Μια πολύ ενδιαφέρουσα ανάλυση για την Τουρκία και τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κάνει ο πρώην αρχισυντάκτης της Cumhuriyet Τζαν Ντουντάρ. Ο συγκεκριμένος δημοσιογράφος ζει αυτοεξόριστος στο Βερολίνο, ενώ είχε φυλακιστεί στην Τουρκία, όπου το 2016 δέχθηκε επίθεση από ενόπλους στην Κωνσταντινούπολη.
Σήμερα ο Ντουντάρ αρθρογραφεί τακτικά στη γερμανική εφημερίδα Die Zeit, αποκαλύπτοντας άγνωστες πτυχές της τουρκικής κοινωνίας. Το τελευταίο του δημοσίευμα στην ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας έχει τίτλο «Οι λευκοί Τούρκοι και τα σκυλιά τους» και αναμεταδίδει η Deutsche Welle.
Επίκαιρη αφορμή ήταν ο σοβαρός τραυματισμός ενός κοριτσιού από σκυλί πίτμπουλ στην πόλη Γκαζιαντέπ, αλλά κυρίως η ασυνήθιστη πολιτική αντίδραση που ακολούθησε, με τον πρόεδρο Ερντογάν να ξεσπαθώνει: «Βάλτε χαλινάρι στα σκυλιά σας, λευκοί Τούρκοι».
«Οξεία πόλωση»
Ο Τζαν Ντουντάρ εξηγεί: «Στην Τουρκία δεν υπάρχει ζήτημα που να μην προκαλεί πολύωρες συζητήσεις και οξεία πόλωση, οδηγώντας τελικά σε μία σύγκρουση πολιτισμών. Είτε πρόκειται για την κατανάλωση αλκοόλ σε τηλεοπτικές σειρές, είτε για τη χρήση μαντίλας σε σχολεία και πανεπιστήμια, την επιλογή τραγουδιού για την «Γιουροβίζιον» ή και τον εορταστικό στολισμό των δρόμων, όλα αυτά τα θέματα οδηγούν ένα κομμάτι της χώρας στην αγκαλιά της Ευρώπης και ένα άλλο στην Ασία, για να πυροδοτήσουν κάθε τόσο μία διηπειρωτική σύγκρουση πολιτισμών.
Τις τελευταίες εβδομάδες του χρόνου η συζήτηση είχε αναζωπυρωθεί με αφορμή τα χριστουγεννιάτικα δέντρα και τους Αγιοβασίληδες, που εμφανίστηκαν σε εμπορικά κέντρα και δέχθηκαν επίθεση από ακραιφνείς συντηρητικούς, οι οποίοι κάνουν λόγο για χριστιανικές συνήθειες της Δύσης. Αυτή τη χρονιά όμως η συζήτηση περί πολιτισμών ξεκίνησε με αφορμή ένα πίτμπουλ».
Ποιοι είναι οι «λευκοί Τούρκοι»
Γιατί όμως εξεμάνη ο πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν; Ο δημοσιογράφος Τζαν Ντουντάρ υπενθυμίζει ότι «ο όρος «λευκοί Τούρκοι» χρησιμοποιείται τα τελευταία 40 χρόνια για να χαρακτηρίσει τις ελίτ, συνήθως με μία διάθεση απαξίωσης» και καταλήγει στο εξής συμπέρασμα: «Ο Ερντογάν ανήλθε στην εξουσία άλλοτε προσεγγίζοντας και άλλοτε επιδιώκοντας τη σύγκρουση με τις αστικές ελίτ. Ποτέ όμως δεν κατάφερε να κρύψει τη μνησικακία του απέναντι στους «λευκούς Τούρκους».
Στα μάτια του οι «λευκοί Τούρκοι» είχαν εκφυλιστεί λόγω του συγχρωτισμού με την Ευρώπη, είχαν απομακρυνθεί από το Ισλάμ, είχαν αποξενωθεί από τον πολιτισμό τους. Την ίδια στιγμή ο ίδιος αυτοπροβάλλεται ως εκπρόσωπος των φτωχών που είχαν υποστεί διακρίσεις από τις ελίτ, των αμόρφωτων που είχαν δεχθεί την περιφρόνησή τους, των ευσεβών που ήθελαν να τους κρατήσουν μακριά από την εξουσία, της παραμελημένης επαρχίας».