Οι 27 ηγέτες επιβεβαίωσαν ομόφωνα ότι η ΕΕ πρέπει να γίνει «πιο κυρίαρχη», «πιο υπεύθυνη για τη δική της άμυνα» και «καλύτερα εξοπλισμένη να ενεργεί και να αντιμετωπίζει αυτόνομα μελλοντικές και άμεσες προκλήσεις».
Ωστόσο, δεν υπήρξε ομοφωνία στα συμπεράσματα για την Ουκρανία, λόγω της σθεναρής αντίθεσης της Ουγγαρίας. «Αυτή τη φορά, ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν-ο μακροβιότερος ηγέτης στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο- δεν έκανε πίσω την τελευταία στιγμή, με αντάλλαγμα «κάτι άλλο», όπως έχει συμβεί αρκετές φορές στο παρελθόν», λένε στη Ναυτεμπορική, ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές,
Αντί λοιπόν να εγκρίνουν ένα αποδυναμωμένο κείμενο για να ικανοποιηθεί και ο Όρμπαν, οι υπόλοιποι 26 ηγέτες υιοθέτησαν μια απόφαση που από τεχνική-νομική άποψη δεν είναι τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Πρόκειται, δηλαδή για ένα κείμενο, που απλώς επισυνάπτεται στα ίδια τα συμπεράσματα, το οποίο «υποστηρίζεται σθεναρά από 26 από τα 27 κράτη μέλη», τονίζουν οι ίδιες πηγές.
Ποιος «απομονώθηκε»;
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα, η Ουγγαρία «απομονώθηκε» από άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Αλλά μια «απομονωμένη χώρα», σημείωσε, δεν σημαίνει και «διαιρεμένη ΕΕ», δεδομένου ότι οι 26 χώρες είναι «ενωμένες» στην υποστήριξή τους στο Κίεβο. Ο Όρμπαν απάντησε με τον ίδιο τρόπο, λέγοντας ότι η ΕΕ είναι πλέον «απομονωμένη» από «Ηνωμένες Πολιτείες, την Κίνα και τη Ρωσία», ενώ η Βουδαπέστη έχει «εξαιρετικές σχέσεις» και με τις τρεις, σε αντίθεση με τις Βρυξέλλες.
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός είπε επίσης ότι θα συμβουλευτεί τον πληθυσμό της χώρας του για την Ουκρανία, χρησιμοποιώντας τον «μηχανισμό διαβούλευσης», που προβλέπει ο νόμος.
Αντίθετα, ο Σλοβάκος πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίτσο, ο οποίος ήταν επίσης αρχικά αντίθετος στο κείμενο για την Ουκρανία, το υποστήριξε αργότερα, με αντάλλαγμα τη συνέχιση της μεταφοράς φυσικού αερίου μέσω αγωγού, από την Ουκρανία.
«Η πρώτη σύνοδος κορυφής των 27 από τότε που ο πρόεδρος ο Ντόναλντ Τραμπ άνοιξε ξανά τους διπλωματικούς διαύλους με το Κρεμλίνο, έδειξε δύο πρόσωπα», τονίζουν στη Ναυτεμπορική, Ευρωπαίοι διπλωμάτες στις Βρυξέλλες και εξηγούν: Από τη μία πλευρά, υπήρξε πλήρης υποστήριξη για την πρόταση του σχεδίου ReArm Europe για διαχωρισμό των επενδύσεων στην Άμυνα από το Σύμφωνο Σταθερότητας και επανεκκίνηση των ευρωπαϊκών στρατιωτικών δαπανών. Από την άλλη, επισημοποιήθηκε η απόκλιση θέσεων για την Ουκρανία μεταξύ της συντριπτικής πλειοψηφίας των κρατών μελών και της Ουγγαρίας
Πέντε σημεία για την ειρήνη στην Ουκρανία
Τα συμπεράσματα της συνόδου κορυφής, εμπεριέχουν πέντε σημεία, που ολόκληρη η ΕΕ θεωρεί δεδομένα:
-Η Ευρώπη πρέπει να έχει λόγο στην κρίση στα ανατολικά της σύνορα.
-Η ΕΕ απαιτεί: να μην γίνουν διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία που να αποκλείουν την κυβέρνηση Ζελένσκι
-Δεν υπάρχει ευρωπαϊκή ασφάλεια χωρίς τη συμμετοχή της ΕΕ.
– Οποιαδήποτε εκεχειρία ή κατάπαυση του πυρός μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο ως μέρος της διαδικασίας που οδηγεί σε μια συνολική ειρηνευτική συμφωνία
-Εγγυήσεις ασφαλείας και υπεράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας.
Τα κονδύλια στην Ουκρανία
Η ΕΕ, αναφέρει η δήλωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, «το 2025, θα παράσχει στην Ουκρανία 30,6 δισεκατομμύρια ευρώ, με εκταμιεύσεις στο πλαίσιο της Διευκόλυνσης για την Ουκρανία ύψους 12,5 δισεκατομμυρίων ευρώ και 18,1 δισεκατομμύρια ευρώ στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας G7 ERA που επιστρέφονται από τα κέρδη από τα «παγωμένα» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία».
Oυσιαστικά, το πράσινο φως δόθηκε στην πρόταση της φον ντερ Λάιεν για ένα ταμείο 150 δισ. ευρώ για χορήγηση δανείων στα κράτη, όχι επιδοτήσεις).
Δόθηκε επίσης πράσινο φως και για την αναστολή του Συμφώνου Σταθερότητας ,αναφορικά με τις αμυντικές δαπάνες.
Ο ρόλος της Γερμανίας
Κατά ειρωνικό τρόπο, η ίδια η Γερμανία μάλιστα, μέχρι τώρα υπέρμαχος της δημοσιονομικής αυστηρότητας, επιμένει σε κάτι πιο «δομικό», ουσιαστικά μια τροποποίηση του Συμφώνου για να αποκλείσει οριστικά τις αμυντικές δαπάνες από τους δημοσιονομικούς κανόνες. Το Βερολίνο πέρασε στην παράγραφο των συμπερασμάτων σχετικά με τη ρήτρα διασφάλισης την διατύπωση ότι η Επιτροπή «πρέπει να διερευνήσει περαιτέρω μέτρα για τη διευκόλυνση σημαντικών αμυντικών δαπανών σε εθνικό επίπεδο σε όλα τα κράτη μέλη». Ωστόσο, η Ολλανδία, η Αυστρία και η Σουηδία ζήτησαν να διευκρινιστεί ότι αυτό πρέπει να γίνει, «διασφαλίζοντας όμως τη βιωσιμότητα του χρέους».
Το κείμενο ζητά επίσης από την Επιτροπή να «προτείνει πρόσθετες πηγές χρηματοδότησης σε επίπεδο ΕΕ»- μια κίνηση που υποστηρίζεται από το Παρίσι, το οποίο, εξηγεί ένας διπλωμάτης, «θέλει ένα ευρύτερο μενού επιλογών χρηματοδότησης».
Οι λεπτομέρειες θα πρέπει να επεξεργαστούν από την Κομισιόν, η οποία θα παρουσιάσει τη Λευκή της Βίβλο για την Άμυνα στις 19 Μαρτίου, την παραμονή του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 20-21 Μαρτίου.
Πηγή: Ναυτεμπορική, Μιχάλης Ψύλος • [email protected]