Ο γενικός διευθυντής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας πρότεινε να μεταβεί στο Ιράν σε μια προσπάθεια να “βρεθεί μια λύση”, την ώρα που η Τεχεράνη σκοπεύει να περιορίσει προσεχώς την πρόσβαση των επιθεωρητών σε ορισμένες εγκαταστάσεις.
Σε έκθεση που παρέδωσε σήμερα στα κράτη μέλη, ο Ραφαέλ Γκρόσι επιβεβαίωσε ότι ενημερώθηκε από το Ιράν για το γεγονός ότι από τις 23 Φεβρουαρίου “η χώρα θα σταματήσει να εφαρμόζει τα εθελοντικά μέτρα διαφάνειας”, σύμφωνα με δήλωση της ΙΑΕΑ που εστάλη στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Ο επικεφαλής της υπηρεσίας του ΟΗΕ επιβεβαιώνει έτσι ένα σύντομο μήνυμα που ανάρτησε τη Δευτέρα στο Twitter ο Καζέμ Γαριμπαμπαντί, ο εκπρόσωπος του Ιράν στην έδρα της ΙΑΕΑ στη Βιέννη.
Υπό τον έλεγχο των συντηρητικών, το ιρανικό κοινοβούλιο υιοθέτησε τον Δεκέμβριο νόμο που ουσιαστικά επιβάλλει στη μετριοπαθή μεταρρυθμιστική κυβέρνηση να σταματήσει τον Φεβρουάριο “την εφαρμογή του πρόσθετου πρωτοκόλλου” της Συνθήκης για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων (NPT), εάν οι κυρώσεις που επέβαλε η Ουάσινγκτον κατά της Τεχεράνης από το 2018 δεν καταργηθούν μέχρι τότε.
Αυτό θα σήμαινε, μεταξύ άλλων, ότι η Τεχεράνη μπορεί να σταματήσει να επιτρέπει στους επιθεωρητές της ΙΑΕΑ την περιορισμένη πρόσβαση σε μη πυρηνικές εγκαταστάσεις, κυρίως σε στρατιωτικές, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, σε περίπτωση που υπάρχουν υποψίες για παράνομες πυρηνικές δραστηριότητες.
Απέναντι σε αυτή την κατάσταση, ο επικεφαλής της ΙΑΕΑ “είναι πρόθυμος να ταξιδέψει στο Ιράν για να βρεθεί μια αμοιβαία αποδεκτή λύση και να επιτραπεί στην ΙΑΕΑ να συνεχίσει το ουσιαστικό της έργο του ελέγχου”.
Προσθέτει ότι “συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις” με την Τεχεράνη, χωρίς περαιτέρω πληροφορίες για την ενδεχόμενη αυτή επίσκεψη.
Από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του στα τέλη του 2019, ο Γκρόσι μετέβη μόνο μια φορά στο Ιράν, τον Αύγουστο του 2020 και το ταξίδι του ήταν επιτυχές: Οι επιθεωρητές μπόρεσαν να έχουν πρόσβαση σε δυο εγκαταστάσεις όπου μη δηλωμένες πυρηνικές δραστηριότητες μπορεί να είχαν πραγματοποιηθεί στις αρχές της δεκαετίας του 2000.
Μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία του 2015 και την επαναφορά των κυρώσεων, το Ιράν αποδεσμεύτηκε σταδιακά από έναν αριθμό περιορισμών που είχε δεχθεί με αντάλλαγμα μια χαλάρωση των διεθνών κυρώσεων σε βάρος του.
Ο νέος Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάντεν δηλώνει έτοιμος να διασώσει τη συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, αυτό το κοινό ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης (JCPOA), που στοχεύει στο να εμποδίσει το Ιράν να αποκτήσει ατομικό όπλο, αλλά μόνο όταν η Τεχεράνη επανέλθει στους περιορισμούς που προβλέπει η συμφωνία.
Η Ισλαμική Δημοκρατία απαιτεί από την πλευρά της από την Ουάσινγκτον να άρει προηγουμένως όλα αυτά τα τιμωρητικά μέτρα.
