Ο Ζόραν Μαμντάνι, 34 ετών, αποτελεί τη νέα –και ιδιαίτερα συμβολική– φωνή της αμερικανικής πολιτικής σκηνής.
Από γιος μεταναστών, που γεννήθηκε στην Ουγκάντα σε δημοκρατικό σοσιαλιστή και πλέον δήμαρχος της μεγαλύτερης πόλης των ΗΠΑ, ο Μαμντάνι ενσαρκώνει τη στροφή μιας νέας γενιάς Αμερικανών προς μια πιο προοδευτική, πολυπολιτισμική και κοινωνικά ευαίσθητη πολιτική κατεύθυνση.
1. Είναι ο νεότερος δήμαρχος της Νέας Υόρκης εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα – και ο πρώτος μουσουλμάνος
Ο Ζόραν Μαμντάνι, 34 ετών, έγινε ο πρώτος μουσουλμάνος δήμαρχος στην ιστορία της Νέας Υόρκης και ο νεότερος από το 1892. Πριν εκλεγεί, υπηρετούσε ως βουλευτής της Πολιτείας (Assemblyman) από το Κουίνς, θέση στην οποία εξελέγη το 2021.
Προηγουμένως είχε εργαστεί ως σύμβουλος στέγασης για οικογένειες χαμηλού εισοδήματος, κυρίως νοτιοασιατικής καταγωγής, και είχε συμμετάσχει ενεργά σε προοδευτικές καμπάνιες και κινήματα ακτιβισμού.
Ορισμένοι αντίπαλοί του τον κατηγόρησαν για «φτωχό βιογραφικό», όμως η νεότητά του λειτούργησε ως πολιτικό πλεονέκτημα: η καμπάνια του στηρίχθηκε σε χιλιάδες νεαρούς εθελοντές, ενώ τα βίντεό του στα social media έγιναν επανειλημμένα viral.
2. Κέρδισε τους νέους με το μήνυμα της «προσιτής πόλης» – αλλά ανησύχησε την επιχειρηματική ελίτ
Ο Μαμντάνι επικεντρώθηκε στο μείζον ζήτημα του κόστους ζωής, δεσμευόμενος να το μειώσει μέσω τολμηρών παρεμβάσεων: πάγωμα ενοικίων σε μεγάλο μέρος του στεγαστικού αποθέματος, δωρεάν παιδική φροντίδα και δημόσια λεωφορεία, καθώς και αύξηση του κατώτατου ωρομισθίου στα 30 δολάρια.
Τα σχέδιά του θα χρηματοδοτηθούν, όπως έχει δηλώσει, μέσω υψηλότερης φορολόγησης των εύπορων πολιτών. Η προοπτική αυτή προκάλεσε ανησυχία στους επιχειρηματικούς κύκλους του Μανχάταν, που διοχέτευσαν δεκάδες εκατομμύρια δολάρια σε πολιτική επιτροπή υπέρ του αντιπάλου του, Άντριου Κουόμο.
3. Η υποστήριξη των Σοσιαλιστών και της αριστερής πτέρυγας των Δημοκρατικών
Ο Μαμντάνι είναι μέλος των Democratic Socialists of America (DSA). Αν και αρχικά το κόμμα δίσταζε να τον στηρίξει ως υποψήφιο δήμαρχο, τελικά ενέκρινε την υποψηφιότητά του, η οποία επισήμως ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2024.
Καθοριστική για την καμπάνια του ήταν η στήριξη του Μπέρνι Σάντερς και της Αλεξάντρια Οκάσιο-Κορτές, οι οποίοι συμμετείχαν σε μεγάλη προεκλογική συγκέντρωση στο Κουίνς, δύο εβδομάδες πριν τις εκλογές.
4. Από την Καμπάλα στη Νέα Υόρκη
Γεννημένος στην Καμπάλα της Ουγκάντας, ο Μαμντάνι μετακόμισε με την οικογένειά του στη Νέα Υόρκη σε ηλικία επτά ετών, όταν ο πατέρας του, Μαχμούντ Μαμντάνι —διακεκριμένος ακαδημαϊκός— εντάχθηκε στο διδακτικό προσωπικό του Πανεπιστημίου Κολούμπια.
Φοίτησε στο Bronx High School of Science, ένα από τα πιο απαιτητικά δημόσια σχολεία των ΗΠΑ, και στη συνέχεια στο Bowdoin College στο Μέιν, όπου σπούδασε Αφρικανικές Σπουδές και συνίδρυσε το παράρτημα των Students for Justice in Palestine.
5. Οι θέσεις του για τη Γάζα και οι επικρίσεις για τον προοδευτισμό του
Ο Μαμντάνι έχει προκαλέσει αντιδράσεις για τις απόψεις του σχετικά με τη Μέση Ανατολή. Έχει κατηγορήσει το Ισραήλ για «γενοκτονία» στη Γάζα και έχει ταχθεί υπέρ της δημιουργίας ενός ελεύθερου παλαιστινιακού κράτους.
Παρά τις προσπάθειές του να προσεγγίσει την εβραϊκή κοινότητα της Νέας Υόρκης, αρκετοί ηγέτες της παραμένουν επιφυλακτικοί.
Κατά την προεκλογική εκστρατεία, ο Κουόμο τον κατηγόρησε ότι «θα ανοίξει την πόρτα στον Τραμπ», ο οποίος έχει απειλήσει να διακόψει τη χρηματοδότηση της πόλης και να στείλει την Εθνοφρουρά. Ο Μαμντάνι απάντησε πως «είναι έτοιμος να υπερασπιστεί τη Νέα Υόρκη και τους μετανάστες της απέναντι σε κάθε αυταρχισμό».
