Ο Γιάτσενκο, από το περασμένο καλοκαίρι, χρηματοδοτεί την παραγωγή των ουκρανικών drones Dovbush T10 που είναι πολύ φθηνά, αλλά θεωρούνται αρκετά αποτελεσματικά στην υπέρβαση της αντιαεροπορικής άμυνας του εχθρού. Παρεμπιπτόντως, το όνομα προέρχεται από τον Ολέκσα Βασίλοβιτς Ντόβμπους (1700-1745), ηγέτη μιας αγροτικής εξέγερσης και ένα είδος Ρομπέν των Δασών στα Καρπάθια Όρη, κατά την περίοδο της πολωνικής κυριαρχίας στην περιοχή.
Ο Ουκρανός τραπεζίτης έθεσε όμως και μια άλλη προϋπόθεση για να πληρώσει τα 490.000 ευρώ: «Στα φτερά του drone που θα προσγειωθεί στην Κόκκινη Πλατεία θα πρέπει να αναγράφεται: «Δόξα στην Ουκρανία» και «Δόξα στους Ήρωες».
Η πτήση drone στην Κόκκινη Πλατεία μπορεί αρχικά να ακούγεται αλαζονική. Αλλά τα ουκρανικά drones έχουν πετάξει πολύ κοντά στη ρωσική πρωτεύουσα σε αρκετές περιπτώσεις. Τον περασμένο Φεβρουάριο, ένα ουκρανικό drone UJ-22 μήκους περίπου 3,5 μέτρων με 17 κιλά εκρηκτικών, έπεσε σε δάσος κοντά στην πόλη Νογκίνσκ, που βρίσκεται περίπου 60 χιλιόμετρα ανατολικά του κέντρου της Μόσχας.
Κεντρικό ρόλο στις εαρινές επιθέσεις
Τα μη επανδρωμένα ιπτάμενα αεροσκάφη, μερικά από τα οποία είναι σε μέγεθος παιχνιδιού, απέκτησαν κεντρικό ρόλο στον πόλεμο της Ουκρανίας. Πιθανότατα μάλιστα θα αποτελέσουν «κρυφό όπλο» και στις εαρινές επιθέσεις των εμπολέμων, αλλά θα διαμορφώνουν και μελλοντικές συγκρούσεις.
Σύμφωνα με ουκρανούς ειδικούς των drones, οι Ρώσοι προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν κινεζικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη DJI. Είναι τα πιο κοινά drones που χρησιμοποιούνται στον πόλεμο και κοστίζουν λιγότερο από 2.000 δολάρια. Όμως πέρυσι, ο κινέζος κατασκευαστής του απαγόρευσε τις εξαγωγές στην Ουκρανία και τη Ρωσία, επιμένοντας ότι τα προϊόντα της προορίζονται «μόνο για μη στρατιωτική χρήση». Οι Ουκρανοί εμπειρογνώμονες που μίλησαν στον Guardian, είναι βέβαιοι όμως ότι αυτά τα drones θα μπορούσαν σύντομα να είναι απαρχαιωμένα. «Επομένως, πιστεύω ότι το σύστημα DJI δεν θα είναι πλέον χρησιμοποιήσιμο σε τρεις ή τέσσερις μήνες», αναφέρει ο «Guardian».
Η εμβέλεια των κινεζικών drones φέρεται να έχει μειωθεί σημαντικά τους τελευταίους μήνες. Σύμφωνα με τους ειδικούς, μερικές φορές κάλυπταν μόνο μερικές εκατοντάδες μέτρα στο μέτωπο στο Μπαχμούτ, ενώ προηγουμένως η εμβέλεια ήταν 10-20 φορές μεγαλύτερη. «Στη μάχη στο Μικολάγιεφ , κάλυπταν 15 χιλιόμετρα, στο Μπαχμούτ τώρα, μόνο 500 μέτρα .
«Στρατός drones»
Η Ουκρανία αυξάνει πάντως γρήγορα την παραγωγή και εισαγωγή drones για χρήση στον πόλεμο κατά της Ρωσίας. Η αύξηση του αριθμού των drones χρηματοδοτείται από μια εκστρατεία συγκέντρωσης κεφαλαίων που ονομάζεται «Army of Drones». Περισσότερα από 108 εκατομμύρια δολάρια συγκεντρώθηκαν με τη βοήθεια διασημοτήτων. Οι διοργανωτές της εκστρατείας «Στρατός Drones» λένε ότι έχουν κατασκευάσει ή αγοράσει περίπου 3.300 drones. Περίπου 400 άτομα έχουν στείλει ακόμη και τα δικά τους μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Τους τελευταίους μήνες πάντως, η Ουκρανία έχει γίνει στόχος σμήνους Ρωσικών φονικών drones.Πολλά μοντέλα drones μεγάλου βεληνεκούς που ανακτήθηκαν από τις ουκρανικές δυνάμεις διαφέρουν ριζικά από τα γνωστά μη επανδρωμένα αεροσκάφη ρωσικής κατασκευής. Σε ένα από αυτά, το οποίο οι ερευνητές της CAR εξέτασαν σχολαστικά, αναγράφεται το όνομα «Geran-2» στα κυριλλικά: ένα τέχνασμα για να αποκρύψει την πραγματική του ταυτότητα, άρα και την προέλευσή του. Σήμερα, όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στο Ιράν.
Συμφωνία Μόσχας-Τεχεράνης
Ο Τζέικ Σάλιβαν, Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των Ηνωμένων Πολιτειών, εξέφρασε την πεποίθηση ότι έχει υπογραφεί συμφωνία Μόσχας-Τεχεράνης, η οποία εγγυάται την παράδοση 100 ιρανικών drones στη Ρωσία. Αν και οι δύο χώρες έχουν αρνηθεί την ύπαρξη μιας τέτοιας συμφωνίας, είναι δύσκολο να αγνοηθεί το γεγονός ότι τα drones που ανακτήθηκαν από τις ουκρανικές τοποθεσίες, μοιάζουν εντυπωσιακά με τα ιρανικά Shahed- 136 .
Αποσυναρμολογώντας και συγκρίνοντας τα μέρη και τα συστήματα drones που έπεσαν στην Ουκρανία, με αυτά άλλων γνωστών μη επανδρωμένων αεροσκαφών, οι ειδικοί μπόρεσαν γρήγορα να συμπεράνουν την προέλευσή τους: οι ομοιότητες με τα ιρανικής κατασκευής drones που βρέθηκαν στην Υεμένη δεν αφήνουν περιθώρια αμφιβολίας.
Το μοντέλο που καταγράφηκε στην Ουκρανία, ωστόσο, φαίνεται πιο εξελιγμένο από τα drones που έχουν ήδη μελετηθεί. Το σύστημα καθοδήγησής του είναι πιο περίπλοκο και περιέχει πιο προηγμένα ηλεκτρικά εξαρτήματα, γεγονός που αποδεικνύει ότι το Ιράν έχει βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα των drones του. Ένα άλλο αξιοσημείωτο γεγονός, είναι ότι περίπου 40 εξαρτήματα, έχουν παραχθεί από αμερικανικές εταιρείες, λένε οι ερευνητές. Αυτό σημαίνει ότι η Τεχεράνη έχει βρει τρόπο να παρακάμπτει τις διεθνείς κυρώσεις που στοχεύουν στον περιορισμό της πρόσβασής της στις δυτικές τεχνολογίες και την ανάπτυξη όπλων. Με άλλα λόγια, το Ιράν μπορεί να έχει υπερδύναμη στον τομέα της κατασκευής drone, προμηθεύοντας –με αμερικανική «βοήθεια»- φονικά όπλα σε κράτη, σε όλο τον κόσμο.
Μιχάλης Ψύλος • [email protected]
