίκησε (…) Αυτό είναι το τέλος της κυβέρνησης του PiS», τόνισε απευθυνόμενος σε υποστηρικτές του κόμματός του.
Ωστόσο, αν επιβεβαιωθεί το exit poll, ο Τουσκ και οι σύμμαχοί του της κεντροδεξιάς, ο Τρίτος Δρόμους και η Νέα Αριστερά, ίσως χρειαστεί να περιμένουν εβδομάδα ή και μήνες προτού τους δοθεί εντολή σχηματισμού κυβέρνησης.
Ο Πολωνός πρόεδρος Αντρέι Ντούντα, σύμμαχος του PiS, έχει δηλώσει ότι θα δώσει πρώτα εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στο κόμμα το οποίο θα συγκεντρώσει το μεγαλύτερο ποσοστό ψήφων.
Ο 74χρονος Γιάροσλαβ Κατσίσκι, επικεφαλής του PiS, δήλωσε στους αξιωματούχους που είχαν συγκεντρωθεί στα κεντρικά γραφεία του κόμματος στη Βαρσοβία ότι δεν είναι ξεκάθαρο αν τα αποτελέσματα των εκλογών θα μεταφραστούν σε μία ακόμη θητεία του κόμματος στην κυβέρνηση.
«Πρέπει να ελπίζουμε ότι, ανεξαρτήτως του αν βρισκόμαστε στην εξουσία ή στην αντιπολίτευση, το σχέδιό μας θα συνεχιστεί (…) Δεν θα αφήσουμε την Πολωνία να χάσει (…) το δικαίωμα να αποφασίζει μόνη της για την τύχη της».